हितोपदेश 26
1 ग्रिष्म ऋतुमा हिउँ वा फसलको समयमा झरी परेझैँ मूर्ख आदरको योग्य हुँदन ।
Como la nieve en el verano, y la lluvia en la siega, así conviene al loco la honra.
2 भुर्र उड्ने भँगेरो र हानिएर जाने गौँथलीझैँ कारणविनाको श्राप पनि लाग्दैन ।
Como el gorrión en su vagar, y como la golondrina en su vuelo, así la maldición sin causa nunca vendrá.
3 कोर्रा घोडाको लागि हो; लगाम गधाको लागि हो र लट्ठी मूर्खहरूको पिठिउँको लागि हो ।
El látigo para el caballo, y el cabestro para el asno, y la vara para el cuerpo del loco.
4 मूर्खलाई त्यसको मूर्खताअनुसार जवाफ नदे, नत्रता तँ त्योजस्तै हुने छस् ।
Nunca respondas al loco en conformidad a su locura, para que no seas tú también como él.
5 मूर्खलाई जवाफ दे र त्यसको मूर्खतामा मिल् ताकि त्यो त्यसको आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् नहोस् ।
Responde al loco mostrándole su locura, para que no se estime sabio en su opinión.
6 मूर्खको हातमा सन्देश पठाउने मानिसले आफ्नै खुट्टामा बन्चरो हानेर हिंसा पिउँछ ।
El que da un cargo al que no tiene facultad para ejercitarlo, es el que envía algo por mano del loco; y beberá el daño.
7 पक्षाघातीका झुण्डिएका खुट्टाहरूझैँ मूर्खको मुखमा भएको हितोपदेश हुन्छ ।
Así como camina el cojo; es el proverbio en la boca del loco.
8 मूर्खलाई आदन दिनु घुयेँत्रोमा ढुङ्गा बाँध्नुजस्तै हो ।
Como quien liga la piedra en la honda, así es el que da honra al loco.
9 मतवालाको हातमा काँढा भएझैँ मूर्खको मुखमा भएको हितोपदेश हो ।
Espinas hincadas en mano del embriagado, tal es el proverbio en la boca de los locos.
10 मूर्ख वा बटुवालाई ज्यालामा काम लगाउनु धनुर्धारीले त्यसको वरिपरि भएका सबैलाई काँड हानी चोट पुर्याउनुजस्तै हो ।
El gran Dios cría todas las cosas; y al loco da la paga, y a los transgresores da el salario.
11 जसरी कुकुर आफ्नै बान्तामा फर्केर आउँछ, त्यसै गरी मूर्खले आफ्नो मूर्खता दोहोर्याउँछ ।
Como perro que vuelve a su vómito, así el loco que repite su locura.
12 के तैँले आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् भएको कुनै मानिसलाई देखेको छस्? त्यसको भन्दा त मूर्खको लागि बढी आशा हुन्छ ।
¿Has visto hombre sabio en su propia opinión? Más esperanza hay del loco que de él.
13 अल्छे मानिसले भन्छ, “सडकमा सिंह छ । खुला ठाउँहरूका बिचमा सिंह छ ।”
Dice el perezoso: El león está en el camino; el león está en las calles.
14 ढोका आफ्नो कब्जामा यताउता हल्लेझैँ अल्छे मानिस आफ्नो खाटमा पल्टन्छ ।
Las puertas se revuelven en sus quicios; así el perezoso en su cama.
15 अल्छे मानिसले आफ्नो हात थालमा गाड्छ, र त्यसलाई आफ्नो मुखसम्म पुर्याउन पनि त्योसित शक्ति हुँदैन ।
Esconde el perezoso su mano en el seno; se cansa de volverla a su boca.
16 सही न्यायसहित प्रतिक्रिया दिने सात जना मानिसभन्दा अल्छे मानिस त्यसको आफ्नै दृष्टिमा बुद्धिमान् हुन्छ ।
Más sabio es el perezoso en su propia opinión que siete que le den consejo.
17 कुकुरको कान समात्ने मानिस आफूसित सम्बन्धित नभएको झगडामा रिसाउने बटुवाजस्तै हो ।
El que pasando se deja llevar de la ira en pleito ajeno, es como el que toma al perro por las orejas.
18 त्यो घातक काँड हान्ने बौलाहा मानिसजस्तो हो,
Como el que enloquece, y echa llamas, y saetas, y muerte,
19 जसले आफ्नो छिमेकीलाई धोका दिइसकेपछि भन्छ, “के मैले ठट्टा गर्दै थिइनँ र?”
tal es el hombre que daña a su amigo, y dice: Ciertamente lo hice por broma.
20 दाउराको कमीले आगो निभ्छ, र जहाँ कुरौटो हुँदैन त्यहाँ झगडाको अन्त्य हुन्छ ।
Sin leña se apaga el fuego; y donde no hay chismoso, cesa la contienda.
21 जसरी भुङ्ग्रोको लागि कोइला र आगोको लागि दाउरा हो, त्यसै गरी झगडालु मानिस कलह सल्काउनको लागि हो ।
El carbón para brasas, y la leña para el fuego; y el hombre rencilloso para encender contienda.
22 कुरौटेका वचनहरू स्वादिष्ट गाँसजस्तै हुन्छन् । ती शरीरको भित्री भागसम्म प्रवेश गर्छन् ।
Las palabras del chismoso parecen blandas; mas ellas entran hasta lo secreto del vientre.
23 माटोको भाँडामा चल्काउने जलप लाएझैँ आघात पुर्याउने ओठ र दुष्ट हृदय हुन्छ ।
Como escoria de plata echada sobre el tiesto, son los labios enardecidos y el corazón malo.
24 अरूहरूलाई घृणा गर्नेले आफ्नो ओठले आफ्ना भावना लुकाउँछ, तर भित्रपट्टि भने त्यसले छलछामलाई आश्रय दिन्छ ।
El que odia disimula con sus labios; mas en su interior maquina engaño.
25 त्यसले अनुग्रही भएर बोले तपानि त्यसमाथि विश्वास नगर्, किनकि त्यसको हृदयमा सातवटा घृणित कुरा छन् ।
Cuando hablare amigablemente, no le creas; porque siete abominaciones hay en su corazón.
26 त्यसको घृणालाई छलले ढाकिएको भए तापनि त्यसको दुष्टता सभामा खुला हुने छ ।
Aunque su odio se encubre en el desierto; su malicia será descubierta en la congregación.
27 खाडल खन्ने मानिस त्यसभित्र जाकिन्छ, र ढुङ्गा गुडाउने मानिसमा नै त्यो ढुङ्गा फर्केर आउने छ ।
El que cavare sima, caerá en ella; y el que revuelva la piedra, a él volverá.
28 झुट बोल्ने जिब्रोले पीडामा परेकाहरूलाई घृणा गर्छ, र चापलुसी घस्ने मुखले विनाश ल्याउँछ ।
La falsa lengua aborrece al que atormenta; y la boca lisonjera hace resbaladero.
