मत्ती 5
1 जब येशूले भिडलाई देख्नुभयो, उहाँ डाँडामाथि जानुभयो । उहाँ तल बस्नुभएपछि उहाँका चेलाहरू उहाँकहाँ आए ।
Kwathi ebona amaxuku wakhwela entabeni wahlala phansi. Abafundi bakhe beza kuye.
2 उहाँले आफ्नो मुख खोल्नुभयो र तिनीहरूलाई यसो भन्दै सिकाउनुभयो,
Waseqalisa ukubafundisa esithi:
3 “धन्य आत्मामा दीन हुनेहरू, किनभने स्वर्गको राज्य तिनीहरूकै हो ।
“Babusisiwe abampofu emoyeni ngoba umbuso wezulu ungowabo.
4 धन्य हुन् तिनीहरू जसले शोक गर्दछन्, किनभने तिनीहरूले सान्त्वना पाउनेछन् ।
Babusisiwe labo abakhalayo ngoba bazakududuzwa.
5 धन्य नम्रहरू, किनभने तिनीहरूले पृथ्वीमा राज्य गर्नेछन् ।
Babusisiwe abathobekileyo ngoba bazakuba zindlalifa zomhlaba.
6 धन्य धार्मिकताको निम्ति भोकाउने र तिर्खाउनेहरू, किनभने तिनीहरू तृप्त पारिनेछन् ।
Babusisiwe labo abalambela labomela ukulunga ngoba bazakusuthiswa.
7 धन्य दयावन्तहरू, किनभने तिनीहरूले दया पाउनेछन् ।
Babusisiwe abalesihawu ngoba bazakuhawukelwa.
8 धन्य आत्मामा शुद्ध हुनेहरू, किनभने तिनीहरूले परमेश्वरलाई देख्नेछन् ।
Babusisiwe abahlanzekileyo enhliziyweni ngoba bazabona uNkulunkulu.
9 धन्य मेलमिलाप गराउनेहरू, किनभने तिनीहरू परमेश्वरका सन्तान कहलाइनेछन् ।
Babusisiwe abagcina ukuthula ngoba bazathiwa ngamadodana kaNkulunkulu.
10 धन्य धार्मिकताका निम्ति सताइएकाहरू, किनभने स्वर्गको राज्य तिनीहरूकै हो ।
Babusisiwe abahlukunyezwayo ngenxa yokulunga, ngoba umbuso wezulu ungowabo.
11 तिमीहरू धन्यका हौ, जब मानिसहरूले तिमीहरूको अपमान गर्दछन् र तिमीहरूलाई दुःख कष्ट दिन्छन्, वा मेरो खातिर तिमीहरूका विरुद्धमा झुटो रूपमा सबै किसिमका दुष्ट कुराहरू भन्दछन् ।
Libusisiwe lina nxa abantu belithuka, belihlukumeza njalo beligcona ngobubi bonke ngenxa yami.
12 आनन्दित होओ र निकै खुसी होओ, किनकि स्वर्गमा तिमीहरूका इनाम ठुलो हुनेछ । किनभने यसरी नै तिमीहरूभन्दा अगिका अगमवक्ताहरूलाई मानिसहरूले सताएका थिए ।
Thokozani lijabule ngoba mkhulu umvuzo wenu ezulwini, njengoba bahlukunyezwa ngaleyondlela abaphrofethi ababephambi kwenu.”
13 तिमीहरू यस पृथ्वीका नून हौ । तर यदि नूनले आफ्नो स्वाद गुमायो भने, यसलाई फेरि कसरी नुनिलो बनाउने? यसलाई बाहिर फ्याँक्न र मानिसहरूका खुट्टाले कुल्चनबाहेक अरू कुनै पनि कामको निम्ति त्यो उपयोगी हुँदैन ।
“Lina lilitswayi lomhlaba. Kodwa nxa itswayi lingalahlekelwa yibumunyu balo, lingavuselelwa njani na? Kaliselamsebenzi ngaphandle kokuthi lichithelwe phandle linyathelwe ngabantu.
14 तिमीहरू यस संसारका ज्योति हौ । डाँडामाथि बसालिएको सहर कहिल्यै पनि लुक्न सक्दैन ।
Lina liyikukhanya kwezwe. Idolobho elakhelwe entabeni kalisitheki.
15 न त मानिसहरूले बत्ती बालेर डालोमुनि राख्दछन्, बरु त्यसलाई सामदानमाथि राख्दछन्, र घरमा भएका प्रत्येकको निम्ति त्यसले उज्यालो दिन्छ ।
Njalo abantu kabalumathisi isibane basibeke ngaphansi kwesitsha. Kodwa basibeka phezu koluthi lwaso ukuze sikhanyisele bonke abasendlini.
16 मानिसहरूका बिचमा तिमीहरूको ज्योति यसरी चम्कियोस्, कि तिनीहरूले तिमीहरूका असल कामहरूलाई देखून् र स्वर्गमा हुनुहुने तिमीहरूका पिताको प्रशंसा गरून् ।
Ngokunjalo, yenzani ukukhanya kwenu kukhanye phambi kwabantu ukuze babone izenzo zenu ezinhle baze badumise uYihlo osezulwini.”
17 म अगमवक्ताहरू वा व्यवस्थालाई नष्ट गर्न आएको हुँ भनी नसोच । म तिनलाई नष्ट गर्न होइन, तर पुरा गर्न आएको हुँ ।
“Lingacabangi ukuthi ngilande ukuzadiliza uMthetho kumbe abaPhrofethi. Kangilandanga ukuzediliza kodwa ukuzogcwalisisa.
18 किनकि म तिमीहरूलाई साँचो रूपमा भन्दछु, कि स्वर्ग र पृथ्वी टलेर नगएसम्म र सबै कुरा पुरा नभएसम्म, व्यवस्थाको एउटै पनि कुरा वा बिन्दु बितेर जानेछैन ।
Ngilitshela iqiniso ukuthi kuze kunyamalale izulu lomhlaba kakuyikususwa lutho eMthethweni, loba libadlana kumbe lichatshana elilotshiweyo, kuze kupheleliswe konke.
19 त्यसकारण, जसले यी आज्ञाहरूका सानाभन्दा साना कुरालाई भङ्ग गर्दछ र अरूलाई पनि त्यसो गर्न सिकाउँदछ, त्यो स्वर्गको राज्यमा सबैभन्दा तुच्छ ठहरिनेछ । तर जसले यी कुराहरूलाई मान्दछ र त्यही गर्न सिकाउँदछ, ऊ स्वर्गको राज्यमा सबैभन्दा उच्च ठहरिनेछ ।
Loba ngubani owephula owodwa nje wale imilayo emincinyane, afundise abanye ukwenzanjalo uzathiwa mncinyane embusweni wezulu kodwa loba ngubani olandela njalo afundise imilayo le njengokuba, uzathiwa mkhulu embusweni wezulu.
20 किनकि म तिमीहरूलाई भन्दछु, कि तिमीहरूको धार्मिकता फरिसी र शास्त्रीहरूको भन्दा बढी भएन भने, तिमीहरू कुनै रीतिले परमेश्वरको राज्यमा प्रवेश गर्नेछैनौ ।
Ngakho ngiyalitshela ukuthi ngaphandle kokuthi ukulunga kwenu kwedlule okwabaFarisi labafundisi bomthetho, ngempela kalizukuwungena umbuso wezulu.”
21 प्राचीन समयमा तिनीहरूलाई यसो भनिएको तिमीहरूले सुनेका छौ, ‘हत्या नगर’ र ‘हत्या गर्नेचाहिँ इन्साफको जोखिममा पर्नेछ ।’
“Lezwa ukuthi kwathiwa kwabasendulo, ‘Ungabulali; lowo obulalayo uzakwahlulelwa.’
22 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, आफ्नो भाइसँग रिसाउने जो कोही इन्साफको जोखिममा पर्नेछ । र जो कसैले आफ्नो भाइलाई ‘तँ काम नलाग्ने मानिस!’ भनेर भन्छ भने, त्यो न्यायालयमा उभ्याइने जोखिममा पर्नेछ । र जो कसैले ‘तँ मूर्ख!’ भन्दछ, त्यो नरकको आगोमा पर्ने जोखिममा हुनेछ । (Geenna g1067)
Kodwa ngilitshela ngithi loba ngubani ozondela umfowabo loba udadewabo uzakwahlulelwa emthethwandaba. Njalo lowo othi kumfowabo loba kudadewabo, ‘Raca,’ okutsho ukuthi ‘Silimandini,’ uzathonisiswa emphakathini. Njalo lowo othi, ‘Wena siwula!’ uzakuba sengozini yomlilo wesihogo. (Geenna g1067)
23 त्यसकारण, यदि तिमीले वेदीमा आफ्नो भेटी चढाउँदै गर्दा तिम्रो भाइसँग तिम्रो विरुद्धमा केही कुरा छ भन्ने कुरा तिमीलाई याद आयो भने,
Ngakho-ke, nxa uletha isipho sakho e-alithareni ubusukhumbula ukuthi umfowenu kumbe udadewenu ulesikhwili lawe,
24 तिम्रो भेटी त्यही वेदीको अगाडि छोड र आफ्नो बाटो लाग । पहिले आफ्नो भाइसँग मिलाप गर, र तब आऊ र आफ्नो भेटी चढाऊ ।
tshiya khonapho isipho sakho phambi kwe-alithari. Qala uyebuyisana laye umfowenu kumbe udadewenu andubana ubuye uzonikela umnikelo wakho.
25 तिमीलाई दोष लगाउनेसँग अदालतको बाटोमा तिनीसँगै जाँदै गर्दा नै छिट्टै मिलाप गर, नत्रता तिमीलाई दोष लगाउनेले तिमीलाई न्यायकर्ताको हातमा सुम्पिदेला, र न्यायकर्ताले अधिकारीको हातमा सुम्पिदेलान्, र तिमीलाई झ्यालखानामा फ्याँकिदेलान् ।
Phangisa uqedelane lalowo okumangalelayo lisahamba lisiya emthethwandaba funa akunikele kumahluleli ozakunikela kumlindijele ukuthi akuphosele entolongweni.
26 साँच्चै म तिमीहरूलाई भन्दछु, तिमीहरूको ऋणको एक-एक पैसा चुक्ता नगरुन्जेलसम्म तिमीहरू त्यहाँबाट कहिल्यै बाहिर आउनेछैनौ ।
Ngilitshela iqiniso, kawusoze uphume uze uhlawule kanye lohlamvana lokucina lwemali.”
27 तिमीहरूले यसरी भनिएको सुनेका छौ, ‘व्यभिचार नगर ।’
“Lezwa ukuthi kwathiwa, ‘Ungaphingi.’
28 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, कि यदि कसैले एउटी स्त्रीलाई अभिलाषाको दृष्टिले हेर्दछ भने, त्यसले आफ्नो हृदयमा त्यससँग व्यभिचार गरिसकेको हुन्छ ।
Kodwa ngilitshela ukuthi lowo okhangela owesifazane amfise usephinge laye enhliziyweni yakhe.
29 र यदि तिम्रो दाहिने आँखाको कारण तिमी ठोकर खान्छौ भने, त्यसलाई निकलिदेऊ र तिमीबाट टाढा फ्याँकिदेऊ । किनकि सम्पूर्ण शरीर नरकमा फ्याँकिनुभन्दा आफ्नो शरीरको कुनै एउटा भाग गुमाउनु नै तिम्रो लागि असल हुन्छ । (Geenna g1067)
Nxa ilihlo lakho lokunene likwenzisa isono, likopole, ulikhuphe ulilahlele khatshana. Kungcono kuwe ukuthi ulahlekelwe ngesisodwa isitho somzimba wakho kulokuthi umzimba wakho wonke uphoselwe esihogweni somlilo. (Geenna g1067)
30 र यदि तिम्रो दाहिने हातको कारण तिमी ठोकर खान्छौ भने, त्यसलाई काटिदेऊ र तिमीबाट टाढा फ्याँकिदेऊ । किनकि सम्पूर्ण शरीर नरकमा जानुभन्दा आफ्नो शरीरको कुनै एउटा भाग गुमाउनु नै तिम्रो लागि असल हुन्छ । (Geenna g1067)
Njalo nxa isandla sakho sokunene sikwenzisa isono, siqume usiphosele khatshana. Kungcono kuwe ukuthi ulahlekelwe ngesisodwa isitho somzimba wakho kulokuthi umzimba wakho wonke uye esihogweni somlilo.” (Geenna g1067)
31 यसो पनि भनिएको थियो, ‘जसले आफ्नी पत्नीलाई त्याग्दछ, उसले तिनलाई पारपाचुकेको प्रमाण पत्र देओस् ।’
“Kwathiwa, ‘Lowo owehlukana lomkakhe kamuphe incwadi yokuquma umtshado.’
32 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, कि कामुक अनैतिकताको कारणबाहेक आफ्नी पत्नीलाई त्याग्नेले तिनलाई व्यभिचारिणी तुल्याउँदछ । र तिनको पारपाचुकेपछि तिनीसँग विवाह गर्नेले व्यभिचार गर्दछ ।
Kodwa mina ngilitshela ngithi lowo ohlukana lomkakhe, ngaphandle kokuba ehlobongile, umenza afebe, njalo lowo othatha umfazi ohlukene lomkakhe uyaphinga.”
33 फेरि, तिमीहरूले प्राचीन समयमा भएकाहरूलाई यसो भनिएको सुनेका छौ, ‘झुटो शपथ नखा, तर परमप्रभुमा ती शपथहरू पुरा गर् ।’
“Njalo selezwa ukuthi kwathiwa kwabendulo, ‘Ungephuli isifungo sakho kodwa gcwalisa izifungo zakho ozenzileyo eNkosini.’
34 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, कि शपथ खाँदै नखाओ, न त स्वर्गको, किनकि त्यो परमेश्वरको सिंहासन हो;
Kodwa mina ngithi, lingafungi loba sokutheni, kumbe ngezulu ngoba liyisihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu;
35 न त पृथ्वीको, किनकि त्यो उहाँको निम्ति पाउदान हो; न त यरूशलेमको, किनकि त्यो महान् राजाको सहर हो;
loba ngomhlaba ngoba uyisinyathelo sakhe loba ngeJerusalema ngoba lidolobho leNkosi enkulu.
36 न त आफ्नो शिरको शपथ खाओ, किनकि तिमीहरूले एउटै केशलाई पनि सेतो वा कालो बनाउन सक्दैनौ ।
Njalo ungafungi ngekhanda lakho ngoba ungeke wenze lalunye unwele lube mhlophe kumbe lube mnyama.
37 तर तिमीहरूको बोली ‘होलाई हो नै’, वा ‘होइनलाई होइन नै’ भन्ने होस् । त्योभन्दा बढी जुनसुकै कुरा पनि दुष्टबाट आएको हुन्छ ।
Okumele likutsho yikuthi ‘Yebo’ kumbe ‘Hatshi’; okunye okungasilokhu kuvela komubi.”
38 तिमीहरूले यसो भनिएको सुनेका छौ, ‘आँखाको सट्टामा आँखा, र दाँतको सट्टामा दाँत ।’
“Selezwa ukuthi kwathiwa, ‘Ilihlo ngelihlo njalo izinyo ngezinyo.’
39 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, जो दुष्ट छ त्यसलाई प्रतिरोध नगर । त्यसको सट्टामा, जसले तिम्रो दाहिने गालामा हिर्काउँछ, उसलाई तिम्रो अर्को गाला पनि थापिदेऊ ।
Kodwa mina ngiyalitshela ngithi, lingamelani lomuntu omubi. Nxa omunye angakutshaya esihlathini sokunene, muphe njalo esinye isihlathi.
40 र यदि कसैले तिमीसँग अदालतमा जान चाहन्छ, र तिम्रो दौरा लिएर जान्छ भने, त्यसलाई तिम्रो खास्टो पनि देऊ ।
Njalo nxa omunye efuna ukukumangalela ukuze akuthathele isigqoko sakho, myekele athathe lejazi lakho njalo.
41 र जसले तिमीलाई एक किलोमिटर जानको लागि बाध्य गराउँछ, उसँग दुई किलोमिटर जाऊ ।
Nxa omunye ekubamba ngamandla ukuthi uhambe ikhilomitha elilodwa, hamba laye abe mabili.
42 तिमीहरूसँग माग्ने जो कोहीलाई देओ, र तिमीहरूसँग उधारो माग्न चाहनेहरूलाई इन्कार नगर ।
Muphe lowo ocela kuwe njalo ungamfulatheli lowo ofuna ukweboleka kuwe.”
43 तिमीहरूले यसो भनिएको सुनेका छौ, ‘आफ्नो छिमेकीलाई तिमीहरूले प्रेम गर र शत्रुलाई घृणा गर ।’
“Selezwa ukuthi kwathiwa, ‘Thanda umakhelwane wakho, uzonde isitha sakho.’
44 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु, तिम्रा शत्रुहरूलाई प्रेम गर र तिमीहरूलाई सताउनेहरूका निम्ति प्रार्थना गर, “तिमीहरूलाई सराप्नेहरूलाई आशिष् देओ, र तिमीहरूलाई घृणा गर्नेहरूका निम्ति असल काम गर”
Kodwa mina ngilitshela ukuthi, thandani izitha zenu, libakhulekele labo abalihlukuluzayo,
45 ताकि तिमीहरू स्वर्गमा हुनुहुने तिमीहरूका पिताका छोराहरू कहलाइन सक । किनकि उहाँले असल र दुष्ट दुवैका लागि आफ्नो घामलाई उदाउन लगाउनुहुन्छ अनि धर्मी र अधर्मी दुवैका लागि झरी पठाइदिनुहुन्छ ।
ukuze libe ngamadodana kaYihlo osezulwini. Wenza ilanga lakhe liphume kwababi labalungileyo njalo anise izulu kwabalungileyo lakwabangalunganga.
46 किनकि यदि तिमीलाई प्रेम गर्नेहरूलाई मात्र प्रेम गर्छौ भने तिमीहरूले के इनाम पाउँछौ र? के कर उठाउनेहरूले पनि त्यसै गर्दैनन् र?
Nxa lithanda labo abalithandayo kuphela, lizazuza mvuzo bani na? Kabenzi njalo na labathelisi?
47 र यदि तिमीहरूले आफ्ना दाजुभाइहरूलाई मात्र अभिवादन गर्दछौ भने, अरूहरूले भन्दा तिमीहरूले के बढी गर्यौ र? के गैरयहूदीहरूले पनि त्यस्तै गर्दैनन् र?
Nxa libingelela abafowenu bodwa, kuyini elikwenzayo okwedlula abanye na? Kabenzi lokho labahedeni na?
48 त्यसकारण, जसरी तिमीहरूका स्वर्गीय पिता सिद्ध हुनुहुन्छ, त्यसरी नै तिमीहरू पनि सिद्ध हुनुपर्दछ ।
Ngakho wobani ngabapheleleyo njengalokhu uYihlo osezulwini ephelele.”
