Matteus 22
1 So tok Jesus til ords att og sagde dei ei onnor likning:
Jesu wakambula lubo kulimbabo mumambila mbali wakati,
2 «Himmelriket kann liknast med ein konge som gjorde bryllaup åt son sin.
“Bwami bwakujulu buli mbuli umwi mwami wakabambila ipobwe lyakukwatana lyamwanakwe.
3 Han sende ut sveinarne sine, og kalla deim som var bedne til bryllaups; men dei vilde ikkje koma.
Wakatuma babelesi bakwe kuyoyita abo bakatambidwe kuti baze kupobwe pesi tebakasika.
4 So sende han andre sveinar og sagde: «Seg til deim som er bedne: «No hev eg stelt til bryllaupsmaten; uksane mine og gjødfeet er slagta, og alt er ferdigt. Kom no til bryllaups!»»
Alimwi mwami wakatuma bambi babelesi, kuti, bambile aabo batambidwe, “Mulange, ndabambilila chisusulo chabasune bangu angómbe zyangu zinenede zyajayigwa, alubo zintu zyoonse zyabizwa. Muze kupobwe lyalukwatano.”
5 Men dei brydde seg ikkje um det; ein gjekk ut på åkeren sin og ein annan til krambudi si;
Pesi tebakaswilila pe alimwi bakainka, umwu kumunda wakwe mupati, awumwi kumakwebo akwe.
6 og dei hine greip sveinarne hans, og skamførde deim og drap deim.
Bamwi bakajata babelesi ba Mwami, bakabajata enzila ifwisya nsoni, akubajaya.
7 Då vart kongen harm. Han sende ut herarne sine og gjorde ende på dråpsmennerne og brende upp byen deira.
Mwami wakanyema, akutuma basilumamba bakwe akuyonyonyona aabo bajayi akubawumpila dolopo lyabo.
8 So sagde han til sveinarne sine: «Alt er ferdigt til bryllaupet, men dei bedne var ikkje verde det.
Mpawo wakati kubabelesi bakwe, kuswanizigwa kwazulila, pesi abo bakatambidwe tebakali kwelela.
9 Gakk no ut på vegar og vegskil og bed til bryllaups alle deim de finn!»
Aboobo kamuya mumanzanino anzila akuyotamba bantu banji kupobwe lyakukwatana mbuli mbimutajane.'
10 So gjekk sveinarne ut på vegarne og bad i hop alle dei fann, både vonde og gode, og bryllaups-stova vart full av gjester.
Babelesi bakayinka enzila akubunganya antomwe bantu boonse mbibakajana, bonse babi ababotu. Nkinkako ngánda yepobwe lyakukwatana yakazozula abantu.
11 Då so kongen kom inn og vilde sjå gjesterne, vart han var ein som ikkje var bryllaupsklædd.
Pesi Mwami nakasika mukati kuzolanga batambidwe, wakabona kakuli mwalumi wakatazwete zizwato zyapobwe lyalukwatano.
12 Han segjer til honom: «Kjære, korleis hev du kome inn her og er ikkje bryllaupsklædd?» Men han kunde ingen ting svara.
Mwami wakati kulinguwe, Mwenzuma, wanjila byeni omuno kotasamide zizwato zyapobwe lyalukwatano?'Pesi mwalumi wakabula alyakwamba.
13 Då sagde kongen til bordsveinarne: «Bitt hender og føter på honom, og kasta honom ut i myrkret utanfor, der dei græt og skjer tenner!»
Mpawo mwami wakati kubabelesi, 'mumwange mwalumi oyu kumaboko akumawulu, alubo mumusowele aanze mumudima, oko kunoli kulila akuluma ntwino.'
14 For mange er kalla, men få er utvalde.»
Nkambo mbingi bantu batambidwe, pesi mbache biyo basalidwe.”
15 Då gjekk farisæarane burt og lagde råd um korleis dei skulde få fanga honom i ord.
Mpawo baFalisi bakinka akuyobamba mbubatamuche Jesu kuzwa kungambwido yakwe.
16 Dei sende læresveinarne sine til honom i lag med Herodes-mennerne og let deim segja: «Meister, me veit du er ærleg, og det er sanning det du lærer oss um Guds veg, og du bryr deg ikkje um nokon; for du gjer ikkje skil på folk.
Mpawo bakatuma kulinguwe basikwiya babo, antomwe abaka Helodiya. Bakati kuli Jesu, 'Ómuyisyi, tulizi kuti uli wakasimpe, alubo kuti uyiisya nzila yaLeza mubwini. Tomvwi miyeyo yawumwi pe alubo totondezya kusiyanisya pe akati kabantu.
17 Seg oss no: Kva meiner du? Er det rett å svara skatt til keisaren, eller er det ikkje?»
Mpo kotwambila, uyeyanzi? Zili mumulawu na kubbadala mutelo kuli Siza na pe?”
18 Men Jesus skyna den vonde meiningi deira og sagde: «Kvi freistar de meg, hyklarar?
Pesi Jesu wakamvwisisisya bubi bwabo wakati, “Nkambonzi nimundisunka, nywebo nobasikuupawupa?
19 Lat meg sjå skattemynti!» So flidde dei honom ein sylvpening.
Munditondezye mali yabbwe yamutelo.” Mpawo bakamwetela dinali kulinguwe.
20 «Kva er dette for eit bilæte og namn?» spurde han.
Jesu wakati k ulimbabo, “Ngwani ulachechi chikozyanisyo e zina?”
21 «Det er keisarens, » svara dei. Då sagde han til deim: «So gjev keisaren det som keisarens er, og Gud det som Guds er!»
Bakasandula kuti, “nzizya Siza.” Mpawo Jesu wakati kulimbabo, “alimwi amupe Siza zintu zya Siza, alubo kuli Leza zintu zya Leza.”
22 Då dei høyrde det, undra dei seg og gjekk burt ifrå honom.
Elyo nibakazimvwa, bakagamba. Mpawo bakamusiya akwenda.
23 Same dagen kom det nokre sadducæarar til honom - det er dei som segjer at det ikkje er nokor uppstoda - dei sette fram eit spursmål for honom og sagde:
Mubuzuba oobo bamwi ba Sadusi, abo baamba kuti takwepe bubuke bwabafu, bakeza kulinguwe. Bakamubuzya,
24 «Meister, Moses hev sagt: «Når ein mann døyr barnlaus, so skal bror hans gifta seg med enkja og halda uppe ætti åt bror sin.»
kabati, 'Muyisyi, Mozesi wakatedi, “Na mwalumi wafwa, kataside bana, mukulana wakwe welede kukwata banakwe akumujanina bana mukulana wakwe.
25 No var det sju brør hjå oss. Den eine gifte seg, og døydde; han hadde ikkje born, og let etter seg kona si til broren.
Kwakali bakulana bali musanu ababili. Mutanzi wakakwata mpawo wakafwa katasiide bana, wakasiya mwanakazi wakwe kumwanike wakwe.
26 Like eins den andre og den tridje, radt til den sjuande.
Alimwi alakwe mwanike wachibili wakachita chintu chikozyania, mpawo awatatu, mulongo woonse kusikila kuli wamusanu ababili.
27 Etter deim alle døydde kona.
Kwinda kwabo boonse, mwanakazi wakazofwa.
28 Kven av dei sju skal no ho høyra til i eit anna liv? For dei hev havt henne alle.»
Lino kububuke bwabafu, ngwani utakabe mwani mwanakazi mubakulana bali musanu ababili? Nkambo boonse bakali mukwete.”
29 Jesus svara: «De fer vilt, av di de ikkje kjenner skrifterne og ikkje Guds magt.
Pesi Jesu wakbasandula akuti kulimbabo, “Nywebo muliswekede, nkambo tamuzi malembe naa inguzu zya Leza.
30 For i eit anna liv er det ingen som gifter seg eller vert burtgift; dei er som Guds englar i himmelen.
Nkambo mububuke bwabo takwe nekuba kukwata nikuba kukwatisigwa. Anukuti, bayoba mbuli baangelo bali kujulu.
31 Men at dei avlidne skal standa upp att, hev de’kje lese kva Gud hev tala til dykk um det, når han segjer:
Pesi atala abubuke bwabafu, temwakabala na zyakaambwa kulindinywe a Leza, kuti
32 «Eg er Abrahams Gud og Isaks Gud og Jakobs Gud?» Og han er ikkje Gud for dei daude, men for dei livande.»
Ndime Leza wa Abbulahamu, Leza wa Ayizeki, alimwi Leza wa Jakobo'? Leza teensi Leza wabafwide, pesi waba pona.”
33 Då folket høyrde det, vart dei reint upp i under yver læra hans.
Eelyo makamu nakamvwa eezi, bakagamba kunjiisyo zyakwe.
34 So snøgt som farisæarane fekk høyra at han hadde målbunde sadducæarane, samla dei seg kringum honom,
Pesi ba Falisi nibakamvwa kuti Jesu wakawumuzya ba Saduki, bakalibungania lwabo beni antomwe.
35 og ein av deim, som var kunnig i lovi, vilde freista honom og spurde:
Umwi wabo, uyiide zyamulawu, wakamubuzya mubuzyo, kumusunka -
36 «Meister, kva bod er det største i lovi?»
“Muyiisi, nguuli mulayizyo mupati mumulawu?”
37 Han svara: «»Du skal elska Herren, din Gud, av alt ditt hjarta og av all din hug og av alt ditt vit!»
Jesu wakati kulinguwe “Yanda Mwami Leza wako a moyo woonse, alubo amiyeyo yako yoonse.'
38 Det er det største og fyrste bodet.
Oyu ngomulazyo mupati alubo ngomutanzi.
39 Men det er eit anna som likjest det, og det er: «Du skal elska næsten din som deg sjølv!»
Alimwi awabili mulayizyo ulimbuli oyu - Ýanda mwenzinyokwe mbuli mboliyanda lwako.'
40 På desse tvo bodi kviler heile lovi og profetarne.»
Amilawu eyi ibili mpokuzulila mulawu woonse abasinsimi.”
41 Med farisæarane var samla, spurde Jesus deim åt:
Lino ba Falisi nibakachibungene antomwe, Jesu wakababuzya mubuzyo.
42 «Kva trur de um Messias? Kven er han son åt?» «Åt David, » svara dei.
Wakati, “muyeeyanzi aatala a Kkilisito? Mwana wani?” Bakamusandula, “mwana wa Devidi.”
43 Då sagde han: «Korleis kann då David i Anden kalla honom herre, når han segjer:
Jesu wakati kulimbabo, “Biyeni mpo Devidi mumuuya ulamwiita kuti Mwami, kaamba,
44 «Herren sagde til herren min: «Sit ved høgre handi mi, til eg dine fiendar fær for dine føter lagt!»»
'Mwami wakati ku Mwami wangu. “Kkala kuluboko lwangu lwachilisyo, kusikila ndayita basinkonyokwe chikkalilo chamawulu ako”?
45 Kallar no David honom herre, korleis kann han då vera son hans?»
Kuti Devidi wakiita Kkilisito kuti 'Mwami,' nkambonzi nali mwana wa Devidi?”
46 Men ingen kunde svara honom eit ord. Og ingen torde etter den dag koma med fleire spursmål til honom.
Takwe wakakonzya kumusandula jwilyomwe, alubo takukwe wakachili kuyanda kumubuzya imbi mibuzyo kuzwa elyo zuba.
