< Valumi 4 >
1 Hinu tijova wuli, ndava ya Ibulahimu gogo witu? Ajiwulili kyani?
Quid ergo dicemus invenisse Abraham patrem nostrum secundum carnem?
2 Muni ngati Ibulahimu avalangiwi ubwina palongolo ya Chapanga kwa gala geakitili, ngaavili na chindu cha kumekela, nambu lepi palongolo ya Chapanga.
Si enim Abraham ex operibus iustificatus est, habet gloriam, sed non apud Deum.
3 Ndava muni Mayandiku Gamsopi gijova, “Ibulahimu amusadiki Chapanga, ndi mwene Chapanga amuyidikili kuvya mbwina palongolo yaki.”
Quid enim dicit Scriptura? Credidit Abraham Deo: et reputatam est illi ad iustitiam.
4 Muhenga lihengu ilipwa luhuna, luhuna lwaki lepi njombi nambu ndi chindu cheiganikiwa kupewa.
Ei autem, qui operatur, merces non imputatur secundum gratiam, sed secundum debitum.
5 Nambu mundu mwangahuvalila matendu gaki mwene, nambu akumsadika Chapanga mweakuvakita vabudanu kuvya vangabuda, hinu Chapanga akuyidakila sadika ya mundu mwenuyo, akumyidakila kuvya mbwina palongolo yaki.
Ei vero, qui non operatur, credenti autem in eum, qui iustificat impium, reputatur fides eius ad iustitiam secundum propositum gratiæ Dei.
6 Na mwene Daudi ajovili chindu chichichi, luheku lwa mundu yula Chapanga mweakumyidakila kuvya mbwina palongolo yaki changalola matendu gaki.
Sicut et David dicit beatitudinem hominis, cui Deus accepto fert iustitiam sine operibus:
7 “Vamotisiwi vala vevalekekiswi uhakau wavi, kumbudila kwavi Chapanga kuwusiwi.
Beati, quorum remissæ sunt iniquitates, et quorum tecta sunt peccata.
8 Amotisiwi mundu yula, ndi BAMBU ivalanga lepi kubuda kwaki.”
Beatus vir, cui non imputavit Dominus peccatum.
9 Wu, kumotisiwa kwenuko yeajovili Daudi ndi vandu vevadumwili jandu vene? Lepi mewawa vandu vangadumula jandu. Ngati chenalongolili kujova, “Ibulahimu amsadiki Chapanga na kwa sadika yaki Chapanga amvalangili kuvya mbwina palongolo yaki.”
Beatitudo ergo hæc in circumcisione tantum manet, an etiam in præputio? Dicimus enim quia reputata est Abrahæ fides ad iustitiam.
10 Wu, Ibulahimu ayidakiwi kuvya mbwina palongolo ya Chapanga peavi akona kudumula jandu amala peamali kudumula jandu? Kwakona kudumuliwa jandu, na lepi peamalili kudumuliwa jandu.
Quomodo ergo reputata est? in circumcisione, an in præputio? Non in circumcisione, sed in præputio.
11 Ibulahimu adumwili jandu mwanakandahi, na kudumula jandu kwaki kwavili ulangisu kuvya Chapanga amyidikili kuvya mbwina ndava ya kusadika kwaki kwakona kudumula jandu. Hinu, Ibulahimu avi Dadi wa vandu voha vevakumsadika Chapanga, hati ngati vangadumula jandu, muni Chapanga avavalangila ubwina palongolo yaki.
Et signum accepit circumcisionis, signaculum iustitiæ fidei, quæ est in præputio: ut sit pater omnium credentium per præputium, ut reputetur et illis ad iustitiam:
12 Mewawa Ibulahimu ndi Dadi wa vala vevadumwili jandu, nambu lepi ndava ya kudumula jandu ndu, ndi ndava vilanda njila yilayila ya sadika yeavi nayu Dadi witu Ibulahimu kwakona angadumula jandu.
et sit pater circumcisionis non iis tantum, qui sunt ex circumcisione, sed et iis, qui sectantur vestigia fidei, quæ est in præputio patris nostri Abrahæ.
13 Ndava muni chealagini Chapanga kuvya yati ukuuhala mulima yabweli lepi kwa Ibulahimu amala mu chiveleku chaki kwa kuyidakila Malagizu nambu mu njila ya kuvya mbwina palongolo ya Chapanga yeyibwela kwa sadika.
Non enim per legem promissio Abrahæ, aut semini eius ut heres esset mundi: sed per iustitiam fidei.
14 Ngati chealagazili Chapanga chipokelewa na vandu veviyidakila Malagizu ndu, hinu sadika chindu lepi.
Si enim qui ex lege, heredes sunt: exinanita est fides, abolita est promissio.
15 Malagizu gileta ligoga la Chapanga, malagizu ngati kawaka, ngakuvi lepi kudenya Malagizu.
Lex enim iram operatur. Ubi enim non est lex: nec prævaricatio.
16 Ndava yeniyo, chila chealagini Chapanga chibwela kwa sadika, genago geajovili gihuma mu ubwina waki, na ndi ulangisu wa kulangisa kuvya ndi chakaka kulagana kwenuko ndava ya viveleku vyaki, lepi ndava ya vala vevikamula Malagizu ndu, ndi mewawa kwa vevisadika ngati cheakitili Ibulahimu, mweavili Dadi witu tavoha.
Ideo ex fide, ut secundum gratiam firma sit promissio omni semini, non ei, qui ex lege est solum, sed et ei qui ex fide est Abrahæ, qui pater est omnium nostrum
17 Ngati Mayandiku Gamsopi chegijova, “Nikuhagwili uvyai Dadi wa makabila gamahele.” Mwene ndi Dadi witu palongolo ya Chapanga mweamsadiki. Chapanga mweakuvapela vevafwili wumi, na kwa amuli yaki, vindu vyangavya vivya.
(sicut scriptum est: Quia patrem multarum gentium posui te) ante Deum, cui credidit, qui vivificat mortuos, et vocat ea quæ non sunt, tamquam ea quæ sunt.
18 Hati payavili kawaka chindu chechamkitili Ibulahimu ahuvalila chila chealagini Chapanga, Ibulahimu amusadiki Chapanga na kulihuvalila lilaganu, ndi akavya dadi wa makabila goha. Ngati Mayandiku Gamsopi chegijova, “Chiveleku chaku yati chivya chamahele ngati ndondo.”
qui contra spem in spem credidit, ut fieret pater multarum gentium secundum quod dictum est ei: Sic erit semen tuum.
19 Ibulahimu avili mgogolo neju, miyaka yahegalili miya yimonga nambu mwene asadiki neju, hati ngati amanyili ihotola lepi kupata mwana ndava higa yaki yavili ngati yifwili, na mdala waki Sala avili ngaveleka,
Et non infirmatus est fide, nec consideravit corpus suum emortuum, cum iam fere centum esset annorum: et emortuam vulvam Saræ:
20 Ibulahimu alekili lepi kulisadika lilaganu la Chapanga na alyungi lyungili lepi apatili makakala ndava ya sadika yaki, akamulumba Chapanga.
In repromissione etiam Dei non hæsitavit diffidentia, sed confortatus est fide, dans gloriam Deo:
21 Chakaka amanyili ngati Chapanga ihotola kugakita gala gealagini nayu.
plenissime sciens quia quæcumque promisit, potens est et facere.
22 Ndava ya sadika yaki, “Chapanga amvalangili Ibulahimu kuvya mundu mbwina palongolo yaki.”
Ideo et reputatum est illi ad iustitiam.
23 Malovi aga, “Avalangiwi ubwina palongolo ya Chapanga,” Gayandikwi lepi ndava ya Ibulahimu mwene,
Non est autem scriptum tantum propter ipsum quia reputatum est illi ad iustitiam:
24 genaga tayandikiwi tete vetivalangiwi vabwina palongolo ya Chapanga, tete vetikumsadika amuyukisi Yesu, BAMBU witu, kuhuma kwevafwili.
sed et propter nos, quibus reputabitur credentibus in eum, qui suscitavit Iesum Christum Dominum nostrum a mortuis,
25 Mwene awusiwi akomiwa ndava ya kubuda kwitu, kangi ayukili muni tivalangiwa kuvya tavabwina palongolo ya Chapanga.
qui traditus est propter delicta nostra, et resurrexit propter iustificationem nostram.