< Mak 2 >
1 Mach, Jisasɨv zuh ohɨron ñɨñ nde aiampɨra Kaperneamɨŋ ekwaŋg aimar. Mbɨ ai ñɨzand osa anchɨ ui ondond hamb kamŋgɨmar. Jisasɨv ai mbɨkɨr oramɨŋ ñɨñmbɨri arɨmŋgɨmar. Mach, hanave kamŋgɨz, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ya han njɨhame ai aŋkwezawɨmŋgɨmar. Aŋkwezawɨmŋgɨz oram hamb torɨz, impikŋ hanez wɨrambam ñɨmar. Az Jisasɨv ndɨŋ ya eŋgwamar.
Nna bi akyi no, Yesu kɔɔ Kapernaum bio. Oduu hɔ no nnipa pii tee sɛ waba hɔ.
Ankyɛ na nnipa bebree bɛhyɛɛ ofi a na ɔwɔ mu no mu ma tɔ. Ɔkaa asɛmpa no kyerɛɛ wɔn.
3 Mach, wɨram kɨra hamb wɨram emŋga oman andam mahahɨnd han Jisasɨnd pɨŋ hɨraiŋɨn are aimŋgɨmar. Wɨram undɨmajɨvam mbɨndɨŋ hamb iwɨnŋkarɨŋ izɨŋgwi ndɨn hɨraimŋgɨmar.
Mmarima baanan bi de obubuafo bi a wɔso no baa hɔ.
4 Mbɨ ndɨn hɨrai wamŋgɨz sam han osa anchɨvam torɨmar. Avɨz oram umpɨrɨŋ awarohe sam Jisasɨv ñɨmarɨŋon ŋazɨparɨmŋgɨmar. Ŋazɨparɨmŋgɨz mach raz, wɨram mban ŋambiahe kɨrɨpaŋ ŋamŋgɨzand wɨram iwɨnŋkarɨnsɨnd hamb Jisasɨnd pɨŋ ŋkwumar.
Esiane sɛ na wontumi mfa nnipadɔm no mu nkɔ Yesu nkyɛn no nti, wɔforoo ɔdan a Yesu wɔ mu no, kotuu tokuru wɔ atifi. Wɔde obubuafo a ɔda ne kɛtɛ so no faa mu, gyaagyaa no brɛoo de no kɔtoo Yesu anim.
5 Mach, Jisasɨv ndɨŋ waz wɨram kɨra mbanamb njɨhi aŋkarɨpɨr ŋe njɨhamŋgɨmar. Mach az, Jisasɨv wɨram oman andam mahahɨnd mban kamar. Nor amar. Nzɨ enta kɨvah amakɨr han ndɨh usin amar.
Yesu huu wɔn gyidi a wɔwɔ wɔ ne mu no, ɔka kyerɛɛ ɔyarefo no se, “Ɔba, wɔde wo bɔne akyɛ wo!”
6 Mach, mbɨ hanave kaz, wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd hamb ŋgarɨwi mbon mbon njɨhiŋam njɨhamŋgɨmar.
Kyerɛwsɛm no akyerɛkyerɛfo a wɔwɔ hɔ no tee nea Yesu kae no, wɔdwenee wɔ wɔn tirim
7 Utɨndɨv wɨram mbanamb ya kehand han ki arɨmŋgɨmar. Mbɨ Yakŋ Ohɨrah yarahi arɨmŋgɨmar. Yakŋ Ohɨrav mbonam enta kɨvah han imbɨr usɨmɨr arɨmŋgɨmar. Wɨram imbɨm hamb nend arɨmŋgɨmar.
se, “Asɛm bɛn na ɔreka yi! Abususɛm na ɔreka yi! Osusuw sɛ ɔyɛ Onyankopɔn? Onyankopɔn nko na otumi de bɔne kyɛ.”
8 Hanavav njɨhamŋgɨzand, Jisasɨv mbɨndɨŋ njɨhi akŋ han ndɨh wamar. Ave ndɨŋ amare kamar. Amɨ utɨndɨv njɨhi kehan njɨhamŋgɨn amar.
Mpofirim na Yesu huu wɔn adwene ma obisaa wɔn se, “Adɛn na moma asɛm a mekae yi haw mo?
9 Nzɨ utɨman ya wɨram oman andam mahahɨnd kehan kandarin amar. Nzɨ imbɨr kamɨñ, nzɨ amakɨr enta kɨvah han ndɨh usin o nzɨ imbɨr kamɨñ, ŋaiahe, amakɨr iwɨnŋkar han ŋe ov arar kamɨñ amar.
Nea ɛwɔ he na ɛyɛ mmerɛw: sɛ wɔbɛka akyerɛ obubuafo yi se, ‘Wɔde wo bɔne akyɛ wo,’ anaa wɔbɛka se, ‘Sɔre, fa wo kɛtɛ na nantew?’
10 Amɨ han wandɨramŋgɨn amar. Wɨramɨnd Nor hamb, mbɨ isupɨr mban ndɨn ensansɨnd, mbɨ enta kɨvah han imbɨr usɨmɨr amar. Mbɨ hanave ke wɨram oman andam mahahɨnd mban kamar.
Nanso sɛnea ɛbɛyɛ na mubehu sɛ Onipa Ba no wɔ tumi wɔ asase so sɛ ɔde bɔne kyɛ,” Enti ɔka kyerɛɛ obubuafo no se,
11 Nzɨ nan kin amar. Ŋaiahe amakɨr iwɨnŋkar han ŋe oramɨŋ ov amar.
“Mise wo sɛ, sɔre gyina hɔ, fa wo kɛtɛ, na kɔ fie.”
12 Mach, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb werɨmŋgɨzand, wɨram mbanamb ŋaiahe mbɨkɨr iwɨnŋkar han ŋe kɨrɨm ahevomar. Avɨz wɨram akŋ anchɨ akŋ han zɨŋɨmb pɨrorɨŋgaz, mbɨ Yakŋ Ohɨrand ensa ŋambiahe kamŋgɨmar. Arɨ enta kehan eŋambɨr han mɨwarɨm arɨmŋgɨmar. Nendon mɨŋ arɨmŋgɨmar.
Obubuafo yi sɔre bobɔw ne kɛtɛ, na ɔde anigye ne ahosɛpɛw faa nnipadɔm no mu kɔe. Nnipa no ho dwiriw wɔn ma wɔkamfoo Onyankopɔn se, “Yenhuu eyi bi da!”
13 Mach, Jisasɨv we, yamb ohɨra ondɨhondɨh Galilind ampaŋam ekwaŋg omar. We ñɨzand, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ndɨn pɨŋ aimŋgɨmar. Aimŋgɨz Jisasɨv ndɨŋ ya sɨkamar.
Yesu san kɔɔ mpoano hɔ bio, na ɔkaa asɛmpa no kyerɛɛ nnipakuw a wɔahyia wɔ hɔ no.
14 Ya sɨke mach re, we nde waz Livai Alfiusɨnd nor hamb ekwanz uŋkɨ oramɨŋ ŋkañɨmar. Az Jisasɨv ndɨnɨh kamar. Amɨ yan mpehɨraiv amar. Az ŋaiahe Jisasɨh kɨrɨm mpehɨromar.
Bere a ɔnam mpoano hɔ no, ohuu Alfeo ba Lewi sɛ ɔte atowgyei. Ɔka kyerɛɛ no se, “Di mʼakyi.” Na Lewi sɔre dii nʼakyi.
15 Mach, Jisasɨv Livaind oramɨŋ we ahevomar. Ahevohe ŋkañi unsa namar. Wɨram kɨra ekwanz uŋkɨ ŋaŋɨnd, wɨram kɨra enta kɨvah sɨzɨnd hambez, mbɨ Jisasɨnd sezɨrmen ŋgarɨwi Jisasmen unsa pamɨnd namŋgɨmar. Wɨram kɨra kehamb Jisasɨŋam mpehɨrɨndamŋganj.
Saa anadwofa no, Lewi too pon, too nsa frɛɛ ne mfɛfo towgyefo ne nnebɔneyɛfo bi sɛ wɔmmra na ɔne wɔn ne Yesu ne nʼasuafo no nto nsa nnidi. Nnipa a wodii Yesu akyi no bi te sɛ Lewi ara pɛ.
16 Mach, wɨram untɨm Farisind wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd hamb mbɨ wamŋgɨz, Jisasɨv wɨram kɨra ekwanz uŋkɨ ŋaŋɨndmen mach wɨram kɨra enta kɨvah sɨzɨnd hamen hanave ŋgarɨwi unsa pamɨnd namŋgɨmar. Avɨz wɨram untɨm Farisind hamb Jisasɨnd sezɨr han mbanave amarɨmŋgɨmar. Utɨndɨv Jisasɨv wɨram kɨra ekwanz uŋkɨ ŋaŋɨndmen mach wɨram kɨra enta kɨvah sɨzɨnd hamen ŋgarɨwi unsa pamɨnd namŋgi arɨmŋgɨmar.
Farisifo no huu sɛ ɔne nnebɔneyɛfo ne towgyefo ato nsa redidi no, wobisaa nʼasuafo no se, “Adɛn nti na ɔne towgyefo ne nnebɔneyɛfo to nsa didi?”
17 Hanave kamŋgɨz, Jisasɨv mbɨndɨŋ ya han njɨhame kamar. Osa anchɨ mahoror mah hamb mbɨ uvitand pɨŋ momŋgɨrɨm amar. Osa anchɨ mahororɨnsɨndɨvam hamb mbɨ uvitand pɨŋ omŋgɨj amar. Handɨv nzɨ osa anchɨ imbɨr han ŋɨmbɨŋɨn are maindaim amar. Nzɨ osa anchɨ enta kɨvah sɨzɨnd han ŋɨmbɨŋɨn are aindaiyin amar.
Yesu tee nea wɔkae no, obuaa wɔn se, “Wɔn a wɔwɔ ahoɔden no, ɔyaresafo ho nhia wɔn, na wɔn a wɔyare no na ɔyaresafo ho hia wɔn. Mamma sɛ merebɛka akyerɛ atreneefo sɛ wɔnsakra wɔn adwene na mmom, nnebɔneyɛfo.”
18 Mach, ui haŋonaŋg Jonɨnd sezɨr hamb unsa wɨv akarɨmŋgɨzand wɨram untɨm Farisindɨvez unsa wɨv akarɨmŋgɨmar. Unsa wɨv akare ñɨmŋgɨzand, osa anchɨ hamb ai Jisasɨh amarɨmŋgɨmar. Utɨndɨv Jonɨnd sezɨr hamb unsa wɨv akare ñɨmŋgɨzand wɨram untɨm Farisind sezɨr hambez unsa wɨv akarɨmŋgɨmbɨri arɨmŋgɨmar. Amakɨr sezarɨp nend arɨmŋgɨmar.
Da bi a Osuboni Yohane akyidifo ne Farisifo no redi mmuada no, nnipa bi kɔɔ Yesu nkyɛn kobisaa no se, “Adɛn nti na Yohane ne Farisifo no akyidifo di mmuada na wʼakyidifo de, wonni mmuada?”
19 Az Jisasɨv ndɨŋ ya ahɨmb kamar. Yuŋk kehaŋon wɨram emŋga hamb anchɨ han ŋaŋɨnj amar. Az kambɨrunjɨr mbɨkɨr hamb unsa wɨv haŋ imbɨr akarɨndɨramŋgi oh a amar. Wɨram kehamb mbɨkɨr kambɨrunjɨrɨmen ñɨzand nend amar.
Yesu nso bisaa wɔn se, “Moahu ayeforokunu nnamfo a wɔbɛba ayeforo ase a wɔbɛka se, wɔredi mmuada nti wɔrennidi ana? Mmere dodow a wɔne ayeforokunu no nam no de, wɔrenni mmuada da.
20 Mbɨ ñɨz ñɨzand wɨram emŋgemŋga hamb ai ndɨn hɨromŋgɨzand mbɨkɨr kambɨrunjɨr hamb unsa wɨv haŋ akarɨndɨramŋgi amar.
Na da bi bɛba a, wɔbɛfa ayeforokunu no afi wɔn nkyɛn. Saa bere no na wobedi mmuada.
21 Mach, mbɨ mbahon kamar. Uñɨmb imɨn pach icha han ŋe imɨn ipɨra han samɨr amar. Mbɨ hanavɨz, imɨn pach icha hamb ŋambivɨz ipɨra hamb unchɨrahandari amar. Unchɨrahaz mɨn ohɨra ñɨndari amar.
“Ɛte sɛ wode ntama foforo atare ntama dedaw mu. Dɛn na ɛba? Ntaremu no bɛtew ntama dedaw no mu, na ayi afi mu, na ama tokuru a ɛda hɔ no aso asen kan de no.
22 Uñɨmb kɨrɨpa nor yamb icha han ŋe mɨra ohɨrand upɨr aŋan ipɨra haŋ ichɨmŋgɨmɨr amar. Mbɨ hanavɨz, kɨrɨpa nor yamb hamb mpohɨrarɨz mɨra ohɨrand upɨr aŋan hamb akakŋɨndari amar. Avɨz mɨra ohɨrand upɨr aŋan hamb kɨrɨpa nor yamb hansɨnd kɨvah randari amar. Wɨram hamb kɨrɨpa nor yamb icha han ichɨŋɨn are, mɨra ohɨrand upɨr aŋan icha haŋ ichɨmŋgɨj amar.
Munim sɛ wɔmfa nsa foforo ngu aboa nhoma nkotoku dedaw mu. Anyɛ saa a, ɛbɛpae. Nsa no behwie agu, na nkotoku a nsa no wɔ mu no nso bɛpaapae. Ɛsɛ sɛ wɔde nsa foforo gu nkotoku foforo mu.”
23 Mach, Yakŋ Ohɨrand Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd emŋga haŋ Jisasɨv sezɨrmen wit warɨŋ ŋgwevohe empasamɨŋ omŋgɨmar. Omŋgɨzand, sezɨrɨv wit han erɨherɨh nan omŋgɨmar.
Homeda bi a Yesu ne nʼasuafo nam aburowfuw bi mu no, asuafo no pempan aburow no bi wee.
24 Avɨz wɨram untɨm Farisind hamb Jisasɨh kamŋgɨmar. Utɨndɨv amakɨr sezarɨv chonj han kware Yakŋ Ohɨrand Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd haŋ ntɨŋ ŋamŋgɨmbɨri arɨmŋgɨmar.
Farisifo no bi ka kyerɛɛ Yesu se, “Hwɛ, adɛn na wɔreyɛ nea etia mmara Homeda?”
25 Az ndɨŋ kamar. Amɨ enta Devitɨv sɨmar han Yakŋ Ohɨrand anɨŋzɨŋ enta unchaŋ ñi han mamehɨmŋgɨrɨm toh amar. Abiatarɨh wɨram anɨŋnsar ohɨra hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd hamb ñɨzand, Devitɨv wɨram untɨm mbɨkɨrmen ñi unsa mah raz unsandɨv mahɨmŋgɨmar amar. Ave Devitɨv Yakŋ Ohɨrand Oram unchaŋ ahevohe eŋka Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamŋgɨmar han ŋe namar amar. Eŋka kehan wɨram imbɨm hamb ŋe nan han nend amar. Chonj ohɨra amar. Wɨram kɨra hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd hambam namŋgɨj amar. Hanaŋg Devitɨv ŋe ne wɨram untɨm mbɨkɨr han eŋkwanamar amar.
Yesu nso bisaa wɔn se, “Monnkenkan nea Ɔhene Dawid yɛe, bere a ɔkɔm dee ɔne wɔn a na wɔka ne ho no,
ne sɛnea ɔkɔɔ Onyankopɔn fi wɔ Ɔsɔfopanyin Abiatar bere so, na ɔne wɔn a wɔka ne ho kodii brodo a wɔde abɔ afɔre ama Onyankopɔn no, a obiara nni ho kwan sɛ odi, gye asɔfo nko ara no pɛ? Na ɛno nso tia mmara.
27 Mach, Jisasɨv ekwaŋg ke ndɨŋ kamar. Yakŋ Ohɨrav osa anchɨ hamb mbɨkɨr Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd han hɨrawɨmŋgɨz are ŋgamɨmar oh a amar. Nend amar. Mbɨ mbɨkɨr Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd hamb osa anchɨ han hɨrawɨz are ŋgamɨmar amar.
“Onipa nti na wɔyɛɛ Homeda, na ɛnyɛ Homeda nti na wɔbɔɔ onipa.
28 Handɨv Wɨramɨnd Nor hamb Yakŋ Ohɨrand Yuŋk Wɨr Ñɨñɨnd kehanez mbɨ Anɨŋnsar Ohɨra ñi amar.
Enti Onipa Ba no yɛ Homeda so wura mpo!”