< Mak 13 >
1 Mach, Jisasɨv Yakŋ Ohɨrand marɨvai oram ohɨra han erere ozand sezɨr emŋga mbɨkɨr hamb ndɨn ya mbanave kamar. Anɨŋzɨŋ entand, amɨ nsɨham ohɨra akŋ imbɨrpamun mban we nsɨham oram ohɨra akŋ imbɨrpamun mbanez wav amar.
U Yesu vulgenda mutembile, ukongi yumo akhambuncha, “Imanyisi, lola amaule aga ga khu suugesya na majengo!”
2 Az Jisasɨv ndɨn mbɨŋ mbanave kamar. Amɨ oram nsɨham ohɨra akŋ imbɨrpamun mbanan wan oh a amar. Njɨmɨnj haŋ wɨram hamb oram akŋ mbanan akore uvɨhaindɨramŋgi amar. Ave mbɨ nsɨham emŋga han ererɨmŋgɨz nsɨham emŋgand insɨŋ mɨŋkañɨndɨram amar.
Akhambula, wilola amajengo amavaha aga? Lisikhuli eliwe elevakhwa lisigala pakianya paliwe elenge lilyo salelogwa pasi.”
3 Mach, Jisasɨv aparɨma Oliv handɨh ŋkañi waz Yakŋ Ohɨrand marɨvai oram ohɨra hamb mbɨhoh handɨh ñɨmar. Az Pita, Jems, Jon, Andru, hanave mbon ikumun Jisasɨnd pɨŋ ai ndɨn amarɨmŋgɨmar.
Umwene vu atamile pa khiamba kya miseituni khu sana khu tembile, u Peteli, u Yakobo, u Yohani nu Ndeleya vakhapuncha khuvutitu,
4 Arɨŋ kan wam, hanɨhan mbanamb nzɨhandɨhaŋ ahevakarɨndɨramŋgi arɨmŋgɨmar. Utɨman mboz ahevakarɨz han we kandɨrarɨŋ arɨmŋgɨmar. Hanɨhan utuhutuh kɨr ohɨra hamb ikwɨm ndɨh ahevakarɨndɨramŋgi arar kandɨrarɨŋ arɨmŋgɨmar.
“Imbombo, inchii nchiwa va ndeli? Hange kheilekhu eikhe hwani kya yene?”
5 Az Jisasɨv ndɨŋ ondo ake kamar. Amɨ omanenta wehɨrɨvar amar. Ave wɨram emŋga hamb ai andɨŋ yosa kamɨnj amar.
U Yesu akhatengula ukhuvavula, “Muve mcho umunu vevoni asite ukhuva siova.
6 Wɨram akŋ hamb ihɨnd ensaŋ ai kandɨramŋgi amar. Han nzon arar kandɨramŋgi amar. Ave mbɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ han yosa sɨndɨramŋgi amar.
Vingi vikhuincha khulitawa lyango vitinchaga, 'Une nene luleli,' na vikhivayancha vingi.
7 Mach, njɨmɨnj haŋ amɨ ihɨrɨv ohɨra aŋkwɨnd han, mach yansɨ aŋkwɨ ohɨra hamb ui nzɨmoh nzɨmoh haŋ ahevakarɨz han njɨhame, amɨ ntamŋgɨmɨn amar. Yakŋ Ohɨrand njɨhi hamb mbanave ñɨmar amar. Hanɨhan utuhutuh kɨr ohɨra mbanamb ahevɨkɨrorɨndɨramŋgi amar. Kɨrɨm yuŋk ansam han ichar amar.
Vumupulekha embancha nenchovele ncha mbancha musite ukhudwada pakhuva imbombo ncha lasima ukhuhumila pakhuva umwisyo badu.
8 Wɨram akŋ anchɨ akŋ yimbɨm pamuhɨnd hamb wɨram akŋ anchɨ akŋ yimbɨm emŋgand hamen ŋondɨrahe era mpandɨramŋgi amar. Ave wɨram akŋ anchɨ akŋ wɨram anɨŋnsar ohɨrand kwɨ ñɨmŋgɨj hamb wɨram akŋ anchɨ akŋ wɨram emŋga anɨŋnsar ohɨrand kwɨ ñɨmŋgɨj hamenez ŋondɨrahe era mpandɨramŋgi amar. Mach, isupɨr nzɨmoh nzɨmoh han oŋɨra hamb tɨm emŋga tɨm emŋga ŋandari amar. Mach, rapɨrɨvam rapɨrɨvam ñɨz unsa mah apar ñɨzand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb unsandɨv mahɨndɨramŋgi amar. Hanɨhan utuhutuh mbanamb ahevakarɨndɨramŋgi han anchɨ kɨrav nornanch akarɨŋɨn are pɨrɨvɨr ohɨra ŋamŋgɨj haremampaŋg amar.
Pakhuva ikhilunga khiihe galekhuta khuilwa nekhilunga ekhenge. Pivane khesenyenge isehemu nyingi, ne njala. Ugu gumwanjo gwa luvavo.
9 Mach, haŋonaŋg amɨ amonaŋg omanenta wehɨrɨvar amar. Mbɨ andɨŋ ŋɨmbi ya oram ohɨraŋ mach Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ hɨrohe andɨŋ orɨndɨramŋgi amar. Amɨ yandɨv wɨram kɨra anɨŋnsar ohɨra osa anchɨnd mach wɨram kɨra anɨŋnsarɨnd, mbɨndɨŋ emansɨŋ aŋkwañɨndɨramŋgɨn amar. Ave amɨ ndɨŋndɨv Yakŋ Ohɨrand ya imbɨr han eŋgwandɨramŋgɨn amar.
Muve miho. Vuvikhuva helakha mu balasa, nukhu vatova muma Sinagogi. Gavene vikhu vimikha khuvulungolo khuva vaha na khuva kuludeva khunjila yango, nduvu suhuda khuvene.
10 Az Yakŋ Ohɨrand njɨhi hamb mbanave ñi amar. Wɨram akŋ anchɨ akŋ yimbɨm emŋgand emŋgand han Yakŋ Ohɨrand ya imbɨr han mboz eŋgwamŋgɨz amar.
Welemenyu linogiwa lilumbileliwe khuvanya panji voni.
11 Ave, mbɨ andɨŋ ŋɨmbi ya oramɨŋ hɨromŋgɨz amɨ ya han uti arar kandɨramŋgɨn handɨv njɨhi osapɨr njɨhamŋgɨmɨn amar. Ya akŋ pɨr akŋ han andɨŋ Yakŋ Ohɨrand Kɨpɨr Imbɨr hamb eŋgwandari han, haŋon kɨrɨmam kavar amar. Ya mbanan njɨhi amandɨŋon mɨkandɨramŋgɨm, nend amar. Kɨpɨr Imbɨr Yakŋ Ohɨrand hamb mbon kandari amar.
Vuvikhuvibata nukhuva kabisi, msite ukhudwada eikhei yakhei va muunchova. Mugati musikhe ugwa, vikhuvapa kheikhi eikya khunchova; samuuva mulemule umuli yakhiva umepo umbalanche.
12 Wɨram hamb mbɨkɨr ranɨrɨh mamta ororndɨv ranɨrɨh ya oramɨŋ hɨrondari amar. Mach, wanɨrɨv mbɨkɨr nornanch han hanaveonaŋg randari amar. Nornanch hambez mɨŋunjɨr wunjɨrɨnd ya han mɨnjɨhamɨndɨramŋgɨm, mbɨ ndɨŋ mamta orempɨrɨndɨramŋgi amar.
Ulukolo ikhusitakha ulukololule ukhufya, ubaba nu mwana va mulene. Ava navikhweima vunge navo dada yavo nukhuva vikha vabudiwe.
13 Avɨz ihɨnd ensandɨv wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb andɨŋ wamŋgɨz mbɨndɨŋ mpɨ hamb kɨrɨm kɨvah randɨramŋgi amar. Kɨrɨm osa anchɨ hamb aŋkarɨpɨron ñɨmŋgɨzand yuŋk ansam hamb ahevakarɨndari han Yakŋ Ohɨrav ndɨŋ ekwaŋg ŋɨmbɨndari amar.
(Mtachukiwa na kila mtu kwa sababu ya jina langu. Lakini atakayevumilia mpaka mwisho, mtu huyo ataokoka.
14 Jisasɨv mbahon mbanave kamar. Amɨ wamŋgɨn, nsɨham kɨvah wɨramb omanɨŋ ŋaŋ hamb sam Yakŋ Ohɨrav erokarɨj handɨh aŋkwañɨndari amar. (Wɨram anɨŋzɨŋ enta mban amehehɨnd hamb omanenta njɨhamɨz.) Mach, wɨram kɨra aiampɨra akŋ Judiand ñɨhɨrɨmŋgi hamb kɨrore aparɨma akŋ aparɨma haŋ omŋgɨz amar.
Vumlolile uluvipolwa vuvivi lweimile pala apasapi nogiwa ukhumwema(uvikhweimba na alumanye), pu avavali nugati mwa Yuda vanyilelanga khufiamba,
15 Az wɨram oram umpɨrɨŋ ñi ŋkaindari kehamb, mbɨ mbɨkɨr hanɨhan han ŋɨmbɨŋɨn are ekwaŋg oram unchaŋ ahevomɨnj amar.
Nu vialei khukianya khu nyumba, ikhage pasi pa nyumba, ewo khutola kyukyoni ei khele khunji,
16 Wɨram war unchaŋ ñɨndari kehamb, mbɨkɨr yupɨr hɨrahɨr osapɨr han ŋaŋɨn are ekwaŋg oramɨŋ omɨnj amar.
Nu vialei khukhialo asite ukhuvaya khulola eimlenda gwa mwene.
17 Mach, yuŋk haŋonaŋg anchɨ kɨra mpɨnsɨnd mach anchɨ kɨra nornanch aŋkwɨrnsɨnd man icha namŋgi kehamb, mbɨ kɨr ohɨra ŋandɨramŋgi amar.
Lwa vene avadala avanya vinchitu navi khwosya isikhu incho!
18 Amɨ Yakŋ Ohɨra ahaz orɨmŋgɨn, kɨr ohɨra hamb apɨñɨnd haŋ mahevakarɨndɨram amar.
Mudovage ukhuta yeisite ukhuhumila usikhe gwa mepu.
19 Mach, haŋonaŋg hanɨhan kɨr ohɨra hamb ñɨndari amar. Eŋambɨrun Yakŋ Ohɨrav isupɨr mban ŋgame ŋgamɨmar han aim atɨ irɨh ñɨñmbɨrarɨŋ han, eŋambɨr han kɨr ohɨra kehand hamb mahevakarɨm ramar amar. Mach, njɨmɨnj hanez kɨr ohɨra kehand hambez ekwaŋg mahevakarɨndɨram amar.
Pakhuwa khuiva nei sida eimbaha eiyesayegele yeihumile, ukhuhuma Unguluve vuivumba eikheilunga, mpakha lino, sayegelile ukhuhumila na sayi ulesya ukhumila.
20 Kɨrɨm Yakŋ Ohɨrav kɨr ohɨra kehandɨv yuŋk han pach ŋgamɨmah ramɨr han, wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb mɨŋamun kwevɨrɨmŋgɨmɨr amar. Kɨrɨm osa anchɨ mbondɨv uyɨzɨŋgwɨmar kehandɨv njɨhame, handɨv Yakŋ Ohɨrav yuŋk han pach ŋgamɨndari amar.
Impakha udaada vuapuungwisye isikhu, gusikhuli mbilei ufu vakhova gumii pona, pakhuva khunjila ya vagolofu, avayakhiva ikhuva hala, ipungusya inamba ocha sikhu.
21 Mach, haŋonaŋg andɨŋ wɨram emŋgav kandari amar. Wavar arar kandari amar. Wɨram Yakŋ Ohɨrav mbɨkɨr osa anchɨ ekwaŋg ŋɨmbɨmbɨndɨv uyɨŋgwamɨmar hamb, mbɨ mbanɨmb ñi o mbɨhoh kenɨmb ñi arar kandari amar. Mbɨkɨr ya han njɨhi aŋkarɨpɨr ŋe njɨhamŋgɨmɨn amar.
Usikheli ugwa unga umunu ukhuvavula, ukhuta, u Yesu Kristi alei khunu! Awo alei apa!' msite ukhwudikha.
22 Wɨram kɨra yosand hamb ahevakarɨndɨramŋgi amar. Hanaveaŋg kandɨramŋgi amar. Yan wɨram Yakŋ Ohɨrav mbɨkɨr osa anchɨ ekwaŋg ŋɨmbɨmbɨndɨv uyɨŋgwamɨmar han kaz aiin hamb arar kandɨramŋgi amar. Hanaveaŋg kandɨramŋgi amar. Yan wɨram Yakŋ Ohɨrand ya injambɨr ahe sɨkah emŋga hamb arar kandɨramŋgi amar. Ave mbɨ Yakŋ Ohɨrav ndɨŋ kaz mbɨ ntɨŋ Yakŋ Ohɨrand ŋaŋ mbɨramɨŋɨn are ntɨŋ aŋkarɨpɨr pamuh han sɨndɨramŋgi amar. Mach, mbɨ utuhutuh ntɨŋ aŋkarɨpɨr endɨraparam han sɨndɨramŋgi amar. Ave osa anchɨ Yakŋ Ohɨrav mbondɨv uyɨzɨŋgwɨmar han ŋɨmbi empasam kɨvahɨŋ hɨroŋɨn are mbɨ ndɨŋ yosa sɨmŋgɨmar.
Pakhuva ava Kristi avavudesi navanyamalago avavudesi vihumila na vihumiaga ifihwani, ni fisaugo puvavasiove hate avagalola.
23 Handɨv amɨ omanenton wehɨrɨvar amar. Utuhutuh hamb ahevakarɨndari handɨv, andɨŋ ya han ndɨh kandɨkin amar.
Muve miho! Nei vavalile aga goni vu badu akhasikhe.
24 Mach, Jisasɨv mbahon kamar. Utuhutuh kɨr ohɨra hamb mach raz, haŋonaŋg rapɨr hamb zuh razand tɨhɨr hambez mɨkɨrandɨram amar.
Ulwakhuva vayihumila eitasu va sikhu icho, eilinchuva liva hisi, umulenchi saguu humwa ulumuli lwa lwene,
25 Mach, ndɨvah hamb raka han erere ŋgorahɨrɨndɨramŋgi amar. Avɨz utuhutuh aŋkarɨpɨr rakand hambez kɨrɨm ntandɨramŋgi amar.
Inondwe nchiigwa ukhuhuma khuuki anya namakha agali khukianya gisiekhanikha.
26 Mach, yuŋk haŋonaŋg wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb wamŋgɨzand Wɨramɨnd Nor hamb raka unchaŋ ñi mbɨkɨr aŋkarɨpɨr ohɨransɨnd mach mpamɨnd ohɨransɨnd aindari amar.
Puvikhombona umwana va Adamu vuikhuincha, mumavingo khuu makha mingi nuvu dwadwa.
27 Mach, yuŋk haŋonaŋg mbɨ Yakŋ Ohɨrand mapɨŋ akŋ han kaz we osa anchɨ mbondɨv uyɨzɨŋgwɨmar han isupɨr nzɨmoh nzɨmoh ñɨmŋgi handɨh aŋkwezawɨndɨramŋgi amar.
Pu isuha avasuhwa va mwene ukhuvalunga manwa pu paninei avagolofu va mwene uvupande vune wa khilunga, ukhuhuma khumwi syo wa gwa khulunga mpakha umwisyo gwa khukianya.
28 Mach, Jisasɨv mbahon kamar. Amɨ ya ahɨmb ai fikɨnd haŋ ondo wavar amar. Aiyena nor nor mbɨkɨr hamb yambɨnsɨnd ñɨz zɨŋ ŋkwɨrɨŋ nor nor hamb ondo ake ahaj han, amɨ wamŋgɨn yambɨnd iŋgi hamb ikwɨm ndɨh ivɨndari amar.
Khubikheli mumanyilage ubukha vusaguwesya ukhu vikha amaswalinkhei mbeivi pu mukhulumanya ukhuta eikhei nchuva kheifikhe.
29 Mach, hanaveonaŋg, nzɨ hanɨhan andɨŋ kaŋ ahevakarɨndari han we wamŋgɨn yuŋk ansam hamb ikwɨm ndɨh ivɨndari amar.
vuyueiwo, vumivona imbombo inchii nchihumila mulumanye ukhuta alipipi nuundiango.
30 Nzɨ andɨŋ mɨŋun kin amar. Osa anchɨ irɨh ñɨmŋgɨmbɨri mbanamb mamah ramŋgɨzand utuhutuh akŋ hamb haŋ ahevakarɨndari amar.
Luleli, nikhuvavula, ukhuta eikheivumbukho akhei sakhuluta khutali vu imbombo nchii sanchii humile.
31 Mach, rakand isupɨrɨnd mbɨ undɨmaj kwevɨrɨndɨramŋgi amar. Kɨrɨm ihɨnd ya hamb mɨkwevɨrɨndɨram amar.
Khukianya na pasi filuta, lakhini amamenyu gango safiluta lusikhu.
32 Mach, Jisasɨv mbahon kamar. Utuhutuh mbanamb ahevakarɨndari han wɨram emŋgavaŋg mbɨ yuŋk, rapɨraŋk han mɨwarɨm amar. Yakŋ Ohɨrand mapɨŋ akŋ hamb mach Nor mbɨkɨr hambez mɨwamŋgɨrɨm amar. Yakŋ Ohɨravam yuŋk mbanan waj amar.
Pakhuva eisikhu nelinchova na khasikhei asipali uviakhamanyile navavasuhwa vakhukianya nayu mwana, ila udaada.
33 Utuhutuh mbanamb ahevakarɨndari han amɨ mɨwamŋgɨrɨm amar. Handɨv amɨ ŋkɨrañi omanenton wehɨrɨvar amar.
Mave miho, lola, samulumanyile isikhei mukhii gi humile. (Zingatia: Mstari huu, “Muwe waangalifu, Tazameni na ombeni kwa sababu...” haumo kwenye nakala za kale).
34 Han, wɨram emŋgav mbɨkɨr oram erere we ui emŋgaŋ ndamɨr emampaŋg amar. Ave mbɨ mbɨkɨr wɨram kɨra ntɨŋ mamah ŋaŋɨnd hamb mbɨkɨr utuhutuh akŋ han werɨmŋgɨz are, mbɨ ndɨŋndɨv ntɨŋ pamuh pamuh rar ambɨroror eŋgwarɨmbɨmɨr amar. Ave mbɨ wɨram impikŋ wehɨrehɨrɨnd han kamɨr amar. Amez omanenta werɨv arar kamɨr amar.
Muve miho lolaga nu khudova pakhuva: yilii ndumunu uvei isafili ikhuyilekha enyamba ya mwene nukhumbikho umbombi va mwene ukhuva undoleli va nyumba, khula munu ne mbombo ya mwene. Nukhumbula undindilenchi ukhutama miho.
35 Handɨv amɨ omanenton werɨvar amar. Amɨ yuŋk oram wanɨrɨv ekwaŋg aindari han amɨ mɨwamŋgɨrɨm amar. Han mbɨ nanempand o zuh urɨm aindari han o aporamɨndɨv orazand aindari han o mband zuhun aindari hanez amɨ mɨwamŋgɨrɨm amar.
Muve miho! Pakhuva samlumanyile ndeli umbaha vanyumba ivuya muvomba, yiwesekhana lyakheimihe, pakilo pagati usikhei elikongove vulivikha eulo vukilo.
36 Ave mbɨ pams haŋon ai waz amɨ ikwɨ mbah ŋgañɨmŋgɨmɨn amar.
Eingave ikhwincha khunjila ya khukenyemula, asite ukhukhuvona ugonelile.
37 Ya mban andɨŋ eŋgwin han, wɨram akŋ anchɨ akŋ mɨŋam ndɨŋndɨvez eŋgwin amar. Handɨv amɨ omanenta wehɨrɨvar amar.
Kheila eikhei ninchova khuliuve ninchova khwu khila munu: muve miho”!