2 Mosebok 16
1 So tok dei ut att frå Elim, og femtande dagen i andre månaden etter at dei hadde fare frå Egyptarlandet, kom heile Israels-lyden til Sinheidi, som ligg millom Elim og Sinai.
以色列全会众从以琳起行，在出埃及后第二个月十五日到了以琳和西奈中间、汛的旷野。
2 Medan dei var der i øydemarkerne, tok heile Israels-lyden til å mukka mot Moses og Aron,
以色列全会众在旷野向摩西、亚伦发怨言，
3 og sagde: «Det vøre betre me hadde døytt for Herrens hand i Egyptarlandet, då me sat uppyver kjøtgrytorne og åt oss mette på brød. For no hev de ført oss ut i villmarki, so heile denne mannefjølden lyt døy av svolt.»
说：“巴不得我们早死在埃及地、耶和华的手下；那时我们坐在肉锅旁边，吃得饱足。你们将我们领出来，到这旷野，是要叫这全会众都饿死啊！”
4 Då sagde Herren til Moses: «Sjå no vil eg lata det regna brød åt dykk frå himmelen, og folket skal ganga ut kvar dag og sanka det dei treng for dagen; soleis vil eg røyna deim, um dei held seg etter lovi mi eller ikkje.
耶和华对摩西说：“我要将粮食从天降给你们。百姓可以出去，每天收每天的分，我好试验他们遵不遵我的法度。
5 Og når dei lagar til det dei kjem heim med sette dagen, då skal det vera ein gong til so mykje som det dei elles sankar um dagen.»
到第六天，他们要把所收进来的预备好了，比每天所收的多一倍。”
6 So sagde Moses og Aron til alt Israels-folket: «I kveld skal de koma til å sanna at det er Herren som hev ført dykk ut or Egyptarlandet;
摩西、亚伦对以色列众人说：“到了晚上，你们要知道是耶和华将你们从埃及地领出来的。
7 og i morgon tidleg skal de få sjå kor stor Herren er; for han hev høyrt korleis de mukkar imot honom - kva er vel me? kann det vera verdt å mukka mot oss?
早晨，你们要看见耶和华的荣耀，因为耶和华听见你们向他所发的怨言了。我们算什么，你们竟向我们发怨言呢？”
8 De skal få sjå det, » sagde Moses, «når han gjev dykk kjøt å eta i kveld og brød i morgon tidleg, so de fær metten dykkar; for Herren hev høyrt korleis de murrar og mukkar imot honom - kva er vel me? det er ikkje oss de mukkar imot, men Herren.»
摩西又说：“耶和华晚上必给你们肉吃，早晨必给你们食物得饱；因为你们向耶和华发的怨言，他都听见了。我们算什么，你们的怨言不是向我们发的，乃是向耶和华发的。”
9 So Moses sagde med Aron: «Seg til heile Israels-lyden: «Stig fram for Herrens åsyn! For han hev høyrt korleis de mukkar.»»
摩西对亚伦说：“你告诉以色列全会众说：‘你们就近耶和华面前，因为他已经听见你们的怨言了。’”
10 Då hende det, medan Aron tala til heile Israels-lyden, og dei vende augo mot øydemarki, at Herrens herlegdom synte seg i skyi.
亚伦正对以色列全会众说话的时候，他们向旷野观看，不料，耶和华的荣光在云中显现。
11 Og Herren tala til Moses og sagde:
耶和华晓谕摩西说：
12 «Eg hev høyrt korleis Israels-folket mukkar. Tala du til deim og seg: «I skumingi skal de få kjøt å eta, og i morgon tidleg skal de få metta dykk med brød, og de skal sanna, at eg er Herren, dykkar Gud.»»
“我已经听见以色列人的怨言。你告诉他们说：‘到黄昏的时候，你们要吃肉，早晨必有食物得饱，你们就知道我是耶和华—你们的 神。’”
13 Då det so vart kvelden, kom enghønorne fljugande so tjukt, at dei tekte heile lægret, og um morgonen hadde det lagt seg dalskodd rundt ikring lægret,
到了晚上，有鹌鹑飞来，遮满了营；早晨在营四围的地上有露水。
14 og då skoddi letta, fekk dei sjå noko fint, kornut, burtyver heidi; det låg tunt som ei hela på marki.
露水上升之后，不料，野地面上有如白霜的小圆物。
15 Då Israels-folket såg det, sagde dei seg imillom: «Kva er dette?» For dei visste ikkje kva det var. Då sagde Moses til deim: Det er det brødet som Herren hev gjeve dykk å eta.
以色列人看见，不知道是什么，就彼此对问说：“这是什么呢？”摩西对他们说：“这就是耶和华给你们吃的食物。
16 Høyr no kva Herren hev sagt: «De skal sanka av det so mykje de treng, ei kanna til manns, etter som de hev folk til; kvar skal henta åt deim som høyrer til huset hans.
耶和华所吩咐的是这样：你们要按着各人的饭量，为帐棚里的人，按着人数收起来，各拿一俄梅珥。”
17 Og Israels-folket gjorde som han sagde, og sanka, sume mykje og sume lite.
以色列人就这样行；有多收的，有少收的。
18 Men då dei mælte det i kannemålet, gjekk det inkje av for deim som hadde sanka mykje, og det som mindre hadde sanka, leid ingen skort; kvar hadde sanka det han turvte.
及至用俄梅珥量一量，多收的也没有余，少收的也没有缺；各人按着自己的饭量收取。
19 Og Moses sagde til deim: Ingen må leiva noko av det til morgons.»
摩西对他们说：“所收的，不许什么人留到早晨。”
20 Men dei høyrde ikkje på Moses, og sume etla att noko til morgonmålet; då kvikna det makk i det, og det stod ei vond tev av det. Og Moses vart vreid på deim.
然而他们不听摩西的话，内中有留到早晨的，就生虫变臭了；摩西便向他们发怒。
21 Sidan sanka dei det morgon etter morgon, kvar etter som han trong til. Men når soli tok til å hita, so bråna det.
他们每日早晨，按着各人的饭量收取，日头一发热，就消化了。
22 So hende det sette dagen at dei fann ein gong til so mykje brød som elles, tvo kannor til manns, og alle dei øvste av lyden kom og sagde det med Moses.
到第六天，他们收了双倍的食物，每人两俄梅珥。会众的官长来告诉摩西；
23 Då sagde han til deim: «Det er det Herren hev sagt: «I morgon er det kviledag, helgekvild for Herren.» Baka no det de vil, og koka det de vil! Men alt det som vert att, skal de leggja burt og gøyma til morgons.»
摩西对他们说：“耶和华这样说：‘明天是圣安息日，是向耶和华守的圣安息日。你们要烤的就烤了，要煮的就煮了，所剩下的都留到早晨。’”
24 So lagde dei det burt til um morgonen, som Moses sagde, og det stod ingen illtev av det, og kom ikkje makk i det.
他们就照摩西的吩咐留到早晨，也不臭，里头也没有虫子。
25 Og Moses sagde: «Et det i dag, for i dag er det kviledag for Herren; i dag finn de ikkje noko på marki.
摩西说：“你们今天吃这个吧！因为今天是向耶和华守的安息日；你们在田野必找不着了。
26 Seks dagar skal de sanka det; men den sjuande dagen er det helg; då er det ikkje å finna.»
六天可以收取，第七天乃是安息日，那一天必没有了。”
27 Likevel var det nokre av folket som gjekk ut den sjuande dagen og vilde sanka, men dei fann inkje.
第七天，百姓中有人出去收，什么也找不着。
28 Då sagde Herren til Moses: «Kor lenge skal det vara fyrr de vil lyda bodi og loverne mine?
耶和华对摩西说：“你们不肯守我的诫命和律法，要到几时呢？
29 Kom i hug: Herren hev gjeve dykk kviledagen; difor er det at han sette dagen gjev dykk brød for tvo dagar. Haldt dykk no heime, kvar hjå seg! Ingen gange burt frå bustaden sin sjuande dagen!»
你们看！耶和华既将安息日赐给你们，所以第六天他赐给你们两天的食物，第七天各人要住在自己的地方，不许什么人出去。”
30 Sidan heldt folket seg i ro den sjuande dagen.
于是百姓第七天安息了。
31 Israels-ætti kalla det brødet manna; det liktest korianderfrø; det var kvitt på liten, og smaka som vaflar med honning.
这食物，以色列家叫吗哪；样子像芫荽子，颜色是白的，滋味如同搀蜜的薄饼。
32 Og Moses sagde: «Høyr no kva Herren segjer til dykk: «Ein full kanna med manna skal de gøyma, mann etter mann, so etterkomarane dykkar kann sjå det brødet eg gav dykk å eta i øydemarki, då eg fylgde dykk ut or Egyptarlandet!»»
摩西说：“耶和华所吩咐的是这样：‘要将一满俄梅珥吗哪留到世世代代，使后人可以看见我当日将你们领出埃及地，在旷野所给你们吃的食物。’”
33 So sagde han til Aron: «Tak ei krukka og hav upp i henne ei full kanna med manna, og set det ned for Herrens åsyn, so det vert gøymt frå mann til mann.»
摩西对亚伦说：“你拿一个罐子，盛一满俄梅珥吗哪，存在耶和华面前，要留到世世代代。”
34 Og Aron gjorde som Herren hadde sagt til Moses, og sette det ned framfor lovtavlorne: der skulde det gøymast.
耶和华怎么吩咐摩西，亚伦就怎么行，把吗哪放在法柜前存留。
35 Israels-folket åt manna i fyrti år, til dess dei kom til bygde land; manna åt dei alt til dei kom til utenden av Kana’ans-landet.
以色列人吃吗哪共四十年，直到进了有人居住之地，就是迦南的境界。（
36 Ei kanna, det var tiandeparten av ei skjeppa.
俄梅珥就是伊法十分之一。）
