+ Mak 1 >
1 Mban ya imbɨr Jisas Kraisɨnd, ndɨn Yakŋ Ohɨrand Nor. Ya hamb mbanave ahevakarɨmar.
Le commencement de l'Evangile de Jésus-Christ, Fils de Dieu;
2 Eŋambɨr han Aisaiav, wɨram Yakŋ Ohɨrand ya injambɨr ahe kahɨnd hamb mbɨ mbanave mpamar. Ndɨh wan amar. Nzɨ kaŋ ihɨnd wɨram ya hɨrandand hamb mboz injore ondari amar. Mbɨ mboz we nandɨv empasam osarɨndari amar.
Selon qu'il est écrit dans les Prophètes: voici, j'envoie mon messager devant ta face, lequel préparera ta voie devant toi.
3 Mbɨ isupɨr wɨram mah haŋ itɨkɨrɨm aware kandari amar. Anɨŋnsar Ohɨrandɨv empasam osarɨvar arar kandari amar. Ndɨndɨv empasam impumpɨr ohɨra akŋ han omanenta sɨvar arar kandari amar.
La voix de celui qui crie dans le désert [est]: préparez le chemin du Seigneur, aplanissez ses sentiers.
4 Mach, Jonɨmb isupɨr wɨram mah handɨh ahevakarɨmar. Ahevakare osa anchɨ han ya mbanave sɨkah omar. Amɨ mpɨ itɨmaimŋgɨn nzɨ andɨŋ yambɨŋ ŋazɨkŋirɨŋgwɨŋgw ŋambiahaŋ, Yakŋ Ohɨrav amandɨŋ enta kɨvah han usɨndari amar.
Jean baptisait dans le désert, et prêchait le Baptême de repentance, pour obtenir la rémission des péchés.
5 Mach, wɨram akŋ anchɨ akŋ isupɨr Judiand aiampɨra Jerusalemɨnd hamb Jonɨnd pɨŋ ai, mbɨndɨŋ enta kɨvah sɨmŋganj han injambɨr ahah kamŋgɨmar. Kamŋgɨz mach raz, Jonɨmb ndɨŋ yamb Jordan handɨh ŋazɨkŋirɨŋgwɨŋgw ŋambiahah omar.
Et tout le pays de Judée, et les habitants de Jérusalem allaient vers lui, et ils étaient tous baptisés par lui dans le fleuve du Jourdain, confessant leurs péchés.
6 Jonɨmb yupɨr hɨrahɨr osapɨr kamelɨnd ndɨ han hɨranj. Mbɨ orɨham uŋkɨruŋgɨr han mɨra ohɨrand upɨrɨŋ uŋkɨranj. Unsa mbɨkɨr han etameram akaraŋk antand, mbɨ han nanj.
Or Jean était vêtu de poils de chameau, et il avait une ceinture de cuir autour de ses reins, et mangeait des sauterelles et du miel sauvage.
7 Mach, mbɨ ya eŋgwe kamar. Wɨram emŋga hamb ihɨnd mapɨŋ aindari amar. Ndɨn wɨram ohɨra aŋkarɨpɨrnsɨnd, mbɨ yan epari amar. Yan wɨram imbɨm amar. Nzɨ andamesa mpɨrorɨzɨŋgwi nzɨhanave mɨrupɨr mbɨkɨr han inɨmbɨmɨñ amar.
Et il prêchait, en disant: il en vient un après moi, qui est plus puissant que moi, duquel je ne suis pas digne de délier en me baissant la courroie des souliers.
8 Nzɨ andɨŋ yamb imbɨmun ŋazɨkŋirɨŋgwɨŋgw ŋambiahajin amar. Mbɨp Kɨpɨr Imbɨr Yakŋ Ohɨrand han kaz ŋkai andɨŋ ŋgwevondari amar.
Pour moi, je vous ai baptisés d'eau; mais il vous baptisera du Saint-Esprit.
9 Mach, haŋonaŋg Jisasɨv aiampɨra mbɨkɨr Nasaret, isupɨr Galilind haŋ erere avɨhomar. Avɨhoz Jonɨmb ndɨn yamb Jordanɨŋ ŋazɨkŋirɨŋgwi ŋambiahamar.
Or il arriva en ces jours-là que Jésus vint de Nazareth, ville de Galilée, et il fut baptisé par Jean au Jourdain.
10 Ŋambiahazand sɨhawarohe waz rakav kɨrɨm ŋenduwamar. Ŋenduwazand Kɨpɨr Imbɨr Yakŋ Ohɨrand hamb apa ikŋɨŋgwɨm emamp ipɨndahe ndɨnɨŋ ŋkaimar.
Et en même temps qu'il sortait de l'eau, [Jean] vit les cieux se fendre, et le Saint-Esprit descendre sur lui comme une colombe.
11 Az Yakŋ Ohɨrav mbɨkɨr Aiampɨra Ohɨra Ñaŋ handɨh ñi kamar. Nan ihɨnd Nor amar. Nzɨ nandɨvon rin amar. Ihɨnd mpɨ hamb nandɨv imbɨrpamun ñi amar.
Et il y eut une voix des cieux, [disant]: tu es mon Fils bien-aimé, en qui j'ai mis toute mon affection.
12 Mach, haŋonaŋg Kɨpɨr Imbɨr Yakŋ Ohɨrand hamb Jisasɨh ke mpimbi ŋavɨzuz isupɨr wɨram mah handɨh omar.
Et aussitôt l'Esprit le poussa [à se rendre] dans un désert.
13 We yuŋk undɨmajɨvam ohɨra ñɨz ñɨzand Satanɨmb ndɨnɨh mbɨŋgɨr eŋgwanj. Mbɨŋgɨr eŋgwazand, Jisasɨv mɨroyam antandmen ñɨzand, Yakŋ Ohɨrand mapɨŋ akŋ hamb ndɨn pɨrasɨmŋganj.
Et il fut là au désert quarante jours, étant tenté par Satan; et il était avec les bêtes sauvages, et les Anges le servaient.
14 Mach, Herotɨv Jonɨh oram kɨvahɨŋ ŋgame inchakarɨz ñɨzand, Jisasɨv erai isupɨr Galilind handɨh ahevakarɨmar. Ahevakare Yakŋ Ohɨrand ya imbɨr han hɨro hɨrai eŋgwanj.
Or après que Jean eut été mis en prison, Jésus vint en Galilée, prêchant l'Evangile du Royaume de Dieu,
15 Ave mbɨ mbanave kanj. Yuŋk Yakŋ Ohɨrav ŋgamɨmar hamb ndɨh ahevakari aranj. Yuŋk Yakŋ Ohɨrav osa anchɨ hanaveaŋg ŋɨmbɨz mbɨkɨr kwɨŋ ñɨndɨramŋgi kehamb ikwɨm ndɨh ivivmbɨri aranj. Amɨ Yakŋ Ohɨrand ya imbɨr mban njɨhame mpɨ itɨmai njɨhi aŋkarɨpɨr ŋe njɨhambar aranj.
Et disant: le temps est accompli, et le Royaume de Dieu est approché; convertissez-vous, et croyez à l'Evangile.
16 Mach ave, Jisasɨv yamb ohɨra ondɨhondɨh Galilind ampaŋam omar. We nde waz Saimonɨmb ranɨr Andrumen mbɨndɨŋ añaŋan han avɨzɨŋgwɨŋgw ñɨmŋgɨmar. Mbɨndɨŋ ntɨŋ han oma ŋaŋɨndɨvam.
Et comme il marchait près de la mer de Galilée, il vit Simon et André son frère, qui jetaient leurs filets dans la mer, car ils étaient pêcheurs.
17 Az Jisasɨv ndɨŋ kamar. Amɨ ai yan mpehɨraivar amar. Aimŋgɨn nzɨ andɨŋ wɨram hanave ŋɨmbɨmb han mbɨramɨŋ amar.
Et Jésus leur dit: suivez-moi, et je vous ferai pêcheurs d'hommes.
18 Avɨz mach, pams haŋon ŋondɨrahe mbɨndɨŋ añaŋan akŋ han erere ndɨn kɨrɨm mpehɨromŋgɨmar.
Et ayant aussitôt quitté leurs filets, ils le suivirent.
19 Mach, mbɨ sɨwaŋkw sɨwaŋkw re waz Sebedind nor kɨra undɨmaj hamb Jemsɨnd Jonɨnd utɨŋg unchaŋ ñɨhɨri mbɨndɨŋ añaŋan akŋ han omanenta sɨz ñɨmŋgɨmar.
Puis passant de là un peu plus avant, il vit Jacques fils de Zébédée, et Jean son frère, qui raccommodaient leurs filets dans la nacelle.
20 Ñɨmŋgɨzand Jisasɨv ndɨŋ oreŋgɨmar. Oreŋgɨz, mbɨ ŋondɨrahe wanɨr mbɨndɨŋ Sebedih erere etomŋgɨmar. Sebediv mbɨkɨr wɨram kɨra ntɨŋɨndɨmen utɨŋg unchaŋ ñɨmŋgɨzand, undɨmaj hamb ŋondɨrahe Jisasɨh kɨrɨm mpehɨromŋgɨmar.
Et aussitôt il les appela, et eux laissant leur père Zébédée dans la nacelle, avec les ouvriers, le suivirent.
21 Mach, Jisasɨv sezɨrmen aiampɨra Kaperneam handɨh omŋgɨmar. Omŋgɨz wer Yakŋ Ohɨrand Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd hamb ahevakarɨz, Jisasɨv Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ ahevohe ya sɨkanj.
Puis ils entrèrent dans Capernaüm; et aussitôt après, au jour du Sabbat, étant entré dans la Synagogue, il enseignait.
22 Wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd kehamb, mbɨ njɨhi wɨram emŋgand ŋe osa anchɨ han sɨkamŋganj. Jisasɨp, mbɨ nend. Mbɨ mbɨkɨrun njɨhiŋam ŋe wɨram ensansɨnd emamp sɨkanj. Handɨv wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb Jisasɨnd ya han njɨhamam ntamŋganj.
Et ils s'étonnaient de sa doctrine; car il les enseignait comme ayant autorité, et non pas comme les Scribes.
23 Mach, yuŋk emŋga haŋ Jisasɨv ya sɨkazand wɨram itɨ kɨvahɨnsɨnd hamb mbɨndɨŋ Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ ñɨmar. Avɨz itɨ kɨvah mbanamb aware kamar.
Or il se trouva dans leur Synagogue un homme qui avait un esprit immonde, qui s'écria,
24 Jisas, nan wɨram Nasaretɨnd amar. Amɨ arɨŋ utɨ sɨŋɨn are ain amar. Ave arɨŋ mɨŋam kiaŋgworaŋgwi kɨvah sɨŋɨn are ain oh a amar. Nzɨ nan ndɨh wajin amar. Nan wɨram Yakŋ Ohɨrav kaz aimandɨn hamb amar.
En disant: Ha! qu'y a-t-il entre toi et nous, Jésus Nazarien? es-tu venu pour nous détruire? Je sais qui tu [es: tu es] le Saint de Dieu.
25 Hanave kaz, Jisasɨv itɨ kɨvah mban ya aŋkarɨpɨr ke kamar. Amɨ ya erere wɨram mban etov amar.
Mais Jésus lui parla fortement, et lui dit: tais-toi, et sors de cet homme.
26 Mach, Jisasɨv hanave kaz, itɨ kɨvah mbanamb raz wɨram mbanamb nte kɨrɨm ntahorɨmar. Ntahorɨzand itɨ kɨvah hamb itɨkɨrɨmun aware kɨrɨm enduwaŋgɨŋgamar.
Alors l'esprit immonde le tourmentant, et criant à haute voix, sortit de cet homme.
27 Mach az, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb wamŋgɨz, ndɨŋ zɨŋɨmb pɨrorɨŋgaz mbon ya mbon ya ke kamŋgɨmar. Mban utɨman ya arɨmŋgɨmar. Wɨram mbanamb ya icha toh ki arɨmŋgɨmar. Ave mbɨ ya han wɨram ensansɨnd emamp kazand itɨ kɨvah hamb mbɨkɨr ya njɨhamŋgɨj arɨmŋgɨmar.
Et tous en furent étonnés, de sorte qu'ils se demandaient les uns aux autres, et disaient: qu'est ceci? quelle doctrine nouvelle est celle-ci? il commande avec autorité, même aux esprits immondes, et ils lui obéissent.
28 Avɨz pams haŋon, wɨram akŋ anchɨ akŋ isupɨr Galilind hamb Jisasɨndɨv ya kɨrɨm hɨro hɨrai kamŋgɨmar.
Et sa renommée se répandit incessamment dans tout le pays des environs de la Galilée.
29 Mach ave, Jisasɨv Jemsmen Jonmen Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ ñɨhɨri ahevetai Saimonɨnd Andrund oramɨŋ omŋgɨmar.
Et aussitôt après étant sortis de la Synagogue, ils allèrent avec Jacques et Jean dans la maison de Simon et d'André.
30 Saimonɨnd mɨŋɨr anchɨndɨrɨh mbɨkɨr yupɨr hamb pɨr ohɨra ñɨzand, antɨm mbɨkɨr handɨh ŋgañɨmar. Az Jisasɨh mahoror mbɨkɨr handɨv kamŋgɨmar.
Or la belle-mère de Simon était au lit, malade de la fièvre; et d'abord ils lui parlèrent d'elle.
31 Kamŋgɨz we omanampɨra mbɨkɨr han ŋe ndɨn ŋambiahamar. Ndɨn ŋambiahaz mach, yupɨr mbɨkɨr hamb kɨrɨm imi ŋamar. Az ndɨŋ hɨrawi unsa eŋkwanamar.
Et s'étant approché, il la releva, en la prenant par la main; et à l'instant la fièvre la quitta; et elle les servit.
32 Mach, rapɨrɨv ŋkwuhi zuh razand, mbɨ osa anchɨ hamb wɨram mahororɨnsɨnd han, itɨ kɨvahɨnsɨnd hanez mɨŋam ŋɨmbi Jisasɨnd pɨŋ hɨraimŋgɨmar.
Or le soir étant venu, comme le soleil se couchait, on lui apporta tous les malades, et les démoniaques,
33 Osa anchɨ aiampɨraŋ ñɨmŋgɨmar kehamb mɨŋam ai oram impikŋ handɨh aŋkwezawi ñɨmŋgɨmar.
Et toute la ville était assemblée devant la porte.
34 Avɨz Jisasɨv wɨram akŋ anchɨ akŋ mahoror endɨraparamnsɨnd han omanenta si, mach itɨ kɨvahɨnsɨnd kehan itɨ kɨvah han mɨŋam kiaŋgworaŋgwɨmar. Itɨ kɨvah hamb Jisasɨh ndɨh wamŋganj. Ave ndɨn injambɨr ahamŋgɨmɨnj are ndɨŋ erokare kamar. Amɨ yaya kamŋgɨmɨn amar.
Et il guérit plusieurs malades qui avaient de différentes maladies; et chassa plusieurs démons hors [des possédés], et il ne permit point que les démons dissent qu'ils le connussent.
35 Mach, Jisasɨv mband zuhun ŋaiahe ahevai isupɨr wɨram mah handɨh we Yakŋ Ohɨra ahaz oror ñɨmar.
Puis au matin, comme il était encore fort nuit, s'étant levé, il sortit, et s'en alla en un lieu désert, et il priait là.
36 We ñɨzand Saimonɨmb wɨram emŋgemŋgamen Jisasɨh kɨrahɨr omŋgɨmar.
Et Simon, et ceux qui étaient avec lui, le suivirent.
37 We ndɨn we kamŋgɨmar. Wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb nan kɨramŋgɨmbɨri arɨmŋgɨmar.
Et l'ayant trouvé, ils lui dirent: tous te cherchent.
38 Az Jisasɨv ndɨŋ kamar. Aimŋgɨn aiampɨra emŋgemŋga ikwɨm ikwɨm ñɨmŋgi mbanaŋ om amar. Nzɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ ya eŋgwaŋɨn are ondarin amar. Nzɨ ntɨŋ handɨvon aindaiyin amar.
Et il leur dit: allons aux bourgades voisines, afin que j'y prêche aussi; car je suis venu pour cela.
39 Mach ave, mbɨ aiampɨra emŋgemŋga Galilind handɨh we ñi mbɨndɨŋ Yakŋ Ohɨrand marɨvai oram unchaŋ ya eŋgweŋgw ndanj. Ave osa anchɨ itɨ kɨvahɨnsɨnd kehan itɨ kɨvah han kiaŋgworaŋgw ndanj.
Il prêchait donc dans leurs Synagogues par toute la Galilée, et chassait les démons hors [des possédés].
40 Mach ave, wɨram usɨ aŋkarɨpɨr yupɨr okaŋgaŋgɨnsɨnd hamb Jisasɨnd pɨŋ ai andamesa mpɨrorɨzɨŋgwi ŋgwañ ekeh akŋɨn ŋaŋ kamar. Amɨ yan akŋɨn ñɨŋan han, kan ihɨnd usɨ kɨvah aŋkarɨpɨr hamb kwevɨrɨz amar.
Et un lépreux vint à lui, le priant et se mettant à genoux devant lui, et lui disant: si tu veux, tu peux me rendre net.
41 Hanave kaz, Jisasɨv ndɨn akŋɨn ñi omanaka ndɨn insɨŋ ŋgame kamar. Nzɨ nan akŋɨn ñi nan ndɨh omanenta sin amar.
Et Jésus étant ému de compassion étendit sa main, et le toucha, en lui disant: je le veux, sois net.
42 Mach, Jisasɨv hanave kaz, yupɨr mbɨkɨr hamb pams haŋon omanenta ñɨz, wɨram mbanamb kɨrɨm imbɨr ramar.
Et quand il eut dit cela, la lèpre se retira aussitôt de cet homme, et il fut net.
43 Avɨz Jisasɨv wɨram mban kamar. Amɨ ov amar. We yupɨr amakɨr han wɨram hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd pɨŋ hɨrohe mbɨramɨn waz amar. Mosesɨv kamar amar. Wɨram usɨ aŋkarɨpɨr yupɨr okaŋgaŋgɨnsɨnd hamb, yupɨr mbɨkɨr hamb omanenta ñɨŋɨnj han, mbɨ mɨrunsa ŋe Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamɨz arar kamar amar. Amɨ we hanavɨv amar. Amɨ hanavɨn, wɨram kɨra hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd hamb we kandɨramŋgi amar. Yupɨr amakɨr hamb ndɨh omanenta ñi arar kandɨramŋgi amar. Mach, Jisasɨv hanave ke wɨram mban aŋkarɨpɨr erokare kamar. Ndɨh wan amar. Amɨ wɨram emŋga kamɨn amar.
Puis l'ayant menacé, il le renvoya incessamment,
Et lui dit: prends garde de n'en rien dire à personne; mais va, et te montre au Sacrificateur, et présente pour ta purification les choses que Moïse a commandées, pour leur servir de témoignage.
45 Az nend. Wɨram mbanamb ya Jisasɨv utuhutuh sɨmar han hɨro hɨrai kɨrɨm kamar. Handɨv Jisasɨv wɨram akŋɨnd ampɨn insɨŋ nzɨhanave aiampɨraŋ ŋgwevomɨr. Nend, mbɨ isupɨr wɨram mah haŋ ñɨzand wɨram akŋ anchɨ akŋ aiampɨra emŋgemŋgand kehamb ndɨn pɨŋ aimŋgɨmar.
Mais lui étant parti, commença à publier plusieurs choses, et à divulguer ce qui s'était passé; de sorte que Jésus ne pouvait plus entrer ouvertement dans la ville, mais il se tenait dehors en des lieux déserts; et de toutes parts on venait à lui.