प्रेरित 17
1 अब तिनीहरू अम्फिपोलिस र अपोल्लोनिया सहरहरू हुँदै यहूदीहरूको सभाघर भएको थेसलोनिके सहरमा आइपुगे ।
Pool nyia Silas Thesalonika ni Amphipolis nyia Apollonia lam ih kanyuuta, erah hah adi Jehudi rangsoomnok eje angta.
2 पावलले आफ्नो आदतअनुसार उनीहरूकहाँ गए र तिनवटा विश्राम दिनसम्म त्यहाँका मानिसहरूसँग धर्मशास्त्रबाट तर्क गरे ।
Saahoh di kakah ah likhiik Pool ah Jehudi rangsoomnok ni kata. Jehudi Naangtongsa rangwu di sa jom kah ano miloong ah damdi roongwaan kata,
3 उनले धर्मशास्त्र खोल्दै ख्रीष्टले दुःख भोग्नु र मृत्युबाट फेरि जीवित हुनु आवश्यक थियो भनी व्याख्या गरे । उनले भने, “यिनै येशू जसलाई मैले तपाईंहरूका बिचमा घोषणा गरेको छु, उहाँ नै ख्रीष्ट हुनुहुन्छ ।”
eno Rangteele tiitkhaap ah baattaan rumta, Kristo ah cham jaatjaat etheng angta eno tek nawa we ngaaksaat ih ah. Pool ih baat rumta, “Erah Jisu tiit ah baat rumhala,” eno “erah juuba Kristo ang ah.”
4 केही यहूदीहरू साथै ईश्वरभक्त ग्रीकहरू, धेरै अगुवा स्त्रीहरू र ठुलो भिडले पावल र सिलासको कुरामा विश्वास गरे ।
Mararah loong ah ih erah tiit ah kap ih rum ano Pool nyia Silas damdi roongroop rumta; minuh ejat esam loong nyia Grik nok hah Rangte ra choote loong ah nep roongroop rumta.
5 तर अविश्वासी यहूदीहरू ईर्ष्याले भरिए र बजारका चोकबाट केही दुष्ट मानिसहरूलाई जम्मा गरे र ठुलो भिड बनाएर सहरमा होहल्ला मच्चाए । तिनीहरूले यासोनको घरमा आक्रमण गरेर पावल र सिलासलाई मानिसहरूका बिचमा बाहिर ल्याउन चाहन्थे ।
Enoothong Jehudi loong ah ih miksuk ih rum ano pheehoon thaangsang theng dowa mih lajak loong khoonpoon rumta. Erah miloong ah ih samnuthung ah rapne ih phaanghoom rumta, eno Pool nyia Silas ah nokwah dungni siitkaat suh li rum ano Jaasoon nok ah kooknak ih rumta.
6 तर जब तिनीहरूले पावल र सिलासलाई भेटाएनन्, तब यासोन र केही भाइहरूलाई घिसार्दै सहरका अधिकारीहरूकहाँ ल्याए । तिनीहरूले कराएर भने, “संसारलाई उलटपुलट पार्ने यी मानिसहरू यहाँ पनि आइपुगेका छन् ।”
Pool nyia Silas laje kokaano, Jaasoon nyia Teesu liphante wahoh loong ah samnuthung dowa saahaap loong reeni dok hoom kaat rum ano riiraak rumta, “Arah miloong ah ih seng hadaang noongrep ni haphaang hoom rumha! Haphaang hoomte loong ah seng hah ni thok rumhala,
7 यासोनले स्वागत गरेका यी मानिसहरूले कैसरको आदेश विपरित काम गर्छन् र भन्छन्, “येशू भन्ने अर्को एकजना राजा पनि छन् ।”
eno Jaasoon ih heh nok ni jamthuk nyuula. Luuwanglong Hootthe ah arah loong ah ih thet hoom rumha, neng ih liiha bolam Luuwang wahoh eje, heh men ah angkoleh Jisu ngeh ih poon rumha.”
8 यी कुराहरू सुनेर मानिसहरूका भिड र सहरका हाकिमहरू आत्तिए ।
Erah jeng ah chaat rum ano, samnuthung dowa miloong ah nyia saahaap loong ah neng thung rapne phaangdat rumta.
9 तिनीहरूले यासोन र अरू भाइहरूबाट जरिवानाको रकम लिइसकेपछि उनीहरूलाई जान दिए ।
Saahaap loong ah ih Jaasoon nyia heh joon loong ah chang rum ano daap haat rumta.
10 त्यही रात भाइहरूले पावल र सिलासलाई बेरियामा पठाइदिए । त्यहाँ आइपुगेपछि उनीहरू यहूदीहरूको सभाघरमा पसे ।
Rang ah nak kano, Teesu liphante loong ah ih Pool nyia Silas ah Beria ni kaat thuk rumta. Erah ni thoknyu ano, Jehudi rangsoomnok ni kanyuuta.
11 थेसलोनिकेमा भएका मानिसहरूभन्दा यहाँका मानिसहरू असल थिए किनभने यिनीहरूले सिकाइएका कुराहरू त्यस्तै हुन् कि होइनन् भनी दैनिक रूपमा धर्मशास्त्रबाट जाँच्दै खुल्ला रूपमा परमेश्वरको वचनलाई ग्रहण गर्थे ।
Erah hah dowa miloong ah Thesalonika mih thaknang ih roongwaan roongtiit ang rumta. Neng loong ah ih rangte tiit ah tenroon woksoon ih boichaat rumta, eno Pool nyia Silas ih baat nyuuta Rangteele ah ami aha jat suh ngeh ih saarookwet ih weh rumta.
12 यसकारण तिनीहरूमध्ये केही प्रभावशाली ग्रीक स्त्रीहरू लगायत धेरै पुरुषहरूले प्रभुमा विश्वास गरे ।
Mih hantek ih hanpi rumta, Grik nok hah minuh ejat esam loong ih nyia miwah loong ih uh hanpi ih rumta.
13 तर जब पावलले परमेश्वरको वचन बेरियामा पनि घोषणा गर्दैछन् भनी थेसलोनिकेका यहूदीहरूले थाहा पाए, तिनीहरू त्यहाँ गएर भिडहरूलाई उक्साए र खलबल मच्चाउन लगाए ।
Enoothong Thesalonika dowa Jehudi loong ah ih Pool ih Beria ni Rangte tiit baat japchaat rum ano Beria ni miloong ah roonphak ra rum haano daanmui thuk rumta.
14 त्यसपछि भाइहरूले पावललाई तुरुन्तै समुद्रतिर पठाइदिए, तर सिलास र तिमोथी त्यहीँ बसे ।
Rangte ra choote loong ah ih Pool ah juukaang ko ih hotsoon kaat thuk rumta; enoothong Silas nyia Timothi ah Beria ni tangtong nyuuta.
15 पावललाई डोर्याइरहेका मानिसहरूले उनलाई एथेन्स सहरसम्म लगे । पावललाई त्यहाँ छोडेर फर्कंदा पावलले तिनीहरूसँग सिलास र तिमोथीलाई जति सक्दो छिट्टो उनीकहाँ आउनू भन्ने निर्देशन दिएर पठाए ।
Pool siitkaatte miloong ah Ethen ni maang thokthok ih siitkaat rumta eno Beria ni maang ngaakwang rumka di Pool ih Silas nyia Timothi ah kharok ih toom chokhoom nyuuha ngeh ih maatbaat rumta.
16 पावलले सिलास र तिमोथीलाई एथेन्समा पर्खंदै गर्दा, त्यो सहर मूर्ती नै मूर्तीले भरिएको देखेर उनको आत्मा उनीभित्र वेचैन भयो ।
Pool ih Silas nyia Timothi Ethen ni ban nyu adi, erah samnuthung dowa miloong ah sok ano rapne ih thungthita.
17 यसैकारण उनले यहूदीहरू र परमेश्वरको आराधना गर्नेहरूसँग सभाघरहरूमा र बजारमा दिनहुँ भेटिने मानिसहरूसँग पनि यसको बारेमा बहस गरे ।
Erah raangtaan ih Pool ah Jehudi rangsoomnok ni Jehudi nyia Ranglajatte Rangte rangsoomte eh hoon rumta loong ah damdi roongwangta, eno erah di o mina thaangsangte daankhoomta loong ah damdi nep roong waanta.
18 तर त्यहाँ कतिजना एपिक्युरी र स्तोइकी दार्शनिकहरूसँग पनि उनको विवाद भयो । र केहीले यसो भने, “यो बकबकेले के भन्न खोज्दैछ?” अरूहरूले भने, “ऊ त विदेशी देवताहरूको प्रचारक जस्तो देखिन्छ ।” किनभने उनले येशू र उहाँको पुनरुत्थानको बारेमा प्रचार गर्दै थिए ।
Epikuria nok hah nyia Stoik nyootsootte nep ih Pool damdi daanmui rumta. Mararah ih cheng rumta, “Arah ih tiim uh lajat kaadi tiim jengte jengla?” Wahoh loong ah ih ngaak baatta, “Mideek mikaan Rangte tiit ta baat ha nih.” Arah jengkhaap ah Pool ih Jisu nyia ngaaksaat tiit baat kano li rumta.
19 तिनीहरूले पावललाई अरिओपागसमा ल्याए, र उनलाई सोधे, “के हामी तपाईंले बताइरहनुभएको नयाँ शिक्षाको बारेमा जान्न सक्छौँ?
Erah thoidi Pool ah samnuthung ni Ariopagus Ngoongthum thengni siitkaat rum ano cheng rumta, “An ih ena ena nyootsoot hu ah tiimjih suh liihu.
20 किनभने तपाईंले केही अनौठा कुराहरू हाम्रो कानमा ल्याउँदै हुनुहुन्छ । त्यसकारण हामी यी कुराहरूको अर्थ के हो भनी जान्न चाहन्छौँ ।”
Mararah ah seng ih dookdah ih chaat hi, erah ah ju tiimsuh liiha ngeh ih jat suh liihi.”
21 (अब सबै एथेन्सबासीहरू र त्यहाँ बस्ने परदेशीहरूले अरूलाई नयाँ कुराहरू बताउने र नयाँ कुराहरूको बारेमा सुन्ने बाहेक अन्य केही कुरामा समय बिताउँदैनथे । )
(Ethen nok hah nyia mideek nawa thok songtongta loong ah ena ena tiitwaan chaat suh nyia jat suh karam rumta.)
22 त्यसैले पावल अरिओपागसको बिचमा उभिए र यसो भने, “एथेन्सबासी हो, तपाईंहरू हरेक क्षेत्रमा धार्मिक हुनुहुन्छ भन्ने कुरा मैले देखेँ ।
Pool samnuthung dowa Ngoongthumte ngathong ni toonchap ano jengta, “Sen Ethen nok hah loong ah thooroom mina.
23 किनिक यहाँ हिँड्दै गर्दा मैले तपाईंहरूले पुज्ने वस्तुहरू देखेँ । मैले यस्तो एउटा वेदी पनि देखेँ, जसमा ʼअज्ञात ईश्वरका निम्तिʼ भन्ने कुँदिएको थियो । यसकारण जसलाई तपाईंहरूले नजानिकन पुज्नुहुन्छ, तिनै ईश्वरको बारेमा म तपाईंहरूलाई बताउँछु ।
Tiimnge liidi sen hadaang ni tumkhoom lang adi sen rangsoom theng ni, thong ni raanghan ah emah raang arah japtuptang, ‘Lajatke Rangte suh.’ Heh men lajat kan ah soomtu han, ngah ih erah laangbo nyootsoot rumhala.
24 परमेश्वर जसले संसार र त्यसमा भएका सबै थोक बनाउनुभयो, उहाँ स्वर्ग र पृथ्वीका प्रभु हुनुभएको कारण उहाँ मानिसका हातहरूले बनाएका मन्दिरहरूमा बस्नुहुन्न ।
Mongrep nyia erah khui ni tongtongla hoonte Rangte ah juuba rang nyia hah raangtaan ih Teesu eno heh mabah uh mina ih hoon hi rangsoomnok nah tatongka.
25 न त उहाँलाई केही कुराको खाँचो परेजस्तै मानिसका हातद्वारा सेवा गरिनुपर्छ, किनकि उहाँले नै मानिसहरूलाई जीवन, सास र सबै थोक दिनुहुन्छ ।
Adoleh seng jiin nawa tiim uh tasuh ri, seng roidong, sengtak senglak jaatrep heh teeteewah ih koh hali.
26 उहाँले एउटा मानिसबाट पृथ्वीमा रहने सबै जातिका मानिसहरूलाई बनाउनुभयो अनि ऋतुहरू र तिनीहरू बस्ने क्षेत्रका सिमानाहरू निर्धारण गर्नुभयो ।
Mina wasiit dowa warep waraang loong jaat thuk ano mongrep noongrep ni songtong thukla. Rangte heh teeteewah ih maang edook mathan saajang nyia marah hah adoh songtong theng ah erah thiin choi.
27 यसैकारण उनीहरूले तिनै परमेश्वरलाई खोजून् र सायद तिनीहरूले उहाँलाई खोजेर पाउनेछन् । वास्तवमा उहाँ हामीमध्ये कसैबाट पनि टाढा हुनुहुन्न ।
Erah ah tiim esuh liita, mina ih Rangte ah jam ih ah, adoleh erah jam rum adoh mok chojam ih rum ah. Ang ah bah uh Rangte ah seng loong taangnawa haloot ni bah tah angka;
28 किनकि हामी उहाँमा नै जिउँछौँ र हिँडडुल गर्छौं र उहाँमै हाम्रो अस्तित्व छ, जसरी तपाईंहरूका आफ्नै कविहरूले भनेका छन्: ʼकिनकि हामीहरू पनि उहाँकै सन्तान हौँ ।ʼ
o ih bah uh li eta, ‘Heh damdi tongli, heh damdi khoomli, heh dam di hak li.’ Boongkaat seehoon leedap raangte sengdung dowa ih liita, ‘Seng loong ah uh hesuh hesah.’
29 यसकारण हामी परमेश्वरका सन्तान भएका हुनाले परमेश्वरलाई मानिसको कला वा विचारअनुसार सुन वा चाँदी वा ढुङ्गाबाट खोपेर बनाइएको चीज हो भनी ठान्नु हुँदैन ।
Seng Rangte suh hesuh hesah lek angleh, lamok thun theng hebanlam ih hun adoleh kom nyia jong, mina lak ih miihoon ha likhiik ang ah ngeh ah.
30 यसकारण परमेश्वरले पहिलेको अज्ञानताको समयलाई ध्यान दिनुभएन, तर अहिले परमेश्वरले सबै ठाउँका सारा मानिसहरूलाई आफ्नो पापको पश्चात्ताप गर्ने आज्ञा गर्नुहुन्छ ।
Maangdoh bah jirep ah Rangte ih heh men maang jat doh tasam sokta, enoothong amadi mirep suh sekthun etheng ngeh ih baat ha.
31 किनभने उहाँले एक दिन निश्चित गर्नुभएको छ, जुन दिन आफूले चुन्नु भएको मानिसद्वारा उहाँले धार्मिकतामा संसारलाई न्याय गर्नुहुनेछ । परमेश्वरले उहाँलाई मृत्युबाट जीवित पार्नुभएर सबै मानिसहरूलाई यी मानिसको बारेमा प्रमाण दिनुभएको छ ।”
Tiimnge liidi, heh ih danjeeta loong asuh arah hah ah dande thuk suh rangwu saakaan thiin eha. Tek nawa saatsiitta warah jun ih mirep suh heh ih jat ih thuk hali!”
32 जब एथेन्सका मानिसहरूले मृत्त व्यक्तिको पुनरुत्थानको बारेमा सुने, कसै-कसैले पावललाई गिज्याए तर अरूहरूले यसो भने, “हामी यो विषयमा तपाईंबाट फेरि सुन्नेछौँ ।”
Pool ih tek nawa ngaaksaat tiit baat kano mararah ah doondaak siitkook ih rumta, eno mararah ih liita, “Seng suh arah jengkhaap ah we bootbaat ih weehe.”
33 त्यसपछि पावलले तिनीहरूलाई छोडेर गए ।
Erah lomkhoon rumta dowa Pool ah doksoon ih kata.
34 तर अरियोपागसका डायनोसियस, दामारिस नाउँ गरेकी एक स्त्री र अरू कतिपय मानिसहरू पावललाई भेट्न आए र उनको कुरामा विश्वास गरे ।
Miwah mararah ih hanpi ih rum ano roongroop rumta, neng damdi Dionisius nep roong roopta, minuh nusiit Damaris nyia, mih wahoh loong ah uh eje angta.
