Luka 20
1 Ligono limonga, Yesu peavi mukuwula vandu mu Nyumba ya Chapanga na kuvakokosela Lilovi la Bwina, vakulu va kuteta na vawula va malagizu ga Chapanga geampeli Musa na vagogo va Vayawudi, vamhambili.
一天，耶穌在聖殿裏教訓百姓，及講喜訊的時候，司祭長、經師及長老前來，
2 Vakajova, “Utijovelayi! Wikita mambu aga kwa uhotola gani?” Ndi yani mweakupelili uhotola wenuwo?
對祂說道：「請你告訴我們：你憑什麼權柄作這些事﹖或者是誰給了你這權柄﹖」
3 Yesu akavajovela, “Na nene yati nikuvakota likotesi,
耶穌回答他們說：「我也要問你們一句話，你們告訴我：
4 wu, uhotola wa Yohani wa kubatiza, wahumili kwa Chapanga amala kwa vandu?”
若望的洗禮是從天上來的，還是從人來的呢﹖」
5 Vakakotana vene kwa vene, “Tikajova wahumili kwa Chapanga, yati akutikota, ‘Ndava kyani mwamsadiki lepi?’
他們心裏忖度說：「如果我們說：是從天上來的，他必要說：你們為什麼不信他﹖
6 Nambu tikajova wahumili kwa vandu, vandu voha yati vakutikoma na maganga, muni woha visadika kuvya Yohani avi mlota wa Chapanga.”
如果我們說：是從人來的，眾百姓必要用石頭砸死我們，因為他們都確信若翰是先知。」
7 Vakamyangula, “Timmanyi lepi kwegahumili.”
於是他們回答說：「不知道是從那裏來的。」
8 Yesu akavajovela, “Na nene nikuvajovela lepi nikita mambu genago kwa uhotola wa yani.”
耶穌也給他們說：「我也不告訴你們：我憑什麼權柄作這些事。」
9 Yesu akayendelela kuvajovela luhumu ulu, “Mundu mmonga alimili mgunda wa mizabibu, avakodishi valimaji, kangi akahamba mulugendu mbaka mulima wa kutali, akatama kwenuko magono gamahele.
耶穌對百姓設了這個比喻：有一個人培植了一個葡萄園，把它租給園戶，就往遠方去，為時很久。
10 Lukumbi lwa kubena mizabibu mundu mwenuyo, amtumili mvanda waki akatola lilundu laki kuhuma ku mgunda. Nambu valimaji wa mumgunda wula vakamtova mvanda yula vakamvinga mawoko gawaka.
到了時節，他便打發一個僕人去園戶那裏，為叫他們把園中應納的果實交給他。園戶卻打了他，放他空手回去。
11 Mkolo mgunda amtumili kavili mvanda yungi, nambu vene mewawa vakamtova na kumliga na kumvinga mawoko gawaka.
園主又打發了另一個僕人去，他們把那人也打了，並加以侮辱，放他空手回去。
12 Kangi akamutuma mvanda wa datu, mwenuyo ndi vakamulemasa na kumtaga kuvala.
園主又打發第三個去，連這一個，他們也打傷，把他趕了出去。
13 Mkolo mgunda yula akahololela, ‘Yati nikita kyani? Yati nikumtuma mwana vangu ngayuyoyo wa chiganu, manya mwenuyo yati vakumtopesa.
葡萄園的主人說：我要怎樣辦呢﹖我要打發我的愛子去，或許他們會敬重他。
14 Nambu valimaji vala, pevamuweni, vakajovesana, mwenuyu ndi mhali waki. Hinu timkomayi muni uhali waki uvya witu!’
誰佑園戶一看見，他便彼此商議說：這是承繼人，我們要殺掉，他好讓產業歸於我們。
15 Ndi, vakamuwusa kuvala ya mgunda wula wa mizabibu, vakamukoma.” Yesu akavakota, “Mkolo mgunda yula yati akuvakita kyani valimaji vala?”
於是他們把他推到葡萄園外殺了。那麼，葡萄園的主人要怎樣處置他們呢﹖
16 “Yati ibwela kuvakoma valimaji venavo, na kuvapela vangi mgunda wenuwo.” Vandu pevayuwini genago, vakajova, “Lepi! Gakotoka kuhumila hati padebe.”
他必要來，除滅這些園，戶把葡萄園租給別人。」眾人一聽這話，就說：「千萬不要這樣! 」
17 Nambu Yesu akavalolokesa na kuvakota. Mayandiku Gamsopi aga mana yaki kyani? Liganga levabeli vajengaji, hinu ndi liganga likulu la kutumbula pakujenga.
耶穌注視他們說：「那麼，經上所載：『匠人棄而不用的石頭，反而成了屋角的基石，』這句話是什麼意思﹖
18 Mundu yoyoha akagwilila panani ya liganga lenilo yati idenyekana hipandi hipandi, na liganga lenilo lakamgwilila mundu yoyoha ndi likumuyaga nyiminyimi.
凡跌在這石頭上的，必被撞碎；這石頭落在誰身上，必把他壓碎。」
19 Vawula va Malagizu na vakulu va kuteta vamanyili kuvya luhumu lwenuwo ukuvavala vene, ndi vaganayi kumkamula bahapo, nambu vayogwipi vandu.
經師及司祭長在那時刻就想下手逮捕耶穌，但是害怕百姓。他們明白這個比喻是暗指他們說的。
20 Vamlandili cha papipi. Kangi vakavatuma vamang'omesi, vevajidekisi vandu vabwina muni vamyonja kwa malovi gaki, vakitili genago muni vahotola kumkamula na kumgotola muuhotola wa mkulu wa mkowa.
於是他們窺察耶穌，派遣奸細，假裝義人，要捉住他的語病，好把他交付於總督的司法權下。
21 Vamang'omesi vala vakamjovela, “Muwula timanyili kuvya wijova na wiwula mambu gachakaka, wala nakumlola mundu pamihu ndi wiwula uchakaka munjila ya Chapanga.
他們就詰問他說：「師傅，我們知道你說話施教，都正直無私；又不看情面，但按真理教授天主的道路。
22 Ndi utijovela, wu! Chabwina amala, lepi tete kulipa kodi kwa nkosi wa ku Loma?”
敢問：我們給凱撒納丁稅，可以不可以﹖」
23 Nambu Yesu amanyili likoka lavi, akavajovela,
耶穌覺察出他們的詭計，便對他們說：
24 “Munilangisa salafu ya lishonga. Wu, pamihu na liina ndi vya yani?” Vakamyangula, “Vya nkosi wa ku Loma.”
「你們拿一個「德納」來給我看! 這「德納」上有誰的肖像，有誰的字號﹖」他們說：「凱撒的。」
25 Yesu akavajovela, “Hinu mumpela nkosi wa ku Loma vyaki nkosi wa ku Loma na mumpela Chapanga vyaki Chapanga.”
耶穌對他們說：「那麼，凱撒的就應歸還凱撒；天主的，就應歸還天主。」
26 Vahotwili lepi kumyonjola hati kwa lilovi limonga palongolo ya vandu, vakakangasa kwa mayangula gaki vakaguna.
他們在民眾在面前，不能抓到祂的語病，且驚奇祂的應對，遂噤口不言。
27 Kangi Vasadukayu, vevijova kuvya vevafwili viyuka lepi, vakambwelela Yesu, vakajova,
否認復活的撤杜塞人人，有幾個前來問耶穌說：
28 “Muwula, Musa atiyandikili ngati mlongo mundu afwili na amlekili mdala waki changali vana, yikumgana mhaja waki amhalayi lipwela mwenuyo, muni ambabakisila vana mlongo waki.
「師傅，梅瑟給我們寫道：如果一個人的哥哥死了，撇下妻子而沒有子嗣，他的弟弟就應娶他的妻子，給他哥哥立嗣
29 Hinu, kwavili na valongo saba va lukolo lumonga. Mhaja wavi agegili mdala, afwili changaleka mwana.
曾有兄弟七人，第一個娶了妻子，沒有子嗣就死了。
30 Mbena waki yula akamhala lipwela, mwene mewa afwili changali mwana,
第二個，
31 hati mbena waki wa datu akamhala, mambu gakavya galagala voha saba vafwili, changali kuvelekisa vana.
及第二個都娶過她為妻。七個人都是如此：沒有留下子嗣就死了。
32 Pamwishu, mdala yula afwili.
末後，連那婦人也死了。
33 Wu, palukumbi lwa vevafwili kuyukiswa, mdala yula alavya mdala wa yani? Muni agegiwi na voha saba.”
那麼，在復活的時候，這婦人是他們那一個的妻子﹖因為他們七個人都娶過她為妻。」
耶穌對他們說：「今世之子也娶也嫁； (aiōn g165)
35 Nambu vala vevahaguliwi na veviganikiwa kupewa wumi wa mulima wula, na kuyukiswa kula kuhuma kwa vevafwili, vigega lepi amala kugegewa. (aiōn g165)
但那堪得來世，及堪當由死者中復活的人，也不娶也不嫁； (aiōn g165)
36 Chakaka vifwa lepi kavili ndava viwanangana na vamitumu va kunani kwa Chapanga, ndi vana vaki Chapanga, ndava ya kuyukiswa kwavi.
甚至他們也不能再死，因為他們相似天使，他們既是復活之子，也就是天主之子。
37 Hati, Musa atilangisi njwe, kuvya vevafwili yati viyukiswa, mu Mayandiku Gamsopi. Pamihu ga padahi pepiyaka motu, akumuluwula Bambu Chapanga ngati Chapanga wa Ibulahimu na Chapanga wa Izaki na Chapanga wa Yakobo.
至論死者復活，梅瑟已在荊棘篇中指明了：祂稱為亞巴郎的天主，依撒格的天主及雅各伯的天主。
38 Mwene, lepi Chapanga wa vevafwili nambu kwa vamumi, ndava muni kwa mwene voha vilama.”
祂不是死人的，而是活人的天主：所有人為祂都是生活的。」
39 Vawula va malagizu vangi va Musa vakajova, “Muwula, uvayangwili hotohoto!”
有幾個經師應聲說：「師傅，你說的好。」
40 Vandu vala vayogwipi kumkota kavili makotesi gangi.
從此，他們再不敢質問祂什麼了。
41 Yesu akavakota, vandu vijova wuli, Kilisitu Msangula ndi mwana wa chiveleku cha Daudi?
耶穌問他們說：「人們怎麼稱默西亞達味之子呢。
42 Muni Daudi mwene ajovili muchitabu cha Zabuli, Bambu, amjovili Bambu wangu, Tama muchiwoko changu cha kulyela
達味自己曾在聖詠集上說：『上主對吾主說：你坐在我右邊，
43 hati nivavika makoko vaku pahi pa magendelu gaku.
等我使你的仇敵變作你腳下的踏板。』
44 Ngati Daudi akumkemela mwene, Bambu, hinu yihotoleka wuli, kuvya mwana waki?
達味既稱他為主，祂怎麼又是達味之子呢﹖」
45 Yesu avajovili vawuliwa vaki palongolo ya vandu voha,
眾百姓正聽的時候，耶穌對祂的門徒說：「
46 “Mujiyangalila na vawula va Malagizu ga Chapanga geampeli Musa, vevigana kugendagenda kuni vawalili magwanda gatali. Vigana kujambuswa chakufugwamila pandu pakugulisila vindu, kutama muvigoda vya kulongolo mu nyumba za kukonganekela Vayawudi, kutama muvigoda vya kulongolo ku mselebuko.
你們應慎防經師! 他們喜歡穿長袍遊行，喜愛街市上的致敬，會堂裏的高位，筵席上的首座。
47 Vinyaga nyumba za vapwela kwa kuchenjela, na viyupa kwa Chapanga lukumbi lutali, muni valolekanayi na vandu kuvya vabwina. Yati vihamuliwa neju kuliku vangi!”
他們吞沒寡婦們的家產，而又以長久的祈禱作掩飾：這些人必要遭受更重的處罰。」
