< Yohani 11 >
1 Mundu mmonga liina laki Lazalu avi mtamu. Mundu mwenuyo avili mkolonjinji wa Betania, valumbu vaki Maliya na Malita vatamayi chijiji chila.
個病人,名叫拉匝祿,住在伯達尼,即瑪利亞和她姊姊瑪爾大所住的村若莊。
2 Maliya ndi yula mweamnyalili Bambu mahuta geginungalila bwina mumagendelu gaki na kumuungula na mayunju gaki. Lazalu mweavimtamu ndi mhaja wa Maliya.
:利亞就是那曾用香液傅抹過主,並用自己的頭髮擦乾過他的腳婦人,患病的拉匝十是他的兄弟。
3 Hinu, valumbu vala vatumili ujumbi kwa Yesu. “Bambu, nkozi waku mtamu!”
他們姊妹二人便派人到耶穌那裏說: 「主啊! 你所愛的病了! 」
4 Yesu mwene peagayuwini genago, akajova, “Utamu wenuwu wileta lepi lifwa, uhumalili muni Chapanga apewa ukulu na Mwana wa Chapanga mewa apewa ukulu.”
耶一聽了便說: 「這病不致於死,只是為彰顯天主的光榮,並為叫天主子因此受到光榮。」
5 Yesu avaganili Malita na Maliya pamonga na mlongo wavi Lazalu.
耶穌素愛瑪爾大及她的妹妹和拉匝祿。
6 Peayuwini kuvya Lazalu mtamu, Yesu akahamba kutama peavili magono gavili.
當他聽說拉匝祿病了,仍在原地逗留了兩天。
7 Kangi akavajovela vawuliwa vaki, “Tihamba kavili ku Yudea!”
此後,才對門徒說: 「我們再往猶太去罷! 」
8 Vawuliwa vala vakamjovela, “Muwula, lukumbi luhupi ndu lupitili Vayawudi vaganili kukukoma na maganga, hinu wigana kuhamba kwenuko kavili?”
門徒向他說: 「辣彼,猶太人圖謀砸死你,你又要往那裏去麼?」
9 Yesu akavayangula “Wu, kuvi lepi masaa kumi na gavili ga muhi? Hinu mundu akagendayi muhi nakuhotola kujikuvala ndava ihotola kulola lumuli lwa mulima.
耶穌回答說: 「白日不是有十二個時辰麼? 人若在白日行路,不會碰跌,因為看得見這世界的光;
10 Nambu mundu akagendayi kilu akujikuvala ndava muni kawaka lumuli.”
人若在黑夜行路,就要碰跌,因為他沒有光。」
11 Yesu peamali kujova malovi genago, akavajovela “Nkozi witu Lazalu agonili, nambu nene yati nihamba kumuyumusa.”
耶穌說了這些話,又給他們說: 「我們的朋友拉匝祿睡著了,我要去叫醒他。」
12 Vawuliwa vaki vakamjovela, “Bambu yikavya agonili yati ilama.”
門徒便對他說: 「主,若是他睡著了,必定好了。」
13 Vene vaholalili kuvya ajovili kugona lugono, nambu Yesu ajovili kumvala lifwa la Lazalu.
耶穌原是指他的死說的,他們卻以為是指安眠睡覺說的。
14 Ndi Yesu akavajovela hotohoto kuvya “Lazalu afwili,
然後,耶穌就明明地向他們說: 「拉匝祿死了。
15 Nambu ndava yinu nivii na luheku ndava navi lepi kwenuko, muni musadika. Hinu tihamba kwa Lazalu.”
為了你們,我喜歡我不在那裏,好叫你們相信;我們到他那裏去罷!」
16 Tomasi mweikemelewa mpaha, akavajovela vawuliwa vayaki, “Tihamba na tete tikafwayi pamonga na Yesu!”
號稱狄狄摩的多默便向其他的同伴說: 「我們也去,同他一起死罷!」
17 Yesu peahikili kwenuko, amkolili Lazalu amali kuvya mulitinda magono mcheche.
耶穌一到伯達尼,得知拉匝祿在墳墓裏已經四天了。
18 Chijiji cha Betania chavi papipi na Yelusalemu, utali waki wavi kilomita zidatu.
伯達尼靠近耶路撒冷,相距約十五「斯塔狄」,
19 Vayawudi vamahele vahikili kwa Malita na Maliya kuvapolesa mitima ndava mhaja wavi afwili.
因而有許多猶太人來到瑪爾大和瑪利亞那裏,為她們兄弟的死安慰她們。
20 Hinu, Malita peayuwini kuvya Yesu ibwela, akahamba kumpokela, nambu Maliya asigalili kunyumba.
瑪爾大一聽說耶穌來了,便去迎接他;瑪利亞仍坐在家裏。
21 Malita amjovili Yesu, “Bambu, Ngati ngauvyayi apa, mhaja wangu ngaafwili lepi.
瑪爾大對耶穌說: 「若是你在這裏,我的兄弟決不會死!
22 Nambu nimanyili kuvya hati hinu, chochoha cheukumuyupa Chapanga yati akupela.”
就是現在,我也知道: 你無論向天主求什麼,天主必要賜給你。」
23 Yesu akamjovela, “Mhaja waku yati iyuka.”
耶穌對她說: 「你的兄弟必定要復活。」
24 Malita akayangula, “Nimanyili kuvya yati iyuka lukumbi Chapanga peakuvayukisa vevafwili.”
瑪爾大說: 「我知道在末日復活時,他必要復活。」
25 Yesu akamjovela, “Nene ndi mweniyukisa vandu na kuvapela vandu wumi. Mweakunisadika nene hati ngati afwili, yati itama,
耶穌對她說: 「我就是復活,就是生命;信從我的,即使死了,仍要活著;
26 mewawa mundu yoyoha mweitama na kunisadika, katu ifwa lepi. Wu, wisadika genago?” (aiōn )
凡活著而信從我的人,必永遠不死。你信麼?」 (aiōn )
27 Malita akayangula “Ena Bambu! Nene nisadika kuvya veve ndi Kilisitu, Mwana wa Chapanga, yula mweibwela pamulima.”
她回答說: 「是的,主,我信你是默西亞,天主子,要來到世界上的那一位。」
28 Peamalii kujova genago, Malita akahamba kumkemela mlumbu waki Maliya, akamjovela pachiepela, “Muwula avi penapa, akukemela.”
她說了這話,就去叫她的妹妹瑪利亞,偷偷地說: 「師傅來了,他叫你。」
29 Maliya peayuwini malovi ago, bahapo akayima kanyata akamuhambila Yesu.
瑪利亞一聽說,立時起身到耶穌那裏去了。
30 Yesu avi akona kuyingila pachijiji, ndi avi pandu palapala pavakonganiki na Malita.
那時,耶穌還沒有進村莊,仍在瑪爾大迎接他的地方。
31 Vayawudi vevampolesa mtima Maliya panyumba pala, pavamuwene Maliya awukili chigafula, vakamlanda. Vaholalili kuvya ihamba kuvemba kulitinda.
那些同瑪利亞在家,安慰他的猶太人,見她急忙起身出去,便跟著她,以為她往墳墓上去哭泣。
32 Maliya peahikili pandu pala peavili Yesu na kumlola akamfugamila, akamjovela, “Bambu ngati kuvya uvya apa, mhaja wangu ngaafwili lepi!”
當瑪利亞來到耶穌所在的地方,一看見他,就俯伏在他腳前,向他說: 「主! 若是你在這裏,我的兄弟決不會死!」
33 Yesu peamuwene Maliya ivemba na Vayawudi vevamlandili mewa vivemba, ndi akavya ngolongondi na kuviniswa mumtima.
耶穌看見她哭泣,還有同他一起來的猶太人也哭泣,便心神感傷,難過起來,
34 Kangi akavakota, “Mumvikili koki?” Vakamjovela “Bambu, ubwela ulolayi.”
遂說: 「你們把他安放在那裏?」他們回答說: 「主,你來,看罷!」
36 Hinu, Vayawudi vakajova, “Mlola cheamganili Lazalu!”
於是猶太人說: 「看,他多麼愛他啊! 」
37 Nambu vangi vakajova, “Wu, mwenuyu ndi yula mweamdindwili mihu ngalola, hinu ahotwili lepi kukita Lazalu akoto kufwa?”
其中有些人說: 「這個開了瞎子眼睛的,豈不能使這人也不死麼?」
38 Yesu iviniswa mtima kavili, akahika kulitinda. Litinda lene lavi mbugu levadivalili liganga pamlyangu waki.
耶穌心中又感傷起來,來到墳墓前。這墳墓是個洞穴,前面有一塊石頭堵著。
39 Yesu akavajovela, “Muwusa liganga lenili!” Malita mlumbu wa yula mweafwili akamjovela. “Bambu atumbwili kununga muni atamii mulitinda mula magono mcheche!”
耶穌說: 「挪開這塊石頭! 」死者的姊姊瑪爾大向他說: 「主!已經臭了,因為已有四天了。」
40 Yesu akamjovela, “Wu, nene nakujovili lepi ukasadika yati ulola ukulu wa Chapanga?”
耶穌對她說: 「我不是告訴過你: 如果你信,會看到天主的光榮嗎?」
41 Ndi vakaliwusa liganga lila. Yesu akalolokesa kunani kwa Chapanga, akajova “Dadi nikusengusa muni ukuniyuwana.
他們便挪開了石頭;耶穌舉目向上說: 「父啊!我感謝你,因為你俯聽了我。
42 Nimanyili kuvya ukuniyuwana magono goha. Nambu nijovili genaga ndava ya vandu vevavi apa vasadikayi kuvya veve ndi mweunitumili.”
我本來知道你常常俯聽我,但是我說這話,是為了四周站立的群眾,好叫他們信是你派遣了我。」
43 Peamali kujova genago, Akakemela kwa lwami luvaha, “Lazalu! Huma kuvala!”
說完這話,便大聲喊說: 「納匝祿! 出來罷! 」
44 Mweafwili yula akahuma kuvala, kuni vamtindisili nyula ya msopi mumagendelu na mumawoko na pamihu poha. Yesu akavajovela, “Mumnyembelula, mumleka ahamba mwene.”
死者便出來了,腳和手都纏著布條,面上還蒙著汗巾。耶穌向他們說: 「解開他,讓他行走罷。」
45 Vayawudi vamahele vevabwelili kwa Maliya na kulilola lijambu leahengili Yesu. Ndi vakamsadika.
那些來到瑪利亞那裏的猶太人,一看到耶穌所行的事,就有許多人則口召
46 Nambu vangi vavi vakahamba kwa Vafalisayu vakavadandaulila lijambu leahengili Yesu.
他們中也有一些到法利賽人那裏去,把耶穌所行的,報告給他們。
47 Vakulu va kuteta na Vafalisayu vakakonganeka na vandu Libanji la Vayawudi vakakota, “Tikita wuli? Mundu uyu ihenga milangisu yamahele neju.
因此,司祭長和法利賽人召集了會議說: 「這人行了許多奇跡,我們怎麼辦呢?
48 Takamlekayi vandu voha yati vamsadika, na vakulu va ku Loma yati vibwela na kudenya Nyumba yitu ya Chapanga pamonga na mulima na vandu vitu!”
如果讓他這樣,眾都會信從,羅馬人必要來,連我們的聖殿和民族都除掉。」
49 Mmonga wavi liina laki Kayafa, mweavi Mkulu wa Vateta wa mwaka wenuwo, akavajovela, “Nyenye nakumanya chindu!
他們中有一個叫蓋法的,正是那一年的大司祭,對他們說: 「你們什麼都不懂,
50 Mwimanya lepi, ndi mbanga pagati yinu mundu mmonga afwayi ndava ya vandu, kuliku vandu voha va mulima witu vakomiwayi?”
也不想想: 叫一個人替百姓死,以免全民族滅亡;這為你們多麼有利。」
51 Mwene ajovili lepi kwa luhala lwaki, nambu ndava avi Mteta mkulu mwaka wenuwo, ndi alotili kuvya Yesu yati ifwa ndava ya Vayawudi,
這話不是由他自己說出的,只因為他是那年的大司祭,才預言了耶穌將為民族而死;
52 lepi ndava ya Vayawudi vene ndu, nambu mewa ndava ya vandu voha va Chapanga vevapechangini, muni avaletayi pamonga na kuvakita vavyayi na umonga.
不但為猶太民族,而且也是為使那四散的天主的兒女都聚集歸一。
53 Kutumbula ligono lenilo vachilongosi va Vayawudi vayidakilini kumkoma Yesu.
從那一天起,他們就議決要殺害耶穌。
54 Hinu Yesu agendili lepi hotohoto pagati ya Vayawudi, akawuka pandu pala akahamba pandu pepavi papipi na lugangatu. Pamuji wewukemelewa Efulaimu. Akatama kwenuko pamonga na vawuliwa vaki.
因此,耶穌不再公開地在猶太人中往來,卻從那裏往臨近荒野的地方去,來到一座名叫厄弗辣因的城,在那裡和他的門徒住下了。
55 Mselebuko wa Vayawudi Pasaka wavi papipi, na vandu vamahele vahambili ku Yelusalemu muni vahenga malagizu ga kujinyambisa vene muni kumuyupa Chapanga, kwakona mselebuko wenuwo.
猶太人的逾越節臨近了,所以,許多人在逾越節前,從鄉間上了耶路撒冷,要聖潔自己。
56 Vakavya kumulonda Yesu. Pevakonganiki pamonga Panyumba ya Chapanga. Vakakotana, “Yivya wuli? Yilolekana ibwela lepi pa mselebuko wenuwu? Amala wuli?”
他們就尋找耶穌,並站在聖殿內,彼此談論說: 「你們想什麼?他來不來過節呢?」
57 Vakulu va kuteta na Vafalisayu valagazili kuvya mundu akamanyayi kweavili Yesu, avajovelayi muni vamukamulayi.
司祭長和法利賽人早已頒發命令: 如果有人知道他在那裡,就該通知他們,好去捉拿他。