2 Kongebok 4
1 Ei kvinna som var gift med ein profetsvein, ropa til Elisa: «Mannen min, tenaren din er dåen. Du veit sjølv att han har age for Herren. No kjem kravsmannen og vil taka båe sønerne mine til trælar.»
有一個先知門徒的妻哀求以利沙說：「你僕人－我丈夫死了，他敬畏耶和華是你所知道的。現在有債主來，要取我兩個兒子作奴僕。」
2 Elisa svara til henne: «Kva kann eg gjera for deg? Seg meg, kva du hev i huset?» Ho svara: «Ingenting hev tenestkvinna di i huset anna ei krus med olje.»
以利沙問她說：「我可以為你做甚麼呢？你告訴我，你家裏有甚麼？」她說：「婢女家中除了一瓶油之外，沒有甚麼。」
3 Då sagde han: «Gakk ut til alle grannarne dine og få lånt deg kaggar, tome kaggar, di fleire di betre!
以利沙說：「你去，向你眾鄰舍借空器皿，不要少借；
4 Gakk so inn, steng døri etter deg og sønerne dine, slå i alle desse kaggarne, og ber deim burt etter kvart dei vert fulle!»
回到家裏，關上門，你和你兒子在裏面將油倒在所有的器皿裏，倒滿了的放在一邊。」
5 Gjekk ho då frå honom, og stengde døri etter seg og sønerne sine; dei bar fram, og ho slo i.
於是，婦人離開以利沙去了，關上門，自己和兒子在裏面；兒子把器皿拿來，她就倒油。
6 Då kaggarne var fyllte, bad ho son sin koma med endå ein. «Her er ikkje fleire, » svara han. Då traut oljen.
器皿都滿了，她對兒子說：「再給我拿器皿來。」兒子說：「再沒有器皿了。」油就止住了。
7 Ho kom og melde til gudsmannen. «No kann du selja oljen, » sagde han, «og greida skuldi di, og resten kann du og sønerne dine liva av.»
婦人去告訴神人，神人說：「你去賣油還債，所剩的你和你兒子可以靠着度日。」
8 Det bar so til ein dag at Elisa kom yver til Sunem. Der var ei velhaldi kona, som endeleg vilde gjeva honom mat; kvar gong han sidan kom den vegen, tok han inn der og fekk seg mat.
一日，以利沙走到書念，在那裏有一個大戶的婦人強留他吃飯。此後，以利沙每從那裏經過就進去吃飯。
9 Ein gong sagde ho med mannen sin: «Sjå, eg skynar at han er ein heilag gudsmann, han som jamt kjem hit til oss.
婦人對丈夫說：「我看出那常從我們這裏經過的是聖潔的神人。
10 Å, lat oss mura upp ei liti loftstova og setja inn til honom der seng og bord og stol og ljosestake, so han kann taka inn der når han kjem til oss.»
我們可以為他在牆上蓋一間小樓，在其中安放床榻、桌子、椅子、燈臺，他來到我們這裏，就可以住在其間。」
11 Ein dag kom han dit og tok inn i loftstova og lagde seg der.
一日，以利沙來到那裏，就進了那樓躺臥。
12 Han sagde til Gehazi, drengen sin: «Ropa på Sunems-kona!» Han so gjorde, og ho kom upp.
以利沙吩咐僕人基哈西說：「你叫這書念婦人來。」他就把婦人叫了來，婦人站在以利沙面前。
13 Han hadde sagt til honom: «Seg med henne: «Du hev no havt all denne umsuti for oss; kva kann då me gjera for deg? Hev du nokor sak eg kann tala for kongen eller herføraren?»» «Nei, » svara ho, «eg bur midt millom folket mitt eige.»
以利沙吩咐僕人說：「你對她說：你既為我們費了許多心思，可以為你做甚麼呢？你向王或元帥有所求的沒有？」她回答說：「我在我本鄉安居無事。」
14 «Kva kann me gjera for henne?» spurde Elisa. «Å jau, » svara Gehazi, «ho hev ingen son, og mannen hennar er gamall.»
以利沙對僕人說：「究竟當為她做甚麼呢？」基哈西說：「她沒有兒子，她丈夫也老了。」
15 «Ropa på henne!» sagde han. Han so gjorde, og ho kom i døri.
以利沙說：「再叫她來。」於是叫了她來，她就站在門口。
16 Då sagde Elisa: «Næste år dette bil skal du hava ein son på fanget.» Ho svara: «Å nei, gode herre og gudsmann! du må ikkje ljuga for tenestkvinna di.»
以利沙說：「明年到這時候，你必抱一個兒子。」她說：「神人，我主啊，不要那樣欺哄婢女。」
17 Men kona vart med barn, og åtte ein son på nyåret nett det bilet som Elisa hadde sagt med henne.
婦人果然懷孕，到了那時候，生了一個兒子，正如以利沙所說的。
18 Då guten vart større, hadde han ein dag gjenge ut til far sin millom skurdfolket.
孩子漸漸長大，一日到他父親和收割的人那裏，
19 Der tok han til å klaga seg for far sin: «Hovudet mitt! Hovudet mitt!» «Ber honom til mori!» sagde faren til drengen sin.
他對父親說：「我的頭啊，我的頭啊！」他父親對僕人說：「把他抱到他母親那裏。」
20 Han tok og bar honom heim til mori. Han sat på fanget hennar til middagsleite; då slokna han.
僕人抱去，交給他母親；孩子坐在母親的膝上，到晌午就死了。
21 Ho gjekk upp og lagde honom på sengi åt gudsmannen, stengde att og gjekk.
他母親抱他上了樓，將他放在神人的床上，關上門出來，
22 So ropa ho på mannen sin: «Send ein av drengjerne med ei av asnorne, » sagde ho, «so vil eg snøggast fara åt gudsmannen og straks koma heim att.»
呼叫她丈夫說：「你叫一個僕人給我牽一匹驢來，我要快快地去見神人，就回來。」
23 «Kvifor vil du fara åt honom i dag?» spurde han; «det er korkje nymåne eller kviledag.» «Det er det same, » svara ho.
丈夫說：「今日不是月朔，也不是安息日，你為何要去見他呢？」婦人說：「平安無事。」
24 So sala ho asna og baud drengen sin: «Driv på i eino! Heft meg ikkje burt på vegen! eg skal segja til når eg vil stana.»
於是備上驢，對僕人說：「你快快趕着走，我若不吩咐你，就不要遲慢。」
25 So gav ho seg i veg og kom til gudsmannen på Karmelfjellet. Då gudsmannen gådde henne eit stykke burte, sagde han med Gehazi, drengen sin: «Sjå der kjem Sunems-kona!
婦人就往迦密山去見神人。 神人遠遠地看見她，對僕人基哈西說：「看哪，書念的婦人來了！
26 Spring til møtes med henne og spør henne: «Stend det vel til med deg? Stend det vel til med mannen din? Stend det vel til med vesleguten?»» Ho svara: «Ja, det gjer det.»
你跑去迎接她，問她說：你平安嗎？你丈夫平安嗎？孩子平安嗎？」她說：「平安。」
27 Men då ho kom upp på fjellet til gudsmannen, tok ho um føterne hans. Gehazi for fram og vilde skuva henne burt. Men gudsmannen sagde: «Lat henne vera! Ho hev ei stor sorg. Herren hev løynt for meg kva det er, og ikkje kunngjort meg det.»
婦人上了山，到神人那裏，就抱住神人的腳。基哈西前來要推開她，神人說：「由她吧！因為她心裏愁苦，耶和華向我隱瞞，沒有指示我。」
28 Då sagde ho: «Var det eg som bad deg, herre, um ein son? Bad eg deg ikkje di meir, at du ikkje skulde ljuga for meg?»
婦人說：「我何嘗向我主求過兒子呢？我豈沒有說過，不要欺哄我嗎？」
29 Han baud då Gehazi: «Gjer deg reidug, tak staven min i handi, og gakk av stad. Um einkvan møter deg, so helsa ikkje på honom! um einkvan helsar på deg, so svara honom ikkje! Og legg so staven på andlitet til vesleguten!»
以利沙吩咐基哈西說：「你束上腰，手拿我的杖前去；若遇見人，不要向他問安；人若向你問安，也不要回答；要把我的杖放在孩子臉上。」
30 Men mori heldt fram: «So sant Herren liver, og so sant du liver, eg slepper deg ikkje!» So stod han upp og fylgde henne.
孩子的母親說：「我指着永生的耶和華，又敢在你面前起誓，我必不離開你。」於是以利沙起身，隨着她去了。
31 Gehazi hadde fare i fyrevegen og hadde lagt staven på andlitet til vesleguten; men ingen ljod, inkje teikn til liv! Gjekk han då attende til møtes med Elisa, og fortalde at guten vakna ikkje.
基哈西先去，把杖放在孩子臉上，卻沒有聲音，也沒有動靜。基哈西就迎着以利沙回來，告訴他說：「孩子還沒有醒過來。」
32 Då Elisa kom inn i huset, fekk han sjå guten låg lik på sengi hans.
以利沙來到，進了屋子，看見孩子死了，放在自己的床上。
33 Han gjekk inn, stengde døri og bad til Herren.
他就關上門，只有自己和孩子在裏面，他便祈禱耶和華，
34 So steig han upp og lagde seg yver guten, med sin munn mot hans munn, med sine augo mot hans augo, og med sine hender mot hans hender. Med han soleis bøygde seg yver honom, vart gutekroppen varm.
上床伏在孩子身上，口對口，眼對眼，手對手；既伏在孩子身上，孩子的身體就漸漸溫和了。
35 So gjekk han endå ein gong att og fram yver golvet, og då han so steig upp og bøygde seg yver honom, so naus guten sju gonger, og slo upp augo.
然後他下來，在屋裏來往走了一趟，又上去伏在孩子身上，孩子打了七個噴嚏，就睜開眼睛了。
36 Han ropa på Gehazi: «Ropa på Sunems-kona!» sagde han. Han so gjorde. Ho kom upp. «Der skal du få guten din, » sagde han.
以利沙叫基哈西說：「你叫這書念婦人來」；於是叫了她來。以利沙說：「將你兒子抱起來。」
37 Ho gjekk inn, fall ned for føterne hans og lagde seg å gruve på golvet, tok so guten sin og gjekk.
婦人就進來，在以利沙腳前俯伏於地，抱起她兒子出去了。
38 Elisa kom att til Gilgal medan det var svolt i landet. Med han sit der millom profetsveinarne, segjer han med drengen sin: «Set den store gryta, og koka velling åt profetsveinarne!»
以利沙又來到吉甲，那地正有饑荒。先知門徒坐在他面前，他吩咐僕人說：「你將大鍋放在火上，給先知門徒熬湯。」
39 Ein av deim gjekk då ut på marki og sanka urter. Han fann ein vild-vindel og sanka av honom ville agurkar, kappa full. Då han kom inn, skar han deim upp i småskivor uppi gryta, han visste ikkje betre.
有一個人去到田野掐菜，遇見一棵野瓜籐，就摘了一兜野瓜回來，切了擱在熬湯的鍋中，因為他們不知道是甚麼東西；
40 So auste dei upp åt kararne, so dei fekk eta. Men då dei tok til og åt av vellingen, skreik dei upp og ropa: «Dauden er i gryta, du gudsmann!» Og dei kunde ikkje eta.
倒出來給眾人吃，吃的時候，都喊叫說：「神人哪，鍋中有致死的毒物！」所以眾人不能吃了。
41 «Kom med mjøl!» sagde han, og då han hadde havt det upp i gryta, baud han deim: «Aus upp åt folket, so dei fær eta!» Og då var det ikkje vondt i gryta.
以利沙說：「拿點麵來」，就把麵撒在鍋中，說：「倒出來，給眾人吃吧！」鍋中就沒有毒了。
42 Det kom ein mann frå Ba’al-Salisa med fyrstegrøda åt gudsmannen; tjuge byggbrød og nyhausta korn hadde han i posen sin. «Gjev folki å eta!» sagde han.
有一個人從巴力‧沙利沙來，帶着初熟大麥做的餅二十個，並新穗子，裝在口袋裏送給神人。神人說：「把這些給眾人吃。」
43 «Kor kann eg setja fram dette åt hundrad mann?» spurde tenaren. «Gjev folki å eta!» svara han; «Herren segjer: «Dei skal eta og endå leiva.»»
僕人說：「這一點豈可擺給一百人吃呢？」以利沙說：「你只管給眾人吃吧！因為耶和華如此說，眾人必吃了，還剩下。」
44 Og han sette det fram for deim, og dei åt, og dei leivde endå noko, so som Herren hadde sagt.
僕人就擺在眾人面前，他們吃了，果然還剩下，正如耶和華所說的。
