< Mak 5 >
1 Mach, Jisasɨv mbɨkɨr sezɨrmen we yamb ohɨra ondɨhondɨh Galilind ŋkiŋg handɨh evahetohe, isupɨr aiampɨra Gerasa ikwɨm handɨh ahevɨkɨrorɨmŋgɨmar.
Xoꞌpan chꞌaqaꞌp rech ri cho pa ri kulew ri winaq gerasenos.
2 Ahevɨkɨrore utɨŋg han erere ŋgahaŋkwamŋgɨz wɨram itɨ kɨvahɨnsɨnd hamb itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñi erere Jisasɨnd pɨŋ aimar.
Are xqaj ri Jesús pa ri jukubꞌ bꞌinibꞌal puꞌwiꞌ ri jaꞌ, xkꞌulax rumal jun achi, kꞌo jun itzel uxlabꞌal che, elem loq rech chuxoꞌl ri e muqbꞌal taq kaminaqibꞌ.
3 Wɨram kehamb itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñanj. Eŋambɨr han wɨram emŋgemŋga hamb ndɨn ŋe kɨrɨpaŋ vɨhe kɨrɨm nend ramŋganj. Ndɨn kɨrɨpa aŋkarɨpɨrɨŋez vɨhamŋganjaŋg, hanez nendaŋg.
Ri achi chikixoꞌl taq ri muqbꞌal kaminaqibꞌ kakꞌojiꞌ wi chi paqꞌij chi chaqꞌabꞌ, man kabꞌan ta uyutik rukꞌ chꞌichꞌ jatꞌibꞌal.
4 Wɨram aiampɨrand hamb kɨrɨpa aŋkarɨpɨrɨŋ mbɨkɨr oman andam vɨhamŋgɨzandaŋg, nend ranj. Mbɨ kɨrɨm orakazɨŋganj. Avɨz wɨram emŋgavaŋg ndɨn aminjinj han, nend ranj.
Kutꞌoqopij taq ri chꞌichꞌ jatꞌibꞌal ri kajatꞌibꞌex rech, maj jun kakwin chuchapik.
5 Wɨram kehamb zuhɨnd rapɨrɨnd itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñanj. Mach aparɨma handɨhez ñɨñ kwa awarar yupɨr mbɨkɨr han nsɨham han ŋɨmbɨmb mbonaŋg ekazɨŋganj.
Chi chaqꞌabꞌ chi paqꞌij ri achi kakꞌojiꞌ chikixoꞌl ri muqbꞌal taq kaminaqibꞌ xuqujeꞌ puꞌwiꞌ taq ri juyubꞌ, kuraqaqej uchiꞌ xuqujeꞌ kuchꞌey ribꞌ rukꞌ taq abꞌaj.
6 Mach, wɨram mbanamb waz Jisasɨv taŋɨpɨron ñɨzand aŋɨraŋɨr ai Jisasɨnd pɨŋ andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar.
Naj kꞌo wi ri achi are xril apanoq ri Jesús, kaxikꞌanik xeꞌek xeꞌxukuloq choch.
7 Az Jisasɨv itɨ kɨvah han mbahon kamar. Amɨ wɨram mbanan erere etov amar. Avɨz itɨ kɨvah hamb kwa aŋkarɨpɨr aware kamar. Jisas Nan Yakŋ Ohɨra ñaŋ ohɨrand Nor amar. Amɨ yan utɨ sɨŋɨn are ain amar? Yakŋ Ohɨrav yan werɨzand nan kin amar. Amɨ yan kɨvah sɨmɨn amar.
Rukꞌ chuqꞌabꞌ xuraq uchiꞌ, xubꞌij: Jesús ralkꞌwaꞌl ri nimalaj Dios ¿jas che kape la waral? Bꞌana la toqꞌobꞌ man kabꞌan ta la kꞌax chwe.
Jewaꞌ xubꞌij ri itzel uxlabꞌal rumal cher ri Jesús xubꞌij che: Chatel bꞌik che we achi riꞌ.
9 Avɨz Jisasɨv kamar. Amakɨr ensa han uñɨman amar. Az itɨ kɨvah mbanamb kamar. Arɨŋ ohɨron amar. Ave arɨŋɨnd ensa han Wɨram Ohɨron Aŋkwɨnd amar.
Ri Jesús xuta che: ¿Jas abꞌiꞌ? Ri itzel uxlabꞌal xubꞌij: Legión nubꞌiꞌ, rumal sibꞌalaj uj kꞌi.
10 Ave mbɨ mbahon mbahon amarɨmar. Ave amɨ arɨŋ kiaŋgwɨn isupɨr mban erere etomɨrɨŋ amar.
Ri itzel sibꞌalaj xuta toqꞌobꞌ che ri Jesús rech man kesax taj bꞌik pa ri tinimit riꞌ.
11 Mach, mɨra untɨm ohɨra hamb aparɨma ikwɨm handɨh ñɨhɨri nanan ndahɨrɨmŋgɨmar.
E kꞌo sibꞌalaj e kꞌi aq tajin keyuqꞌux apanoq puꞌwiꞌ ri juyubꞌ rumal riꞌ, ri itzel taq uxlabꞌal xkibꞌij che ri Jesús:
12 Az itɨ kɨvah kɨvah hamb mɨra untɨm ohɨra han we Jisasɨh mbahon mbahon mbanave kamŋgɨmar. Arɨŋ kan we mɨra untɨm ohɨra keŋ ŋgwevetom arɨmŋgɨmar.
Ya la bꞌe chaqe kujok chike le aq leꞌ.
13 Az Jisasɨv kamar. Aria amar. Amɨ we ŋgwevetovar amar. Mach, mbɨ hanave kaz itɨ kɨvah kɨvah mbanamb wɨram mban erere we mɨra untɨm ohɨra mbanaŋ pamuh pamuh rar ŋgwevetomŋgɨmar. Ŋgwevetomŋgɨz mɨra untɨm ohɨra mbanamb ŋondɨrahe aŋkarɨpɨron aŋɨraŋɨr we yamb isantu handɨh pɨraŋgore yamb unchaŋ kŋirorɨŋgwɨmŋgɨmar. Kŋirorɨngwi yamb ne mamŋgɨmar. Mach, mɨra untɨm ohɨra han mbanave 2000.
Ri Jesús xuya bꞌe chike. Ri itzel taq uxlabꞌal xeꞌl bꞌik che ri achi, xoꞌk chike ri kebꞌ mil aq ri tajin keyuqꞌuxik. Ri aq xechꞌuꞌjarik, xetzaq bꞌik pa ri plo, xejiqꞌik.
14 Mach, mɨra mbanamb hanavɨmŋgɨz wɨram kɨra mɨra wehɨrehɨrɨnd hamb kɨrɨm kɨrorɨmŋgɨmar. Kɨrore we osa anchɨ aiampɨrand han, mach osa anchɨ aiampɨra injambɨr ñɨmŋganj hanez enta Jisasɨv sɨmar handɨv ya kamŋgɨmar. Kamŋgɨz osa anchɨ hamb han njɨhame mbɨ han waŋɨn are aimŋgɨmar.
Ri e yuqꞌul taq aq xaꞌnimaj bꞌik, xebꞌe pa taq ri leꞌaj chutzijoxik ri xkꞌulmatajik, konojel kꞌu ri winaq xebꞌe chi rilik ri xkꞌulmatajik.
15 Osa anchɨ hamb ai Jisasɨnd pɨŋ ahevɨkɨrore wamŋgɨz wɨram Jisasɨv itɨ kɨvah kɨvah kiaŋgworaŋgwɨmar hamb ndɨnmen ñɨmar. Njɨhi mbɨkɨr hamb uyakaz mbɨ imɨn epe ŋkañɨmar. Mach, osa anchɨ hamb han we ezandɨkŋɨmŋgɨmar.
Are xoꞌpan ri winaq jawjeꞌ ri kꞌo wi ri Jesús xkixiꞌj kibꞌ rumal xkilo ri achi ri xeꞌl bꞌik itzel uxlabꞌal chike, tꞌuyulik, utz uwach.
16 Az wɨram mɨra wehɨrehɨrɨnd hamb Jisasɨv wɨram itɨ kɨvahɨnsɨnd han mach mɨra akŋ han enta hanave sɨz wamŋgɨmar handɨv osa anchɨ han yaya han sɨkamŋgɨmar.
Ri xiꞌlow ri xkꞌulmatajik xkitzijoj chike ri winaq jas xkꞌulmataj rukꞌ ri achi ri xeꞌl bꞌik itzel uxlabꞌal che xuqujeꞌ jas xkꞌulmataj kukꞌ ri itzel taq uxlabꞌal.
17 Mbɨ ya han kamŋgɨz osa anchɨ hamb njɨhame ŋondɨrahe Jisasɨh mbahon mbahon amarɨmŋgɨmar. Amɨ isupɨr arɨŋɨnd mban erere ui emŋgaŋ imbɨr etomɨn oh arɨmŋgɨmar.
Ri winaq xkita toqꞌobꞌ che ri Jesús chi kel bꞌik pa ri leꞌaj riꞌ.
18 Az Jisasɨv han njɨhame ŋaiahe etoŋɨn are utɨŋg unchaŋ ŋkwuzand wɨram Jisasɨv itɨ kɨvah kiaŋgworaŋgwɨmar mbanamb ai Jisasɨh amarar kamar. Nzɨ nan imbɨr mpehɨromɨñ oh a amar.
Are tajin kaqꞌan ri Jesús pa ri jukubꞌ bꞌinibꞌal are xpe ri achi ri xeꞌsax itzel uxlabꞌal che, xubꞌij che ri Jesús chi karaj kꞌa te riꞌ chirij.
19 Az ndɨn kamar. Nend amar. Amɨ amakɨr oramɨŋ we amakɨr zɨŋgɨr han kav amar. Anɨŋnsar Ohɨrav yan akŋɨn ñi yan omanenta sɨndɨsi arar kav amar.
Ri Jesús man xraj taj, xane xubꞌij che: Jat cho awachoch, jat rukꞌ ri awixoqil xuqujeꞌ kukꞌ ri awalkꞌwaꞌl jaꞌtzijoj chike jas xubꞌan ri Dios awukꞌ, xel ukꞌuꞌx chawe.
20 Az mach, wɨram mbanamb ŋaiahe isupɨr Dekapolis handɨh we Jisasɨv ndɨn omanenta sɨmar handɨv kah ndamar. Avɨz osa anchɨ hamb njɨhame njɨhi osapɨr njɨhakɨramŋgɨmar.
Jeriꞌ xeꞌ ri achi pa ri tinimit Decápolis chutzijoxik ri xubꞌan ri Jesús rukꞌ. Konojel ri winaq xemayijanik.
21 Mach, Jisasɨv utɨŋg mban ŋe ekwaŋg yamb ohɨra ondɨhondɨh ŋkiŋg evahaimar. Evahai ahevakare yamb ampaŋ ñɨzand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ai aŋkwezawi ndɨn ondɨhore ñɨhɨrɨmŋgɨmar.
Sibꞌalaj e kꞌi winaq xoꞌpan rukꞌ ri Jesús are xopan chuchiꞌ ri plo, rumal riꞌ xaq chuchiꞌ ri plo xkanaj wi.
22 Ndɨn ondɨhore ñɨmŋgɨzand wɨram emŋga hamb aimar, mbɨkɨr ensa Jairus. Ndɨn wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨnd. Mbɨ ai Jisas we ndɨn pɨŋ andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar.
Xopan kꞌut jun kꞌamal bꞌe rech ri Sinagoga rukꞌ ri Jesús ubꞌiꞌnam Jairo. Ri Jairo are xrilbꞌej uwach ri Jesús xukiꞌ pa ri ulew.
23 Mbɨ mbahon mbahon Jisas mbanavav amarɨmar. Nanch ihɨnd hamb mahoror ohɨransɨnd ñɨñmbɨri amar. Ave mbɨ ndɨhon mandari toh amar. Amɨ ai amakɨr omanaka ndɨn insɨŋ ŋgamɨn mahoror mbɨkɨr hamb kwevɨrɨz mbɨ imbɨrun ñɨndari amar.
Xuta toqꞌobꞌ che, xubꞌij: Raj kakam ri kꞌin laj numiꞌal, oj la wukꞌ jeꞌ ya ri qꞌabꞌ la puꞌwiꞌ rech kutzirik xuqujeꞌ kakꞌasiꞌk.
24 Az Jisasɨv ŋaiahe ndɨnmen omar. Oz ozand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ndɨn mpehɨrohe ikwɨm ikwɨm ondɨhore ñɨhɨrɨhɨr ndahɨrɨmŋgɨmar.
Ri Jesús xeꞌ rukꞌ ri Jairo, sibꞌalaj e kꞌi winaq xeteriꞌ bꞌik chrij, kakipaqchiꞌ la kibꞌ.
25 Mach, anchɨ emŋga hamb handɨh ñɨmar. Mbɨ ukɨnd osapɨr war oman ŋkiŋkiŋg undɨmaj ñɨmar.
Kꞌo jun ixoq ri xeꞌ kabꞌlajuj junabꞌ xaq katuruw ukikꞌel.
26 Mbɨ ukɨnd osapɨr ñɨñ imbɨr randarin arar uvita kɨrand pɨŋ ndandand nsɨham nor mɨŋam ŋkaranj. Avɨz uvita kɨra hamb ndɨn omanenta sɨmŋgɨzandaŋg, nend ranj. Uvita hamb anchɨ mban yupɨr pɨrɨvɨr mamah eŋgwamŋganj. Mahoror mbɨkɨr hamb kɨrɨm ohɨrar omar.
Bꞌenaq kukꞌ sibꞌalaj e kꞌi ajkunabꞌ usachom ronojel ri urajil, man kꞌo xutayij ri xubꞌano rumal cher xa xnimataj ri yabꞌil che.
27 Mach, osa anchɨ emŋgemŋgav Jisasɨndɨv ya kamŋgɨzand anchɨ mbanamb njɨhame njɨhi kɨrɨm ŋamar. Ŋe mbonaŋg ke mbonaŋg njɨhamɨmar. Nzɨ we Jisasɨnd yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwaŋ mahoror ihɨnd hamb imbɨr randari amar. Hanave njɨhame mbɨ osa anchɨmen we Jisasɨh mpehɨrohe yupɨr hɨrahɨr osapɨr mbɨkɨr han mparɨwamar.
Are xuto katzijoxik ri Jesús, xok bꞌik chikixoꞌl ri winaq, xuꞌchapa ri umanta.
Jewaꞌ xubꞌano rumal xubꞌij: Kinkunatajik we kinkwinik kinchap ri ratzꞌyaq ri Jesús.
29 Mparɨwaz mbɨkɨr ntɨ hamb kɨrɨm okarawɨmar. Okarawɨz mach yupɨr mbɨkɨr hamb imbɨr ñɨz anchɨ mbanamb han wamar.
Aninaq xtaniꞌk ri kikꞌ che ri ixoq, kꞌa te xunaꞌo xtaniꞌk ri qꞌoxom che.
30 Mach, yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwazand Jisasɨnd aŋkarɨpɨr hamb anchɨ mbanaŋ ŋgwevoz Jisasɨv han we enarɨŋge osa anchɨ han amarɨmar. Uñɨmb ihɨnd yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwi amar.
Qas che riꞌ xunaꞌ xuqujeꞌ ri Jesús chi xel bꞌik chuqꞌabꞌ che, rumal riꞌ xuta chike ri winaq: ¿Jachin xchapow ri watzꞌyaq?
31 Az sezɨr mbɨkɨr hamb kamŋgɨmar. Osa anchɨ hamb nan ondɨhore kwaravɨzu kwaravɨzaimŋgi han wan oh arɨmŋgɨmar. Amɨ utɨndɨv kan, uñɨmb yan mparɨwi, arar kan arɨmŋgɨmar.
Ri utijoxelabꞌ xkibꞌij che: Kꞌa kata na la jachin xchapow la ¿la man kil la chi sibꞌalaj e kꞌi winaq kepaqchiꞌn la?
32 Kɨrɨm Jisasɨv uñɨmb mbɨkɨr yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwamar han waŋɨn arar handɨv mbah werɨmar.
Ri Jesús xkaꞌyilobꞌik rech karilo jachin ri xchapowik.
33 Werer ñɨzand anchɨ mbanamb ihɨnd mahoror hamb ndɨh mach ri arar ke ezandɨkŋɨmar. Az mbɨkɨr oman andam hamb ntahorɨzand mbɨ Jisasɨnd pɨŋ ai andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar. Mpɨrorɨzɨŋgwi ñi ndɨn kamar. Nzɨ imbɨr ñɨŋɨn are nan mparɨwin amar.
Are xril ri ixoq chi xretaꞌmaj ri Jesús ri xkꞌulmatajik, aninaq xukiꞌk choch, xubꞌij che jas ubꞌantajik ri jastaq.
34 Az Jisasɨv ndɨn kamar. Nanch amar. Amakɨr njɨhi aŋkarɨpɨr hamb raz amakɨr ukɨnd osapɨr hamb ndɨh mach ri amar. We omanenta ñɨmb amar.
Ri Jesús xubꞌij che: Xatutzirik numiꞌal, jat pa jaꞌmaril, xatutzir che ri qꞌoxom.
35 Mach, Jisasɨv hanave kazand wɨram kɨra emŋgemŋga oram Jairusɨnd hamb aimŋgɨmar. Mbɨ ai Jairusɨh wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ ntɨŋ ñanj han kamŋgɨmar. Amakɨr nanch hamb ndɨh mi arɨmŋgɨmar. Amɨ utɨndɨv Anɨŋzɨŋ entand han kɨr mbahon eŋgwan arɨmŋgɨmar.
Tajin katzijon ri Jesús are xoꞌpan nikꞌaj achyabꞌ, kipetik cho rachoch ri Jairo, kꞌamal bꞌe pa ri Sinagoga, xkibꞌij che: Xkam ri amiꞌal, man kaya ta chi latzꞌ che le ajtij.
36 Avɨz Jisasɨv mbɨndɨŋ ya han njɨhameaŋg wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨnd han kɨrɨm kamar. Amɨ ezandɨkŋɨmɨn amar. Yakŋ Ohɨrand aŋkarɨpɨr handɨv njɨhi aŋkarɨpɨr ŋe njɨhamb amar.
Ri Jairo man are ta xrilij ri xbꞌix che. Ri Jesús xubꞌij che ri Jairo: Man kaxiꞌj taj awibꞌ, xaq xwi chatkojon chwe.
37 Mach, hanave ke mbɨ Pita, Jems, mach Jemsɨnd ranɨr Jon hanave mpahɨroŋɨn are wɨram emŋgemŋga han erokare kamar. Amɨ mbanaŋ ñɨmbar amar.
Ri Jesús man xraj taj, xebꞌe sibꞌalaj e kꞌi winaq rukꞌ, xaq xwi xuꞌsikꞌij bꞌik ri Pedro, ri Jacobo rachiꞌl ri Juan ri rachalal ri Jacobo.
38 Mach, mbɨ we Jairusɨnd oramɨŋ ahevɨkɨrore wamŋgɨz wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb handɨh ñi itɨ ŋgwañ ohɨra ekeh irɨwazaz ihɨrɨv ohɨra sɨmŋgɨmar.
Are xoꞌpan cho rachoch ri kꞌamal bꞌe pa ri Sinagoga, ri Jesús xeꞌril ri winaq tajin kakiraqaqej kichiꞌ koꞌqꞌik.
39 Hanavav ñɨmŋgɨzand Jisasɨv oram unchaŋ ahevohe ndɨŋɨh kamar. Amɨ utɨndɨv itɨ ŋgwañ ekeh ihɨrɨv ohɨra sɨmŋgɨmbɨran amar. Nanch mbanamb mɨmam amar. Mbɨ ikwɨ ŋgañɨñɨmbɨri amar.
Xok bꞌik pa ri ja, xubꞌij chike: ¿Jas che sibꞌalaj kixel chꞌuꞌj chiroqꞌexik le ali? Le ali man kaminaq taj, xaq kawarik.
40 Az mbɨ han njɨhame ndɨn ŋɨñ kah aŋkwamŋgɨmar. Avɨz Jisasɨv osa anchɨ han kiaŋgworaŋgwɨz mbɨ oram han erere ahevohe injambɨrɨŋ ñɨmŋgɨmar. Ahevohe ñɨmŋgɨzand Jisasɨv nanch hand mɨŋɨr wanɨr han mach sezɨr undɨmapam hanez ŋɨmbimar. Ŋɨmbi sam nanch hamb mamta me ŋgañɨmar handɨh mpahɨrahevomar.
Konojel ri winaq xkitzeꞌj ri Jesús, ri Jesús xeꞌresaj loq konojel ri winaq ri e kꞌo pa ri ja, xaq xwi xekanaj kanoq ri utat unan ri akꞌal rachiꞌl ri e tijoxelabꞌ, xebꞌe jawjeꞌ ri kꞌo wi ri ali.
41 Ave Jisasɨv omanaka mbɨkɨr han ŋgɨŋe ndɨn kamar. Talita kum amar. (Jisasɨnd ya mbanand ondo han: Nanch, nzɨ nan kin, amɨ ŋaiahav en.)
Ri Jesús xuchap ri ali che ri uqꞌabꞌ, xubꞌij che: ¡Talita, kum! ri kel kubꞌij Ali, kinbꞌij chawe: Chatwaꞌjiloq.
42 Mach, Jisasɨv hanave kaz nanch mbanamb kɨrɨm ŋaiahe ndamar. Ndazand mbɨ han wamŋgɨz mbɨkɨr mɨŋɨr wanɨrɨnd zɨŋɨmb pɨrorɨŋgaz njɨhi osapɨr njɨhakɨramamŋgɨmar. Nanch mbanand war han oman ŋkiŋkiŋg undɨmaj.
Ri ali ri kabꞌlajuj ujunabꞌ aninaq xwaꞌjilik, xuchapleꞌj bꞌinem. Konojel ri winaq xemayijanik are xkil ri xkꞌulmatajik.
43 Mach avɨz, Jisasɨv mɨŋɨr wanɨrɨh ya aŋkarɨpɨr ke erokare kamar. Amɨ osa anchɨ emŋgemŋga han enta mban wamŋgɨn handɨv kamŋgɨmɨn amar. Amɨ nanch mban unsa kɨrɨm eŋkwanambar amar.
Ri Jesús xubꞌij chike ri winaq chi man kakitzijoj taj ri xkꞌulmatajik, kꞌa te riꞌ xtaqanik katzuq ri ali.