Luka 18
1 Kangi Yesu akavajovela, luhumu yikuvagana kuyupa magono goha changali kukotoka.
为了鼓励大家始终进行祈祷，不可灰心，耶稣对他们讲了一个故事。
2 Akajova, “Kwavili na mhamula mihalu kumuji wenuwo iyupa lepi kwa Chapanga wala nakuvahengela vandu bwina.
他说：“从前在一座城中有一个法官，不敬重上帝，也不关心其他人。
3 Mumuji wenuwo, pavi na lipwela mmonga, mweamhambila mhamula mihalu ligono kwa ligono, amkengelela kwa kuhamula bwina apatayi vindu vyaki kuhuma kwa likoko waki.
城里有一个寡妇常常来到他那里，对他说：‘求你为我的敌人给出公正评判！’
4 Kwa magono gamahele Mhamula mihalu yula akabela kumkengelela, nambu pamwishu akahololela mumtima waki, ‘Pamonga na nene niyupa lepi kwa Chapanga wala kuvahengela vandu bwina,
法官一开始并不想做这件事，但后来转念一想：‘虽然我不敬重上帝，也不关心其他人，
5 Nambu ndava ya lipwela uyu akuning'aha yati nikumkengelela kuhamula bwina, ngati lepi, yati iyendelela kunibwelela, na pamwishu yati akunitotokeha!’”
但这寡妇太烦人，我就给她想要的判决吧，这样她就不会不断地来烦我了。’
6 Bambu akajova, “Myuwanila cheijova muhamula mihalu mhakau.
主说：这是个不正义的法官，但听听他说的话。”
7 Kujova Chapanga yati akuvakengelela lepi vandu veavahagwili, vevakumvembela muhi na kilu? Wu, yati ikavila kuvayuwanila?
“你没发现吗？上帝所选的子民如果日夜向上帝哭求，上帝就会让其获得公道吗？上帝怎么会让他们等待呢？
8 Nikuvajovela, yati akuvakengelela kanyata. Pamonga na genago, Wu, yati kwivya na sadika pamulima lukumbi peibwela Mwana wa Mundu?”
不会的，我告诉你们，他会很快主持正义。但人子到来之际，他在这世上还能找到信他的人吗？”
9 Kangi Yesu akavajovela luhumu wa vandu vala vevakujilola vabwina na kuvavesa vangi.
耶稣还向那些自诩正义、轻视他人的人讲了一个故事。
10 “Vandu vavili vahambili ku Nyumba ya Chapanga kumuyupa. Mmonga Mfalisayu na yungi mtola kodi.”
“有两个人到神庙祷告，一个是法利赛人，一个是税吏。
11 Mfalisayu yula akayima, kuyupa kwa Chapanga chakumtima akajova, Veve Chapanga, nikusengusa ndava muni nene nivii lepi ngati vandu vangi, vanyagaji na vivikita gahakau na vevikita ugoni. Nikusengusa ndava muni nene nivii lepi ngati mtola kodi uyu.
法利赛人站着为自己祷告：‘上帝啊，感谢你让我和其他人不一样，我不欺骗，不犯罪，不奸淫，甚至不像这个税吏。
12 Nikujiinisa chakulya ndava ya Chapanga mala zivili kwa lijuma, niwusa lilundu limonga pagati ya kumi muvindu vyangu.
我一个星期禁食两次，将收入的十分之一奉献给你。’
13 Nambu mtola kodi yula, ayimili cha kutali, changali hati kulolokesa mihu kunani kwa Chapanga ndi ajitovili nganga cha ngolongondi, akajova. Chapanga veve, unihengala lipyana nene mwenikubudili!
但税吏站在远处，甚至不敢抬头看天，只是捶胸祷告：‘上帝啊，可怜我这个罪人！’
14 Yesu akavajovela, mtola kodi yula awuyili kunyumba kuni ayidakiliwi na Chapanga. Nambu Mfalisayu yula lepi, ndava muni kila mundu mweakujikwiha yati iheleswa na kila mundu mweakujihelesa yati ikwihiwa.
我告诉你们吧，上帝会看到这税吏是正确的，但不会看到另一个人。因为高抬自己的人必会被贬低，保持谦卑的人必会被抬高。”
15 Vandu vangi vamletili Yesu vana vadebe muni avavikila mawoko na kuvamotisa. Vawuliwa vaki pevavawene vakavaywangila.
有人抱着婴孩来到耶稣面前，请他祝福。门徒见状就想要制止他们。
16 Nambu Yesu akavakemela na kujova, “Muvaleka vana vedebe vabwela kwangu, wala mkoto kuvabesa, muni unkosi wa Chapanga ndava ya vandu ngati venava.
耶稣却让他们把婴儿抱过来，说：“让小孩子到我这里来，不要制止他们，因为上帝之国就属于他们这样的人。
17 Chakaka nikuvajovela, mundu yoyoha mwanga upokela Unkosi wa Chapanga ngati mwana mdebe, yati iyingila lepi muunkosi wenuwo.”
实话告诉你们，如果不能像小孩子一样接受上帝之国，你就永远都无法走进。”
18 Mkolo vindu vyamahele mmonga Myawudi, amkotili Yesu, “Muwula mbwina, nikita wuli muni nipokela wumi wa magono goha?” (aiōnios g166)
有一个长官来到耶稣面前，问他：“良善的老师，我做什么才可以获得永生？” (aiōnios g166)
19 Yesu akamjovela, “Ndava kyani ukunikemela mbwina? Kawaka mweavimbwina nga Chapanga mwene.
耶稣对他说：“你为何称我良善？除了上帝以外，无人为尊。
20 Uyimanya mihilu ya Chapanga, ukoto kukita ugoni na ukoto kukoma na ukoto kuyiva na ukoto kujova ga udese vakitila gabwina dadi na nyina waku.”
你知道那条诫命讲着：不可奸淫，不可杀人，不可偷盗，不可作假证，当孝敬父母。”
21 Mwene akajova, “Genago goha nigakamwili kutumbula uwana wangu.”
那男人回答：“我从小就遵守这一切。”
22 Yesu peayuwini, akamjovela, “Yikugana wakona kukita chindu chimonga, gulisa kila chindu cheuvi nachu, vapela vangangu mashonga ago, ndi veve yati ukujivikila vindu vyaku kunani kwa Chapanga, kangi bwela unilandayi.”
耶稣听了便说：“但你还少做了一件事：把你拥有的一切都卖掉，分给穷人，你就会在天国拥有财富，然后来跟从我。”
23 Nambu mundu mwenuyo peayuwini genago, akavya ngolongondi neju ndava avi na vindu vyamahele.
但那人听了这番话，立刻感到情绪低落，因为他非常富有。
24 Yesu peamuwene mundu mwenuyu avi ngolongondi akajova, “Yinonopa neju kwa vakolo vindu vyamahele kuyingila mu Unkosi wa Chapanga!
耶稣见他这样的反应，就说：“富有之人要进上帝之国，很难！
25 Muni yiyuyuka kwa hinyama yeyikemiwa ngamiya kuholota palibowo la sindanu, kuliku mweavi na vindu vyamahele kuyingila Muunkosi wa Chapanga.”
有钱人进上帝之国，要比让骆驼穿过针眼还困难。”
26 Vandu vevayuwini ago, vakakota, “Yani hinu, mweisanguliwa?”
听到这番话，大家就问：“那谁可以获得拯救呢？”
27 Yesu akayangula, “Gangahotoleka kwa vandu, kwa Chapanga gihotoleka.”
耶稣说：“人类做不到的，上帝却能。”
28 Kangi Petili akamkota, “Na tete wuli? Tuvilekili vindu vyoha na kukulanda.”
彼得说：“我们已舍弃所有跟从你！”
29 Yesu akavajovela, “Chakaka nikuvajovela, mundu yoyoha mwaileki nyumba amala mdala waki amala mlongo amala dadi na nyina waki amala vana vaki ndava ya unkosi wa Chapanga,
耶稣说：“实话告诉你们，人为了上帝之国放弃房屋、妻子、兄弟、父母或儿女，
31 Yesu akavakemela kuchiyepela vawuliwa vaki kumi na vavili, na kuvajovela, “Myuwanila! Tihamba ku Yelusalemu na kila chindu chechiyandikiwi na vamlota va Chapanga ndava ya Mwana wa Mundu yati chihengeka.
耶稣把十二门徒带到一边，对他们说：“我们现在去耶路撒冷，先知所写的一切，即将在人子身上成真。
32 Muni alagotolewa kwa vandu vangali kuvya Vayawudi vene yati vakumvevesa na kumliga na kumuhunyila mata.
他将被交给异族人，被嘲笑、被凌辱，人们会向他吐唾沫，
33 Vene yati Vakumtova na michapilu na kumkoma, nambu paligono la datu yati iyuka.”
他们会鞭打他，然后杀害他，但他会在第三日复活。”
34 Nambu vene vagamanyi lepi malovi genago hati padebe, lijambu lenilo lafiyiki kwa vene, ndi vagamanyili lepi geavajovili.
但门徒们并不明白耶稣这番话的意思，没有理解这句话的真意。
35 Lukumbi Yesu peahegalili ku Yeliko, kwavi na mundu mmonga ngalola atamili pamuhana ya njila ayupayi.
耶稣快走到耶利哥的时候，一个盲人坐在路旁乞讨。
36 Peayuwini msambi wa vandu wipita akakota, “Chivii kyani?”
听见人群经过，他便问发生了什么事。
37 Vakamjovela, “Yesu wa Nazaleti ipita.”
众人告诉他，“拿撒勒人耶稣正从这里走过。”
38 Akajova kwa lwami luvaha, “Yesu, wa chiveleku cha Daudi unihengela lipyana!”
于是他喊道：“大卫的子孙耶稣啊，可怜可怜我吧！”
39 Vandu vevalongolili vala vakamywangila aguna, nambu mwene akayonjokesa kujova kwa lwami luvaha, “Yesu wa chiveleku cha Daudi, unihengela lipyana!”
走在前面的人制止他喊叫，让他保持安静，但他更大声地喊叫：“大卫的子孙，可怜我吧！”
40 Yesu akayima, akalagiza vandu vamleta palongolo yaki. Ngalola yula peahikili papipi, Yesu akamkota,
耶稣停下来，让他们把盲人带过来。待他走近，耶稣就问他：
41 “Wigana nikukitila kyani?” Ngalola akayangula, “Bambu, nihotola kulola kavili.”
“你要我为你做什么？”盲人说：“主啊，求你让我看到！”
42 Yesu akamjovela, “Lola! Kusadika kwaku kukulamisi.”
耶稣说：“那就看见！你对我的信任，让你痊愈了。”
43 Bahapo ngalola yula akalola, akamlanda Yesu kuni akumulumba Chapanga. Vandu voha pavagawene genago, vakamulumba Chapanga.
盲人立刻看见了，于是就跟随耶稣，赞颂上帝。众人见此也纷纷赞美上帝。
