< Johannes 7 >
1 Og derefter gikk Jesus omkring i Galilea; for han vilde ikke gå omkring i Judea, fordi jødene stod ham efter livet.
και μετα ταυτα περιεπατει {VAR1: [ο] } {VAR2: ο } ιησους εν τη γαλιλαια ου γαρ ηθελεν εν τη ιουδαια περιπατειν οτι εζητουν αυτον οι ιουδαιοι αποκτειναι
2 Og jødenes høitid, løvsalenes fest, var nær.
ην δε εγγυς η εορτη των ιουδαιων η σκηνοπηγια
3 Hans brødre sa da til ham: Dra bort herfra og gå til Judea, forat også dine disipler kan få se de gjerninger som du gjør!
ειπον ουν προς αυτον οι αδελφοι αυτου μεταβηθι εντευθεν και υπαγε εις την ιουδαιαν ινα και οι μαθηται σου θεωρησουσιν {VAR1: [σου] } {VAR2: σου } τα εργα α ποιεις
4 for ingen gjør noget i lønndom og attrår dog selv å være almindelig kjent; gjør du sådanne ting, da åpenbar dig for verden!
ουδεις γαρ τι εν κρυπτω ποιει και ζητει αυτος εν παρρησια ειναι ει ταυτα ποιεις φανερωσον σεαυτον τω κοσμω
5 For heller ikke hans brødre trodde på ham.
ουδε γαρ οι αδελφοι αυτου επιστευον εις αυτον
6 Jesus sier til dem: Min tid er ennu ikke kommet; men eders tid er alltid forhånden.
λεγει ουν αυτοις ο ιησους ο καιρος ο εμος ουπω παρεστιν ο δε καιρος ο υμετερος παντοτε εστιν ετοιμος
7 Verden kan ikke hate eder; men mig hater den fordi jeg vidner om den at dens gjerninger er onde.
ου δυναται ο κοσμος μισειν υμας εμε δε μισει οτι εγω μαρτυρω περι αυτου οτι τα εργα αυτου πονηρα εστιν
8 Dra I op til høitiden! jeg drar ikke op til denne høitid; for min tid er ennu ikke fullkommet.
υμεις αναβητε εις την εορτην εγω {VAR1: ουπω } {VAR2: ουκ } αναβαινω εις την εορτην ταυτην οτι ο εμος καιρος ουπω πεπληρωται
9 Da han hadde sagt dette til dem, blev han i Galilea.
ταυτα δε ειπων {VAR1: αυτοις } {VAR2: αυτος } εμεινεν εν τη γαλιλαια
10 Men da hans brødre hadde draget op til høiden, da drog også han der op, dog ikke åpenbart, men som i lønndom.
ως δε ανεβησαν οι αδελφοι αυτου εις την εορτην τοτε και αυτος ανεβη ου φανερως αλλα {VAR1: ως } {VAR2: [ως] } εν κρυπτω
11 Jødene lette da efter ham på høitiden og sa: Hvor er han?
οι ουν ιουδαιοι εζητουν αυτον εν τη εορτη και ελεγον που εστιν εκεινος
12 Og det blev mumlet meget om ham blandt folket; nogen sa: Han er en god mann, men andre sa: Nei, han fører folket vill.
και γογγυσμος περι αυτου ην πολυς εν τοις οχλοις οι μεν ελεγον οτι αγαθος εστιν αλλοι [δε] ελεγον ου αλλα πλανα τον οχλον
13 Dog talte ingen fritt ut om ham, av frykt for jødene.
ουδεις μεντοι παρρησια ελαλει περι αυτου δια τον φοβον των ιουδαιων
14 Men da det allerede var midt i høitiden, gikk Jesus op i templet og lærte.
ηδη δε της εορτης μεσουσης ανεβη ιησους εις το ιερον και εδιδασκεν
15 Jødene undret sig da og sa: Hvor har han sin lærdom fra, han som ikke er oplært?
εθαυμαζον ουν οι ιουδαιοι λεγοντες πως ουτος γραμματα οιδεν μη μεμαθηκως
16 Jesus svarte dem og sa: Min lære er ikke min, men hans som har sendt mig;
απεκριθη ουν αυτοις {VAR2: [ο] } ιησους και ειπεν η εμη διδαχη ουκ εστιν εμη αλλα του πεμψαντος με
17 vil nogen gjøre hans vilje, han skal kjenne om læren er av Gud, eller om jeg taler av mig selv.
εαν τις θελη το θελημα αυτου ποιειν γνωσεται περι της διδαχης ποτερον εκ του θεου εστιν η εγω απ εμαυτου λαλω
18 Den som taler av sig selv, søker sin egen ære; men den som søker hans ære som har sendt ham, han er sanndru, og det er ikke urettferdighet i ham.
ο αφ εαυτου λαλων την δοξαν την ιδιαν ζητει ο δε ζητων την δοξαν του πεμψαντος αυτον ουτος αληθης εστιν και αδικια εν αυτω ουκ εστιν
19 Har ikke Moses gitt eder loven? Og ingen av eder holder loven. Hvorfor står I mig efter livet?
ου μωυσης {VAR1: εδωκεν } {VAR2: δεδωκεν } υμιν τον νομον και ουδεις εξ υμων ποιει τον νομον τι με ζητειτε αποκτειναι
20 Folket svarte: Du er besatt; hvem står dig efter livet?
απεκριθη ο οχλος δαιμονιον εχεις τις σε ζητει αποκτειναι
21 Jesus svarte og sa til dem: En gjerning gjorde jeg, og I undrer eder alle over den.
απεκριθη ιησους και ειπεν αυτοις εν εργον εποιησα και παντες θαυμαζετε
22 Moses har gitt eder omskjærelsen - ikke så at den er fra Moses, men fra fedrene - og I omskjærer et menneske på sabbaten;
δια τουτο μωυσης δεδωκεν υμιν την περιτομην ουχ οτι εκ του μωυσεως εστιν αλλ εκ των πατερων και {VAR1: [εν] } {VAR2: εν } σαββατω περιτεμνετε ανθρωπον
23 når nu et menneske blir omskåret på sabbaten, forat Mose lov ikke skal brytes, harmes I da på mig fordi jeg har gjort et helt menneske friskt på sabbaten?
ει περιτομην λαμβανει {VAR1: [ο] } ανθρωπος εν σαββατω ινα μη λυθη ο νομος μωυσεως εμοι χολατε οτι ολον ανθρωπον υγιη εποιησα εν σαββατω
24 Døm ikke efter synet, men døm en rettferdig dom!
μη κρινετε κατ οψιν αλλα την δικαιαν κρισιν κρινετε
25 Nogen av dem som hørte hjemme i Jerusalem, sa da: Er det ikke ham de står efter livet?
ελεγον ουν τινες εκ των ιεροσολυμιτων ουχ ουτος εστιν ον ζητουσιν αποκτειναι
26 Og se, han taler fritt ut, og de sier ikke et ord til ham; skulde virkelig våre rådsherrer være blitt overtydet om at han er Messias?
και ιδε παρρησια λαλει και ουδεν αυτω λεγουσιν μηποτε αληθως εγνωσαν οι αρχοντες οτι ουτος εστιν ο χριστος
27 Men om denne mann vet vi hvor han er fra; men når Messias kommer, vet ingen hvor han er fra.
αλλα τουτον οιδαμεν ποθεν εστιν ο δε χριστος οταν ερχηται ουδεις γινωσκει ποθεν εστιν
28 Mens nu Jesus lærte i templet, ropte han ut: Både kjenner I mig, og I vet hvor jeg er fra; og av mig selv er jeg dog ikke kommet; men det er i sannhet en som har sendt mig, han som I ikke kjenner.
εκραξεν ουν εν τω ιερω διδασκων {VAR1: [ο] } {VAR2: ο } ιησους και λεγων καμε οιδατε και οιδατε ποθεν ειμι και απ εμαυτου ουκ εληλυθα αλλ εστιν αληθινος ο πεμψας με ον υμεις ουκ οιδατε
29 Jeg kjenner ham; for fra ham er jeg, og han har utsendt mig.
εγω οιδα αυτον οτι παρ αυτου ειμι κακεινος με απεστειλεν
30 De søkte da å få grepet ham; men ingen la hånd på ham, for hans time var ennu ikke kommet.
εζητουν ουν αυτον πιασαι και ουδεις επεβαλεν επ αυτον την χειρα οτι ουπω εληλυθει η ωρα αυτου
31 Men av folket var det mange som trodde på ham, og de sa: Når Messias kommer, mon han da vil gjøre flere tegn enn denne har gjort?
εκ του οχλου δε πολλοι επιστευσαν εις αυτον και ελεγον ο χριστος οταν ελθη μη πλειονα σημεια ποιησει ων ουτος εποιησεν
32 Fariseerne hørte folket mumle dette om ham, og yppersteprestene og fariseerne sendte tjenere avsted for å gripe ham.
ηκουσαν οι φαρισαιοι του οχλου γογγυζοντος περι αυτου ταυτα και απεστειλαν οι αρχιερεις και οι φαρισαιοι υπηρετας ινα πιασωσιν αυτον
33 Jesus sa da: Ennu en kort tid er jeg hos eder, så går jeg bort til ham som har sendt mig.
ειπεν ουν ο ιησους ετι χρονον μικρον μεθ υμων ειμι και υπαγω προς τον πεμψαντα με
34 I skal lete efter mig og ikke finne mig, og der hvor jeg er, kan I ikke komme.
ζητησετε με και ουχ ευρησετε {VAR1: με } {VAR2: [με] } και οπου ειμι εγω υμεις ου δυνασθε ελθειν
35 Jødene sa da til hverandre: Hvor vil han gå bort, siden vi ikke skal finne ham? Mon han vil gå til dem som er spredt omkring blandt grekerne, og lære grekerne?
ειπον ουν οι ιουδαιοι προς εαυτους που ουτος μελλει πορευεσθαι οτι ημεις ουχ ευρησομεν αυτον μη εις την διασποραν των ελληνων μελλει πορευεσθαι και διδασκειν τους ελληνας
36 Hvad er dette for et ord han sa: I skal lete efter mig og ikke finne mig, og der hvor jeg er, kan I ikke komme?
τις εστιν ο λογος ουτος ον ειπεν ζητησετε με και ουχ ευρησετε {VAR1: με } {VAR2: [με] } και οπου ειμι εγω υμεις ου δυνασθε ελθειν
37 Men på den siste, den store dag i høitiden stod Jesus og ropte ut: Om nogen tørster, han komme til mig og drikke!
εν δε τη εσχατη ημερα τη μεγαλη της εορτης ειστηκει ο ιησους και εκραξεν λεγων εαν τις διψα ερχεσθω προς με και πινετω
38 Den som tror på mig, av hans liv skal det, som Skriften har sagt, rinne strømmer av levende vann.
ο πιστευων εις εμε καθως ειπεν η γραφη ποταμοι εκ της κοιλιας αυτου ρευσουσιν υδατος ζωντος
39 Dette sa han om den Ånd som de skulde få som trodde på ham; for Ånden var ennu ikke kommet, fordi Jesus ennu ikke var herliggjort.
τουτο δε ειπεν περι του πνευματος {VAR1: ου } {VAR2: ο } εμελλον λαμβανειν οι πιστευσαντες εις αυτον ουπω γαρ ην πνευμα οτι ιησους {VAR1: ουπω } {VAR2: ουδεπω } εδοξασθη
40 Nogen av folket sa nu, da de hørte disse ord: Dette er i sannhet profeten.
εκ του οχλου ουν ακουσαντες των λογων τουτων ελεγον {VAR1: [οτι] } ουτος εστιν αληθως ο προφητης
41 Andre sa: Dette er Messias. Andre igjen sa: Messias kommer da vel ikke fra Galilea?
αλλοι ελεγον ουτος εστιν ο χριστος οι δε ελεγον μη γαρ εκ της γαλιλαιας ο χριστος ερχεται
42 Har ikke Skriften sag at Messias kommer av Davids ætt og fra Betlehem, den by hvor David var?
ουχ η γραφη ειπεν οτι εκ του σπερματος δαυιδ και απο βηθλεεμ της κωμης οπου ην δαυιδ ερχεται ο χριστος
43 Det blev da splid iblandt folket for hans skyld.
σχισμα ουν εγενετο εν τω οχλω δι αυτον
44 Og nogen av dem vilde gripe ham; men ingen la hånd på ham.
τινες δε ηθελον εξ αυτων πιασαι αυτον αλλ ουδεις {VAR1: εβαλεν } {VAR2: επεβαλεν } επ αυτον τας χειρας
45 Tjenerne kom da til yppersteprestene og fariseerne, og disse sa til dem: Hvorfor har I ikke ført ham hit?
ηλθον ουν οι υπηρεται προς τους αρχιερεις και φαρισαιους και ειπον αυτοις εκεινοι δια τι ουκ ηγαγετε αυτον
46 Tjenerne svarte: Aldri har noget menneske talt således som denne mann.
απεκριθησαν οι υπηρεται ουδεποτε ελαλησεν ουτως ανθρωπος
47 Fariseerne svarte dem da: Har også I latt eder dåre?
απεκριθησαν ουν {VAR1: [αυτοις] } {VAR2: αυτοις } οι φαρισαιοι μη και υμεις πεπλανησθε
48 Har vel nogen av rådsherrene trodd på ham, eller nogen av fariseerne?
μη τις εκ των αρχοντων επιστευσεν εις αυτον η εκ των φαρισαιων
49 Men denne hop som ikke kjenner loven, er forbannet.
αλλα ο οχλος ουτος ο μη γινωσκων τον νομον επαρατοι εισιν
50 Nikodemus, han som før engang var kommet til ham, og som var en av dem, sier til dem:
λεγει νικοδημος προς αυτους ο ελθων προς αυτον {VAR2: [το] } προτερον εις ων εξ αυτων
51 Vår lov dømmer da vel ikke nogen uten at de først har hørt ham og fått vite hvad han har gjort?
μη ο νομος ημων κρινει τον ανθρωπον εαν μη ακουση πρωτον παρ αυτου και γνω τι ποιει
52 De svarte ham: Kanskje du også er fra Galilea? Ransak, så skal du se at ingen profet kommer fra Galilea!
απεκριθησαν και ειπαν αυτω μη και συ εκ της γαλιλαιας ει εραυνησον και ιδε οτι εκ της γαλιλαιας προφητης ουκ εγειρεται
53 Og de gikk hver til sitt.
[[και επορευθησαν εκαστος εις τον οικον αυτου