Lukas 14
1 Og det skjedde da han kom inn i en av de øverste fariseeres hus på en sabbat for å holde måltid, og de lurte på ham,
彼が安息日にファリサイ人たちの支配者たちの一人の家に入った時のこと，彼らは彼の様子をうかがっていた。
2 se, da var der en vattersottig mann like for ham.
見よ，水腫をわずらっている人が彼の前にいた。
3 Og Jesus tok til orde og talte til de lovkyndige og fariseerne og sa: Er det tillatt å helbrede på sabbaten, eller ikke?
イエスはそれに応じて，律法の専門家たちやファリサイ人たちに話して，こう言った。「安息日にいやすことは許されているか」 。
4 Men de tidde. Og han tok på ham og helbredet ham, og lot ham gå.
だが，彼らは黙っていた。 彼はその人の手を取って，いやし，去らせた。
5 Og han tok atter til orde og sa til dem: Hvem av eder har en sønn eller en okse som faller i en brønn, og drar dem ikke straks op igjen på sabbatsdagen?
彼らに答えた，「あなた方のうち，息子や牛が井戸の中に落ちた場合，安息日だからといってすぐに引き上げない者がいるだろうか」 。
6 Men de var ikke i stand til å svare ham på dette.
これらのことについても，彼らは彼に答えることができなかった。
7 Og han sa en lignelse til gjestene, da han la merke til hvorledes de valgte sig ut de øverste seter:
招かれた人々が上席を選ぶ様子に気づくと，彼らにたとえで話して，こう言った。
8 Når du blir buden av nogen til bryllups, da sett dig ikke øverst ved bordet, forat ikke en gjævere enn du skal være buden,
「だれかから婚宴に招かれた時は，上席に着いてはいけない。あなたより身分の高い人も招かれているかも知れないからだ。
9 og den som innbød dig og ham, skal komme og si til dig: Gi denne mann rum! og du så med skam skal komme til å sitte nederst.
そうすると，あなた方双方を招いた人がやって来て，『この人のために場所を空けてください』とあなたに告げるだろう。その時，あなたは恥をかきながら最も低い場所に着くことになる。
10 Men når du er buden, da gå og sett dig nederst, forat han som innbød dig, kan si til dig når han kommer: Venn, kom hit, sett dig høiere op! Da får du ære i alle deres øine som sitter til bords med dig;
だが，あなた方が招かれた時は，行って，最も低い場所に着きなさい。そうすれば，あなたを招いた人がやって来た時，『友よ，もっと高い方へ移ってください』とあなたに告げるだろう。その時，共に食卓に着いているみんなの前で，あなたは誉れを受けるだろう。
11 for hver den sig selv ophøier, skal fornedres, og den sig selv fornedrer, skal ophøies.
だれでも自分を高くする者は低くされ，自分を低くする者は高くされるのだ」 。
12 Han sa også til den som hadde innbudt ham: Når du gjør gjestebud middag eller aften, da innbyd ikke dine venner eller dine brødre eller dine frender eller rike granner, forat ikke de skal be dig igjen, så du får gjengjeld!
彼は自分を招いた人にも言った，「あなたが昼食や夕食を設ける時は，自分の友人たちも，兄弟たちも，親族たちも，富んでいる隣人たちも呼んではいけない。そうでないと。彼らも逆にもてなして，あなたに返礼することになるかも知れない。
13 Men når du gjør gjestebud, da be fattige, vanføre, halte, blinde!
だが，あなたが祝宴を催す時には，貧しい人たち，足の不自由な人たち，また盲人たちを招きなさい。
14 så er du salig; for de har ikke noget å gi dig igjen, men du skal få det igjen i de rettferdiges opstandelse.
そうすれば，彼らはあなたに報いる手段がないので，あなたは幸いだ。あなたは義人たちの復活において報いを受けることになるからだ」 。
15 Da en av dem som satt med til bords, hørte dette, sa han til ham: Salig er den som får sitte til bords i Guds rike.
これらのことを聞くと，彼と共に食卓に着いていた者たちの一人が彼に言った，「神の王国で祝宴にあずかる人は幸いです！」
16 Da sa han til ham: Det var en mann som gjorde en stor nattverd og innbød mange;
するとイエスは彼に言った，「ある人が盛大な晩さんを設けて，大勢の人々を招いた。
17 og han sendte sin tjener ut ved den tid nattverden skulde holdes, for å si til de innbudne: Kom! for nu er det ferdig.
晩さんの時刻に自分の召使いたちを遣わして，招いておいた者たちに言った，『おいでください。もうすっかり整いましたから』。
18 Men de begynte alle som én å undskylde sig. Den første sa til ham: Jeg har kjøpt en aker og må nødvendig gå ut og se på den; jeg ber dig, ha mig undskyldt!
彼らは皆，いっせいに言い訳をし始めた。 「最初の者は彼に言った，『畑を買いましたので，見に行かなければなりません。どうぞお許しください』。
19 Og en annen sa: Jeg har kjøpt fem par okser og går ut for å prøve dem; jeg ber dig, ha mig undskyldt!
「別の者は言った，『五くびきの牛を買いましたので，試しに行かなければなりません。どうぞお許しください』。
20 Og atter en annen sa: Jeg har tatt mig en hustru, og derfor kan jeg ikke komme.
「別の者は言った，『妻をめとりましたので，そのために参ることができません』。
21 Og tjeneren kom og fortalte sin herre dette. Da blev husbonden harm og sa til tjeneren: Gå i hast ut på byens gater og streder, og før herinn de fattige og vanføre og blinde og halte!
「召使いはやって来て，主人にこれらのことを告げた。すると家の主人は腹を立て，召使いに言った，『急いで町の通りや小道に出て行き，貧しい人たち，体の不自由な人たち，盲人たち，また足の不自由な人たちを連れて来なさい』。
22 Og tjeneren sa: Herre! det er gjort som du bød, og der er ennu rum.
「召使いは言った，『ご主人様，おおせのとおりにしましたが，まだ場所が余っています』。
23 Da sa herren til tjeneren: Gå ut på veiene og ved gjerdene og nød dem til å komme inn, forat mitt hus kan bli fullt!
「主人は召使いに言った，『大通りや垣根に出て行き，無理にでも人々を入って来させて，わたしの家がいっぱいになるようにしなさい。
24 For jeg sier eder at ingen av de menn som var innbudt, skal smake min nattverd.
お前たちに告げるが，招かれていた者たちのうち，わたしの晩さんを味わう者はひとりもいないだろう』」 。
25 Og meget folk vandret sammen med ham. Og han vendte sig og sa til dem:
さて，大群衆が彼と共に歩いていた。彼は振り向いて彼らに言った，
26 Om nogen kommer til mig og ikke hater sin far og mor og hustru og barn og brødre og søstre, ja endog sitt eget liv, han kan ikke være min disippel.
「だれでもわたしのもとに来て，自分の父，母，妻，子供たち，兄弟たち，姉妹たち，そうだ，自分の命さえも憎まない者は，わたしの弟子になることはできない。
27 Og den som ikke bærer sitt kors og følger efter mig, han kan ikke være min disippel.
だれでも自分の十字架を背負ってわたしの後に付いて来ない者は，わたしの弟子になることはできない。
28 For hvem av eder som vil bygge et tårn, setter sig ikke først ned og regner efter hvad det vil koste, om han har nok til å fullføre det med,
あなた方のうちのだれが，塔を建てたいと望みながら，まず座って費用を計算し，それを完成させるだけのものがあるかを確かめないだろうか。
29 forat ikke, når han har lagt grunnen og ikke er i stand til å fullføre det, alle de som ser det, skal begynne å spotte ham og si:
そうしないと，土台を据えただけで仕上げられなかった時，見ているすべての人が彼をあざけり始めて
30 Denne mann begynte å bygge, og var ikke i stand til å fullføre det?
言うことだろう，『この人は建て始めたが，仕上げることができなかった』。
31 Eller hvilken konge som drar ut for å møte en annen konge i strid, setter sig ikke først ned og rådslår om han med ti tusen er i stand til å møte den som kommer imot ham med tyve tusen?
あるいは，どんな王が，別の王と戦いを交えようとするときに，まず座って，二万人を率いて向かって来る者を，一万人で迎え撃つことができるかどうか，よく考えないだろうか。
32 Men kan han ikke det, da skikker han sendemenn til ham, mens han ennu er langt borte, og tinger om fred.
もしできないのであれば，一方の者がまだ遠くにいる間に使者を送り，和平の条件を尋ねるのだ。
33 Således kan da ingen av eder være min disippel uten at han opgir alt det han eier.
そのようなわけで，だれでもあなた方のうちで自分の持ち物すべてを捨てない者は，わたしの弟子になることはできない。
34 Salt er en god ting, men når også saltet mister sin kraft, hvad skal det da saltes med?
塩は良いものだ。だが塩の塩気が抜けて味がなくなったら，あなた方は何によって塩に味を付けるのか。
35 Det duer hverken i jord eller i gjødsel; det blir kastet ut. Den som har ører å høre med, han høre!
それは土にもたい肥にも適さない。それは投げ出されるのだ。聞く耳のある者は聞きなさい」 。
