< Mak 8 >

1 Mach haŋonaŋg, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ekwaŋg ai aŋkwezawi ñɨhɨrɨmŋgɨmar. Mbɨ unsa mah apar. Handɨv Jisasɨv mbɨkɨr sezɨr han oreŋgɨz aimŋgɨmar. Aimŋgɨz ndɨŋ kamar.
Lao esa, atahori naeꞌ rema raꞌabꞌue, fo rena Yesus. Ara tungga E fai telu ena, naa de, sira nanaa na basa. Boe ma Yesus noꞌe nala mana tungga nara, de nafadꞌe nae, “Au sue atahori ia ra. Hambu ruma mana nemaꞌ mia dodꞌooꞌ, naa te, ara raꞌabꞌue fai telu ena losa nanaat nara basa ena. Malole lenaꞌ ara afiꞌ baliꞌ no tei rouꞌ. Afiꞌ losa ara masaloe sia dalaꞌ taladꞌan.”
2 Wɨram akŋ anchɨ akŋ mbanamb yanɨmen rapɨr undɨmapam ñɨmŋgɨndɨŋgi amar. Ave irɨh mbɨ unsa mah apar ñɨhɨrɨmŋgi amar. Handɨv nzɨ ndɨŋ waŋ yan akŋɨn ahi amar.
3 Nzɨ ndɨŋ kaŋ, mbɨndɨŋ oramɨŋ we unsandɨv mamŋgɨz, mbɨndɨŋ ampɨn hamb eraher awɨz empasamɨŋ aŋkɨramandɨramŋgi amar. Hanaveaŋg ui taŋɨpɨr ohɨra aimŋgɨndɨŋgi amar.
4 Mach, sezɨrɨv mbɨŋ ndɨn kamŋgɨmar. Isupɨr mbanan wɨram mah arɨmŋgɨmar. Arɨ eŋka han nzɨhandɨh ŋe wɨram akŋ anchɨ akŋ mban eŋkwanarɨŋ ndɨŋ mpɨkarɨndari arɨmŋgɨmar.
Yesus mana tungga nara rataa oi, “Papa. Mamanaꞌ ia naꞌadꞌoo no kamboꞌ a. De nda bisa hita fee atahori naeꞌ ia ra raa sa!”
5 Avɨz Jisasɨv ndɨŋ amarɨmar. Amɨ eŋka han nzɨhanave hɨrañɨmŋgɨn amar. Az ndɨn kamŋgɨmar. Ahins arɨmŋgɨmar.
Te Yesus natane se, oi “Hei roti ma hira?” Rataa rae, “Papa. Hai mbedꞌa hela akaꞌ roti bueꞌ hitu.”
6 Mach, Jisasɨv kaz wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb isaŋ ŋgarɨwɨmŋgɨmar. Avɨz Jisasɨv eŋka ahins mban ŋe ñaŋ sɨhawarohe were Yakŋ Ohɨrah ya imbɨr eŋgwamar. Ave mbɨ eŋka mban ŋaŋepev mbɨkɨr sezɨr hamb wɨram akŋ anchɨ akŋ mban eŋkwanamŋgɨz are ndɨŋ eŋgwamar. Eŋgwaz mbɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ han kɨrɨm eŋkwanamŋgɨmar.
Basa ma, Yesus denu atahori naa ra endoꞌ reu rae a. Ana haꞌi nala roti bueꞌ hitu naa ra, de noꞌe makasi neu Lamatualain. Ana bibꞌibꞌi roti naa ra, de fee neu mana tungga nara, fo reu babanggi fee neu basa atahori naa ra.
7 Mach, mbɨ oma uŋguŋg hanaveaŋg hɨrañɨmŋgɨmar. Avɨz Jisasɨv han ŋe Yakŋ Ohɨrah ya imbɨr eŋgwe sezɨr eŋgwaz hanez eŋkwanamŋgɨmar.
Sira o hambu uꞌu hira boe. Basa ma Yesus noꞌe makasi seluꞌ neu Lamatualain soaꞌ neu uꞌu naa ra. Basa ma Ana denu seluꞌ mana tungga nara, fo babanggi fee atahori naa ra fali.
8 Avɨz mbɨ namŋgɨz ndɨŋ mpɨkarɨmar. Ave unsa ekeka han aŋkwezawi iŋkimpiñ ohɨra ahins haŋ mpamŋgɨz torɨmar.
Basa se mbeima atahori rifon haa. Ara raa losa raꞌabꞌeta. Basa ma, mana tungga nara reu raduru nanaa sisaꞌ ra, sofe boa monaeꞌ hitu. Basa naa de, Yesus denu se baliꞌ.
9 Wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ñɨmŋgɨmar han 4,000 emamp. Ave Jisasɨv ndɨŋ kaz kɨrɨm omŋgɨmar.
10 Mach, Jisasɨv sezɨrmen utɨŋg unchaŋ ŋkwetohe isupɨr Dalmanutand handɨh omŋgɨmar.
Ara baliꞌ, boe ma Yesus no mana tungga nara hene risiꞌ ofaꞌ rala, de lao risiꞌ mamanaꞌ esa, nara na Dalmanuta.
11 Mach, wɨram untɨm Farisind hamb ai Jisasmen ya amɨherɨmŋgɨmar. Jisasɨv ntɨŋ aŋkarɨpɨr pamuh han mbɨramɨz are, Yakŋ Ohɨrav ndɨn kaz mbɨ ntɨŋ Yakŋ Ohɨrand ŋaj oh o nend arɨmŋgɨmar. Han waŋɨn are ndɨn ondo mpamŋgɨmar.
Yesus se losa Dalmanuta, boe ma atahori bꞌaꞌubꞌe mia partei Farisi rema randaa ro E. Ara raselu bale ro E fo rae raꞌatutudꞌa E. Ara roꞌe E rae, “Papa! Mutudꞌu mana dadꞌi fo dadꞌi tatanda oi Papa memaꞌ hambu koasa mia Lamatualain.”
12 Avɨz Jisasɨv wɨr aŋkarɨpɨr ohɨra ŋaz mbɨkɨr mpɨ hamb kɨr ohɨra ñɨmar. Ave mbɨ kamar. Utɨndɨv osa anchɨ irɨh ñɨmŋgɨmbɨri mbanamb ntɨŋ aŋkarɨpɨr han waŋɨn are kamŋgi amar. Andɨŋ mɨŋun kin amar. Ntɨŋ aŋkarɨpɨr hamb mbɨramɨz Yakŋ Ohɨrav yan kaz nzɨ Yakŋ Ohɨrand ntɨŋ ŋajin han, han amɨ mɨwandɨramŋgɨm amar. Nendon amar.
Yesus lea hahae naruꞌ nae, “Mete ma Au rena hei olaꞌ taꞌo naa na, Au fale-rala ngga! Saa de hei moꞌe mana dadꞌi ra? Afiꞌ taꞌo naa! Memaꞌ Au bisa tao mana dadꞌi ra, te Au nda nau utudꞌu hei sa.”
13 Mach ave, mbɨ ndɨŋ erere utɨŋg unchaŋ ŋkwuhi yamb ohɨra ondɨhondɨh ŋkiŋgɨŋ evahetomar.
Basa naa boe, Yesus lao hela se de hene baliꞌ ofaꞌ rala neu, no mana tungga nara. Boe ma ara lao risiꞌ dano a seriꞌ.
14 Mach, sezɨrɨv njɨhi eraher awi eŋka han mɨhɨraimŋgɨm. Mbɨndɨŋ eŋka pamuh hamb utɨŋg handɨh ñɨmar.
Yesus se losa dano a taladꞌan na, dei de mana tungga nara rasanedꞌa oi sira liliꞌ rendi lepa-ngges. Sira rendi akaꞌ roti bueꞌ esa.
15 Avɨz Jisasɨv ndɨŋ ya aŋkarɨpɨr kamar. Njɨhambar amar. Amɨ yis wɨram untɨm Farisind Herotɨnd han omanenton wehɨrɨvar amar. f
Rena se olaꞌ roti, Yesus nae, “Hei musi besa-bꞌesa! Afiꞌ losa mane Herodes a no atahori Farisi ra kokoe-nanasi deꞌulakaꞌ na dai hei. Sira kokoe-nanasi na onaꞌ bibit roti.”
16 Az sezɨrɨv mbon mbon kamŋgɨmar. Arɨ eŋka mah raz handɨv mbɨ ya mban ki toh arɨmŋgɨmar.
Rena Ana naꞌo naa, mana tungga nara bingun. Ara ola-olaꞌ rae, “Tou lasiꞌ a olaꞌ saa ia? Mbei ma Ana olaꞌ taꞌo naa, huu hita nda tendi roti sa.”
17 Mach, Jisasɨv mbɨndɨŋ ya kamŋgɨmar mban ndɨh wamar. Ave ndɨŋ mbanave kamar. Utɨndɨv ya mbanan amon amon kamŋgɨn, arɨ eŋka mah arar kamŋgɨn amar. Amɨ omanenta mɨwamŋgɨrɨm oh a amar. Andɨŋ njɨhi mah oh a amar. Az handɨv amandɨŋ njɨhi hamb moyakam oh a amar.
Te Yesus nahine sira dudꞌuꞌa na. De Ana olaꞌ nae, “Saa de hei olaꞌ akaꞌ a roti a! Hei nda mihine Au oꞌola ngga sa, do? Hei uta mara memaꞌ mbakat seli!
18 Andɨŋ ampɨn mbah, kɨrɨm amɨ hanɨhan han mɨwamŋgɨrɨm oh a amar. Andɨŋ njemɨn mbah, kɨrɨm amɨ ya han mɨnjɨhamŋgɨrɨm oh a amar. Amɨ njɨhi eraher awɨmŋgɨn toh amar.
Hei mita no mata mara, te nda mihine sosoa na sa. Onaꞌ a nda mita sa! Hei rena no hei ndiki mara, te nda mihine saa-saa saꞌ bee. Onaꞌ a hei nda rena mihine sa! Hei liliꞌ hendi
19 Eŋambɨr han nzɨ eŋka oman ŋkɨpam han ŋaŋepev 5,000 wɨram han eŋkwanen amar. Az amɨ unsa ekeka han iŋkimpiñ han nzɨhanave mpamŋgan amar. Az kamŋgɨmar. Oman ŋkiŋkiŋg undɨmaj arɨmŋgɨmar.
roti bueꞌ lima fo Au bibꞌibꞌi se, de nahao atahori rifon lima naa ra sa, do? Leleꞌ naa hei miduru mala roti a lena naa, boa hira?” Rataa rae, “Boa sanahulu rua, Papa.”
20 Mach, ekwaŋg han nzɨ eŋka ahins han ŋaŋepev 4,000 wɨram akŋ anchɨ akŋ han eŋkwanen amar. Az amɨ unsa ekeka han iŋkimpiñ ohɨra han nzɨhanave mpamŋgan amar. Az ndɨn kamŋgɨmar. Ahins arɨmŋgɨmar.
Yesus natane seluꞌ nae, “Hei feꞌe misinedꞌa faiꞌ naa fo Au bibꞌibꞌi roti bue kahitu ra, de fee atahori rifon haa raa, do? Hei miduru mala lena naa ra, boa hira?” Rataa rae, “Boa manaeꞌ hitu, Papa!”
21 Az Jisasɨv ndɨŋ kamar. Amɨ utɨndɨv omanenta wamah ramŋgɨrɨn amar.
Boe ma Yesus nae, “Memaꞌ tebꞌe! Hei mita no mata mara, te saa de hei nda feꞌe mihine Au koasa ngga mia bee nema sa?”
22 Mach, Jisasɨv sezɨrmen we aiampɨra Betsaidaŋ ahevɨkɨrorɨmŋgɨmar. Avɨz osa anchɨ hamb wɨram emŋga ampɨn kɨvahɨnsɨnd han Jisasɨnd pɨŋ hɨraimŋgɨmar. Ave mbɨ Jisasɨv mbɨkɨr omanaka ndɨn insɨŋ ŋgamɨz are mbahon mbahon amarɨmŋgɨmar.
Basa ma, Yesus se losa kambo Betsaida. Sa naa atahori ra rendi atahori pokeꞌ sa nisi Yesus. Ara roꞌe Yesus kois naꞌahahaiꞌ atahori pokeꞌ naa.
23 Mach, Jisasɨv wɨram ampɨn kɨvahɨnsɨnd mban oman uŋkɨri aiampɨra injambɨrɨŋ hɨrahevomar. Hɨrahevohe ampɨn mbɨkɨr han mpɨñ atazivɨmar. Ave mbɨ mbɨkɨr omanaka han ndɨn insɨŋ ŋgamɨmar. Ave ndɨn mbanave amarɨmar. Amɨ hanɨhan han wan oh o nend amar.
De Yesus toꞌu nala atahori naa lima na ma nendi e nisiꞌ kamboꞌ a deaꞌ. Ana pupu miru neu atahori naa mata na, basa ma nggama matan. Natane nae, “Taꞌo bee? Ho mita ena, do?”
24 Ave wɨram mbanamb ñaŋ were kamar. Nzɨ wɨram hanaveaŋg win amar. Kɨrɨm waŋand mbɨ ai emamp ndand omŋgi aimŋgi amar.
Atahori naa botiꞌ mata na, de mete dii-ona. Nataa nae, “Ia! Au ita atahori lao-laoꞌ. Te onaꞌ a hau huu ra laoꞌ!”
25 Az Jisasɨv mbɨkɨr omanaka han ekwaŋg mbɨkɨr ampɨnɨŋ ŋgamɨmar. Avɨz wɨram mbanamb aŋkarɨpɨron werɨz, mbɨkɨr ampɨn hamb imbɨrun ñɨmar. Ave mbɨ hanɨhan akŋ han ovɨherɨzand, mbɨkɨr werer hamb imbɨrun ahevakarɨmar.
Yesus tao seluꞌ lima na neu atahori naa matan. Boe ma atahori naa mete seluꞌ, naa-naa te mata na nita tebꞌe ena. Ia naa eni nita no manggareloꞌ ena.
26 Mach, Jisasɨv ndɨn kamar. Amɨ amakɨr oramɨŋ ov amar. Amɨ aiampɨra uhɨmɨŋ omɨn amar.
Boe ma Yesus denu atahori naa baliꞌ, ma fee nesenedꞌaꞌ neu e, nae “Baliꞌ leo, te muu tungga dalaꞌ laen! Afiꞌ heoꞌ baliꞌ misiꞌ Betsaida.”
27 Mach ave, Jisasɨv sezɨrmen ŋondɨrahe aiampɨra akŋ Sisaria Filipai ikwɨm handɨh omŋgɨmar. Ave mbɨ empasamɨŋ mbɨkɨr sezɨrɨh mbanave amarɨmar. Osa anchɨ hamb yanɨh uñɨman oh arar kamŋgɨj amar.
Basa naa ma, Yesus se lao rereoꞌ kambo-kamboꞌ sia Kaisaria Filipi. Mia dalaꞌ taladꞌan Yesus natane mbali se nae, “Mete ma tungga atahori ra dudꞌui na, ara rae Au ia, seka?”
28 Az mbɨ ndɨn mbanave kamŋgɨmar. Hanaveaŋg nan Jonɨh wɨram osa anchɨ han yambɨŋ ŋazɨkŋirɨŋgwɨŋgw ŋambiahahɨnd hamb arɨmŋgɨj arɨmŋgɨmar. Hanaveaŋg nan Elaija arɨmŋgɨj arɨmŋgɨmar. Mach, hanaveaŋg nan wɨram Yakŋ Ohɨrand ya injambɨr ahe kahɨnd hamb arɨmŋgɨj arɨmŋgɨmar.
Rataa E rae, “Atahori ruma rae, ‘Yohanis Mana Sarani.’ Ruma rae, ‘Baꞌi Elia’, Lamatualain mana dui-bꞌengga na mia fai dalahulu naa. Ruma rae, Papa ia, esa mia Lamatualain mana dui-bꞌengga laen nara.”
29 Avɨz Jisasɨv sezɨrɨh amarɨmar. Amon han yanɨh uñɨman arar kamŋgɨn amar. Az Pitav ndɨn mbanave kamar. Nan wɨram Yakŋ Ohɨrav mbɨkɨr osa anchɨ ekwaŋg ŋɨmbɨmbɨndɨv uyɨŋgwamɨmar hamb amar.
Boe ma Yesus natane seluꞌ nae, “Te hei mae Au ia, seka?” Petrus nataa nae, “Papa ia, Kristus, atahori fo Lamatualain dudu basa mia dalahulu naa neu.”
30 Avɨz Jisasɨv ndɨŋ erokare kamar. Amɨ wɨram emŋgemŋga han yandɨv kamŋgɨmɨn amar.
Te Yesus naꞌanggee se nae, “Hei afiꞌ mifadꞌe atahori esa boe!”
31 Mach, Jisasɨv ondo ake sezɨrɨh ya han mbanave sɨkamar. Yakŋ Ohɨrand njɨhi hamb mbanave ñɨmar amar. Wɨramɨnd Nor hamb pɨrɨvɨr ohɨra ŋandari amar. Az wɨram untɨm ohɨra kɨra Judand, wɨram anɨŋnsar kɨra hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd, mach wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd hamb, mbɨ Wɨramɨnd Nor mapɨŋ ame ndɨn mamta orɨndɨramŋgi amar. Avɨz watɨm yuŋk undɨmapam haŋ ekwaŋg ŋaiahandari amar.
Basa ma Yesus nafadꞌe mana tungga nara, nae “Au ia, tebꞌe-tebꞌeꞌ Atahori Matetuꞌ a. Dei fo Au doidꞌosoꞌ naeꞌ, huu lasi adat, malangga agama, ro meser agama ra basa se nda simbo Au sa. Ara risa Au, te finiesa na boe ma, Au usodꞌa baliꞌ.”
32 Mbɨ ndɨŋ ya han omanenton kampɨhe kaz, Pitav Jisasɨh ya aŋkarɨpɨr ke kamar. Amɨ ya han kamɨn amar.
Yesus nafadꞌe relo-relo taꞌo naa, te Petrus nore nala E nisiꞌ suuꞌ, de ai nae, “Papa afiꞌ olaꞌ taꞌo naa! Au nda hela fee se lima nara dai Papa sa.”
33 Avɨz Jisasɨv enarɨŋge sezɨr mbɨkɨr han wehɨre, Pitah ya aŋkarɨpɨr ke kamar. Amɨ Satan haremamp amar. Amɨ ihɨnd mapɨŋ ov amar. Amɨ Yakŋ Ohɨrand njɨhi mɨmpehɨrorɨm amar. Nend amar. Amɨ wɨramɨnd njɨhiŋam mpehɨrorɨn amar.
Te Petrus olaꞌ taꞌo naa, nda tungga Lamatualain hihii na sa. Yesus heoꞌ dea na mete mana tungga laen nara. Ana ai Petrus nae, “He! Naa, malangga nitu ra dedꞌea na! Dinggoꞌ naa! Ho dudꞌuꞌa akaꞌ a atahori hihii na, te nda Lamatualain hihii na sa!”
34 Ave Jisasɨv osa anchɨ han sezɨr mbɨkɨr hanez oreŋgɨz, ai awakŋɨmŋgɨmar. Aimŋgɨz Jisasɨv ndɨŋ mbanave kamar. Wɨram emŋgav yan mpehɨroŋɨn are, mbɨ mbɨkɨr njɨhi ŋambiŋgwi ai oŋkɨrand mbɨkɨr han orambi, yan mpehɨroz amar.
Basa ma Yesus noꞌe atahori laen ra, fo rema raꞌabꞌue ro mana tungga nara. Basa ma nanori se nae, “Se nae tungga Au, eni musi naꞌatataaꞌ nakandoo tungga fai! Eni musi liliꞌ hendi hihii-nanau na, fo tungga akaꞌ Lamatualain hihii na. Mae atahori rae tao risa eni o, eni musi tungga nakandoo, onaꞌ a atahori lemba hau nggangge na fo neu mate.
35 Wɨram emŋgav kɨpɨr mbɨkɨr han aŋkarɨpɨr ŋambɨñɨz, kɨpɨr mbɨkɨr hamb kwevɨrɨndari amar. Kɨrɨm wɨram emŋgav yandɨv mach Yakŋ Ohɨrand ya imbɨrɨndɨv mbɨkɨr kɨpɨr han ererɨz, mbɨkɨr kɨpɨr hamb imbɨrun ñɨndari amar.
Atahori mana nae dꞌuaꞌ a eni masodꞌa na, eni masodꞌa na mopo e! Te atahori mana sadꞌia mate, huu tungga Au no dui-bꞌengga Lamatualain Hara-lii Malole na, eni hambu masodꞌaꞌ nakandoo no Lamatualain.
36 Wɨram emŋgav hanɨhan akŋ isupɨr mbanand han ŋaz mach raz, kɨrɨm kɨpɨr mbɨkɨr hamb kwevɨrɨz, hanɨhan akŋ mbanamb ndɨnɨh nzɨhanave hɨrawɨmɨr amar.
Rena! Mae ho hambu basa raefafoꞌ a isi na, te Lamatualain nda simbo nggo sa na, ho hambu saa?
37 Handɨv wɨramb utɨmanɨŋ uŋkɨ eŋgwe kɨpɨr mbɨkɨr han ekwaŋg ŋandari amar.
Mae ho lemba mendi raefafoꞌ a isi na boe o, nda bisa nggati ao samana ma sa!
38 Osa anchɨ irɨh ñɨmŋgɨmbɨri mbanamb, mbɨ Yakŋ Ohɨrah mapɨŋ eŋgwe enta kɨvah kɨvah endɨraparam sɨmŋgɨj amar. Osa anchɨ emŋga mbɨndɨŋ hamb yandɨv mach ihɨnd yandɨv ampi ake ñɨmɨr amar. Mach, njɨmɨnj han Wɨramɨnd Nor hamb mpamɨnd ohɨra wanɨrɨnd ñɨñmbɨri hamb mbɨ Yakŋ Ohɨrand mapɨŋ akŋ hamen aindɨramŋgi amar. Aimŋgɨz, osa anchɨ Wɨramɨnd Norɨndɨv ampi akah kehand, mbez ndɨŋ ampi akandari amar.
Musunedꞌa e! Atahori sia raefafoꞌ aleꞌ ia deꞌulaka na mataꞌ-mataꞌ. Ara nda hii tungga Lamatualain sa. De see mae tungga Au, ma mae toꞌu Au nanori ngga, Au o mae utaa eni sia Lamatualain mata na. Te Au, tebꞌe-tebꞌeꞌ Atahoriꞌ Matetuꞌ ia, dei fo Au baliꞌ mia sorga uma. Lamatualain ate nara mia sorga rema ro Au. Hai onda mia sorga mo Amaꞌ koasa monae na, dei fo atahori ra rahine rae Au ia, seka.

< Mak 8 >