Salomos Ordsprog 6

1 Min sønn! Har du gått i borgen for din næste, har du gitt en fremmed ditt håndslag,

ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت، ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد،

2 har du latt dig binde ved din munns ord, har du latt dig fange i din munns ord,

ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت، بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت،

3 så gjør således, min sønn, og frels dig, siden du er kommet i din næstes hånd: Gå og kast dig ned for din næste og storm inn på ham,

ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە، چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت، بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە.

4 unn ikke dine øine søvn og dine øielokk blund,

خەو مەدە چاوەکانت و پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن.

5 frels dig som et rådyr av jegerens hånd og som en fugl av fuglefangerens hånd!

وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە، وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی.

6 Gå til mauren, du late, se dens ferd og bli vis!

ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە، بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا.

7 Enda den ikke har nogen fyrste, foged eller herre,

بێ ئەوەی پێشەوا و کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت،

8 sørger den dog om sommeren for sitt livsophold og sanker om høsten sin føde.

بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە.

9 Hvor lenge vil du ligge, du late? Når vil du stå op av din søvn?

ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟ کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟

10 Du sier: La mig ennu få sove litt, blunde litt, folde mine hender litt og hvile!

کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان،

11 Da kommer armoden over dig som en landstryker og nøden som en mann med skjold.

ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار.

12 En niding, en ugjerningsmann er den som går omkring med en falsk munn,

کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار، بە زمان خواری ڕەفتار دەکات،

13 som blunker med øinene, skraper med føttene, gjør tegn med fingrene,

چاوی دەقوچێنێت و بەپێی ئاماژە دەکات و بە پەنجە دەریدەبڕێت،

14 som har svik i sitt hjerte, som tenker ut onde ting til enhver tid og volder tretter.

فێڵ لە دڵیدایە، خراپە دادەهێنێت، هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت.

15 Derfor skal ulykken komme brått over ham; i et øieblikk skal han knuses, og det er ingen lægedom for ham.

لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت، لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە.

16 Seks ting er det Herren hater, og syv er vederstyggeligheter for hans sjel:

شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە، حەوتیش قێزەونە لەلای:

17 Stolte øine, falsk tunge og hender som utøser uskyldig blod,

چاوی بەفیز، زمانی درۆزن، دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت،

18 et hjerte som legger op onde råd, føtter som haster til det onde,

دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت، پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات،

19 den som taler løgn og vidner falsk, og den som volder tretter mellem brødre.

شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان.

20 Bevar, min sønn, din fars bud og forlat ikke din mors lære!

ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە.

21 Bind dem alltid til ditt hjerte, knytt dem fast om din hals!

هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە.

22 Når du går, skal de lede dig; når du ligger, skal de verne dig, og når du våkner, skal de tale til dig.

لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن، لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن،

23 For budet er en lykte og læren et lys, og tilrettevisninger til tukt er en vei til livet,

چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە، سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە،

24 så de bevarer dig fra en ond kvinne, fra en fremmed kvinnes glatte tunge.

بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت، لە زمانلووسی داوێنپیس.

25 Attrå ikke hennes skjønnhet i ditt hjerte? og la henne ikke fange dig med sine øiekast!

لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە، با بە برژانگەکانی نەتبات،

26 For en skjøge armer en mann ut like til siste brødleiv, og annen manns hustru fanger en dyr sjel.

چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت، بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات.

27 Kan nogen hente ild i sitt fang uten hans klær brennes op?

ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و جلەکانی نەسووتێت؟

28 Eller kan nogen gå på glør uten hans føtter blir svidd?

یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و پێیەکانی داغ نەبێت؟

29 Slik blir det med den som går inn til sin næstes hustru; ingen blir ustraffet som rører henne.

ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە، هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت.

30 Blir ikke tyven foraktet, når han stjeler for å stille sin sult?

سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە.

31 Og hvis han blir grepet, må han betale syvfold; alt det han eier i sitt hus, må han gi.

هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە، ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت.

32 Den som driver hor med en kvinne, er uten forstand; den som vil ødelegge sin sjel, han gjør slikt.

بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە، هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت.

33 Hugg og skam får han, og hans vanære slettes aldri ut.

تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە،

34 For nidkjær er mannens vrede, og han sparer ikke på hevnens dag;

چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت، لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە،

35 han tar ikke imot bøter og lar sig ikke formilde, om du gir ham store gaver.

چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە، بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت.