< Lukas 11 >
1 Ein gong var han ein stad og bad; då han heldt upp, sagde ein av læresveinarne til honom: «Herre, lær oss å beda! Det lærde Johannes og sveinarne sine.»
有一天,耶稣在一个地方祈祷。祈祷结束后,有一个门徒问他说:“主啊,请教我们如何祈祷,就像约翰教导他的门徒一样。”
2 Han svara: «Når de bed, skal de segja: Fader vår, du som er i himmelen! Lat namnet ditt helgast; lat riket ditt koma; lat viljen din råda på jordi so som i himmelen;
耶稣说:“你们祷告的时候,要说:‘父啊,愿你的名被尊为神圣,愿你的国降临,
3 gjev oss kvar dag vårt daglege brød;
请赐予我们每天需要的食物,
4 og forlat oss våre synder, for me og forlet kvar den som er oss skuldig; og før oss ikkje ut i freisting; men frels oss frå det vonde.»
赦免我们的罪过,因为我们也宽恕了所有对我们犯下罪行之人,请保护我们不要被魔鬼试探。’”
5 So sagde han til deim: «Um nokon av dykk hev ein ven, og gjeng til han midt på natti og segjer: «Kjære, lån meg tri brødleivar!
耶稣继续对他们说:“假设你半夜去找一个朋友,对他说‘请借给我三个饼,
6 for ein ven hev kome innum meg på ei ferd, og eg hev’kje noko å setja fram åt honom -
因为我有一个朋友远行到此,我没有什么食物可以招待他。’
7 skulde so han der inne svara: «Gjer meg ikkje slikt bry! Døri er longe stengd, og småborni mine er i seng med meg; eg kann ikkje standa upp og gjeva deg det?»
但屋子里的朋友却回应说‘别打扰我了,我已经关好了门,和孩子都躺下了,不能起床给你拿食物。’
8 Eg segjer dykk: Um han ikkje stend upp og gjev honom det for di det er hans ven, so ris han upp og gjev honom alt han treng for di han er so tråsøkjen.
我告诉你们吧,尽管他不愿起床给你拿食物,只要你不断坚持,即使你不是他的朋友,他最终也会起来,把你要的东西拿给你。
9 Og eg segjer dykk: Bed, so skal de få! Leita, so skal de finna! Banka på, so skal det verta upplate for dykk!
告诉你们吧,你要去求,自会获得;要去找,自会找到;要去叩门,门自会开。
10 For kvar den som bed, han fær, og den som leitar, han finn, og den som bankar på, vert det upplate for.
因为只要祈求都可以获得,只要寻觅都可找到,只要叩门就会将门打开。
11 Finst det nokon far ibland dykk som vilde gjeva son sin ein stein når han bad um brød, eller når han bad um fisk, vilde gjeva honom ein orm i staden for ein fisk,
如果你为人父,当你儿子想要鱼,你不可能给他蛇。
12 eller når han bad um eit egg, vilde gjeva honom ein skorpion?
如果儿子想要鸡蛋,你不可能给他蝎子。
13 Når då de som er vonde, veit å gjeva borni dykkar gode gåvor, kor mykje meir vil so’kje Faderen frå himmelen gjeva den Heilage Ande åt deim som bed honom?»
所以,即使你是邪恶的,如果你仍然知道给你的孩子好礼物,天父何况将圣灵赐给那些求他的人呢?”
14 Ein gong dreiv han ut ei vond ånd, som var mållaus, og då åndi var utfari, tala den mållause. Folket undra seg,
耶稣从一个人身上驱走恶鬼。这个人之前还是个哑巴,但现在可以说话了,众人都感到惊讶万分。
15 men sume av deim sagde: Det er Be’elsebul, djevelhovdingen, som hjelper honom til å driva ut djevlar.»
有人说耶稣:“他用的是魔鬼之王别西卜的力量驱鬼。”
16 Andre vilde freista honom, og bad honom syna deim eit teikn frå himmelen.
又有人想要试探耶稣,要求他显化一个来自天堂的神迹。
17 Men Jesus visste kva dei hadde i tankar, og sagde til deim: «Eit rike som ligg i strid med seg sjølv, kjem snart til å øydast, og eitt hus dett yver hitt.
耶稣知道他们在想什么,就对他们说:“如果一个国家内战不断,必会分崩离析,如果一个家庭彼此争斗,必然败落。
18 Er no Satan og komen i strid med seg sjølv, korleis kann då riket hans standa? - sidan de segjer at det er Be’elsebul som hjelper meg til å driva ut djevlar!
如果撒旦内部彼此为敌,他的王国怎能持久?你们居然说我是靠撒旦的力量驱鬼。
19 Og hjelper Be’elsebul meg til å driva ut djevlar, kven fær då dykkar eigne folk hjelp av til å driva deim ut? Difor skal dei vera domarane dykkar.
如果真是如此,给自己人驱鬼又要靠谁的力量呢?他们自己就会评判你是错误的。
20 Men er det med Guds finger eg driv djevlarne ut, so er då Guds rike kome til dykk.
我若靠上帝的能力驱鬼,这就代表上帝之国已经降临,就在你们之中。
21 Når ei kjempa væpna vaktar sin gard, fær han hava alt sitt i fred;
一个壮汉全副武装地看守自己的房屋,让自己的家财保持安全。
22 men kjem det ein sterkare og vinn yver honom, so tek han våpni hans, som han sette si lit til, og skifter ut alt han drog av honom.
但如果来了比他更强的人,打败他,夺去他所依赖的武器,就会抢走他的所有财产。
23 Den som ikkje er med meg, er imot meg, og den som ikkje sankar med meg, han spreider.
如果你没有与我站在一起,就是反对我。没有和我一起修建楼宇之人,楼宇就会倒塌。
24 Når den ureine åndi fer ut or eit menneskje, flakkar ho gjenom vatslause vidder og leitar etter ein kvilestad, og når ho ingen kvilestad finn, segjer ho: «Eg vil fara attende til huset mitt, som eg flutte ifrå.»
一个恶灵从人体中被驱赶出来,走遍沙漠,寻找栖身之所,却没有找到。于是就说:‘我要回到我之前离开的那房子。’
25 Når ho so kjem dit, finn ho huset feia og fjelga.
它回到老屋后,看见里面已经打扫干净,整整齐齐,
26 Då fer ho av stad og tek med seg sju andre ånder, som er argare enn ho er sjølv, og dei gjeng inn og vert buande der, og hev det vore ille med det menneskjet fyrr, so vert det endå verre sidan.»
他于是又找了另外七个更邪恶的污灵,一起住进去。后来那个男人变得比以前更坏了。”
27 Medan han tala soleis, var det ei kvinna bland folket som sette i og ropa: «Sælt det livet som bar deg, og det brjostet du saug!»
耶稣正在说话之际,民众中有一个女人高喊:“孕育和哺育你的人有福了!”
28 Då sagde han: «Sæle er heller dei som høyrer Guds ord og tek vare på det!»
但耶稣说:“但不如听到并遵守上帝之道的人有福。”
29 Som no folket flokka seg kring honom, tok han til ords og sagde: «Denne ætti er ei vond ætt; dei krev etter teikn, men dei skal’kje få anna teikn enn Jona-teiknet.
众人围坐在耶稣身边,耶稣就说:“这是个邪恶的世界,因为他们寻求神迹,可是除了约拿的神迹以外,他们看不到其他神迹。
30 For liksom Jona vart eit teikn for Nineve-folket, soleis skal og Menneskjesonen vera det for denne ætti.
约拿如何成为尼尼微人的神迹,人子就会怎样成为这个世界的神迹。
31 Sudlands-dronningi skal standa fram for domen i hop med mennerne av denne ætti og fordøma deim. For ho kom frå verdsens ende og vilde høyra Salomos visdom, og her er meir enn Salomo.
在审判中,南方女王将和这世界之人一起崛起,定众人的罪,因为她来自极地,想要听所罗门的智慧之语。但现在,这里有人比所罗门更伟大!
32 Nineve-mennerne skal møta for domen i hop med denne ætti og fordøma deim; for dei vende um då Jona tala for deim, og her er meir enn Jona.
在审判的时候,尼尼微人要和这世界之人一起崛起,定众人的罪,因为尼尼微人听了约拿说的讯息后就悔改了。但现在,这里有人比约拿更伟大。
33 Den som kveikjer eit ljos, set det ikkje i kjellaren eller under skjeppa, men i staken, so dei som kjem inn, kann sjå ljosken.
没有人在点灯后将它藏起来,或放在大碗下面。不,你应该把它放在灯台上,让进到屋内的人可以看得见光。
34 Ljoset i likamen, det er auga ditt; når ditt auga er klårt, so er heile din likam og ljos; men er det dimt, so er likamen og myrk.
你的眼睛就是身体的灯。眼睛健康,身体就充满光,眼睛不健康,身体就进入黑暗。
35 Sjå då til at ikkje ljoset inni deg er myrker!
所以如果你身体中其实是一片黑暗,不要误以为那是光让你身体的光成为一片黑暗。
36 Er so heile likamen ljos, og ingen lut av honom myrk, då vert han upplyst all igjenom, som når ljoset skin på deg med sine strålar.»
要让你充满了光,不会陷入黑暗。”
37 Då han hadde tala ut, bad ein farisæar honom eta dagverd hjå seg. So gjekk han inn der og sette seg til bords.
耶稣说完这番话,一个法利赛人请耶稣和他一起吃饭。于是他于是就坐下吃饭。
38 Men farisæaren vart forundra då han såg at han ikkje tvo seg fyrst fyre målet.
这个法利赛人很惊讶地发现,耶稣吃饭前不洗手。
39 Då sagde Herren til honom: «Ja, de farisæarar, de reinskar skåler og fat utvendes, men innvendes er de fulle av ran og vondskap.
主对他说:“你们法利赛人把杯盘的外面洗净,但里面却充满了贪念和邪恶。
40 Dårar! Han som gjorde det som er utvendes, gjorde han’kje det som er innvendes og?
愚蠢的人啊,你们认为那创造外在的人,也会创造内在吗?
41 Men gjer ei sælebotsgåva av det som inni er; då skal de sjå at alt er reint for dykk!
当你对他人做出善举,只有发自内心,才能将你们的一切变得洁净。
42 Men ve yver dykk farisæarar! De gjev tiend av mynta og ruta og allslags urter, men legg ikkje vinn på rettferd og gudselsk! Det skulde ein gjera og ikkje lata vera hitt heller.
你们法利赛人有祸了!因为你们献上了十分之一的药草和植物,却忽视了公义和对上帝的爱。你们需要关注后者,但前者也不能疏忽。
43 Ve yver dykk farisæarar! De trår etter å sitja fremst i synagogorne, og vil at folk skal helsa dykk på torgi!
你们法利赛人有祸了!你们喜欢在犹太教堂里占据最好的座位,希望在市场中获得尊重。
44 Ve yver dykk! De er som ukjennelege graver, folk gjeng på deim og veit ikkje av det!»
你们有祸了!因为你们就像没有刻字的坟墓,人们走在上面也不知情。”
45 Då tok ein av dei lovkunnige til ords og sagde: «Meister, når du segjer slikt, gjeng du oss og for nær!»
研究法律的专家中有一个回答他:“老师,你这样说,也是在侮辱我们!”
46 Jesus svara: «Ve yver dykk lovkunnige og! De lesser svære byrer på folk, og sjølve rører de’kje byrderne med ein einaste finger.
耶稣回答:“你们研究法律的专家也有祸了!因为你们让其他人背上难以承受的重负,自己却连一个指头也不动。
47 Ve yver dykk! De byggjer minnesmerke yver profetarne, og det var federne dykkar som slo deim i hel.
你们有祸了!你们建造纪念陵墓来纪念先知,但杀死他们的正是你们自己的父辈!
48 So vitnar de då um det som federne dykkar gjorde, og samtykkjer det; for dei slo profetarne i hel, og de byggjer!
你们这样做就等于成为证人,表明你们同意祖先的行为。他们杀害先知,然后又修造先知的坟墓。
49 Difor sagde og Guds visdom: Eg vil senda profetar og apostlar til deim, og sume av deim skal dei slå i hel, og sume skal dei forfylgja,
所以上帝很睿智地说:‘我要把先知和门徒派到他们中间,有的被他们杀害,有的被他们迫害。’
50 so alt profetblod som hev runne frå verdi vart grunnlagd, skal hemnast på denne ætti,
最终,创世以来众先知所流的血,
51 frå Abels blod til Zakarjas’ blod, han som let livet millom altaret og gudshuset. Ja, segjer eg dykk, det skal hemnast på denne ætti.
从亚伯开始,直到在祭坛和神庙之间被害的撒迦利亚,都要向这世界追讨。是的,我告诉你们,这一切都要向这世界追讨。
52 Ve yver dykk lovkunnige! De hev teke burt kunnskapslykelen! Sjølve gjekk de ikkje inn, og dei som vilde inn, fekk de hindra.»
你们研究法律的专家有祸了!因为你们拿走了知识的钥匙,自己不进去,却又阻止其他人进去。”
53 Då han gjekk ut att, tok dei skriftlærde og farisæarane til å verta fælt nærsøkne og frega honom um mangt og mykje,
耶稣离开的时候,宗教老师和法利赛人开始用言语激烈地攻击他,提出很多问题激怒他。
54 alt med dei lurde på honom og vilde få tak i eitkvart ordet frå hans munn.
他们希望抓住他的漏洞,想从他的言语中找到可以攻击的地方。