< Mak 12 >

1 Mach, Jisasɨv ndɨŋ ondo ake ya ahɨmb akŋ han kamar. Wɨram emŋgav kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd war uimɨr amar. Ui imbɨz han ŋakare mɨn ohɨra awamɨr amar. f Ave mbɨ wɨram kɨrav war mban wehɨrehɨrɨndɨv war oram asɨmɨr amar. Ave mbɨ war mban wɨram kɨra emŋgemŋgand oman insɨŋ ŋgamɨr amar. Mach, kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd wanɨrɨv kamɨr amar. Amɨ ihɨnd war mban omanenta wehɨre mach kɨrɨpa nor yambɨnd hanaveaŋg ŋandɨramŋgɨn arar kamɨr amar. Ave mbɨ isupɨr taŋɨpɨr handɨh omɨr amar.
ישוע סיפר לעם את המשל הבא:”איש אחד נטע כרם ענבים ובנה גדר, יקב ומגדל שמירה. הוא השכיר את הכרם לכורמים ונסע לחוץ לארץ.
2 Avɨz kɨrɨpa nor yambɨnsɨnd hamb mɨŋ ŋgwi ntawɨmɨr amar. Ave war wanɨrɨv wɨram ntɨŋ mamah ŋamɨr pamuh kehan kaz wɨram kɨra kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd war ntɨŋ ŋamŋgɨmɨr hand pɨŋ omɨr amar. Ndɨndɨv kɨrɨpa nor yambɨnsɨnd han eŋgwamŋgɨz are omɨr amar.
בזמן הבציר שלח בעל־הכרם את אחד מאנשיו לאסוף את הרווח מיבול הענבים,
3 Avɨz wɨram kɨra war ntɨŋ ŋamŋgɨmɨr hamb wɨram mban ŋe orɨmŋgɨmɨr amar. Ave ndɨn kiaŋgwɨmŋgɨz mamahon omɨr amar.
אולם הכורמים התנפלו על השליח, הכו אותו ושלחו אותו חזרה אל בעל־הכרם בידיים ריקות.
4 Mach, war wanɨrɨv wɨram ntɨŋ mamah ŋamɨr emŋga han kaz we ndɨŋ pɨŋ omɨr amar. Avɨz mbɨ zɨ mbɨkɨr han orampɨhe ampi eŋgwe ndɨn kɨvahun sɨmŋgɨmɨr amar.
”בעל־הכרם שלח מישהו אחר אל הכורמים, אך גם אותו הכו ואף פצעו את ראשו.
5 Az war wanɨrɨv wɨram emŋga han kaz oz ndɨn mamta orɨŋgamŋgɨmɨr amar. Avɨz war wanɨrɨv wɨram akŋ han kaz ndɨŋ pɨŋ omŋgɨmɨr amar. Ave hanaveaŋg orempɨre mach hanaveaŋg mamta orempɨramŋgɨmɨr amar.
השליח הבא נרצח וכל השליחים שבאו לאחר מכן לכרם הוכו או נרצחו. לבסוף נשאר לבעל־הכרם עוד שליח אחד – בנו היחיד. בלית ברירה הוא שלח את בנו, בתקווה שלפחות אליו יתייחסו הכורמים בכבוד.
6 Avɨz wɨram pamuh ñɨmɨr amar. Wɨram mban mbɨkɨr nor, mbɨ ndɨndɨvon ramɨr amar. Mach, ansam han nor mbɨkɨr han kaz mbɨ wɨram kɨra war ntɨŋ ŋamŋgɨmɨr hand pɨŋ omɨr amar. Mbɨkɨr wanɨrɨv mbon mbanave kamɨr amar. Mbɨ ihɨnd nor han we ampi ake mbɨkɨr ya han imbɨr njɨhamɨndɨramŋgi arar kamɨr amar.
7 Kɨrɨm wɨram kɨra war ntɨŋ ŋamŋgɨmɨr mbanamb mbon ya mbon ya kamŋgɨmɨr amar. Wɨram mbanamb utuhutuh wanɨrɨnd han mɨŋam ŋandari arar kamŋgɨmɨr amar. Aimŋgɨn ndɨn mamta orɨm arar kamŋgɨmɨr amar. Az war mban arɨŋɨndɨvam arar kamŋgɨmɨr amar.
אבל כשראו הכורמים את הבן מרחוק, אמרו:’הנה בא יורש הכרם; הבה נהרוג אותו, ואז יהיה הכרם שלנו!‘
8 Ave ndɨn ŋe mamta ore kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd war akɨp handɨh avɨzumŋgɨmɨr amar.
הם תפסו את הבן, רצחו אותו והשליכו את גופתו מעבר לגדר.
9 Avɨz war wanɨr hamb utɨzɨmɨr amar. Mbɨ ai wɨram kɨra kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd war ntɨŋ ŋamŋgɨmɨr mban mamta orempɨramɨr amar. Ave kɨrɨpa nor yambɨnsɨndɨnd war mban wɨram emŋgemŋga han eŋgwamɨr amar.
”מה לדעתכם יעשה בעל־הכרם כאשר ישמע את מה שקרה? מובן שיבוא בעצמו, יהרוג את כל הכורמים וישכיר את הכרם לאחרים.
10 Amɨ Yakŋ Ohɨrand anɨŋzɨŋ enta mban mamehɨmŋgɨm oh a amar. Ya mbanamb mbanave ki amar. Nsɨham mban wɨram kɨra oram asazɨnd hamb mbɨ kɨvah are ŋavɨzumŋgɨmar arar ki amar. Kɨrɨm nsɨham mbanamb nsɨham anɨŋnsar ukɨnd ñi arar ki amar.
האם אינכם זוכרים שככה כתוב בתהלים?’אבן מאסו הבונים היתה לראש פינה,
11 Yakŋ Ohɨrav mbon kaz ndɨh ahevakari arar ki amar. Handɨv arɨ ndɨn warɨŋ mbɨ arɨŋɨnd ampɨn insɨŋ imbɨrun ñi arar ki amar.
מאת ה׳ היתה זאת; היא נפלאת בעינינו‘.“
12 Ave mach, mbɨ wamŋgɨz, Jisasɨv ya ahɨmb ndɨŋndɨv kamar. Avɨz mbɨ Jisas aŋgwore ŋaŋɨndɨv njɨhamŋgɨmaraŋg, kɨrɨm wɨram akŋ anchɨ akŋndɨv ezandɨkŋahambɨmŋgɨmar. Ave mbɨ Jisas erere omŋgɨmar.
ראשי הכוהנים, הזקנים והסופרים רצו לאסור אותו בו במקום, כי הבינו שבמשל זה הוא מתכוון אליהם – שהם הכורמים הרשעים. אולם הם פחדו לגעת בו בגלל ההמון הרב שהיה שם. על כן ויתרו לו והלכו לדרכם.
13 Mach ave, mbɨ kamŋgɨz wɨram untɨm Farisind hamb wɨram untɨm Herotɨnd hamen Jisasɨnd pɨŋ aimŋgɨmar. Ave mbɨ Jisasɨv yaya opɨha kaz ndɨn ya oramɨŋ hɨroŋɨn are aimŋgɨmar.
אולם הם שלחו אליו כמה מאנשי הורדוס ופרושים, כדי שייכנסו איתו לשיחה וינסו לגרום לכך שיאמר משהו נגד החוק, על־מנת שתהיה להם עילה לאסור אותו.
14 Ave mbɨ ai ndɨn kamŋgɨmar. Anɨŋzɨŋ entand, arɨ ndɨh warɨŋ, amɨ wɨram ya mɨŋun karɨn arɨmŋgɨmar. Amɨ wɨram akŋ hamb handɨhambam arar njɨhame ndɨŋndɨv enta pamuh rarɨn arɨmŋgɨmar. Ave wɨram ensansɨnd o ensa mah amɨ ndɨŋndɨv hanaveam rarɨn arɨmŋgɨmar. Ya mɨŋɨndɨv amɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ Yakŋ Ohɨrand enta akŋ han sɨkarɨn arɨmŋgɨmar. Arɨ imbɨr ekwanz uŋkɨ han Sisarɨnɨdɨv eŋgwamɨrɨŋ oh o nend arɨmŋgɨmar. Arɨ eŋgwamɨrɨŋ oh o nend toh arɨmŋgɨmar.
”רבי, “פתחו המסתננים,”אנחנו יודעים שאתה איש ישר ושאיש אינו יכול להשפיע עליך לשקר. אנחנו גם יודעים שאתה באמת מלמד את דבר אלוהים. אמור לנו, רבי, האם עלינו לשלם מס לקיסר הרומאי או לא?“
15 Avɨz Jisasɨv mbɨndɨŋ yosa han ndɨh wamar. Ave mbɨ ndɨŋ mbanave kamar. Amɨ utɨndɨv yan ondo mpamŋgɨn amar. Amɨ nsɨham nor emŋga han ŋe hɨraimŋgɨn waŋ amar.
ישוע הבין את מזימתם ולכן ענה:”תנו לי מטבע ואומר לכם.“
16 Az mbɨ nsɨham nor han ŋe eŋgwamŋgɨz Jisasɨv ndɨŋ amarɨmar. Emansɨŋ mban mach ensa mban uñɨnd amar. Az mbɨ kamŋgɨmar. Han Sisarɨnd arɨmŋgɨmar.
הם נתנו לו מטבע, והוא שאל:”של מי הדמות החקוקה על המטבע? של מי השם החקוק כאן?“”של הקיסר!“ענו כולם.
17 Avɨz Jisasɨv ndɨŋ mbanave kamar. Utuhutuh Sisarɨnd han, han amɨ Sisar eŋgwavar amar. Mach, utuhutuh Yakŋ Ohɨrand han, han Yakŋ Ohɨra eŋgwavar amar. Avɨz, mbɨ ya mbɨkɨr mban njɨhame ntamŋgɨmar.
”של הקיסר? אם כן תנו לו את מה ששייך לו, אך תנו לאלוהים את מה ששייך לאלוהים.“הם נותרו פעורי פה וללא מילים.
18 Mach, untɨm Sadyusind hamb Jisasɨnd pɨŋ aimŋgɨmar. Untɨm mbanamb kamŋganj. Wɨram hamb me, mbɨ ekwaŋg mɨŋaiyahandɨram arɨmŋganj. Ave mbɨ Jisasɨh mbanave amarɨmŋgɨmar.
אחר כך באו צדוקים (שאינם מאמינים בתחיית המתים) ושאלו אותו:
19 Anɨŋzɨŋ entand, Mosesɨv arɨŋɨndɨv enta mbanave mpamar arɨmŋgɨmar. Wɨram emŋgav maz, anchɨrɨv mbah ñi ave nornanch mah raz, mbɨkɨr ranɨrɨv anchɨ mban ŋe nornanch akore yanɨrɨnd ensaŋ ŋɨmbɨzahaz arar mpamar arɨmŋgɨmar.
”רבי, משה רבנו לימד אותנו שאם אדם נשוי מת ואינו משאיר אחריו בן, חייב אחיו להתחתן עם האלמנה, כדי שתוכל ללדת בן שישא את שם המת.
20 Az mach, zɨŋgɨr pamuh hamb nor kɨra ahins ñɨmŋganj arɨmŋgɨmar. Mbɨndɨŋ azɨŋ anɨŋnsar hamb anchɨ mban ŋe, mboz mamar arɨmŋgɨmar. Mbɨ nornanch mah arɨmŋgɨmar.
במשפחה אחת היו שבעה אחים; האח הבכור התחתן, וכעבור זמן קצר מת ולא השאיר אחריו בן.
21 Avɨz ranɨrɨvez anchɨ mban ŋe, mbez mamar arɨmŋgɨmar. Mbez nornanch mah arɨmŋgɨmar. Az ranɨr emŋgavez enta haremampaŋg ramar arɨmŋgɨmar.
האח השני התחתן עם האלמנה, וגם הוא מת ולא השאיר בן. כך קרה גם עם האח השלישי.
22 Mach, ahins hamb nornanch mah arɨmŋgɨmar. Avɨz mapɨŋ mɨŋun haŋ, anchɨ mbanambez mamar arɨmŋgɨmar.
בקיצור, כל שבעת האחים התחתנו עם האישה האחת, כולם מתו ולא השאירו אחריהם בן. לבסוף מתה גם האישה.“
23 Avɨz mapɨŋ haŋ, osa anchɨ hamb ekwaŋg ŋaiahamŋgɨz, anchɨ mban uñɨmanɨnd anchɨ ñɨndari arɨmŋgɨmar. Amɨ ndɨh wan, wɨram akŋ ahins hamb ndɨn ŋamŋgɨz avɨz ndɨn anchɨ mbɨndɨŋ emamp ñanj arɨmŋgɨmar.
”רבי, למי תהיה שייכת האישה בתחיית המתים? הלא כל השבעה התחתנו אתה!“
24 Avɨz Jisasɨv ndɨŋ kamar. Amɨ ya Yakŋ Ohɨrand anɨŋzɨŋ enta unchaŋ ñi han mach Yakŋ Ohɨrand aŋkarɨpɨr hanez mɨwamŋgɨrɨm amar. Handɨv amɨ ya opɨha kamŋgɨn amar.
השיב להם ישוע:”טעותכם נובעת מבורותכם בכל הנוגע לכתבי־הקודש ולגבורתו של אלוהים.
25 Wɨram akŋ anchɨ akŋ mamŋgɨmar hamb, mbɨ ekwaŋg ŋondɨrahandɨramŋgi amar. Kɨrɨm wɨram akŋ anchɨ akŋ kehamb, mbɨ anuwa mah anchɨ mah ñɨhɨrɨndɨramŋgi amar. Nend amar. Mbɨ Yakŋ Ohɨrand mapɨŋ akŋ Yakŋ Ohɨrand Aiampɨra Ohɨra Ñaŋɨnd emamp ñɨndɨramŋgi amar.
כי בתחיית המתים לא יהיו עוד נשואים; כולם יהיו כמלאכים בשמים.
26 Avɨz wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb mamŋgɨz Yakŋ Ohɨrav ndɨŋ ekwaŋg ŋɨmbɨzahandari han, amɨ ya Mosesɨnd hamb anɨŋzɨŋ enta unchaŋ ñi han mamehɨmŋgɨm oh a amar. Yakŋ Ohɨrav aisaz handɨh Mosesɨh kamar amar. Yan Yakŋ Ohɨra Abrahamɨnd Aisekɨnd Jekopɨnd arar kamar amar.
”ובנוגע לתחיית המתים – טועים אתם מאוד. האם מעולם לא קראתם בספר שמות על משה והסנה הבוער? אלוהים אמר למשה:’אנוכי אלוהי אברהם, אלוהי יצחק ואלוהי יעקב‘.
27 Yakŋ Ohɨrah ndɨn wɨram akŋ anchɨ akŋ mamtand Yakŋ Ohɨra mah amar. Ndɨn wɨram akŋ anchɨ akŋ kɨpɨrɨnsɨnd ñɨmŋgi hand Yakŋ Ohɨra amar. Amɨ ya opɨha ndɨh kamŋgɨn amar.
”אלוהים אמר למשה כי למרות שאנשים אלה מתו לפני מאות שנים, הם עדיין חיים. הרי אלוהים לא היה אומר:’אנוכי האלוהים‘של אנשים מתים!“
28 Mach, wɨram ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd emŋga hamb ai njɨhamɨzand untɨm Sadyusind hamb Jisasmen ya aŋkarɨpɨr kamŋgɨmar. Mbɨ njɨhamɨzand Jisasɨv mbɨndɨŋ ya mbɨŋ ke kamar han imbɨrun ñɨmar. Ave mbɨ Jisasɨh amarɨmar. Utɨman entav enta akŋ han epari anɨŋnsar ñi amar.
אחד המנהיגים היהודיים שעמד שם נוכח כי ישוע השיב כהלכה, ולכן שאל אותו:”מהי המצווה החשובה ביותר?“
29 Avɨz Jisasɨv ndɨn mbɨŋ ke kamar. Enta anɨŋnsar ñi han mbanɨmb amar. Andɨŋ Israelɨnd omanenta njɨhambar amar. Anɨŋnsar Ohɨra, ndɨn Yakŋ Ohɨra arɨŋɨnd, ndɨnɨh Anɨŋnsar Ohɨra pamuhun amar.
ישוע השיב:”’שמע ישראל, ה׳ אלוהינו, ה׳ אחד!
30 Amɨ amakɨr achakɨñndɨvam rav amar. Amɨ amakɨr mpɨ unchaŋ ndɨndɨvam rav amar. Amakɨr kɨpɨrɨŋ, njɨhi amakɨrɨŋ, mach amakɨr aŋkarɨpɨrɨŋ ndɨndɨvam rav amar.
ואהבת את ה׳ אלוהיך בכל לבבך ובכל נפשך ובכל מאודך‘.
31 Mach, enta emŋga han mbanɨmb amar. Amɨ amakɨr ya pamɨnd handɨv rav amondɨv rarɨn hanaveaŋg amar. Enta emŋgemŋga hamb enta undɨmaj mbanan meparɨmŋgɨm amar.
המצווה השנייה היא:’ואהבת לרעך כמוך!‘מצוות אלה הן החשובות ביותר!“
32 Avɨz wɨram ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd mbanamb Jisasɨh mbanave kamar. Anɨŋzɨŋ entand, amɨ ya han mɨŋun kan amar. Yakŋ Ohɨrah ndɨn pamuhun arar kan amar. Yakŋ Ohɨra emŋgemŋgavaŋg mɨñɨm, nend arar kan amar.
השואל המשיך:”רבי, אתה צודק. באמת יש רק אלוהים אחד ואין אחר מלבדו.
33 Ave amɨ ya hanez kan amar. Arɨ Achakɨñndɨvam arɨŋɨnd mpɨ unchaŋ ram arar kan amar. Ave njɨhi arɨŋɨndɨŋ, mach arɨŋɨnd aŋkarɨpɨrɨŋ ndɨndɨvam ram arar kan amar. Ave arɨ arɨŋɨnd ya pamɨnd handɨv ram arondɨv rarɨŋ emamp arar kan amar. Arɨ enta undɨmaj mban mpehɨromɨrɨŋ han, enta mbanamb enta emŋgemŋga han eparɨj amar. Mbɨ enta hanɨhan Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd pɨrɨtɨmɨŋ mɨŋam uŋgɨj han eparɨj amar. Mach, mbɨ hanɨhan emŋga Yakŋ Ohɨrandɨv ahaz ore ŋgamamɨnd hanez eparɨj amar.
אני יודע שחשוב יותר לאהוב את אלוהים בכל לבי, הבנתי וכוחי, ולאהוב אנשים אחרים כמו את עצמי, מאשר להקריב כל מיני קרבנות בבית־המקדש.“
34 Wɨram mbanamb ya kazand Jisasɨv waz ndɨn wɨram njɨhi imbɨrɨnd emamp ñɨmar. Avɨz Jisasɨv ndɨn kamar. Amɨ Yakŋ Ohɨrand kwɨ haŋ taŋɨpɨr mɨñɨm amar. Avɨz wɨram akŋ hamb Jisas ekwaŋg amarɨŋɨn arar ezandɨkŋahambɨmŋgɨmar.
ישוע ראה שהאיש דיבר בחוכמה, ולכן אמר לו:”אתה קרוב מאוד למלכות אלוהים!“לאחר מכן לא העז איש לשאול אותו יותר שאלות.
35 Mach ave, Jisasɨv Yakŋ Ohɨrand marɨvai oram ohɨrand imbɨz unchaŋ ñɨmar. Ave mbɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ han ya sɨke amarɨmar. Utɨndɨv wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd hamb mbanave kamŋgɨj amar. Wɨram Yakŋ Ohɨrav mbɨkɨr osa anchɨ ekwaŋg ŋɨmbɨmbɨndɨv uyɨŋgwamɨmar han ndɨn Devitɨnd nor arar kamŋgɨj amar.
מאוחר יותר, כשלימד ישוע את האנשים בבית־המקדש, שאל אותם:”מדוע טוענים הסופרים כי המשיח הוא בן־דוד?
36 Kɨpɨr Imbɨr Yakŋ Ohɨrand hamb Devitɨh njɨhi eŋgwaz mbɨ mbonam mbanave kamar amar. Yakŋ Ohɨrav Anɨŋnsar Ohɨrah ihɨnd han mbanave kamar amar. Amɨ ihɨnd oman mɨŋɨnd haŋ ŋkañɨn nzɨ imbɨr amakɨr ahambɨrɨñarɨh ichorɨŋ amakɨr kwɨŋ ñɨndɨramŋgi arar kamar amar.
הרי דוד אמר בעצמו בהשראת רוח הקודש:’נאום ה׳ לאדני, שב לימיני עד אשית אויביך הדום לרגליך‘.
37 Az Devitɨv mbonam kamar amar. Wɨram mbanamb ihɨnd Anɨŋnsar Ohɨra ñi arar kamar amar. Avɨz utɨndɨv wɨram mbanamb Devitɨnd nor ñi amar. Ave mach, wɨram akŋ anchɨ akŋ ohɨron hamb Jisasɨnd ya han njɨhame ŋɨñɨmbam oŋambam ñɨhɨrɨmŋgɨmar.
הלא דוד עצמו קרא לו’אדון‘, אם כן כיצד הוא יכול להיות בנו?“הקהל נהנה מאוד להקשיב לנימוקיו של ישוע ולמסקנותיו.
38 Mach, Jisasɨv ndɨŋ sɨke kamar. Amɨ wɨram kɨra ya Mosesɨnd injambɨr ahe sɨkahɨnd han omanenta werɨvar amar. Mbɨ yupɨr hɨrahɨr osapɨr han hɨrandandɨv njɨhamŋgɨj amar. Ave wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ndɨŋ rapɨrɨnt eŋgwamŋgɨz are uŋkɨ eŋgweŋgw ampɨra akŋ handɨvam njɨhamŋgɨj amar.
ישוע המשיך ללמד את העם:”היזהרו מהסופרים שאוהבים ללבוש גלימות ולהיראות לפני האנשים בשווקים, כדי שכולם ייתנו להם כבוד.
39 Ave mbɨ sam ŋkañɨñɨnd hamb Yakŋ Ohɨrand marɨvai oramɨŋ anɨŋnsar ñi han ŋaŋɨndɨv njɨhamŋgɨj amar. Mach, yuŋk ohɨra unsa nand haŋ mbɨ sam ŋkañɨñɨnd anɨŋnsar ñi han ŋaŋɨndɨvez njɨhamŋgɨj amar.
הם אוהבים לשבת במושבי הנכבדים בבית־הכנסת ובסעודות וחגיגות.
40 Mach, mbɨ anchɨ kɨra enduwa kɨra han yosa si mbɨndɨŋ hanɨhan utuhutuh han mɨŋam ŋɨmbɨmŋgɨj amar. Ave mbɨ Yakŋ Ohɨra osapɨr ohɨra ahaz oror ñɨmŋgɨj amar. Kɨrɨm mbɨ yosa sɨmŋgɨj amar. Handɨv yuŋk ansam yuŋk ohɨra ya kahɨnd hamb ahevakarɨz mbɨ kɨr ohɨra ŋandɨramŋgi amar.
ללא בושה הם מגרשים אלמנות מבתיהן, וכדי לכסות על מעשיהם מעמידים פני קדושים תמימים ומתפללים בציבור תפילות ארוכות. משום כך יהיה עונשם חמור יותר.“
41 Mach ave, marɨvai oram ohɨra Yakŋ Ohɨrand ai esa nsɨham norɨnd hamb ñi handɨh Jisasɨv ikwɨm ŋkañɨmar. Ave mbɨ wehɨrɨzand wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb ai nsɨham nor han ai esa nsɨham norɨnd unchaŋ hɨrɨzɨŋgwɨmŋgɨmar. Az wɨram akŋ anchɨ akŋ nsɨham norɨnsɨnd hamb nsɨham nor akŋ han ai esa unchaŋ hɨrɨzɨŋgwɨmŋgɨmar.
ישוע התיישב מול תיבת האוצר והתבונן באנשים שהביאו תרומות. עשירים רבים תרמו סכומי כסף גדולים.
42 Avɨz anchɨ enduwa hanɨhan mah apar hamb ai nsɨham nor undɨmaj akav han ai esa nsɨham norɨnd unchaŋ hɨrɨzɨŋgwɨmar.
אחריהם הופיעה אלמנה ענייה שתרמה שתי פרוטות בשווי של שתי אגורות.
43 Avɨz Jisasɨv sezɨr mbɨkɨr han oreŋgɨz aimŋgɨmar. Aimŋgɨz mbɨ ndɨŋ mbanave kamar. Nzɨ andɨŋ mɨŋun kin amar. Anchɨ hanɨhan mah apar mbɨkɨr mamɨrɨv ndɨh mamar mbanamb, mbɨ nsɨham nor ohɨra eŋgwi amar. Mbɨ wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb nsɨham nor akŋ ai esa nsɨham norɨnd unchaŋ hɨrɨzɨŋgwɨmŋgɨmar han epari amar.
ישוע קרא לתלמידיו ואמר:”אתם רואים את האלמנה הזאת? היא תרמה יותר מכל העשירים האלה גם יחד!
44 Wɨram akŋ anchɨ akŋ hamb nsɨham nor akŋ mbɨndɨŋ han mbah amar. Mbɨ ohɨra kamah hɨrɨzɨŋgwɨmŋgi amar. Kɨrɨm anchɨ mbanamb nsɨham nor mbɨkɨr han mɨŋam hɨrɨzɨŋgwi amar. Ave mbɨ nsɨham nor unsa uŋkɨ eŋgweŋgw han apar amar.
כי העשירים תרמו סכומים קטנים ביחס לרכוש הרב שיש להם, ואילו האלמנה הזאת נתנה את כל מה שהיה לה.“

< Mak 12 >