< हितोपदेश 6 >
1 हे मेरो छोरो, आफ्नो छिमेकीको ऋणको लागि तँ जमानी बसेको छस्, वा आफूले नचिनेको व्यक्तिको ऋणको लागि तैँले प्रतिज्ञा गरेको छस् भने,
My son, if you have become collateral for your neighbour, if you have struck your hands in pledge for a stranger,
2 तेरो प्रतिज्ञाद्वारा तैँले आफैलाई पासो थापेको छस्, र तेरो मुखको वचनद्वारा तँ पक्रिएको छस् ।
you are trapped by the words of your mouth; you are ensnared with the words of your mouth.
3 हे मेरो छोरो, तेरो वचनद्वारा तँ पक्राउ पर्दा यसो गरेर आफैलाई बचा, किनकि तँ तेरो छिमेकीको हातमा परिसकेको छस् । गएर आफैलाई विनम्र तुल्या, र तेरो छिमेकीको सामु आफ्नो मामला राख ।
Do this now, my son, and deliver yourself, since you have come into the hand of your neighbour. Go, humble yourself. Press your plea with your neighbour.
4 आँखामा निद्रा पर्न नदे, र तेरा पलकलाई बन्द हुन नदे ।
Give no sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.
5 सिकारीको हातबाट हरिण उम्केझैँ र व्यधाको हातबाट चरा उम्केझैँ आफैलाई बचा ।
Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.
6 ए अल्छे मानिस, कमिलालाई हेर् । त्यसका चालहरूलाई विचार गरेर बुद्धिमानी बन् ।
Go to the ant, you sluggard. Consider her ways, and be wise;
7 त्यसको कुनै अगुवा, हाकिम वा शासक हुँदैन,
which having no chief, overseer, or ruler,
8 तरै पनि ग्रिष्म ऋतुमा त्यसले आफ्नो भोजन तयार गर्छ, र कटनीको बेला आफ्नो खानेकुरा सञ्चय गर्छ ।
provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.
9 ए अल्छे मानिस, तँ कहिलेसम्म सुत्ने छस्? तेरो निद्राबाट तँ कहिले ब्युँझने छस्?
How long will you sleep, sluggard? When will you arise out of your sleep?
10 क्षणिक सुताइ, क्षणिक उँघाइ र आरामको लागि क्षणिक हात बाँध्ने कामले
A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep—
11 गरिबी चोरझैँ आउने छ, र आवश्यकताचाहिँ हतियार भिरेको सिपाहीझैँ आउने छ ।
so your poverty will come as a robber, and your scarcity as an armed man.
12 बेकम्मा व्यक्ति अर्थात् दुष्ट मानिस आफ्नो जाली बोलिवचनद्वारा जिउँछ ।
A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth,
13 त्यसले आफ्ना आँखा झिम्काउँछ, आफ्नो खुट्टाले सङ्केत गर्छ र आफ्ना औँलाले इसारा गर्छ ।
who winks with his eyes, who signals with his feet, who motions with his fingers,
14 त्यसले आफ्नो हृदयमा छल राखेर दुष्ट योजना बनाउँछ । त्यसले सधैँ विवाद निम्त्याउँछ ।
in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who always sows discord.
15 त्यसकारण त्यसको विपत्तिले त्यसलाई एकै क्षणमा आक्रमण गर्ने छ । क्षण भरमा नै निको नहुने गरी त्यो टुट्ने छ ।
Therefore his calamity will come suddenly. He will be broken suddenly, and that without remedy.
16 छवटा कुरा छन् जसलाई परमप्रभु घृणा गर्नुहुन्छ, र सातौचाहिँ उहाँको लागि घिनलाग्दो छ ।
There are six things which the LORD hates; yes, seven which are an abomination to him:
17 अहङ्कारी व्यक्तिका आँखा, झुट बोल्ने जिब्रो, निर्दोष मानिसहरूको रगत बगाउने हात,
arrogant eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood,
18 दुष्ट योजनाहरू रच्ने हृदय, खराबी गर्न अग्रसर हुने खुट्टा,
a heart that devises wicked schemes, feet that are swift in running to mischief,
19 झुट बोल्ने साक्षी र दाजुभाइहरूका बिचमा विवाद उत्पन्न गर्ने मानिस ।
a false witness who utters lies, and he who sows discord amongst brothers.
20 हे मेरो छोरो, आफ्नो बुबाको आज्ञा मान्, र आफ्नी आमाको शिक्षालाई नत्याग् ।
My son, keep your father’s commandment, and don’t forsake your mother’s teaching.
21 तिनलाई सधैँ तेरो हृदयमा बाँधिराख् । तिनलाई तेरो गलाको वरिपरि बाँधिराख् ।
Bind them continually on your heart. Tie them around your neck.
22 तँ हिँड्दा तिनले तँलाई अगुवाइ गर्ने छन् । तँ सुत्दा तिनले तेरो हेरचाह गर्ने छन्, र तँ ब्युँझँदा तिनले तँलाई सिकाउने छन् ।
When you walk, it will lead you. When you sleep, it will watch over you. When you awake, it will talk with you.
23 किनकि आज्ञाहरू बत्ती र शिक्षा ज्योति हुन् । निर्देशनद्वारा आउने सुधार जीवनका मार्ग हुन् ।
For the commandment is a lamp, and the law is light. Reproofs of instruction are the way of life,
24 यसले तँलाई अनैतिक स्त्रीबाट बचाउने छ, र त्यसका चिल्ला वचनहरूबाट जोगाउने छ ।
to keep you from the immoral woman, from the flattery of the wayward wife’s tongue.
25 त्यसको सुन्दरताको कारण तेरो हृदयमा कामवासनाले नजल, र त्यसका आँखाले तँलाई नफसाओस् ।
Don’t lust after her beauty in your heart, neither let her captivate you with her eyelids.
26 वेश्यासितको सुताइको मूल्य रोटीको एउटा टुक्रा हुन सक्छ, तर अर्काकी पत्नीको लागि तैँले आफ्नो जीवनै गुमाउनुपर्ने हुन सक्छ ।
For a prostitute reduces you to a piece of bread. The adulteress hunts for your precious life.
27 के आफ्नो लुगा नडढाइकन कसैले आफ्नो काखमा आगो राख्न सक्छ?
Can a man scoop fire into his lap, and his clothes not be burnt?
28 के आफ्नो खुट्टा नजलाइकन कुनै मानिस आगोको भुङ्ग्रोमा हिँड्न सक्छ?
Or can one walk on hot coals, and his feet not be scorched?
29 आफ्नो छिमेकीकी पत्नीसित सुत्ने पुरुष पनि त्यस्तै हुन्छ । त्यससित सुत्ने मानिस दण्डविना उम्कने छैन ।
So is he who goes in to his neighbour’s wife. Whoever touches her will not be unpunished.
30 भोकाएको मानिसले आफ्नो भोक मेट्न चोरी गर्यो भने मानिसहरूले त्यसलाई तुच्छ ठान्दैनन् ।
Men don’t despise a thief if he steals to satisfy himself when he is hungry,
31 तापनि त्यो पक्राउ पर्यो भने त्यसले आफूले चोरेको सात गुणा बढी तिर्नुपर्ने हुन्छ । त्यसले आफ्नो घरमा भएको हरेक थोक दिनुपर्ने हुन सक्छ ।
but if he is found, he shall restore seven times. He shall give all the wealth of his house.
32 व्यभिचार गर्ने व्यक्ति समझविनाको हुन्छ । यसो गर्नेले आफैलाई नष्ट पार्छ ।
He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who does it destroys his own soul.
33 त्यो चोट र लाजको हकदार बन्छ, र त्यसको अपमान मेटिने छैन ।
He will get wounds and dishonour. His reproach will not be wiped away.
34 किनकि लालचले मानिसलाई क्रोधित तुल्याउँछ । त्यसले बदला लिँदा कृपा देखाउने छैन ।
For jealousy arouses the fury of the husband. He won’t spare in the day of vengeance.
35 त्यसले कुनै क्षतिपूर्ति स्वीकार गर्ने छैन, र धेरै घुस दिए तापनि त्यसलाई किन्न सकिँदैन ।
He won’t regard any ransom, neither will he rest content, though you give many gifts.