1 Kongebok 1
1 Kong David var no gamall og ut i åri komen, og han kunde ikkje halda varmen i seg, endå dei bredde klæde yver honom.
Siangpahrang Devit teh a matawng poung toe, hni a kâkhu hai a phubet hoeh toe.
2 Då sagde tenarane hans til honom: «Ein trong finna ei ung kvinna åt min herre kongen, ei ung møy som kunde vera hjå kongen og vyrdsla honom. Fekk ho liggja i fanget ditt, vart min herre kongen varm.»
Hatdawkvah, a sannunaw ni ahni koevah, siangpahrang bawipa nang hanelah tanglakacuem buet touh ka tawng awh vai. Siangpahrang e a teng ao vaiteh, khenyawn naseh. Siangpahrang bawipa a phubet thai nahanelah a lungtabue dawk i sak han telah ati awh.
3 So leita dei då i heile Israelslandet etter ei fager gjenta, og dei fann Abisag frå Sunem og for til kongen med henne.
Hahoi, Isarel ram pueng dawk tangla a meikahawi a tawng awh teh, Shunam tami Abishag a hmu awh teh, siangpahrang koevah a thokhai awh.
4 Det var ei ovende væn gjenta; ho stelte for kongen og tente honom. Men elles hadde ikkje kongen umgjenge med henne.
Hote tangla teh a meihawipoung teh siangpahrang hah kahawicalah a khetyawt teh, a thawnaw a tawk pouh. Hatei, siangpahrang ni ipkhai hoeh.
5 Men Adonia, som var son åt Haggit, gjorde seg sjølv høg og sagde: «Eg vil vera konge.» Han fekk seg vogner og hestfolk og femti mann som skulde springa fyre honom.
Hatnavah, Haggith capa Adonijah ni a mahoima a kârasang teh siangpahrang ka tawk han telah rangleng hoi marangransanaw hoi tami 50 touh a hmalah yawng sak hanelah a kâcai.
6 Far hans hadde aldri såra honom noko sinn og sagt: «Kvi fer du soleis åt?» Han var attåt født ein ovvæn kar, og mor hans hadde født honom næst etter Absalom.
A na pa ni nâtuek hai bangkongmaw het patet lae hno na sak telah yue boihoeh. Ahni teh a meikahawi poung e tami lah ao teh, a manu ni Absalom hnukkhu, a khe e doeh.
7 Han gjekk på råd med Joab Serujason og med presten Abjatar, og dei slo lag med Adonia og hjelpte honom.
Zeruiah capa Joab hoi vaihma Abiathar hah lawk a kâpankhai teh, ahnimouh roi hai Adonijah koelah a kambawng roi.
8 Presten Sadok og Benaja Jojadason og profeten Natan, Sime’i og Re’i og stridskjemporne åt David heldt derimot ikkje med Adonia.
Hatei, vaihma Zadok hoi Jehoiada capa Benaiah hoi, profet Nathan, Shimei, Rei hoi Devit koe e athakaawme taminaw teh, Adonijah koelah kambawng awh van hoeh.
9 Adonia slagta småfe og uksar og gjødkalvar ved Ormsteinen, som ligg attmed Rogel-kjelda; og han bad til seg dit alle brørne sine, kongssønerne, og alle dei Juda-menner som var i tenesta hjå kongen.
Hahoi Adonijah ni tu hoi maitotan kathâw poung e hah Zoheleth lungsong koevah a thei. Hothateh, Enrogel teng vah kaawm e doeh. Siangpahrang capa, hmaunawnghanaw abuemlahoi Judah ram e siangpahrang e sannaw abuemlah a kaw.
10 Men profeten Natan og Benaja og stridskjemporne og Salomo, bror sin, bad han ikkje.
Hatei, profet Nathan hoi athakaawme taminaw hoi a nawngha Solomon teh coun van hoeh.
11 Då tala Natan til Batseba, mor åt Salomo, soleis: «Du hev vel høyrt at Adonia, son åt Haggit, er vorten konge utan at vår herre David veit noko det um det?
Hatnavah, Nathan ni Solomon e manu Bathsheba koevah, siangpahrang capa Adonijah hah maimae bawipa Devit ni panuek laipalah siangpahrang lah a kârasang toe tie hah na panuek hoeh maw.
12 No vil eg gjeva deg ei råd, so du kann berga livet for deg sjølv og for Salomo, son din!
Tho nateh, na hringnae hoi na capa Solomon e hringnae rungngang thai nahanelah, ratoumnae lahoi pouknae na poe vai.
13 Gakk inn til kong David og seg til honom: «Herre konge, hev du ikkje lova tenestkvinna di med eid at Salomo, son min, skal verta konge etter deg og sitja i din kongsstol? Kvifor hev då Adonia vorte konge?»
Siangpahrang Devit koevah karanglah kâen nateh, ahni koevah oe siangpahrang ka bawipa, na sannu koevah na capa Solomon heh kai hnuk vah siangpahrang lah ao roeroe han, ahni teh kaie bawitungkhung dawk a tahung han telah lawk na kam toe nahoehmaw. Bangkongmaw Adonijah ni siangpahrang khuet a tawk han vaw telah dei pouh.
14 Og medan du stend der og talar med kongen, skal eg koma inn og sanna det du segjer.»
Khenhaw! siangpahrang hoi na kâpatawn roi lahun nah kai hai ka tho van vaiteh, na dei e dawk na kabawp van han telah atipouh.
15 Batseba gjekk då inn i sengromet til kongen. Kongen var mykje gamall no, og Abisag frå Sunem tente honom.
Hahoi teh, Bathsheba teh siangpahrang e imthung a kâen. Siangpahrang teh a matawng poung toung dawkvah, Shunam tami Abishag ni thaw a tawk pouh.
16 Batseba bøygde seg og kasta seg ned for kongen. Då spurde kongen: «Kva er det du vil?»
Bathsheba ni siangpahrang koe tabo laihoi kut a man teh, siangpahrang ni bangmaw na panki telah atipouh.
17 Ho svara honom: «Herre, ved Herren, din Gud, hev du lova tenestkvinna di med eid, at Salomo, son min, skal vera konge etter deg; han skal sitja i kongsstolen din.
Hahoi ahni ni ka bawipa, na BAWIPA Cathut min lahoi na sannu koe, na capa Solomon heh kai hnuk vah siangpahrang lah ao mingming vaiteh, ahni ni ka bawitungkhung dawk a tahung han telah lawk na kam.
18 Men sjå no er Adonia vorten konge, utan at du, herre konge, veit um det.
Khenhaw! atuvah, Adonijah teh, siangpahrang lah ao toe. Siangpahrang ka bawipa nang ni hote kongnaw hah na panuek hoeh.
19 Han hev slagta uksar og gjødkalvar og småfe i mengd og bede til seg alle kongssønerne og presten Abjatar og herføraren Joab; men Salomo, tenaren din, hev han ikkje bede.
Kathâw e maitotan, saringnaw hoi tunaw a thei awh teh, siangpahrang capanaw abuemlah, vaihma Abiathar hoi ransanaw kaukkung Joab hah a coun awh. Hatei, na san Solomon teh coun awh hoeh.
20 Heile Israel vender no augo til deg, herre konge, og ventar at du skal kunngjera kven som skal sitja i kongsstolen etter dine dagar, herre konge.
Oe siangpahrang ka bawipa atuvah, Isarelnaw ni siangpahrang ka bawipa e bawitungkhung dawk, ahni hnukkhu apimaw ka tahung han tie na dei hane ring laihoi sut a pawp awh.
21 Utan kann det henda, at når min herre kongen hev lagt seg til kvile hjå federne sine, so vert eg og Salomo, son min, rekna for brotsmenner.»
Nahoeh pawiteh, hettelah han doeh. Siangpahrang ka bawipa heh mintoenaw koe a kâhat van toteh, kai hoi ka capa Solomon teh hnoun e lah doeh kaawm roi titoe telah atipouh.
22 Medan ho endå stod der og tala med kongen, kom profeten Natan.
Khenhaw! hottelah siangpahrang koe a dei pouh lahun nah, profet Nathan hai a kâen van
23 Og dei vitra kongen um det og sagde: «Profeten Natan er her.» Han steig fram for kongen og kasta seg å gruve på jordi for honom.
Khenhaw! profet Nathan a tho telah siangpahrang koe a dei pouh awh. Siangpahrang koe a pha toteh, siangpahrang e hmalah a minhmai talai dawk rekkâbet lahoi a tabo.
24 So sagde Natan: «Herre konge, er det so du hev sagt at Adonia skal verta konge etter deg, at han skal sitja i kongsstolen din?
Hahoi Nathan ni Oe siangpahrang ka bawipa, kai hnuk vah Adonijah heh siangpahrang lah ao vaiteh, kaie bawitungkhung dawk a tahung han telah na dei boimaw.
25 Ja, for i dag hev han fare ned og slagta uksar og gjødkalvar og sauer i mengd og hev bede til seg alle kongssønerne og herførarane og presten Abjatar, og no et dei og drikk dei i lag med honom og ropar: «Live kong Adonia!»
Sahnin vah a ceicathuk teh, kathâw e saring, maitotan hoi, tu naw hah a thei awh teh, siangpahrang capanaw hoi ransa kaukkungnaw hoi vaihma Abiathar tinaw hah a coun, reirei a canei awh teh, siangpahrang Adonijah na hring saw naseh telah atipouh awh.
26 Men meg, tenaren din, og presten Sadok og Benaja Jojadason og din tenar Salomo hev han ikkje bede.
Hateiteh, na san kai hoi vaihma Zadok hoi Jehoiada capa Benaiah hoi na san Solomon kaimanaw teh na coun van awh hoeh.
27 Kann dette vera gjort etter din vilje, herre konge, utan at du hev late tenarane dine vita kven som skal sitja i kongsstolen din etter deg, herre konge?»
Hote hnonaw heh siangpahrang ka bawipa ni kâ na poe dawk, sak e na pawiteh, siangpahrang ka bawipa ni a hnuk vah bawitungkhung dawk ka tahung hane hah apimaw tie na sannaw koe na la dei hoeh e han namaw, telah atipouh.
28 Då svara kong David og sagde: «Ropa Batseba hit til meg!» Ho steig hitåt, og då ho stod der framfor kongen,
Hahoi siangpahrang Devit ni a pathang e teh, Bathsheba hah na kaw pouh haw atipouh e patetlah siangpahrang teng vah a tho teh a hmalah a kangdue.
29 svor kongen og sagde: «So sant Herren liver, han som hev løyst meg or all trengsla:
Siangpahrang ni lawk a kam teh rucatnae pueng thung dawk hoi ka hringnae ka ratang e Bawipa Cathut a hring e patetlah,
30 liksom eg fyrr hev svore deg til ved Herren, Israels Gud, og sagt at Salomo, son din, skal verta konge etter meg og sitja i kongsstolen i min stad, so gjer eg det og i dag.»
nang koevah Isarel BAWIPA Cathut min lahoi na capa Solomon heh kai hnuk vah siangpahrang lah ao roeroe han. Kaie yueng lah ka bawitungkhung dawk a tahung han telah lawk a kam tangcoung e patetlah sahnin ka sak roeroe han telah a ti.
31 Då bøygde Batseba seg med andlitet mot jordi og kasta seg ned for kongen og sagde: «Gjev herren min, kong David, må liva i all æva!»
Bathsheba ni minhmai talai rekkâbet lah a tabo laihoi siangpahrang e a kut a kuet teh, ka bawipa siangpahrang Devit teh a yungyoe pou hring lawiseh, telah a ti.
32 Og kong David sagde: «Ropa inn til meg presten Sadok og profeten Natan og Benaja Jojadason!» Då dei kom fram for kongen,
Siangpahrang Devit ni vaihma Zadok hoi profet Nathan, Jehoiada capa Benaiah tinaw hah na kaw pouh awh haw ati teh, ahnimouh ni a hmalah a kâen awh.
33 sagde kongen til deim: «Tak tenarane åt herren dykkar med dykk og set Salomo, son min, på mitt eige muldyr og far med honom ned til Gihon.
Siangpahrang ni ahnimouh koe vah, na bawipa e sannaw hrawi awh nateh, ka capa Solomon hah kaie la dawk kâcui sak nateh, Gihon lah cetkhai awh.
34 Der skal Sadok, presten, og Natan, profeten, salva honom til konge yver Israel, og de skal blåsa i lur og ropa: «Live kong Salomo!»
Vaihma Zadok hoi profet Nathan ni hote hmuen koe Isarel siangpahrang lah satui awi naseh. Mongka ueng awh nateh, siangpahrang Solomon hring saw na seh telah a hram awh han.
35 So skal de fylgja honom upp att, og han skal koma og setja seg i kongsstolen min; og han skal vera konge i min stad. For det er honom eg hev sett til hovding yver Israel og Juda.»
Ahnie hnuk na kâbang awh vaiteh, ka bawitungkhung dawk na tahung vaiteh, kaie yueng lah siangpahrang lah ao han. Bangkongtetpawiteh, Isarel hoi Judah kaukkung lah ka hruek toe telah a ti.
36 Då svara Benaja Jojadason kongen og sagde: «Amen! Må Herren, din Gud, herre konge, segja det same!
Jehoiada capa Benaiah ni siangpahrang koevah, Amen siangpahrang ka bawipa, Bawipa Jehovah ni, hnâbawtkhai naseh.
37 Herren vere Salomo som Herren hev vore med deg, herre konge, og gjere hans kongsstol endå veldugare enn kongsstolen til min herre, kong David!»
Siangpahrang ka bawipa koevah Jehovah ao van e patetlah, Solomon koehai awmkhai naseh. Ka bawipa siangpahrang Devit e bawitungkhung hlak hai ka bawipa e bawitungkhung teh hoe len naseh telah a ti.
38 So gjekk då presten Sadok og profeten Natan og Benaja Jojadason saman med livvakti av og sette Salomo på muldyret åt kong David og for med honom ned til Gihon.
Hahoi teh, vaihma Zadok hoi profet Nathah hoi Jehoiada capa Benaiah capa, Kereth taminaw hoi Peleth taminaw a cei awh teh, Solomon teh Devit e la a kâcui sak awh teh, Gihon lah a ceikhai awh.
39 Og presten Sadok tok oljehornet or tjeldet og salva Salomo; so blæs dei i lur, og heile lyden ropa: «Live kong Salomo!»
Hahoi vaihma Zadok ni, lukkareiim thung hoi satui tanae ki hah a la teh, Solomon hah a awi. Hahoi mongka a ueng awh teh, taminaw pueng ni siangpahrang Solomon teh hring saw naseh telah a hram awh.
40 Sidan fylgde heile folkemengdi honom upp att med slik fløyteblåster og stor fagnad at jordi kunde ha rivna av ropi deira.
Taminaw ni a hnukkâbang awh. Vovit a ueng awh teh talai meimei kâbawng lah lunghawi poung laihoi a hramki awh.
41 Men Adonia og alle gjesterne som var hjå honom, høyrde dette nettupp då dei var ferdige med måltidi; og då Joab høyrde lurblåsteren, sagde han: «Kva er dette for glam og ståk i byen?»
Hahoi teh, Adonijah hoi a sannaw ahni koe kaawm e taminaw pueng ni, rawca he a ca awh hnukkhu, hote pawlawknaw a thai awh. Joab ni mongka lawk a thai toteh, kho thung kamthang e pawlawknaw teh bang namaw telah a ti.
42 I same stundi kom Jonatan, son åt presten Abjatar, og Adonia sagde: «Kom hit! du er ein fagnamann, som visst hev eit gledebod å bera.»
Hottelah a dei lahun nah, vaihma Abiathar capa Jonathan a tho teh, Adonijah ni tho haw, nang teh tamikahawi lah na o e patetlah kamthang kahawi e na thokhai han doeh telah atipouh.
43 Men Jonatan svara honom: «Å nei då; herren vår, kong David, hev gjort Salomo til konge.
Jonathan ni Adonijah koevah, ka thokhai hoeh bawipa, siangpahrang Devit ni Solomon teh siangpahrang lah a ta toe.
44 Kongen sende presten Sadok og profeten Natan og Benaja Jojadason og livvakti i veg med honom, dei hev sett honom på muldyret åt kongen.
Ahni koe vah vaihma Zadok, profet Nathan, Jehoiada capa Bennaiah, Kereth taminaw hoi Peleth taminaw hah siangpahrang ni a patoun.
45 So hev presten Sadok og profeten Natan salva honom til konge i Gihon, og med fagnad hev dei fare upp att derifrå, og heile byen er komen på føterne. Det er det ståket de hev høyrt.
Vaihma Zadok hoi profet Nathan ni, Gihon vah siangpahrang hanlah satui a awi roi, hatei, hmuen koehoi lunghawi laihoi a takhang awh teh, hote kamthang dawk khopui thung ruengruengti awh. Hothateh, na thai awh e kamthang doeh.
46 Salomo hev no alt og sett seg i kongsstolen.
Solomon teh bawitungkhung dawk a tahung.
47 Og kongsmennerne er komne og hev ynskt vår herre kong David til lukka og sagt: «Gjev no din Gud vil lata namnet åt Salomo verta endå gjævare enn ditt eige, og kongsstolen hans endå veldugare enn din kongsstol!» Og kongen heldt bøn på lega si.
Siangpahrang e a sannaw ni na Cathut ni nange min hlak Solomon e min teh, tawmrasang naseh. Na bawitungkhung hlak a bawitungkhung teh len sak na seh telah ka bawipa Devit hah lunghawikhai hanlah a tho awh. Hahoi siangpahrang teh ikhun dawk a tabo.
48 Kongen hev og sagt: «Lova vere Herren, Israels Gud, som i dag hev sett ein ettermann i kongsstolen min, so eg kann sjå det med eigne augo!»»
Siangpahrang ni hai hettelah a dei. Bawipa Isarelnaw e Cathut, sahnin ka bawitungkhung dawk ka tahung hane na kapoekung teh pholen e lah awm naseh. Ka mit roeroe ni a hmu telah a ti.
49 Då vart alle gjesterne hjå Adonia forstøkte, reis upp og tok ut kvar sin veg.
Hahoi teh Adonijah ni a hrawi e pueng ni, a taki awh, a thaw awh teh amamae lam dawk lengkaleng a cei awh.
50 Men Adonia ræddast Salomo, so han reis upp og gjekk av og greip um altarhorni.
Adonijah ni Solomon hah a taki. A thaw teh a cei teh thuengnae khoungroe ki hah a kuet.
51 Og dei vitra Salomo um det og sagde: «Sjå, Adonia ræddast kong Salomo; difor hev han gripe um altarhorni og segjer: «Kong Salomo skal lova meg med eid i dag at han ikkje drep tenaren sin med sverd.»»
Hahoi khenhaw! Adonijah ni siangpahrang Solomon a taki teh, siangpahrang Solomon ni a san heh a thei hoeh hanelah kai koe lawk kam naseh telah thuengnae khoungroe ki a kuet telah Solomon koe a dei pouh awh.
52 Då sagde Salomo: «Vil han bera seg åt som ein fagnamann, so skal ikkje eit hår av hovudet hans falla til jordi; men syner det seg at han fer med noko vondt, so skal han døy.»
Yuemkamcu lah onae kamnuek pawiteh, a sam buet touh boehai talai dawk bawt mahoeh. Hatei, yonnae a tawn tie ka thai pawiteh a due han telah a ti.
53 So sende kong Salomo folk av stad, og dei førde honom ned ifrå altaret; han kom då og kasta seg ned for kong Salomo, og Salomo sagde til honom: «Gakk heim!»
Hahoi siangpahrang Solomon ni tami a patoun teh thuengnae khoungroe koehoi a hrawi. Hahoi a cei teh, siangpahrang Solomon hah kut a man. Solomon ni ahni koevah, nama im ban leih atipouh.
