लुका 6
1 अब विश्रामको दिनमा यस्तो भयो कि येशू चेलाहरूसँग अन्नको खेतको बाटो भएर जाँदै गर्नुहुँदा तिनीहरूले हातले अन्नका बाला टिप्दै र तिनीहरूका हातमा माडिरहेका र अन्न खाइरहेका थिए ।
Potthaba numit amada Jisuna mahei maronggi loubuk phaoduna chatlammi. Amasung Ibungogi tung-inbasingna gehu charong khara heklaga makhutna noithoktuna charammi.
2 तर केही फरिसीहरूले भने, “किन तिमीहरूले विश्रामको दिनमा व्यवस्थाअनुसार गर्न नहुने काम गरिरहेका छौ?”
Maduda pharisee kharana makhoida hanglak-i, “Nakhoina Potthaba numitta touphade haina eikhoigi wayel yathangna haiba adu nakhoina touriba karigino?”
3 येशूले तिनीहरूलाई जवाफ दिँदै भन्नुभयो, “दाऊद र तिनीसँग भएका मानिसहरू भोकाएका बेला दाऊदले के गरे भनी तिमीहरूले पढेका छैनौ?
Jisuna makhoida khumlak-i, “David amadi mahakka loinabasingna lamlaba matamda David-na kari toukhibage haibadu nakhoina Mapugi puyada padabra?
4 तिनी परमेश्वरको भवनभित्र पसेर पूजारीहरूले बाहेक अरूले खान निषेध गरिएको परमेश्वरको उपस्थितिको रोटीबाट आफूले केही खाए र केही आफूसँग भएका मानिसहरूलाई पनि दिए ।”
Mahakna Tengban Mapugi yumda changduna purohitsing khaktana chagadaba Tengban Mapuda katthokkhraba tal adu louduna chakhi amasung mahakka loinabasingdasu pikhi.”
5 तब उहाँले तिनीहरूलाई भन्नुभयो, “मानिसका पुत्र विश्राम दिनको पनि प्रभु हो ।”
Adudagi Jisuna makhoida haikhi, “Migi machanupa adu Potthaba numitkisu Mapuni.”
6 अर्को विश्राममा यसो भयो कि उहाँ सभाघरमा जानुभयो र त्यहाँ भएका मानिसहरूलाई सिकाउनुभयो । त्यहाँ दाहिने हात सुकेको एक जना मानिस थियो ।
Atoppa Potthaba numit amada Jisuna synagogue-ta changduna misingda tambirammi. Amasung mapham aduda yet-thangba makhut pangtha-sithaduna naba nupa ama leirammi.
7 उहाँले विश्रामको दिनमा कसैलाई निको पार्नुहुन्छ कि हुन्न भनेर शास्त्रीहरू र फरिसीहरूले नजिकबाट उहाँलाई नियाली राखेका थिए ताकि तिनीहरूले उहाँलाई केही गल्ती गरेको कारण दोष भेट्टाउन सकियोस् ।
Aduga Pharisee amadi Wayel Yathanggi oja kharana Jisubu aranba tou-i haina maral siba yanaba maram thiduna leirammi. Maram aduna makhoina Potthaba Numitta Ibungona anaba phahanbra haiduna Ibungobu cheksinna yenglammi.
8 तर तिनीहरूले के सोचिरहेका थिए भनी उहाँलाई थाहा थियो, र हात सुकेको मानिसलाई भन्नुभयो, “उठ र सबैका बिचमा खडा होऊ ।” त्यसकारण, त्यो मानिस उठ्यो र त्यहाँ सबैका बिचमा उभियो ।
Adubu Ibungona makhoigi wakhaldu khangladuna makhut nama pangtha-sithaba nupa aduda hairak-i, “Hougattuna mamang asida lak-u.” Aduga nupa aduna hougattuna mapham aduda leple.
9 येशूले तिनीहरूलाई भन्नुभयो, “म तिमीहरूलाई सोध्छु, विश्रामको दिनमा कसैको असल गर्नु वा हानि गर्नु, जीवन बचाउनु वा नाश गर्नु कुन ठिक हो?”
Adudagi Jisuna makhoida hairak-i, “Ei nakhoida wahang ama hangge, Wayel yathangna potthaba numitta touba yabasi karino: Aphaba thabak toubra nattraga phattaba thabak toubra? Kanagumbagi thawai kanbara nattraga mang-hanbra?”
10 तब उहाँले तिनीहरूका वरिपरि हेर्नुभयो र त्यस मानिसलाई भन्नुभयो, “तेरो हात पसार् ।” उसले त्यसै गर्यो र उसको हात पहिलाको जस्तै भयो ।
Amasung Ibungona makhoi pumnamakta koina yenglaga nupa aduda hairak-i, “Nahakki nakhut adu tingthok-u.” Aduga mahakna madu toujare, amasung makhuttu hannagum pungpha phajare.
11 तर तिनीहरू रिसले चूर भए र येशूको बारेमा के गर्न सकिन्छ भनी एक अर्कामा कुराकानी गरे ।
Maduda makhoi mei houna saorammi amasung Jisugi maiyokta makhoina kari touba yabage haiduna amaga amaga wa tanaba houre.
12 उहाँ डाँडामा प्रार्थना गर्न जानुभएको बेला ती दिनहरूमा यसो भएको हो । उहाँले परमेश्वरसँग रातभर निरन्तर प्रार्थनामा बिताउनुभयो ।
Madugi matung matam ikan kannadana nongma Jisuna haijanabagidamak ching amada kakhatlammi amasung mahakna ahing chuppa Tengban Mapuda haijaduna mapham aduda leirammi.
13 जब उज्यालो भइसकेको थियो । उहाँले चेलाहरूलाई आफूकहाँ बोलाउनुभयो र तिनीहरूमध्येबाट बाह्र जनालाई चुन्नुभयो जसलाई “प्रेरित” नाउँ दिनुभयो ।
Amasung ayuk matam oiraklabada Ibungona mahakki tung-inbasing pumnamakpu manakta kourammi amasung makhoi taranithoibu khandoktuna pakhonchatpa haina koure. Makhoising adudi:
14 पप्रेरितहरूका नाउँहरू थिएः सिमोन (जसलाई उहाँले पत्रुस भनी नाउँ दिनुभयो) र उनका भाइ अन्द्रियास, याकूब, यूहन्ना, फिलिप, बारथोलोमाइ,
Mahakna Peter hainasu kouba Simon amadi mahakki manao Andrew; Jacob, John, Philip, Bartholomew,
15 मत्ती, थोमा, अल्फयासका छोरा याकूब, सिमोन जसलाई विद्रोही भनिन्थ्यो,
Matthew, Thomas, Alphaeus-ki machanupa Jacob, Mareibak ningba hainasu kounaba Simon,
16 याकूबका छोरा यहूदा, र यहूदा इस्करियोत, जो एक धोकेबाज हुन पुग्यो ।
Jacob-ki machanupa Judas amasung yeknabagi michang oikhiba Judas Iscariot-ni.
17 त्यसपछि येशू तिनीहरूसँगै डाँडाबाट तल ओर्लनुभयो र समथर ठाउँमा उभिनुभयो । त्यहाँ उहाँका चेलाहरूको ठुलो भिड थियो र त्यसै गरी ठुलो सङ्ख्यामा यहूदिया, र यरूशलेम, र सिदोन, टुरोसको समुद्री तटका बासिन्दाहरू पनि थिए ।
Adudagi Jisuna makhoiga loinana chingthaktagi kumtharaktuna leitem manaba mapham amada masing yamlaba mahakki tung-inbasing aduga loinana leplammi. Aduga Judea apumbadagi amasung Jerusalem-dagi aduga Tyre amadi Sidon-gi samudra mapandagi yamlaba miyam amasu mapham aduda leirammi.
18 तिनीहरू उहाँका वचन सुन्न र आ-आफ्ना रोगहरूबाट निको हुनलाई आएका थिए । अशुद्ध आत्माले सताइएका मानिसहरू पनि निको भए ।
Makhoising adu Ibungogi wa tananaba amasung makhoigi lainasing adu Ibungona phahanbinabagidamak lakpani. Aduga phattaba thawaisingna wahallibasingsu laklammi amasung makhoina madudagi phajarammi.
19 भभिडमा भएका सबैले उहाँलाई छुन खोजे, किनभने निको पार्ने शक्ति उहाँबाट गइहेको थियो र उहाँले सबैलाई निको पार्नुभयो ।
Amasung mipum khudingmakna Ibungobu soknaba hotnarammi maramdi Ibungodagi anaba phahanbagi panggal thoraklammi amasung makhoi pumnamakpu anaba phahanbirammi.
20 उहाँले चेलाहरूतर्फ हेर्नुभयो र भन्नुभयो, “धन्य तिमीहरू जो दीन छौ, परमेश्वरको राज्य तिमीहरूकै हो ।
Adudagi Jisuna mahakki tung-inbasing aduda yengladuna hairak-i, “Lairaba nakhoi yaiphabani, Maramdi Tengban Mapugi ningthou leibak adu nakhoigini!
21 धन्य तिमीहरू जो अहिले भोकाउँदछौ, तिमीहरू तृप्त हुनेछौ । धन्य तिमीहरू जो अहिले रुन्छौ, तिमीहरू हाँस्नेछौ ।
Houjik lamliba nakhoi yaiphabani, Maramdi nakhoibu thalhanbigani! Houjik kaplibasa nakhoi yaphabani, Maramdi nakhoina nokchagani!”
22 जब मानिसका पुत्रका खातिर बहिष्कार गरी साथीहरूबाट अलग गरेर तिमीहरूलाई निकाल्दछन् र दुष्ट ठानी तिमीहरूका नाउँलाई अपमान गर्दछन् । धन्य हौ तिमीहरू जब मानिसहरूले तिमीहरूलाई घृणा गर्दछन् ।
“Migi machanupa adugi maramgidamak misingna nakhoibu yengthiraba, inthoklaba, ikaiba piraba, aduga nakhoigi ming thinaba hairaba nakhoi yaiphabani!
23 त्यसदिन तिमीहरू रमाओ र आनन्दले उफ्र, किनकि निश्चय नै स्वर्गमा तिमीहरूका लागि ठुलो इनाम हुनेछ । किनकि तिनीहरूका पुर्खाहरूले पनि अगमवक्ताहरूलाई त्यसै गरेका थिए ।
Numit aduda nungaijou amadi haraoduna chongkhatchou maramdi swargada nakhoigi mana chao-i. Maramdi matou adugumna makhoigi mapa mapusingna Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousingdasu toukhi.”
24 तर धिक्कार तिमीहरू जो धनी छौ! तिमीहरूले आफ्ना सान्त्वना पाइसकेका छौ ।
“Adubu inak-khunba nakhoidi awabanida, Maramdi nakhoina nungngai yaiphaba adu phangkhre!
25 धिक्कार तिमीहरूलाई जो आहिले तृप्त छौ! तिमीहरू पछि भोकाउनेछौ । धिक्कार तिमीहरू जो अहिले हाँस्छौ! तिमीहरू पछि रुनेछौ र विलाप गर्नेछौ ।
Houjik puk thanduna leiriba nakhoi awabanida, Maramdi nakhoina lamgani! Houjik nokliba nakhoi awabanida, Maramdi nakhoina tengtha nao-oigani amasung kapkani!”
26 धिक्कार तिमीहरू मानिसहरूबाट प्रशंसा पाउनेहरू! तिम्रा पुर्खाहरूले झुटा अगमवक्ताहरूलाई पनि त्यसै गरेका थिए ।
“Mi pumnamakna nakhoigi maramda aphaba haiba matamda nakhoi awabanida; maramdi matou asigumna makhoigi mapa mapusingna Tengban Mapugi wa phongdoksinabasingda toukhi.”
27 तर म तिमीहरूलाई भन्दछु जसले सुनिरहेका छौ, तिम्रा शत्रुहरूलाई प्रेम गर र तिमीहरूलाई घृणा गर्नेहरूको भलाइ गर ।
“Adubu eigi wahei tariba nakhoida eina hairi: Nakhoina nakhoigi yeknabasingbu nungsiyu, nakhoibu yengthibasingda aphaba toubiyu,
28 तिमीहरूलाई सराप्नेहरूलाई आशिष् देऊ र तिमीहरूलाई दुर्व्यवहार गर्नेहरूका निम्ति प्रार्थना गर ।
Nakhoibu sirap toubasingbu bor pibiyu, aduga nakhoibu thina toubasinggidamak Tengban Mapuda haijabiyu.
29 तिम्रो एउटा गालामा हिर्काउनेलाई अर्को पनि थापिदेऊ । यदि कसैले तिम्रो कोट खोस्छ भने उसलाई दौरा पनि दिइहाल ।
Kanagumbana nanggi nakhajai namada khupakna tharabadi atoppa nakhajai nama adusu onsillu; kanagumbana nahakki mapangi phurit adu loukhrabadi, nahakki manunggi phurit adubusu loubada thinganu.
30 तिमीसँग माग्ने सबैलाई देऊ । यदि कसैले तिम्रो केही कुरा लगेमा त्यससँग फिर्ता नमाग ।
Nangonda nijaba mi khudingmakta pinou, aduga kanagumbana nahakki napot-nachei loukhrabadi amuk hanna piraknanaba hairuganu.
31 मानिसहरूले तिमीलाई जसो गरेको चाहन्छौ, तिमीले पनि तिनीहरूलाई त्यस्तै गर्नुपर्छ ।
Misingna nakhoida touhanningba adumak nakhoinasu makhoida tou.”
32 तिमीलाई प्रेम गर्नेहरूलाई मात्र प्रेम गर्छौ भने के लाभ भयो र? किनकि पापीहरूले पनि तिनीहरूलाई प्रेम गर्नेहरूलाई मात्र प्रेम गर्छन् ।
“Nakhoibu nungsiba mising adukhaktabu nakhoina nungsirabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobana makhoibu nungsibasingbudi adumak nungsi.
33 यदि तिमीहरूलाई असल गर्नेलाई मात्र असल गर्छौ भने के लाभ भयो र? पापीहरूले पनि त त्यसै गर्छन् ।
Aduga nakhoida aphaba thabak touba mising adukhaktada nakhoina aphaba tourabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobanasu adumna adumak tou-i.
34 यदि तिमीले तिनीहरूले फिर्ता गर्न सक्छन् भन्ने आशामा मात्र ऋण दिन्छौ भने तिमीलाई के लाभ भयो र? पापीहरूले पनि पापीहरूलाई ऋण दिन्छन् र उत्तिकै मात्रामा फिर्ता पाउने आशा राख्दछन् ।
Aduga nakhoida amuk singlakkani haina asha touba mising adukhaktada sel puthoklabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobanasu puthokkhiba senpham adu amuk phanggani haina asha touduna papchenbasingda adumak puthok-i.
35 तर तिम्रा शत्रुहरूलाई प्रेम गर र तिनीहरूको भलाइ गर । पैँचो माग्नेहरूलाई केही पनि फिर्ता पाउने आशा नगरीकन देऊ ताकि तिम्रो इनाम ठुलो हुनेछ । तिमी सर्वोच्चका छोराहरू हुनेछौ, किनकि उहाँ आफैँ अधन्यवादी र खराब मानिसहरूप्रति कृपालु हुनुहुन्छ ।
Adubu nakhoina yeknabasingbu nungsiyu, makhoida aphaba toubiyu, aduga singlakpagi wakhal amuk toudana makhoida puthok-u. Adu oirabadi nakhoigi mana chaogani, aduga nakhoina wangthoiraba Tengban Mapugi asengba machasing oigani. Maramdi toubimal khangdabasing amasung phattabasinggi maphamdasu mahakti chanbi hei.
36 तिम्रा पिता कृपालु हुनुभएझैँ तिमी पनि कृपालु होऊ ।
Aduga nakhoigi napana chanbiheibagum nakhoisu chanbi heiyu.”
37 कसैको न्याय नगर र तिम्रो न्याय गरिनेछैन । दोष नलगाऊ र तिमी दोषी ठहरिनेछैनौ; अरूलाई क्षमा देऊ र तिमीलाई पनि क्षमा गरिनेछ ।
“Kanadasu wayelluganu aduga nakhoibusu wayenbiroi. Kanadasu maral leihanluganu aduga nakhoibusu naral leihanbiroi. Ngakpiyu aduga nakhoibusu ngakpigani.
38 अरूहरूलाई देऊ र तिमीहरूलाई पनि दिइनेछ । प्रशस्त परिमाणमा खाँदी-खाँदी, हल्लाई-हल्लाई पोखिने गरी, तिनीहरूले तिमीहरूका पोल्टामा खन्याउनेछन् । जुन नापले तिमीहरू नाप्तछौ, त्यहीँ नापले तिमीहरू पनि नापिनेछौ ।”
Piyu aduga nakhoida pinabigani. Ahenba changda, namsinduna, niksinduna, aduga pathokna nakhoigi phigaoda happigani. Maramdi nakhoina olluriba chang adumakna nakhoidasu amuk ollagani.”
39 त्यसपछि उहाँले तिनीहरूलाई एउटा दृष्टान्त पनि भन्नुभयो, “के एक जना अन्धा मानिसले अर्को अन्धा मानिसलाई डोर्याउन सक्छ? त्यसो गरे दुवै जना खाल्डोमा पर्दैनन् र?
Aduga Ibungona makhoida pandam asisu haikhi, “Mitangba amana mitangba amabu lamjingba ngambra?” Adumna tourabadi makhoi animak komda taroidra?
40 एउटा चेला आफ्नो गुरुभन्दा महान् हुन सक्दैन । तर हेरक जसले तालिम प्राप्त गर्छ, तब ऊ आफ्नो गुरुजस्तै हुनेछ ।
Maheiroi amana mahakki ojadagi henna chaode, adubu mapung phana tamlaba pumnamakna oja adugumna oirakkani.
41 तिमीले तिम्रो भाइको आँखामा मात्र किन सानो कसिङ्गर देख्तछौ तर आफ्नै आँखामा भएको मुढाचाहिँ किन देख्दैनौ?
“Aduga karigi nahakki namitta leiba ujao adu khangba ngamdraga nachin nanaogi mamitta leiba apikpa u-makup aduda karigi yenglibano?
42 कसरी तिमीले आफ्नो भाइलाई भन्न सक्छौ, भाइ मलाई तिम्रा आँखामा भएको कसिङ्गर निकाल्न देऊ जब कि तिमीले आफ्नै आँखामा भएको मुढा देख्दैनौ? हे पाखण्डी हो! पहिले तिम्रा आँखाबाट मुढा निकाल तब तिमीले तिम्रो भाइको आँखामा भएको कसिङ्गर निकाल्न स्पष्टसँग देख्नेछौ ।
Nahakki namitta leiba ujao adu nahakna uba ngamdraga, ‘Ichin inao, nahakki namitta leiba u-makup adu ei louthokpige’ haina nahakki nachin nanaoda nahakna karamna haigani? He, aphasasinnabasa! Nangna ahanbada namitta leiriba ujao adu hanna louthokkho, adudagidi nahakna nachin-nanaogi mittagi u makup adu louthokpada sengna uba ngamgani.”
43 किनकि कुनै असल रुखले कुहिएको फल फलाउँदैन, न त कुहिएको रुखले असल फल फलाउन सक्छ ।
“Maramdi aphaba upalda phattaba mahei pande aduga phattaba upalda aphaba mahei pande.
44 किनभने प्रत्येक रुख त्यसको फलले नै चिनिन्छ । किनकि काँडाको रुखबाट कसैले अञ्जीर बटुल्न सक्दैन, न त काँडे झाडीबाट अङ्गुर बटुल्न सक्छ ।
Upal khudingmakki masak magi mahei adudagi khangngi. Maramdi tingkhang pambidagi heiyit heknade aduga tingkhanggi mongsongdagi anggur heknade.
45 असल मान्छेले आफ्नो हृदयको भण्डारबाट असल कुरा निकाल्छ र खराब मान्छेले आफ्नो हृदयको भण्डारबाट खराब कुरा नै निकाल्दछ । किनकि उसले आफ्नो हृदयको प्रशस्तबाट त्यही बोल्दछ र जे भण्डार गरी राखेको छ, त्यहीँ निकाल्छ ।
Aphaba mina mahakki thamoigi aphaba langeidagi aphaba thabak puthok-i, aduga phattaba mina mahakki thamoigi phattaba langeidagi phattaba thabak puthok-i. Maramdi mathamoida leiribasingdu machinna ngangthok-i.
46 तिमीहरू मलाई किन “प्रभु, प्रभु” भन्दछौ, जब कि मैले भनेका कुराहरूचाहिँ तिमीहरूले पालना गर्दैनौ?
“Eina haiba adudi toudraga karigi nakhoina eingonda Ibungo, Ibungo haina kouribano?
47 हरेक व्यक्ति जो मकहाँ आउँछ र मेरा वचन सुन्छ र पालन गर्छ, म तिमीहरूलाई भन्दछु, ऊ कस्तो मानिस हो ।
Eingonda laktuna eigi wa taraga madubu thabak oina touba mahak adu kariga manabage haibadu ei nakhoida utke.
48 ऊ एक जना घर बनाउने मानिसजस्तो हो, जसले जमिन गहिरो गरी खन्यो र घरको जग बलियो चट्टानमाथि बसाल्यो । जब जलप्रवाह भयो, तब बाढी उर्ली आएर त्यस घरलाई प्रहार गर्यो, तर त्यसलाई हल्लाउन सकेन, किनभने त्यो राम्ररी बनाइएको थियो ।
Mahak adudi nungjao mathakta luna touthaduna yumpham thollaga yum sariba mi amagumbani. Aduga ising ichao lakpada ichelna yum aduda saphu kanna yeire, adubu yum adu nungjao mathakta cheksinna saba maramna lenghanba ngamkhide.
49 तर एक जना मानिस जसले मेरा वचनहरू सुन्छ र पालन गर्दैन्, त्यो मानिस जमिनमाथि विनाजग घर बनाउने मानिसजस्तो हो । जब जलप्रवाह उर्ली आयो र त्यस घरलाई प्रहार गर्यो तब त्यो घर तुरुन्तै ढली हाल्यो र त्यस घरको पुरै विनाश भयो ।
Adubu eigi wa taraga madubu thabak oina toudaba mahak adudi yumpham yaodana leibakta yum saba mi amagumbani. Aduga ising ichao aduna yeibada yum adu ture amasung madubu machet tana thugaire.”
