< Mak 5 >
1 Mach, Jisasɨv mbɨkɨr sezɨrmen we yamb ohɨra ondɨhondɨh Galilind ŋkiŋg handɨh evahetohe, isupɨr aiampɨra Gerasa ikwɨm handɨh ahevɨkɨrorɨmŋgɨmar.
Sie kamen an das andere Ufer des Sees in das Gebiet der Gerasener.
2 Ahevɨkɨrore utɨŋg han erere ŋgahaŋkwamŋgɨz wɨram itɨ kɨvahɨnsɨnd hamb itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñi erere Jisasɨnd pɨŋ aimar.
Als er aus dem Boot stieg, kam ihm plötzlich aus den Gräbern, die dort waren, ein Mensch entgegen, der von einem unreinen Geist besessen war.
3 Wɨram kehamb itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñanj. Eŋambɨr han wɨram emŋgemŋga hamb ndɨn ŋe kɨrɨpaŋ vɨhe kɨrɨm nend ramŋganj. Ndɨn kɨrɨpa aŋkarɨpɨrɨŋez vɨhamŋganjaŋg, hanez nendaŋg.
Der hauste in den Felsengräbern, und niemand hatte ihn bis dahin fesseln können, nicht einmal mit Ketten.
4 Wɨram aiampɨrand hamb kɨrɨpa aŋkarɨpɨrɨŋ mbɨkɨr oman andam vɨhamŋgɨzandaŋg, nend ranj. Mbɨ kɨrɨm orakazɨŋganj. Avɨz wɨram emŋgavaŋg ndɨn aminjinj han, nend ranj.
Denn oft schon hatte man ihn an Händen und Füßen gebunden, aber immer wieder hatte er die Handfesseln zerrissen und die Fußketten zerrieben, und niemand konnte ihn bändigen.
5 Wɨram kehamb zuhɨnd rapɨrɨnd itɨ okahahɨnd aiampɨra handɨh ñanj. Mach aparɨma handɨhez ñɨñ kwa awarar yupɨr mbɨkɨr han nsɨham han ŋɨmbɨmb mbonaŋg ekazɨŋganj.
Beständig, bei Tag und bei Nacht, hielt er sich in den Gräbern und in den Bergen auf; dabei schrie er laut und zerschlug sich mit Steinen.
6 Mach, wɨram mbanamb waz Jisasɨv taŋɨpɨron ñɨzand aŋɨraŋɨr ai Jisasɨnd pɨŋ andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar.
Als er nun Jesus von weitem sah, rannte er hin, fiel vor ihm nieder und rief mit lauter Stimme:
7 Az Jisasɨv itɨ kɨvah han mbahon kamar. Amɨ wɨram mbanan erere etov amar. Avɨz itɨ kɨvah hamb kwa aŋkarɨpɨr aware kamar. Jisas Nan Yakŋ Ohɨra ñaŋ ohɨrand Nor amar. Amɨ yan utɨ sɨŋɨn are ain amar? Yakŋ Ohɨrav yan werɨzand nan kin amar. Amɨ yan kɨvah sɨmɨn amar.
"Was habe ich mit dir zu schaffen, Jesus, du Sohn Gottes, des Höchsten? Ich beschwöre dich bei Gott: quäle mich doch nicht!"
Jesus wollte nämlich zu ihm sagen: "Fahr aus von dem Menschen, du unreiner Geist!"
9 Avɨz Jisasɨv kamar. Amakɨr ensa han uñɨman amar. Az itɨ kɨvah mbanamb kamar. Arɨŋ ohɨron amar. Ave arɨŋɨnd ensa han Wɨram Ohɨron Aŋkwɨnd amar.
Da fragte ihn Jesus: "Wie heißt du?" Er antwortete: "Ich heiße Legion; denn unser sind viele."
10 Ave mbɨ mbahon mbahon amarɨmar. Ave amɨ arɨŋ kiaŋgwɨn isupɨr mban erere etomɨrɨŋ amar.
Die bösen Geister baten ihn dringend, sie nicht aus jener Gegend wegzusenden.
11 Mach, mɨra untɨm ohɨra hamb aparɨma ikwɨm handɨh ñɨhɨri nanan ndahɨrɨmŋgɨmar.
Nun weidete dort am Berghang eine große Herde Schweine.
12 Az itɨ kɨvah kɨvah hamb mɨra untɨm ohɨra han we Jisasɨh mbahon mbahon mbanave kamŋgɨmar. Arɨŋ kan we mɨra untɨm ohɨra keŋ ŋgwevetom arɨmŋgɨmar.
Da baten sie ihn: "Sende uns in die Schweine dort; laß uns in sie fahren!"
13 Az Jisasɨv kamar. Aria amar. Amɨ we ŋgwevetovar amar. Mach, mbɨ hanave kaz itɨ kɨvah kɨvah mbanamb wɨram mban erere we mɨra untɨm ohɨra mbanaŋ pamuh pamuh rar ŋgwevetomŋgɨmar. Ŋgwevetomŋgɨz mɨra untɨm ohɨra mbanamb ŋondɨrahe aŋkarɨpɨron aŋɨraŋɨr we yamb isantu handɨh pɨraŋgore yamb unchaŋ kŋirorɨŋgwɨmŋgɨmar. Kŋirorɨngwi yamb ne mamŋgɨmar. Mach, mɨra untɨm ohɨra han mbanave 2000.
Jesus erlaubte es ihnen sofort. Nun fuhren die unreinen Geister aus und gingen in die Schweine. Da stürmte die Herde den Abhang hinab in den See, an zweitausend Stück, und sie ertranken im See.
14 Mach, mɨra mbanamb hanavɨmŋgɨz wɨram kɨra mɨra wehɨrehɨrɨnd hamb kɨrɨm kɨrorɨmŋgɨmar. Kɨrore we osa anchɨ aiampɨrand han, mach osa anchɨ aiampɨra injambɨr ñɨmŋganj hanez enta Jisasɨv sɨmar handɨv ya kamŋgɨmar. Kamŋgɨz osa anchɨ hamb han njɨhame mbɨ han waŋɨn are aimŋgɨmar.
Ihre Hirten aber flohen und erzählten den Vorfall in der Stadt und auf dem Land. Da eilten die Leute herbei, um zu schauen, was da geschehen.
15 Osa anchɨ hamb ai Jisasɨnd pɨŋ ahevɨkɨrore wamŋgɨz wɨram Jisasɨv itɨ kɨvah kɨvah kiaŋgworaŋgwɨmar hamb ndɨnmen ñɨmar. Njɨhi mbɨkɨr hamb uyakaz mbɨ imɨn epe ŋkañɨmar. Mach, osa anchɨ hamb han we ezandɨkŋɨmŋgɨmar.
Als sie zu Jesus kamen und sahen, wie der Mann der eben noch von der Geisterschar besessen gewesen war, bekleidet und vernünftig dasaß, da wurden sie von Furcht ergriffen.
16 Az wɨram mɨra wehɨrehɨrɨnd hamb Jisasɨv wɨram itɨ kɨvahɨnsɨnd han mach mɨra akŋ han enta hanave sɨz wamŋgɨmar handɨv osa anchɨ han yaya han sɨkamŋgɨmar.
Die Augenzeugen erzählten ihnen auch, wie es dem Besessenen ergangen war, dazu den Vorfall mit den Schweinen.
17 Mbɨ ya han kamŋgɨz osa anchɨ hamb njɨhame ŋondɨrahe Jisasɨh mbahon mbahon amarɨmŋgɨmar. Amɨ isupɨr arɨŋɨnd mban erere ui emŋgaŋ imbɨr etomɨn oh arɨmŋgɨmar.
Da begannen sie ihn zu bitten, er möge ihr Gebiet verlassen.
18 Az Jisasɨv han njɨhame ŋaiahe etoŋɨn are utɨŋg unchaŋ ŋkwuzand wɨram Jisasɨv itɨ kɨvah kiaŋgworaŋgwɨmar mbanamb ai Jisasɨh amarar kamar. Nzɨ nan imbɨr mpehɨromɨñ oh a amar.
Als Jesu in das Boot steigen wollte, bat ihn der geheilte Besessene, daß er bei ihm bleiben dürfe. Doch er erlaubte es ihm nicht, sondern sprach zu ihm: "Geh heim zu deinen Angehörigen und erzähle ihnen, was der Herr an dir getan und wie er sich dein erbarmt hat!"
19 Az ndɨn kamar. Nend amar. Amɨ amakɨr oramɨŋ we amakɨr zɨŋgɨr han kav amar. Anɨŋnsar Ohɨrav yan akŋɨn ñi yan omanenta sɨndɨsi arar kav amar.
20 Az mach, wɨram mbanamb ŋaiahe isupɨr Dekapolis handɨh we Jisasɨv ndɨn omanenta sɨmar handɨv kah ndamar. Avɨz osa anchɨ hamb njɨhame njɨhi osapɨr njɨhakɨramŋgɨmar.
Da ging er hin begann in den Zehn Städten zu verkünden, was Jesus an ihm getan, und alle waren darüber verwundert.
21 Mach, Jisasɨv utɨŋg mban ŋe ekwaŋg yamb ohɨra ondɨhondɨh ŋkiŋg evahaimar. Evahai ahevakare yamb ampaŋ ñɨzand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ai aŋkwezawi ndɨn ondɨhore ñɨhɨrɨmŋgɨmar.
Als Jesus in dem Boot wieder ans andere Ufer kam, sammelte sich eine große Volksmenge um ihn. Er war noch am Ufer des Sees,
22 Ndɨn ondɨhore ñɨmŋgɨzand wɨram emŋga hamb aimar, mbɨkɨr ensa Jairus. Ndɨn wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨnd. Mbɨ ai Jisas we ndɨn pɨŋ andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar.
da erschien ein Gemeindevorsteher, mit Namen Jairus. Kaum sah er Jesus, da fiel er ihm zu Füßen
23 Mbɨ mbahon mbahon Jisas mbanavav amarɨmar. Nanch ihɨnd hamb mahoror ohɨransɨnd ñɨñmbɨri amar. Ave mbɨ ndɨhon mandari toh amar. Amɨ ai amakɨr omanaka ndɨn insɨŋ ŋgamɨn mahoror mbɨkɨr hamb kwevɨrɨz mbɨ imbɨrun ñɨndari amar.
und bat ihn dringend: "Mein Töchterlein liegt in den letzten Zügen; komm doch und leg ihr die Hände auf, damit sie gesund werde und am Leben bleibe!"
24 Az Jisasɨv ŋaiahe ndɨnmen omar. Oz ozand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ndɨn mpehɨrohe ikwɨm ikwɨm ondɨhore ñɨhɨrɨhɨr ndahɨrɨmŋgɨmar.
Da ging er mit ihm. Eine große Volksmenge begleitete ihn und umdrängte ihn von allen Seiten.
25 Mach, anchɨ emŋga hamb handɨh ñɨmar. Mbɨ ukɨnd osapɨr war oman ŋkiŋkiŋg undɨmaj ñɨmar.
Nun war dort eine Frau, die litt schon zwölf Jahre am Blutfluß.
26 Mbɨ ukɨnd osapɨr ñɨñ imbɨr randarin arar uvita kɨrand pɨŋ ndandand nsɨham nor mɨŋam ŋkaranj. Avɨz uvita kɨra hamb ndɨn omanenta sɨmŋgɨzandaŋg, nend ranj. Uvita hamb anchɨ mban yupɨr pɨrɨvɨr mamah eŋgwamŋganj. Mahoror mbɨkɨr hamb kɨrɨm ohɨrar omar.
Sie hatte unter den Händen mancher Ärzte Schweres erduldet und ihr ganzes Vermögen dabei zugesetzt. Doch alles war ohne Nutzen geblieben: ihr Leiden war nur noch schlimmer geworden.
27 Mach, osa anchɨ emŋgemŋgav Jisasɨndɨv ya kamŋgɨzand anchɨ mbanamb njɨhame njɨhi kɨrɨm ŋamar. Ŋe mbonaŋg ke mbonaŋg njɨhamɨmar. Nzɨ we Jisasɨnd yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwaŋ mahoror ihɨnd hamb imbɨr randari amar. Hanave njɨhame mbɨ osa anchɨmen we Jisasɨh mpehɨrohe yupɨr hɨrahɨr osapɨr mbɨkɨr han mparɨwamar.
Da hörte sie von Jesus. Diese Frau trat jetzt im Gedränge von hinten zu ihm und berührte seinen Mantel.
Denn sie dachte: "Wenn ich auch nur seine Kleider berühre, so werde ich gesund."
29 Mparɨwaz mbɨkɨr ntɨ hamb kɨrɨm okarawɨmar. Okarawɨz mach yupɨr mbɨkɨr hamb imbɨr ñɨz anchɨ mbanamb han wamar.
Sofort hörte der Blutfluß auf, und sie fühlte in ihrem Körper, daß sie von ihrer Plage geheilt war.
30 Mach, yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwazand Jisasɨnd aŋkarɨpɨr hamb anchɨ mbanaŋ ŋgwevoz Jisasɨv han we enarɨŋge osa anchɨ han amarɨmar. Uñɨmb ihɨnd yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwi amar.
Aber auch Jesus merkte sogleich, daß Heilungskraft von ihm ausgegangen war. Daher wandte er sich um im Gedränge und fragte: "Wer hat meine Kleider angerührt?"
31 Az sezɨr mbɨkɨr hamb kamŋgɨmar. Osa anchɨ hamb nan ondɨhore kwaravɨzu kwaravɨzaimŋgi han wan oh arɨmŋgɨmar. Amɨ utɨndɨv kan, uñɨmb yan mparɨwi, arar kan arɨmŋgɨmar.
Seine Jünger antworteten ihm: "Du siehst doch, wie dich die Leute drängen, und da fragst du: Wer hat mich angerührt?"
32 Kɨrɨm Jisasɨv uñɨmb mbɨkɨr yupɨr hɨrahɨr osapɨr han mparɨwamar han waŋɨn arar handɨv mbah werɨmar.
Doch seine Augen suchten in der Runde, um die herauszufinden, die es getan.
33 Werer ñɨzand anchɨ mbanamb ihɨnd mahoror hamb ndɨh mach ri arar ke ezandɨkŋɨmar. Az mbɨkɨr oman andam hamb ntahorɨzand mbɨ Jisasɨnd pɨŋ ai andamesa mpɨrorɨzɨŋgwɨmar. Mpɨrorɨzɨŋgwi ñi ndɨn kamar. Nzɨ imbɨr ñɨŋɨn are nan mparɨwin amar.
Da geriet die Frau in Furcht, und zitternd vor Angst — denn sie wußte, was ihr geschehen — trag sie hervor, fiel vor ihm nieder und erzählte ihm die volle Wahrheit.
34 Az Jisasɨv ndɨn kamar. Nanch amar. Amakɨr njɨhi aŋkarɨpɨr hamb raz amakɨr ukɨnd osapɨr hamb ndɨh mach ri amar. We omanenta ñɨmb amar.
Er aber sprach zu ihr: "Meine Tochter, dein Glaube hat dich gesund gemacht. Geh hin in Frieden und sei genesen von deiner Plage!"
35 Mach, Jisasɨv hanave kazand wɨram kɨra emŋgemŋga oram Jairusɨnd hamb aimŋgɨmar. Mbɨ ai Jairusɨh wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ ntɨŋ ñanj han kamŋgɨmar. Amakɨr nanch hamb ndɨh mi arɨmŋgɨmar. Amɨ utɨndɨv Anɨŋzɨŋ entand han kɨr mbahon eŋgwan arɨmŋgɨmar.
Während er noch so redete, erschienen Boten aus dem Haus des Gemeindevorstehers und meldeten ihm: "Deine Tochter ist schon gestorben; was bemühst du den Meister noch?"
36 Avɨz Jisasɨv mbɨndɨŋ ya han njɨhameaŋg wɨram anɨŋnsar Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨnd han kɨrɨm kamar. Amɨ ezandɨkŋɨmɨn amar. Yakŋ Ohɨrand aŋkarɨpɨr handɨv njɨhi aŋkarɨpɨr ŋe njɨhamb amar.
Jesus aber beachtete diese Worte nicht weiter, sondern sprach sofort zu dem Vorsteher: "Fürchte dich nicht, glaube nur!"
37 Mach, hanave ke mbɨ Pita, Jems, mach Jemsɨnd ranɨr Jon hanave mpahɨroŋɨn are wɨram emŋgemŋga han erokare kamar. Amɨ mbanaŋ ñɨmbar amar.
Und er ließ niemand mitgehen als Petrus, Jakobus und Johannes, des Jakobus Bruder.
38 Mach, mbɨ we Jairusɨnd oramɨŋ ahevɨkɨrore wamŋgɨz wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb handɨh ñi itɨ ŋgwañ ohɨra ekeh irɨwazaz ihɨrɨv ohɨra sɨmŋgɨmar.
So kamen sie in des Vorstehers Haus. Dort ging es lärmend zu: Jesus hörte lautes Weinen und Klagen.
39 Hanavav ñɨmŋgɨzand Jisasɨv oram unchaŋ ahevohe ndɨŋɨh kamar. Amɨ utɨndɨv itɨ ŋgwañ ekeh ihɨrɨv ohɨra sɨmŋgɨmbɨran amar. Nanch mbanamb mɨmam amar. Mbɨ ikwɨ ŋgañɨñɨmbɨri amar.
Da trat er ein und sagte zu den Leuten: "Was lärmt und weint ihr denn? Das Kind ist ja nicht tot, es schläft nur." Da verlachten sie ihn.
40 Az mbɨ han njɨhame ndɨn ŋɨñ kah aŋkwamŋgɨmar. Avɨz Jisasɨv osa anchɨ han kiaŋgworaŋgwɨz mbɨ oram han erere ahevohe injambɨrɨŋ ñɨmŋgɨmar. Ahevohe ñɨmŋgɨzand Jisasɨv nanch hand mɨŋɨr wanɨr han mach sezɨr undɨmapam hanez ŋɨmbimar. Ŋɨmbi sam nanch hamb mamta me ŋgañɨmar handɨh mpahɨrahevomar.
Nun schickte er die Leute alle hinaus. Nur des Kindes Eltern und seine Jünger, die ihn begleiteten, nahm er mit und trat in das Gemach, wo das Mädchen lag.
41 Ave Jisasɨv omanaka mbɨkɨr han ŋgɨŋe ndɨn kamar. Talita kum amar. (Jisasɨnd ya mbanand ondo han: Nanch, nzɨ nan kin, amɨ ŋaiahav en.)
Er faßte das Kind bei der Hand und sprach zu ihm: "Talitha kum", das heißt: "Mägdlein, ich sage dir: steh auf!"
42 Mach, Jisasɨv hanave kaz nanch mbanamb kɨrɨm ŋaiahe ndamar. Ndazand mbɨ han wamŋgɨz mbɨkɨr mɨŋɨr wanɨrɨnd zɨŋɨmb pɨrorɨŋgaz njɨhi osapɨr njɨhakɨramamŋgɨmar. Nanch mbanand war han oman ŋkiŋkiŋg undɨmaj.
Sofort erhob sich das Mädchen und ging umher. Denn sie war schon zwölf Jahre alt. Da gerieten sie alsbald vor Staunen ganz außer sich.
43 Mach avɨz, Jisasɨv mɨŋɨr wanɨrɨh ya aŋkarɨpɨr ke erokare kamar. Amɨ osa anchɨ emŋgemŋga han enta mban wamŋgɨn handɨv kamŋgɨmɨn amar. Amɨ nanch mban unsa kɨrɨm eŋkwanambar amar.
Doch er gebot ihnen streng, daß niemand davon erführe. Und er ließ dem Kinde zu essen geben.