२ इतिहास 25
1 अमस्याहले राज्य गर्न सुरु गर्दा तिनी पच्चिस वर्षका थिए । तिनले यरूशलेममा उनन्तिस वर्ष राज्य गरे । तिनकी आमाको नाउँ यरूशलेमकी यहोअदीन थियो ।
[阿瑪責雅登極]阿瑪則雅登極時年二十五歲，在耶路撒冷作王凡二十九年；他的母親名叫約阿當，是耶路撒冷人。
2 तिनले परमप्रभुको दृष्टिमा जे असल थियो सो गरे, तर पूरा हृदयले होइन ।
他行了上主視為正義的事，只是心不專一。
3 अनि यस्तो भयो, जब तिनको शासन राम्ररी स्थापित भयो, तब तिनले आफ्ना बुबा राजाको हत्या गरेका अधिकारीहरूलाई मारे ।
及至王權已掌握在他手中之後，他將弒殺他父王的臣僕殺掉；
4 तर तिनले मोशाका व्यवस्थाको पुस्तकमा लेखिएको यसो भन्ने परमप्रभुको आज्ञालाई पालन गरेर तिनीहरूका छोराछोरीलाई चाहिं मारेनन्, “बुबाहरूलाई छोराछोरीका निम्ति र छोराछोरीलाई बुबाहरूका निम्ति नमार्नू । बरू, हरेक मानिसले आफ्नै पापका निम्ति मर्नुपर्छ ।”
但沒有將他們的子女處死，因為按梅瑟法律書上所載的，上主曾命令說：「不可為兒子的罪處死父親，亦不可為父親的罪處死兒子；每人應為自己的罪被處死刑。」[出征厄東]
5 यसको साथै अमस्याहले यहूदाका मानिसहरूलाई एकसाथ भेला गरे र तिनीहरूका पुर्ख्यौली घरानाअनुसार सारा यहूदा र बेन्यामीनका हजार र सयका कमाण्डरहरूका अधीनमा राखिदिए । तिनले बीस वर्ष पुगेका र त्यसभन्दा बढी उमेरका मानिको गन्ती गरे, र तिनीहरूको सङ्ख्या तीन लाख रोजाइमा परेका मानिस, सबै लडाइँ गर्न र भाला र ढाल चलाउन सक्नेहरू भएका तिनले थाहा पाए ।
阿瑪責雅召集了猶大人，按他們的家族，為全猶大和本雅明安置了千夫長和百夫長，統計了人民，由二十歲及以上的，凡能操槍持盾，能出征上陣的精兵，共有三十萬；
6 तिनले एक सय चाँदीका तोडा तिरेर इस्राएलबाट एक लाख लडाकु योद्धाहरू भाडामा लिए ।
又用一百「塔冷通」銀子，由以色列招募了十萬勇敢的戰士。
7 तर परमेश्वरका एक जना मानिस तिनीकहाँ आए र भने, “ए राजा, इस्राएलका फौजलाई तपाईंसँग नलानुहोस्, किनकि परमप्रभु इस्राएलसँग हुनुहुन्न— एफ्राइमको कोही पनि मानिससँग हुनुहुन्न ।
有天主的人前來見他，對他說：「請大王不要帶以色列軍隊與你同往，因為上主不與以色列，即厄弗辣因所有的子孫在一起。
8 तर तपाईं त्यसरी गए पनि, र साहसी र बलियो भए पनि शत्रुहरूका सामु परमेश्वरले तपाईंलाई परास्त गर्नुहुनेछ, किनकि सहायता गर्ने, र परास्त गर्ने शक्ति परमेश्वरसँग छ ।”
如果你以為這樣可以戰勝，天主必使你敗於敵人之前，因為天主有能力助人，亦有能力使人潰敗。」
9 अमस्याहले परमेश्वरका मानिसलाई भने, “तर इस्राएली फौजलाई मैले दिएको त्यो एक सय तोडाको बारेमा हामी के गरौं?” परमेश्वरका मानिसले जवाफ दिए, “परमप्रभुले तपाईंलाई त्योभन्दा धेरै बढी दिन सक्षम हुनुहुन्छ ।”
阿瑪責雅問天主的人說：「我已給了以色列僱傭兵一百「塔冷通」銀子，那怎麼辦呢﹖」天主的人回答說：「上主能將比這更多的賜給你。」
10 यसैले एफ्राइमबाट आफूकहाँ आएका फौजलाई अमस्याहले अलग गरे । तिनीहरूलाई तिनले फेरि घर पठाइदिए । यसैले यहूदाप्रतिको तिनीहरूको क्रोध धेरै भयो, र रीसले चूर भएर तिनीहरू घर फर्के ।
阿瑪責雅於是將從厄弗辣因來的僱傭兵分出來，遣返回家；因此他們非常懷恨猶大人，憤憤地回了家。
11 अमस्याहले साहस गरे र नूनको उपत्यकामा जानलाई आफ्ना मानिसहरूको नेतृत्व गरे । त्यहाँ तिनले सेइरका दश हजार मानिसहरूलाई पराजित गरे ।
阿瑪責雅鼓起勇氣，率領自己的軍隊來到鹽谷，擊殺了一萬色依爾人。
12 यहूदाका फौजले अरू दश हजार मानिसलाई जीवितै लिएर गए । तिनीहरूले उनीहरूलाई एउटा चट्टानको टाकुरामा लगे र त्यहाँबाट तिनीहरूलाई तल खसालिदिए ताकि तिनीहरू सबै टुक्राटुक्रा भए ।
猶大子民又生擒了一萬，帶到石崖頂上，由石崖頂上將他們推下去，都摔得支離破碎。
13 तर अमस्याहले आफूसित युद्धमा नजाउन् भनी फिर्ता पठाइदिएका फौजले यहूदाका सामरियादेखि बेथ-होरोनसम्मका सहरहरू आक्रमण गरे । तिनीहरूले तीन हजार जना मानिसलाई मारे, र धेरै लूटका माल लिएर गए ।
但是，那些被阿瑪責雅遣回，不准一同出征的僱傭兵，卻侵入猶大各城，由撒瑪黎雅直到貝特曷龍，擊殺了三千人，掠去了許多財物。[ 阿瑪責雅敬拜偶像]
14 अब यस्तो भयो, एदोमीहरूलाई परास्त गरेर फर्केपछि अमस्याहले सेइरका मानिसहरूका देवताहरू ल्याए र ती आफ्नै देवताका रूपमा स्थापना गरे । तिनीहरूका सामु तिनी घोप्टो परे, र तिनीहरूलाई धूप बाले ।
阿瑪責雅打敗厄東人回來時，也將色依爾子民的神像帶回來，立為自己的神，在他們前焚香頂禮；
15 यसैले अमस्याहको विरुद्धमा परमप्रभुको क्रोध दन्कियो । उहाँले एक जना अगमवक्ता पठाउनुभयो, जसले भने, “आफ्नै भक्तहरूलाई त तपाईंको हातदेखि बचाउन नसक्ने देवताहरूको खोजी तपाईं किन गर्नुभयो?”
因為上主向阿瑪責雅發怒，派一位先知去見他，對他說：「這個民族的神未能拯救自己的百姓脫離你的手，你為什麼還求他們呢﹖」
16 यस्तो भयो, जब अगमवक्ता तिनीसित बोलिरहेका थिए, तब राजाले तिनलाई भने, “के हामीले तिमीलाई राजाका सल्लाहकार बनएका छौं र? चूप लाग । तँ किन मारिने?” तब अगमवक्ता चूप लागे र भने, “मलाई थाहा छ कि तपाईंले यो काम गरेर मेरो सल्लाह नसुन्नुभएको हुनाले परमेश्वरले तपाईंलाई नाश गर्ने निर्णय गर्नुभएको छ ।”
先知正與君王說話時，君王對他說：「莫非我們立了你作君王的謀士﹖不必再說! 你為什麼來尋死呢﹖」先知便止住了，只聲明說：「我知道天主已決意要消滅你，因為你作了這事，還不聽從我的勸誡。」[猶大向以色列挑戰]
17 त्यसपछि यहूदाका राजा अमस्याहले आफ्ना सल्लाहकारहरूसँग सल्लाह लिए र इस्राएलका राजा येहूका नाति, यहोआहाजका छोरा येहोआशकहाँ यसो भनेर दूतहरू पठाए, “आऊ, युद्धमा हामी एक-अर्काको सामना गरौं ।”
猶大王阿瑪責雅聚議以後，便派人到以色列王耶胡的孫子，約阿哈次的兒子耶曷阿士那裏去說：「來，讓我們見個高低! 」
18 तर इस्राएलका राजा येहोआशले यहूदाका राजा अमस्याहका दूतहरूलाई यसो भनेर फिर्ता पठाए, “लेबनानको एउटा सिउँडीले लेबनानकै एउटा देवदारुलाई यसो भनेर एउटा सन्देश पठायो, ‘तिम्री छोरी मेरा छोरालाई पत्नीको रूपमा देऊ,' तर लेबनानको एउटा जङ्गली पशु त्यताबाट भएर गयो र त्यो सिउँडीलाई कुल्चिदियो ।
以色列王耶曷阿士派人回答猶大王阿瑪責雅說：「黎巴嫩的荊棘派使者去見黎巴嫩的香柏說：將你的女兒嫁給我的兒子為妻! 後來有一隻黎巴嫩的野獸經過，將這棵荊棘踏壞了。
19 तिमीले भनेका छौ ‘हेर, मैले एदोमलाई हराएको छु,’ र तिम्रो हृदयले तिमीलाई माथि उचालेको छ । आफ्नो विजयमा गर्व गर, तर आफ्नै घरमा बस, आफ्नै र यहूदाको पनि आफूसँगै पतन ल्याउन तिमी किन खतरामा पर्छौ?”
你想你打敗了厄東，你就心高氣傲，自鳴得意。現在，你還是留在家裏罷! 又何必惹禍，使你和猶大一同喪亡呢﹖」
20 तर अमस्याहले सुनेनन्, किनभने यो घटना परमेश्वरबाट भएको थियो ताकि उहाँले यहूदाका मानिसहरूलाई तिनीहरूका शत्रुहरूका हातमा दिन सक्नुभएको होस्, किनभने, तिनीहरूले एदोमका देवताहरूबाट सल्लाह लिएका थिए ।
但是，阿瑪責雅不肯聽從；這原是出於天主，要將他們交於敵人手中，因為他們求問了厄東的神。
21 यसैले इस्राएलका राजा येहोआशले आक्रमण गरे । तिनी र यहूदाका राजा अमस्याह यहूदाको बेथ-शेमेशमा आमने सामने भएर युद्ध लडे ।
於是以色列王耶曷阿士上來，在猶大的貝特舍默士，與猶大王阿瑪責雅相見了。
22 इस्राएलद्वारा यहूदा पराजित भयो, र हरेक मानिस आआफ्नो घरमा भाग्यो ।
猶大人被以色列擊敗，各自逃回帳幕去了。
23 इस्राएलका राजा येहोआशले अहज्याहका नाति, योआशका छोरा यहूदाका राजा अमस्याहलाई बेथ-शेमेशमा गिरफ्तार गरे । तिनले उनलाई यरूशलेममा ल्याए र तिनले एफ्राइमको ढोकादेखि कुने-ढोकासम्म चार सय हात लामो यरूशलेमको पर्खाल भत्काइदिए ।
以色列王耶曷阿士在貝特舍默士生擒了阿哈齊雅的孫子，約阿士的兒子猶大王阿瑪責雅，帶到耶路撒冷，將耶路撒冷的城牆拆了一個缺口，從厄弗辣因門直到角門，共四百肘；
24 तिनले ओबेद-एदोमको जिम्मामा राखिदिएका, परमप्रभुको मन्दिरमा भेट्टाइएका सबै सुन र चाँदी र सबै भाँडाहरू, र राजमहलमा भएका बहुमूल्य थोकहरू र कैदीहरूलाई पनि लगे, र सामरियामा फर्के ।
又將敖貝得厄東所看守的天主殿內的一切金銀和器皿，並王宮的財寶都拿了去；又帶著人質，回了撒瑪黎雅。[阿瑪責雅被殺]
25 इस्राएलका राजा यहोआहाजका छोरा येहोआशको मृत्युपछि यहूदाका राजा योआशका छोरा अमस्याह पन्ध्र वर्षसम्म बाँचे ।
以色列無約阿哈次的兒子耶曷阿士死後，猶大王約阿士的兒子阿瑪責雅還活了十五年。
26 अमस्याहका बारेमा भएका अरू घटनाहरू सुरुदेखि अन्त्यसम्म यहूदा र इस्राएलका राजाहरूका इतिहासको पुस्तकमा लेखिएका छैनन् र?
阿瑪責雅前後其餘的事蹟，都記載在猶大和以色列列王實錄上。
27 अमस्याहले परमप्रभुको अनुसरण गर्नबाट तर्केर गएको दिनदेखि नै तिनीहरूले यरूशलेममा तिनको विरुद्ध षड्यन्त्र गर्न सुरु गरे । तिनी लाकीशमा भागे, तर तिनीहरूले लाकीशमा तिनको पछिपछि मानिसहरू पठाए र तिनलाई त्यहीं मारे ।
自從阿瑪責雅離棄了上主以後，在耶路撒冷就有人結黨反抗他，他即逃往拉基士，但是叛黨派人追到拉基士，在那裏將他殺死。
28 तिनीहरूले तिनको लाश घोडामा बोकाएर यरूशलेममा ल्याए र तिनलाई आफ्ना पुर्खाहरूसित यहूदाको सहरमा गाडे ।
然後將他的屍體用馬馱回，葬在達味城，和他的祖先埋在一起。
