Apostlenes-gjerninge 17
1 Då dei hadde fare gjenom Amfipolis og Apollonia, kom dei til Tessalonika, der jødarne hadde synagoga.
保罗和西拉沿途经过了暗非波里和亚波罗尼亚，来到帖撒罗尼迦，那里有犹太人的会堂。
2 Som Paulus’ sedvane var, gjekk han inn til deim, og tri kviledagar tala han med deim ut or skrifterne
保罗按惯例走进会堂，一连三个安息日，都在这里根据圣经与他们进行辩论。
3 og tydde og greidde ut, at Messias skulde lida og standa upp frå dei daude, og sagde: «Dette er Messias, den Jesus som eg forkynner dykk.»
他解释了经文的含义，证明基督必须先死去后，然后再死而复生。他对众人说：“我向你们讲述的这位耶稣，就是基督。”
4 Og nokre av deim vart yvertydde og heldt seg til Paulus og Silas, og like eins ein stor mengd av dei grækarar som dyrka Gud, og ikkje få av dei fremste kvinnorne.
有的人被保罗和西拉说服了，加入了他们的行列，此外还有很多说希腊语的朝拜者，以及城里位高权重的女性。
5 Men jødarne vart fulle av brennhug og tok med seg nokre låke menneskje av deim som rak på torget, og gjorde eit upplaup og sette byen i røra. Og dei trengde seg fram imot Jasons hus og søkte å få deim ut til folket.
但犹太人却因此而倍感嫉妒，于是从集市中找来一群流氓，凑成团伙在城里面闹事。他们冲进耶孙的家中，到处寻找保罗和西拉，要把他们交给民众。
6 Men då dei ikkje fann deim, drog dei Jason og nokre av brørne fram for byretten og ropa: «Desse som hev sett heile mannheimen i upprør, dei er og komne hit,
但由于找不到这两名使徒，他们就把耶孙和几名信徒带到地方长官那里，叫嚣着说：“这些人素有滋事的恶名，把这世界闹得天翻地覆。现在他们来到这里，
7 og Jason hev teke imot deim. Og alle desse gjer beint imot keisarens lovbod, og segjer at ein annan er konge, og det er Jesus.»
耶孙却在自己的家宅中招待这些人。他们都违背凯撒的法令，说另外还有一个王叫做耶稣，这就是叛国罪。”
8 Og dei fekk skræmt upp folket og byretten, då dei høyrde dette.
民众和地方长官听到这番话，深感不安，
9 Og då dei hadde late Jason og dei andre ganga i borg for deim, let dei deim lause.
让耶孙和其余人交了保释金后，就放了他们。
10 Men brørne sende straks um natti både Paulus og Silas av stad til Berøa, og då dei kom dit, gjekk dei burt i synagoga til jødarne.
信徒们当晚就将保罗和西拉送走。二人去了比里亚，到达后便走进犹太人的会堂。
11 Men desse var gjævare enn dei i Tessalonika, og dei tok imot ordet med all godvilje og ransaka dag etter dag i skrifterne um dette hadde seg soleis.
这里的民众比帖撒罗尼迦人开明，他们很快就接受了主的道，每天研读圣经，确认他们所听到的是否正确。
12 Mange av dei kom då til trui, og ikkje få av dei fornæme græske kvinnor og menner.
很多人因此成为信徒，包括地位高贵的希腊男性和女性。
13 Men då jødarne i Tessalonika fekk vita at Paulus forkynte Guds ord i Berøa og, kom dei og dit og eggja upp folket.
但帖撒罗尼迦的犹太人听说保罗又在比里亚宣讲上帝之道，便跑到那里煽动挑拨民众。
14 Straks sende då brørne Paulus burt på vegen til havet; men både Silas og Timoteus vart att der.
信徒们立刻把保罗送到海边，西拉和提摩太仍然留在比里亚。
15 Dei som fylgde Paulus, førde honom til Aten og drog so derifrå med det bodet til Silas og Timoteus, at dei skulde koma til honom so snart som råd var.
护送保罗的人将他远远地带到雅典，保罗在他们返回的时候，给西拉和提摩太带去口信，让他们尽快赶去与他会和。
16 Medan no Paulus venta på deim i Aten, harmast hans ånd i honom, då han såg at byen var full av avgudsbilæte.
保罗在雅典等他们的时候，看见满城都是宗教神像，心中感到非常不安。
17 Han samtala då i synagoga med jødarne og deim som dyrka Gud, og på torget kvar dag med deim han råka på.
于是在会堂中与犹太人和其他崇拜上帝之人进行了辩论，此外还每天到集市中去，与所遇到的陌生人进行辩论。
18 Nokre av dei epikureiske og stoiske vismennerne gav seg i ordskifte med honom, og sume sagde: «Kva er det denne ordgytaren vil segja?» Men andre sagde: «Han synest vera talsmann for framande guddomar; » - for han forkynte deim evangeliet um Jesus og uppstoda.
有些伊壁鸠鲁派和斯多亚派的哲学家也同他争论。他们想知道：“这个人到底想要干什么？”由于保罗谈论了耶稣和复活，所以还有人认为：“他似乎是在宣讲外族的神。”
19 So tok dei honom i handi og førde honom upp til Areopagus og sagde: «Kann me få vita kva det er for ei ny læra, dette som du talar um?
于是他们把保罗带到亚略巴古，询问他：“请和我们讲讲你所宣扬的那个新教义？
20 For det er underlege ting du fører oss for øyro. Difor vil me få vita kva dette skal tyda.»
我们听说了你讲的那些事情，听起来太奇怪了，所以我们想知道那到底是什么意思。”
21 Men alle atenarar og dei framande som budde der, gav seg ikkje stunder til anna enn å fortelja eller høyra nytt.
（所有雅典人和住在那里的异教徒，都非常喜欢谈论和打听新奇之事，以此打发时间）。
22 So stod då Paulus fram midt på Areopagus og sagde: «De ateniske menner! Eg ser at de i alle måtar er mykje annsame i dykkar gudsdyrking;
保罗站上亚略巴古的中间，说：“各位雅典人，我发现你们对任何事情都抱有虔诚之心。
23 for då eg gjekk ikring og såg på heilagdomarne dykkar, fann eg og eit altar med den innskrifti: «For ein ukjend Gud.» Det som de då dyrkar utan å kjenna det, dette forkynner eg dykk.
我走路的时候曾留意你们的圣坛，曾有一个圣坛上写着‘献给未知的神’。我要向你们讲述的上帝，就是你们所膜拜的这个未知之神。
24 Gud, han som gjorde verdi og alt det som i henne er, han som er herre yver himmel og jord, han bur ikkje i tempel som er gjorde med hender,
上帝创造世界和世间万物，他是天地的主，并未生活在人类建造的庙宇之中，
25 ikkje heller tek han tenesta av menneskjehender, som um han hadde trong til nokon ting, for han sjølv gjev alle liv og ande og alle ting;
他什么都不需要，也不需要我们的服务，因为他本身就是所有生灵的生命之源。
26 og han hev late alle folkeslag av eitt blod bu yver heile jordkringen og fastsett deim visse tider og landemerke for deira bustad,
他从一个最初的人创造了世界上的所有人，在之前就决定了他们应该生活在哪里，应该活多久。
27 for at dei skulde leita etter Gud, um dei då kunde kjenna og finna honom, endå han ikkje er langt burte frå nokon einaste av oss.
上帝想要的是他们能够追寻上帝，能够去寻找并找到他。但其实他离我们每个人都不遥远。
28 For i honom er det me liver og rører oss og er til, som og nokre av skaldarne dykkar hev sagt: «For me er ogso hans ætt.»
我们在他的护翼下生存、活动和存在。正如你们的诗人写到：‘我们就是他的家人。’
29 Når me då er Guds ætt, må me ikkje tru at guddomen er lik gull eller sylv eller stein, eit bilæte av menneskjeleg kunst og tanke.
正因为我们是他的家人，所以不应该将上帝想象成金银石头，然后由人类用手艺和思想将其塑造形象。
30 Etter at Gud då hev havt tol med dei tidar då vankunna rådde, so byd han no alle menneskje alle stader at dei skal umvenda seg,
上帝原谅了人类过往的无知，但现在，他吩咐各处的所有人都要悔改，
31 etter som han hev fastsett ein dag då han vil døma mannheimen med rettferd ved ein mann som han fyreskipa til det, etter at han hadde gjeve jarteigner for alle med å reisa honom upp frå dei daude.»
因为他已经定好时间，届时将由他指认的那个人，对世间进行正义审判。为了向众人证明他就是那个人，上帝会让那人死而复生。”
32 Men då dei høyrde um uppstoda av daude, spotta nokre, men andre sagde: «Me vil høyra deg ein gong til um dette.»
众人听到死人复活这句，便开始嘲笑他。但也有人说：“以后请回来，给我们多讲讲这件事。”
33 So gjekk då Paulus burt ifrå deim.
于是保罗就离开他们了。
34 Men nokre menner heldt seg til honom og kom til tru, millom deim ogso Dionysius, ein av domarane på Areopagus, og ei kvinna med namnet Damaris og andre med deim.
有几个人跟随了他并且相信了上帝，包括亚略巴古的成员丢尼修、一位名叫戴马里的女子和很多其他人。
