१ राजाहरू 10
1 जब शेबाकी रानीले परमप्रभुको नाउँको सम्बन्धमा सोलोमनको कीर्ति सुनिन्, उनी कठिन प्रश्नहरू लिएर तिनलाई जाँच गर्न आइन् ।
Sheba Lengnu in Solomon minthanna hi i-changeija, Pakai min loupi nahi adopsang ho thu ajah phat in thudoh hahtah tah ho doh’a patep dingin ahung kon tan ahi.
2 उनी मसलाहरू लादिएका ऊँटहरू, थुप्रै सुन र धेरै बहुमूल्य रत्नहरू लिएर ज्यादै ठुलो लावालश्करसाथ यरूशलेम आइन् । उनी आइपुगेपछि उनले आफ्नो ह्रदयमा भएका सबै कुरा सोलोमनलाई बताइन् ।
Ama chu anungjui tamtah toh gimnamtui tamtah tah sana le song mantam tamtah ahin po uvin sangongsao honkhat’ah ahung touvun Jerusalem ah ahung lhung tauvin ahi. Amanu in Solomon toh'a kimuto phat in aki houlimpi in thudoh ahung kigot na jouse tamtah chu adong tan ahi.
3 सोलोमनले उनका सबै प्रश्नका जवाफ दिए । उनले सोधेका सबै प्रश्नको राजाले जवाफ दिए ।
Solomon in athudoh jouse chu bailam tah in a donbut soh keijin, khatcha jong Lengpa ding chun ahahsa aum pon ahi.
4 जब शेबाकी रानीले सोलोमनका सबै बुद्धि, तिनले बनाएका राजदरबार,
Sheba Lengnu chun Solomon chu i-chan geija ching ham tichu amu chet jeh chuleh aleng inpi kisah danchu amudoh phat in,
5 तिनको टेबुलको भोजन, तिनका वरिपरि बस्ने अधिकारीहरू, तिनका अधिकारीहरूका काम र तिनीहरूका पोशाक, सेवा टहल गर्ने नोकर-चाकरहरू, तिनले परमप्रभुको घरमा बलिदान गर्ने होमबलिको तरिका देखिन्, तब उनी अवाक् भइन् ।
Alungthim’ah datmona in adim lheh jing tan ahi. Amanu’n aneh achah-u dokhang chung’a umho chu amun, avaihom na noija kinpi na tohna von ho, acha donna’u khon domho chuleh Solomon nin Pakai Houin a namtui alhut nam ho chu amun ahileh,
6 उनले राजालाई भनिन्, “तपाईंका वचन र तपाईंको बुद्धिको बारेमा मैले मेरो देशमा सुनेको कुरो साँचो रहेछ ।
Amanu in asaptho jengin Lengpa jah’ah, “Na chihna le na tohdoh ho ka gamsung’a ka um’a kajah ho jouse chu adih soh keije,” ati.
7 म यहाँ नआएसम्म मैले सुनेको कुरामा मैले विश्वास गरिनँ । अब मेरा आफ्नै आँखाले मैले देखेको छु । तपाईंको बुद्धि र धन-सम्पत्तिको बारेमा मलाई आधा मात्र बताइएको रहेछ! तपाईंको कीर्ति मैले सुनेको भन्दा ज्यादा रहेछ ।
“Ka thujah hochu keima tah ka hunga kamit tah’a ka hung muchet tokah sen kana tahsan pon ahi. Ahin tahbeh in sei leng ken kanajah hochu, akehkhat jeng jong alhing jou poi. Na chihna hole na haona ho hin kanajah ho chu gam chengin akho khal in ahi.
8 तपाईंका पत्नीहरू कति प्रसन्न होलान्! तपाईंको बुद्धि सुन्न पाएकाले तपाईंको सामु निरन्तर खडा हुने तपाईंका सेवकहरू कति प्रसन्न होलान्!
Na mipite hin i-chan geijin nom asa tadiu vem? Na vaihom noiya nang natong na masang’a ding jing’a na chihna thungai jing hohi i-chan geija hamphatna chang hitau vem?
9 परमप्रभु तपाईंका परमेश्वरको स्तुति होस् जो तपाईंमा प्रसन्न हुनुहुन्छ र जसले तपाईंलाई इस्राएलको सिंहासनमा राख्नुभएको छ । परमप्रभुले इस्राएललाई सदाको निम्ति प्रेम गर्नुभएकाले न्याय र धार्मिकता कायम गर्न उहाँले तपाईंलाई राजा बनाउनुभएको छ ।”
Pakai na Pathen chu thangvah in umhen, aman lung lhaisel’a Israel Laltouna hi na losah ahi tai. Na Pakaiyin Israelte tang theilouva a ngailut jeh a kitahna le dihna a vaipo dinga nang hi aleng uva natundoh ahitai,” ati.
10 उनले राजालाई चार टन सुन र प्रशस्त मात्रामा मसलासाथै बहुमूल्य रत्नहरू दिइन् । शेबाकी रानीले सोलोमन राजालाई दिएकी जत्तिकै यति प्रशस्त मसला तिनलाई फेरि कहिल्यै दिइएन । ओपीरबाट सुन ल्याउने
Hijou chun amanu’n Lengpa chu sana talent jakhat le somni, gim namtui leh song mantam tamtah jong apen ahi. Sheba lengnun Solomon lengpa gimnamtui apeh tobang hi koiman ape khapon ahi.
11 हीरामका जहाजहरूले पनि ठुलो परिमाणमा चन्दनको काठ र बहुमूल्य पत्थरहरू ल्याउँथे ।
Hiche banna jong hin Hiram kongtol hon Ophir a konin sana toh thing namtui a kihetna dimset toh chuleh song mantam hotoh ahinpo uvin ahi.
12 राजाले ती चन्दनका काठहरूबाट परमप्रभुको मन्दिर र राजदरबारका खम्बाहरू बनाउनुका अतिरिक्त गायकहरूका लागि वीणा र सारङ्गीहरू बनाए । चन्दनको काठको यति धेरै परिमाण आजको दिनसम्म फेरि कहिल्यै देखिएको छैन ।
Solomon lengpan hiche thing namtui hochu Pakai Houin douna le Lengpa in douna in amangin, lathem ho dingin semjang saithei leh selangdah din jong asempeh in ahi. Tumasang’a ahin tunung’a ahin hitobang thing namtui ahung kipolut aum kha tapon ahi.
13 राजा सोलोमनले शेबाकी रानीले इच्छा गरेकी हरेक थोक दिए । राजाले आफ्नो राजकीय उदारताका अतिरिक्ता उनले मागेकी हरेक कुरा दिए । यसरी उनी आफ्ना सेवकहरूसँगै आफ्नो देशमा फर्किन् ।
Solomon lengpa chun Sheba lengnu chu athum jouse ape jengin chu leh angaichat chan chu hongphal tah in anape jeng in ahi. Hijou chun Sheba lengnu chu asohte cheng chutoh agamlang’ah ana kile kittan ahi.
14 सोलोमनकहाँ वर्षेनी आउने गरेको सुनको ओजन तेइस टन थियो ।
Kumseh’a Solomon lengpa henga sana hunglut hi talent jagup le somgup le gup alhingin ahi.
15 यसबाहेक, पैकारीहरू र व्यापारीहरूले पनि सुन ल्याउँथे । अरब देशका सबै राजा र प्रादेशिक राज्यपालहरूले पनि सोलोमनकहाँ सुनचाँदी ल्याउने गर्थे ।
Hiche hi akivei gunset ho leh kah lah’a thil joh leho’a kona kai kila ho chuleh Arab lang’a gamvaipo ho a kona kimu ho pang nailou ahi.
16 सोलोमन राजाले पिटेको सुनबाट दुई सयवटा ठुला-ठुला ढाल बनाए । प्रत्येक ढाल बनाउन साढे तिन किलोग्राम लागेको थियो ।
Solomon lengpan sana a kikhong Ompho lentah tah jani asem in khat cheh hi pound som le nga in agih in ahi.
17 तिनले पिटेको सुनका तिन सयवटा स-साना ढाल पनि बनाए । प्रत्येक ढालमा करिब डेढ किलोग्राम सुन लागेको थियो । राजाले तिनलाई लेबनानको वन भनिने राजदरबारमा राखे ।
Aman sana akikhong Ompho aneo loi jathum jong asem in khat cheh chu pound li lhing deh agih in ahi. Lengpan hiche Ompho hohi Lebanon gamang kiti a leng inpi’a chun akoi in ahi.
18 त्यसपछि राजाले हस्ती-हाडको एउटा ठुलो सिंहासन बनाई त्यसलाई सबैभन्दा उत्तम सुनले मोहोरे ।
Solomon lengpan lal touna lentah khat jong saiha in asem in ahi. Hiche laltouna a kisem chu sana mangchan hoitah in atomjol sel in ahi.
19 सिंहासनमा उक्लने छवटा खुड्किला थिए, र यसको पछाडिपट्टि गोलाकार टुप्पो थियो । बस्ने आसनको दुवैपट्टि हात अड्याउने बाहु थिए, र बाहुका छेउ-छेउमा उभिएका एक-एकवटा सिंह थिए ।
Laltouna chu akaltou nading kalbi gup kido touva ahin, laltouna achungnung lam chu aki kol in ahi. Hiche laltouna ajet aveija chun khut ngapna aum cheh in chule alangto a chun Keipi bahkai ading limkhat khat toh asem in ahi.
20 छवटै खुट्किलाको एक-एकपट्टि एउटा-एउटा सिंह गरी खुट्किलाहरूमा बाह्रवटा सिंह खडा थिए । अन्य कुनै पनि राज्यमा यस्तो किसिमको सिंहासन थिएन ।
Hiche kalbi gup chu khat cheh pang achun Keipi bahkai khat cheh adingin ahileh abon'in Keipi bahkai lim somleni alhing in ahi. Vannoi leiset’a laltouna dang ho hiche toh tekahpi thei ding aumpon ahi.
21 सोलोमन राजाका सबै पिउने कचौरा सुनका थिए, र लेबनानको वन भनिने राजदरबारका भएका सबै पिउने कचौरा निखुर सुनका थिए । कुनै पनि कचौरा चाँदीको थिएन किनकि सोलोमनको समयमा चाँदीलाई मूल्यवान् ठानिदैनथ्यो ।
Solomon lengpa twidonna khon jouse chu sana thenga kisem ngen ahi, chuleh Lebanon gamang kiti Leng inpi sung’a manchah jouse jong chu sana a kisem ngen ahin, dangka a kisem khatcha jong aum pon ahi, ajeh chu Solomon khanglai achun dangka chu aman aneipon ahi.
22 हीरामका जहाजहरूसँगै समुद्रमा सोलोमन राजाका पनि जहाजहरू थिए । हरेक तिन वर्षमा एक पटक जहाजहरूले सुन, चाँदी, हस्ति-हाडसाथै ढेडु र बाँदरहरू ल्याउने गर्थे ।
Lengpan kiveina a manchah ding kong innei khat jong aneiyin, hiche ho chu Hiram kong innei hotoh aki tolkhom jin ahi. Hiche kong innei hohi kum thumseh leh inlang ah ahung kile jiuvin, sana, dangka, saiha, guldu leh vahong kong dimset set in ahinpo jiuvin ahi.
23 यसरी सोलोमन राजा धन-सम्पत्ति र बुद्धिमा संसारका सबै राजाभन्दा श्रेष्ठ थिए ।
Hiti hin Solomon lengpa hi leiset chunga leng dang ho sang in ahao jon chule aching jong aching jon ahi.
24 परमेश्वरले सोलोमनको ह्रदयमा हालिदिनुभएको तिनको बुद्धि सुन्नलाई सारा दुनियाँले तिनको उपस्थितिको खोजी गर्थे ।
Hijeh chun Pathen in apeh, chihna thungai ding leh thudoh nei dingin muntinna konin mipi ahung hung jing un ahi.
25 तिनलाई भेट्नेहरूले हरेक वर्ष कोसेली, सुन र चाँदीका भाँडाकुँडाहरू, लुगाहरू, हातहतियार, मसलासाथै घोडा र खच्चरहरू ल्याउँथे ।
Kumseh in ama vil’a hung jousen kipa thilpeh in sana, dangka, ponsil, gal manchah, gim namtui, sakol hole sakolpol ho ahin poh peh jing un ahi.
26 सोलोमनले रथहरू र घोडचढीहरू जम्मा गरे । तिनका चौध सयवटा रथ र बाह्र हजार घोडचढी थिए जसलाई तिनले रथ राख्ने सहरहरू र आफूसितै यरूशलेममा पनि राख्ने गर्थे ।
Solomon sakol holeh sakol kangtalai ho jong thanei tah in ana tung doh in ahi. Aman sakol sangsom le sangni anei jin sakol kangtalai sangkhat le jali anei jin ahi. Aman phabep chu sakol kangtalai koina khopi ho’a akoiyin phabep chu Jerusalem sung ama kom naina ah akoi jin ahi.
27 राजाले यरूशलेममा चाँदी जमिनको ढुङ्गासरह बनाए । तिनले देवदारुचाहिँ पहाडका जङ्गली अञ्जीरका बोटहरूसरह प्रशस्त तुल्याए ।
Lengpan dangka aneiho vang chu songtoh ana bahsah jengin ahi. Chuleh Cedar thing mantam tah ho jong chu Judahh gam'a keh theipi thing toh abahsah jengin ahi.
28 सोलोमनका घोडाहरू मिश्र र क्यूएबाट पैठारी गरिन्थे, अनि राजाका व्यापारीहरूले तिनलाई क्यूएबाट किन्ने गर्थे ।
Solomon in sakol hohi Egypt leh Cilicia kona achoh ji ahin, Lengpa ding’a thilcho hohin Cilicia mun ahi kiman tah’a achoh jiu ahi.
29 मिश्रबाट चाँदीका छ सय सिक्कामा एउटा रथ र चाँदीको डेढ सय सिक्कामा एउटा घोडा किनिन्थ्यो । त्यसपछि यीमध्ये धेरैजसो हित्ती र अरामीहरूका राजाहरूलाई बेचिन्थे ।
Hiche phat laichun Egypt a konin sakol kangtalai khat chu dangka ja gup’a kicho ahin sakol khat chu dangka jakhat le somnga a kichoji ahi. Hijouteng chuleh Hit leh Ram lengho komma ajoh son kitjiu ahi.
