< Mak 7 >
1 Mach, wɨram untɨm Judand mɨŋam hamb nchonjɨrɨnd entaŋam mpehɨromŋganj. Mbɨ nchonjɨrɨnd enta han mpehɨroŋɨn are mbɨndɨŋ omanampɨra han usɨmah re unsa mɨnamŋgɨrɨm. Az wɨram untɨm Farisind hamb nchonjɨrɨnd entaŋam aŋkarɨpɨr mpehɨromŋganj. Mbɨ uŋkɨ eŋgweŋgwɨnd ampɨraŋ we ekwaŋg ai yamb imah re unsa mɨnamŋgɨrɨm. Mbɨ enta emŋgemŋga nchonjɨrɨv sɨmŋganj haŋam nchɨ tor sɨhomɨŋai yamb nand akŋ usuzɨnd enta han mpehɨromŋganj. Mach ave, wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd hamb, wɨram untɨm Farisind hamen awakŋi aiampɨra ohɨra Jerusalem erere Jisasɨnd pɨŋ aimŋgɨmar. Mbɨ ai wamŋgɨz Jisasɨnd sezɨr hamb mbɨndɨŋ omanampɨra ŋoz usi mɨnamŋgɨm, kɨrɨm mbɨ Yakŋ Ohɨrand ampɨn insɨŋ enta kɨvahɨnsɨnd ñi namŋgɨmar.
A LAILA, akoakoa mai la ka poe Parisaio io na la, a me kekahi poe kakauolelo, e hele ana, mai Ierusalema mai.
A ike mai la lakou i kekahi poe haumana a Iesu e ai ana i ka berena me na lima haumia, oia hoi na lima i holoi ole ia, hoohewa mai la lakou.
No ka mea, o ka poe Parisaio a me na Iudaio a pau, ina aole lakou e holoi pinepine i ka lima, ina aole lakou e ai, no ko lakou malama ana i na kauoha a na lunakahiko.
A mai kahi kuai mai, ina aole e holoi, ina aole lakou e ai: a he nui no hoi na oihana i loaa mai i malamaia e lakou, o ka holoi ana i na kiaha a me na ipu, a me na ipu keleawe, a me na punee.
5 Avɨz mbɨ Jisasɨh amarɨmŋgɨmar. Utɨndɨv amakɨr sezarɨv nchonjɨrɨnd enta han mpehɨromah ramŋgi arɨmŋgɨmar. Mbɨ mbɨndɨŋ omanampɨra ŋoz usi mɨnamŋgɨm ave mbɨ Yakŋ Ohɨrand ampɨn insɨŋ enta kɨvahɨnsɨnd ñi namŋgɨj arɨmŋgɨmar.
Alaila, ninau ae la ka poe Parisaio, a me ka poe kakauolelo ia ia, No ke aha la e hele ole ai kau poe haumana ma na kauoha a na lunakahiko, aka, ke ai nei lakou i ka berena me na lima haumia?
6 Az Jisasɨv ndɨŋ kamar. Andɨŋ wɨram kɨra yosand amar. Amɨ ya imbɨr akŋ kamŋgɨrɨnaŋg, kɨrɨm amɨ ya kehan mɨmpehɨromŋgɨrɨm amar. Aisaiah, wɨram Yakŋ Ohɨrand ya injambɨr ahe kahɨnd hamb, mbɨ andɨŋndɨv mɨŋun kamar amar. Yakŋ Ohɨrav Aisaiah kaz ya mbɨkɨr han njɨhame hanave mpamar. Osa anchɨ kehamb ihɨnd ensa han mbɨndɨŋ karupɨrɨŋon mamah ŋambiahamŋgɨj arar mpamar amar. Kɨrɨm mbɨ mbɨndɨŋ mpɨ han yandɨv meŋgwamŋgɨrɨm arar mpamar amar.
Olelo mai la ia, i mai la ia lakou, Ua pono io ka Isaia wanana ana no oukou, e ka poe hookamani, e like me ka mea i palapalaia, Ke hoomaikai nei keia poe kanaka ia'u ma na lehelehe, aka, o ko lakou naau, ua mamao loa aku ia, mai o'u aku nei.
7 Mbɨ wɨramɨnd entaŋam sɨkamŋgɨj arar mpamar amar. Ave mban Yakŋ Ohɨrand enta arar kamŋgɨj arar mpamar amar. Ave mbɨ handɨv ihɨnd ensa han mamah oreŋgeŋg yan ŋambiahamŋgɨj arar mpamar amar.
Makehewa ka lakou hoomana ana mai ia'u, i ka lakou ao ana ae i na kauoha a kanaka i kumu e malamaia'i.
8 Amɨ Yakŋ Ohɨrand enta han erere wɨramɨnd entaŋam aŋkarɨpɨr mpehɨromŋgɨrɨn amar.
No ka mea, ke waiho wale nei no oukou i ke kanawai o ke Akua, a hoopaa hoi i na kauoha a kanaka, i ka holoi ana i na ipu, a me na kiaha, a he nui loa no hoi na mea e like me ia, a oukou e hana nei.
9 Mach, Jisasɨv mbahon kamar. Amandɨŋ entaŋam mpehɨroŋɨn are, amɨ handɨv Yakŋ Ohɨrand enta han ontamŋgɨrɨn amar.
I mai la hoi ia, He oiaio no i ka oukou pale ana i ke kanawai o ke Akua, i malama'i oukou i ka oukou mau kauoha.
10 Mach, Mosesɨv kamar amar. Amɨ yaŋar onarɨnd kwɨŋ ñi mbɨndɨŋ njɨhiŋam ŋamb arar kamar amar. Mach, Mosesɨv mbahon kamar amar. Wɨramb mɨŋɨr wanɨrɨh ya kɨvah kandari hamb, mbɨ maz arar kamar amar.
No ka mea, olelo mai la o Mose, E malama oe i kou makuakane, a me kou makuwahine; a, O ka mea i hailiili i ka makuakane a me makuwahine, e pepehiia oia.
11 Kɨrɨm nend amar. Amɨ Yakŋ Ohɨrand ya han njɨhamɨmah re mbanave kamŋgɨrɨn amar. Wɨramb mɨŋɨr wanɨrɨh kaŋɨnj, nzɨ hanɨhan ihɨnd han ŋe andɨŋ imbɨr hɨrawɨmɨñaŋg, kɨrɨm nend arar kaŋɨnj arar kamŋgɨrɨn amar. Nzɨ hanɨhan ihɨnd han ŋe Yakŋ Ohɨra ndɨh eŋgwin arar kaŋɨnj arar kamŋgɨrɨn amar.
Aka, ke olelo nei oukou, Ina e olelo aku kekahi kanaka i kona makuakane, a i kona makuwahine paha, Korebana, he mea laa hoi ia, o ka'u mea e waiwai ai oe.
12 Wɨram mbanamb hanavɨz amɨ ndɨn kamŋgɨrɨn amar. Amɨ hanɨhan amakɨr han ŋe yaŋar onar hɨrawɨmɨn arar kamŋgɨrɨn amar.
Alaila, aole oukou i ae aku ia ia e hana hou i kekahi mea no kona makuakane, a no kona makuwahine;
13 Mach, enta amɨ sɨmŋgɨrɨn hamb raz, amɨ Yakŋ Ohɨrand ya han ŋambiŋgwɨmŋgɨz, Yakŋ Ohɨrand ya hamb aŋkarɨpɨr mah amar. Amɨ enta akŋ pɨr akŋ han si wɨram emŋgemŋga han hanavav sɨkamŋgɨrɨn amar.
E hoolilo ana i ka olelo a ke Akua i mea ole, ma ka oukou kauoha, ka mea a oukou e haawi aku ai; a ke hana nei oukou i na mea ke nui loa e like me ia.
14 Mach, Jisasɨv ekwaŋg wɨram akŋ anchɨ akŋ han oreŋgɨz aimŋgɨmar. Aimŋgɨz kamar. Amɨ mɨŋam ihɨnd ya njɨhame omanenta wavar amar.
A kahea mai la ia i ka ahakanaka, olelo mai la oia ia lakou, E hoolohe mai oukou a pau e hoomaopopo hoi.
15 Hanɨhan han wɨramb ŋe namŋgɨj han, wɨramb han ŋe ne wɨram kɨvah mahevakarɨndɨram amar. Njɨhi kɨvah kɨvah wɨramb njɨhamŋgɨj han, wɨramb njɨhi kehan njɨhame si wɨram kɨvah ahevakarɨndari amar.
Aole mea mawaho o ke kanaka e haumia'i ia ke komo iloko ona; aka, o ka mea i puai mai, mailoko mai ona, oia na mea e haumia'i ke kanaka.
Ina he pepeiao ko ke kanaka e lohe, e hoolohe mai ia.
17 Mach, Jisasɨv wɨram akŋ anchɨ akŋ han erere oramɨŋ we ahevohe ñɨzand sezɨrɨv ndɨn ya ahɨmbɨnd ondo handɨv amarɨmŋgɨmar.
I kona komo ana'e iloko o ka hale, mai ka ahakanaka ae, ninau aku la kana mau haumana ia ia no ua olelonaue la.
18 Az ndɨŋɨh kamar. Andɨŋez njɨhi mah oh a amar. Amɨ mɨwamŋgɨrɨm toh amar. Mɨrunsa injambɨrɨŋ ñɨz wɨramb ŋe namŋgɨj han, wɨramb han ŋe ne wɨram kɨvah mahevakarɨndɨram amar. Mɨrunsa kehamb mpɨ unchaŋ we akand empaŋam we akoramɨŋ oj amar. Ave unsa nanɨnd kehamb wɨram kɨvah mɨsɨrɨm amar. (Jisasɨnd ya ondo han mbanɨmb: Yakŋ Ohɨrav waz mɨrunsa endɨraparam nanɨnd han mbɨkɨr ampɨn insɨ han imbɨrvamun ñɨj.)
I mai la oia ia lakou, He naaupo anei oukou pu kekahi? Aole anei oukou i ike, o ka mea mawaho i komo iloko o ke kanaka, aole ia e hiki ke hoohaumia ia ia?
No ka mea, aole ia i komo iloko o kahi manao, iloko wale no ia o ka opu, a hemo aku ma kiona, kahi e pau ai ka ino o ka ai.
20 Ave Jisasɨv mbahon kamar. Njɨhi kɨvah kɨvah wɨramb njɨhamŋgɨj han, wɨramb njɨhi kehan njɨhame si wɨram kɨvah ahevakarɨndari amar.
I hou mai la ia, O ka mea e puai, mailoko mai o ke kanaka, oia no ka mea e haumia'i ke kanaka.
21 Njɨhi kɨvah kɨvah, osamen anchɨmen ndand, akɨm ŋaŋ, wɨram mamta oror, ntichij, enta kɨvah kɨvah, wɨram yosa kahɨnd, yahɨrɨz asambar ndand, ambarawɨrɨwɨr, ya mapɨŋ kah, Yakŋ Ohɨra yarahe kah, nzonam arar kah, wɨram njɨhi mah Yakŋ Ohɨrandɨv mɨnjɨhamɨrɨm, han enta kɨvah kɨvah wɨramb njɨhamŋgɨj kehamb wɨram kɨvah sɨj amar.
No ka mea, noloko mai o ka naau o kanaka i puka mai ai ka manao ino, ka moe i ka hai, ka moe ipoipo, ka pepehi kanaka,
Ka aihue, ka makee waiwai, ka opu inoino, ka wahahee, ka makaleho, ka huahua, ka niania, ka hookano, ka lalau wale;
Noloko mai keia mau mea ino a pau i puka mai ai, oia no na mea e haumia'i ke kanaka.
24 Mach, Jisasɨv ŋaiahe isupɨr mban erere isupɨr aiampɨra Tairɨnd handɨh omar. We oram ahevohe ñi ndɨŋ erokare kamar. Wɨram emŋgavaŋg kamŋgɨmɨn amar. Jisasɨv mbah ñɨñmbɨri arar kamŋgɨmɨn amar. Kɨrɨm nend. Osa anchɨ hamb Jisasɨv oramɨŋ ñɨmar han, han wamŋgɨmar.
Eu ae la ia iluna, a hele aku la i na mokuna o Turo, a me Sidona, komo aku la iloko o kekahi hale, aole ia i makemake e ike mai kekahi kanaka ia ia, aole nae ia i hiki ke nalo.
25 Mach, anchɨ emŋga nanch mbɨkɨr han itɨ kɨvahɨnsɨnd hamb Jisasɨv ñɨmar han njɨhamɨmar. Anchɨ kehan untɨm Judand mah. Ndɨn untɨm Fonisiand isupɨr Siriand. Az mach, pams haŋon mbɨ Jisasɨnd pɨŋ ai andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar. Ave mbɨ Jisasɨh amarɨmar. Itɨ kɨvah hamb ihɨnd nanchɨŋ ŋgɨŋe awarohe ñɨñmbɨri amar. Amɨ itɨ kɨvah han kiaŋgwɨn ihɨnd nanch han erere etoz amar.
No ka mea, ua lohe e nona kekahi wahine nana ke kaikamahine i uluhia e ka uhane ino, hele mai la ia, a moe iho la ma kona mau wawae.
He wahine Helene ia, no ka aina o Poinikia ma Suria mai; a nonoi ae la oia ia ia, e mahiki aku i ka daimonio, mailoko aku o kana kaikamahine.
27 Avɨz Jisasɨv ndɨn kamar. Arɨ nornanchɨnd unsa han ŋe uvi nor han meŋkwanarɨm amar. Arɨ nornanch ŋoz unsa han eŋkwanararɨŋ amar.
I mai la Iesu ia ia, Alia, e hoomaona e ia na keiki mamua, no ka mea, aole e pono ke lawe i ka berena a na keiki a hoolei aku na na ilio.
28 Avɨz mbɨ Jisasɨh mbɨŋ ke kamar. Wɨram Ohɨra, han mɨŋun amar. Kɨrɨm uvi nor hambez antɨm kwɨŋ ñi unsa ekeka nornanchɨv hɨrɨzɨŋgamŋgɨj han namŋgɨjaŋg amar.
Olelo aku la kela, i aku la ia ia, He oiaio no, e ka Haku; aka hoi, o na ilio malalo o ka papa aina, ai no lakou i na hunahuna ai a na keiki.
29 Az Jisasɨv kamar. Amɨ ya han imbɨrun kan amar. Handɨv itɨ kɨvah hamb nancharɨh ndɨh ereri amar. Amɨ ekwaŋg ov amar.
I mai la oia ia ia, No keia olelo, e hoi oe, ua hele ka daimonio, mailoko aku o kau kaikamahine.
30 Hanave kaz anchɨ mbanamb mbɨkɨr oramɨŋ ekwaŋg we waz itɨ kɨvah hamb etoz, nanchɨrɨv antɨmɨŋ ŋgañɨmar.
Hiki aku la ia i kona hale, ike aku la ia, ua hele aku no ka daimonio, mailoko aku, a ua hoomoeia no ke kaikamahine iluna o kahi moe.
31 Mach, Jisasɨv isupɨr aiampɨra Tairɨnd erere ekwaŋg we aiampɨra Saidon ahevakarɨmar. Ahevakare avɨhohe isupɨr ohɨra Dekapolis uhɨmɨŋun akoke yamb ohɨra ondɨhondɨh Galilind ahevakarɨmar.
Haalele aku la ia i na mokuna o Turo, a me Sidona, a hele mai la ia mawaena o na aina o Dekapoli, a i ka moanawai o Galilaia.
32 Ahevakare handɨh ñɨzand wɨram emŋgemŋga hamb wɨram njemɨn kɨvahɨnsɨnd han ŋe ndɨn hɨraimŋgɨmar. Mbɨ ya hɨreŋɨnd kanj. Mach, mbɨ wɨram kehan hɨrai Jisasɨh ndɨn omanaka insɨŋ ŋgamamɨndɨv mbahon mbahon amarɨmŋgɨmar.
Lawe aku la lakou io na la, i kekahi mea kuli, ua uuu no hoi kona leo; nonoi aku la lakou ia ia, e kau i kona lima iluna iho ona.
33 Avɨz Jisasɨv wɨram mban ŋe osa anchɨ han erere hɨrohe, mbon ikumun ñɨmŋgɨmar. Ñɨmŋgɨz Jisasɨv omanamp mbɨkɨr han njemɨn ŋkiŋg ŋkiŋg sɨhoŋamar. Sɨhoŋe omanamp mbɨkɨr han mpɨñ atazivi wɨram mband zɨhina han mparɨwamar.
Kai ae la oia ia ia mawaho o ka ahakanaka, a kaawale, hookomo iho la i kona mau lima iloko o kona mau pepeiao, kuha ae la, a hoopa mai la i kona alelo.
34 Mach, Jisasɨv ñaŋ sɨhawarohe wɨr aŋkarɨpɨr savɨzɨŋgwi ndɨn kamar. Efata amar. (Jisasɨnd ya mbanand ondo han mbanɨmb: njemɨn uyaki amar.)
Nana ae la iluna i ka lani, uwe aku la, a i mai la ia ia, Epata, oia hoi keia, e weheia.
35 Hanave kaz njemɨn mbɨkɨr hamb uyakaz zɨhina mbɨkɨr hamb imbɨr raz, ya omanenta kamar.
Poha koke ae la kona mau pepeiao, a hoaluia ke kaula o kona elelo, a olelo maopopo mai la ia.
36 Avɨz Jisasɨv osa anchɨ han erokare kamar. Wɨram emŋgemŋga kamŋgɨmɨn amar. Az nend. Jisasɨv ndɨŋ erokarɨzaŋg, osa anchɨ hamb ya aŋkarɨpɨr kampɨhe Jisasɨv utuhutuh sɨmar handɨv kamŋgɨmar.
Papa mai la Iesu ia lakou, mai hai aku i kekahi; aka, me ka nui o kana papa ana, pela no ka nui o ko lakou hookaulana ana aku.
37 Ave ndɨŋ zɨŋɨmb aŋkarɨpɨr pɨrorɨŋgaz kamŋgɨmar. Aia arɨmŋgɨmar. Jisasɨv utuhutuh omanenta raj arɨmŋgɨmar. Njemɨn kɨvahɨnsɨnd han, Jisasɨv ndɨŋ omanenta sɨz mbɨ njɨhamŋgɨj arɨmŋgɨmar. Ave karupɨr mahɨnsɨnd han, Jisasɨv ndɨŋez omanenta sɨz mbɨ kamŋgɨj arɨmŋgɨmar.
A mahalo loa iho la lakou, i ae la, Ua hana pono loa oia i na mea a pau loa. Hana aku no ia i ke kuli, a lohe ia, a me ka aa hoi, a olelo no ia.