Luka 20
1 Lyabile lichoba limo, Yesu abile akipundisha bandu Muhekalu ni hubiri Injili, Makuhani ni Baalimu basheria batikunyendelia pamope ni apendo. Batilongela, bakim'bakiya,
有一天，耶穌在殿裏教訓百姓，講福音的時候，祭司長和文士並長老上前來，
2 'Utubakiye ni kwa mamlaka yaa'ko upanga makowe aga? Ama ni nyai agwa ywakupei mamlaka aga?”
問他說：「你告訴我們，你仗着甚麼權柄做這些事？給你這權柄的是誰呢？」
3 Ni ywembe kayangwa, nakuwabakiya,'na nenga nipala kuwalokiya swali, Munibakiye
耶穌回答說：「我也要問你們一句話，你們且告訴我。
4 ubatizo wa Yohana, Je wabokite kumaunde ama kwa bandu?
約翰的洗禮是從天上來的？是從人間來的呢？」
5 Lakini batijadiliana bene kwa bene, nabaya,'Mana tubaite, ubokite kumaunde, apala kutulokiya, bai mbona mumwamini kwaa?'
他們彼此商議說：「我們若說『從天上來』，他必說：『你們為甚麼不信他呢？』
6 Ni mana tubaite, uboka kwa bandu, bandu boti pano bapala kutukombwa na maliwe, maana boti baamini kwamba Yohana abile nabii.'
若說『從人間來』，百姓都要用石頭打死我們，因為他們信約翰是先知。」
7 Bai, batiyangwa ya kwamba batangite kwaa kwaibokite,
於是回答說：「不知道是從哪裏來的。」
8 Yesu atikuwabakiya, “Wala nenga niwabakiya kwaa mwenga ni kwa mamlaka yaa'ko nipanga makowe aga.”
耶穌說：「我也不告訴你們，我仗着甚麼權柄做這些事。」
9 Atikuwabakiya bandu mfano wono, “Mundu yumo atipanda nng'unda wa mizabibu, nakulikodisha kwa akolema wa mizabibu, ni yenda kukilambo chenge kwa muda mrefu.
耶穌就設比喻對百姓說：「有人栽了一個葡萄園，租給園戶，就往外國去住了許久。
10 Kwa muda waupangilwe, atatikumlayagi mmanda kwa akolema ba mizabibu, kwamba wampei sehemu ya matunda ya nng'unda wa mizabibu, lakini akolema ba mizabibu batikumkombwa, nakum'buyanganiya maboko yabure.
到了時候，打發一個僕人到園戶那裏去，叫他們把園中當納的果子交給他；園戶竟打了他，叫他空手回去。
11 Boka po amtumite kae mmanda ywenge na ywaa batikumkombwa, kumpangia ubaya ni kum'buyanganiya maboko yabule.
又打發一個僕人去，他們也打了他，並且凌辱他，叫他空手回去。
12 Atumilwe kae mmanda wa itatu ni haywo kunnimiya ni kumtaikwa panja.
又打發第三個僕人去，他們也打傷了他，把他推出去了。
13 Nga nyo ngwana wa nng'unda abaite,'Nipange namani? Nipala kumtuma mwana wango mpendwa. Labda bapala kumweshimu.'
園主說：『我怎麼辦呢？我要打發我的愛子去，或者他們尊敬他。』
14 Lakini akulima ba mizabibu pamweni, batijadiliana bene kwa bene bakibaya,'haywa nga mrithi, tum'bulage, lenga urithi wake upange witu.'
不料，園戶看見他，就彼此商量說：『這是承受產業的，我們殺他吧，使產業歸於我們！』
15 Bampiite panja na nng'unda wa mizabibu na kum'bulaga, Je ngwana shamba apala kuwapanga namani?
於是把他推出葡萄園外，殺了。這樣，葡萄園的主人要怎樣處治他們呢？
16 Apala yenda kubaangamiza akolema ba mizabibu, ni kubapea bengr nng'unda, wolo”. 'nabo pabayowine ago, babaite,'Nnongo aakani'
他要來除滅這些園戶，將葡萄園轉給別人。」聽見的人說：「這是萬不可的！」
17 Lakini Yesu atikuwalola, na baya, Je andiko leno libii na maana yaa'ko? 'lwe labalikani achengi, lipangite liwe la kumbwega?
耶穌看着他們說：「經上記着： 匠人所棄的石頭 已作了房角的頭塊石頭。 這是甚麼意思呢？
18 Kila mundu ywatomboka kunani ya liwe lyoo, atekwanika ipande ipande, lakini yolo latimtombokeya, lendakumlebata
凡掉在那石頭上的，必要跌碎；那石頭掉在誰的身上，就要把誰砸得稀爛。」
19 Hivyo Aandishi ni akolo ba Makuhani bapali tendelaya kumboya wakati wowowo, batangite abaite mfano wolo dhidi yabe, lakini babayogopile bandu.
文士和祭司長看出這比喻是指着他們說的，當時就想要下手拿他，只是懼怕百姓。
20 Balingite kwa makini, nakubatuma apelelezi baipangite kuwa bandu ba haki, lenga bapate likosa kwa hotuba yake, lenga nakumpeleka kwa atawala na bene mamlaka.
於是窺探耶穌，打發奸細裝作好人，要在他的話上得把柄，好將他交在巡撫的政權之下。
21 Nabo balokite, bakibaya, “mwalimu, tutangite kwamba ubaya na kupundisha makowe ga kweli na shawishi kwaa ni mundu yeyoti, lakini wenga ufundisha kwelu husu ndela ya Nnong.
奸細就問耶穌說：「夫子，我們曉得你所講所傳都是正道，也不取人的外貌，乃是誠誠實實傳上帝的道。
22 Je, ni halali kwetu lepa kodi kwa Kaisari, ama la?
我們納稅給凱撒，可以不可以？」
23 Lakini Yesu atangite mtego wabe, atikuwabakiya,
耶穌看出他們的詭詐，就對他們說：
24 Munilage dinari, Minyo ni chapa ya nyai ibile kunani yake? batibaya!”Ya Kaisari.”
「拿一個銀錢來給我看。這像和這號是誰的？」他們說：「是凱撒的。」
25 Ni ywembe akawabakiya, Bai, mumpei ya Kaisari yagabile yake Kaisari, ni Nnongo yagabile ya Nnongo.'
耶穌說：「這樣，凱撒的物當歸給凱撒，上帝的物當歸給上帝。」
26 Aandishi ni akolo ba Makuhani balilendapo uwezo wa kosoa chelo chakibaite nnonge ya bandu, batishangala majibu gake babaite kwaa kilebe.
他們當着百姓，在這話上得不着把柄，又希奇他的應對，就閉口無言了。
27 Baadhi ya Masukayo bayendeli, balo babaya ntopo ufufuo,
撒都該人常說沒有復活的事。有幾個來問耶穌說：
28 Bakamlokiya, bakibaya,'mwalimu, Musa atikutuyandikiya kwamba mana mundu awelikwe na munage mwene nnyumbowe ntopo mwana bai apalikwa kumtola nnyumbowe nunage ni yenda papa nakwe kwaajili ya kaka bake.
「夫子！摩西為我們寫着說：『人若有妻無子就死了，他兄弟當娶他的妻，為哥哥生子立後。』
29 Pabile ni alongo saba wa kwanza atikobeka, na waa bila leka mwana,
有弟兄七人，第一個娶了妻，沒有孩子死了；
30 ni ywana ibele pia.
第二個、第三個也娶過她；
31 ywa tatu atikumtola nyanya, nganyonyo boti saba balekite kwaa mwana ni waa.
那七個人都娶過她，沒有留下孩子就死了。
32 Baadaye ni yolo nnwawa ati waa.
後來婦人也死了。
33 Katika ufufuo, apala panga nyumbo wa nyai? maana boti saba batikumkobeka.'
這樣，當復活的時候，她是哪一個的妻子呢？因為他們七個人都娶過她。」
耶穌說：「這世界的人有娶有嫁； (aiōn g165)
35 Lakini balo babastaili pokiya ufufuo wa kiwo ni jingya muukoti wangayomoka bakobeka kwaa wala kondelwa. (aiōn g165)
惟有算為配得那世界，與從死裏復活的人也不娶也不嫁； (aiōn g165)
36 Wala bawecha kwaa waa kae, kwa sababu bala baa sawaswa ni malaika na ni bana ba Nnongo, bana ba ufufuo.
因為他們不能再死，和天使一樣；既是復活的人，就為上帝的兒子。
37 Lakini hayo wafu banafufuliwa, hata Musa atilaya mahali katika habari ya mmwitu, palo atikumkema Ngwana kati Nnongo wa Ibrahimu ni Nngongo wa Isaka ni Nnongo wa Yakobo.
至於死人復活，摩西在荊棘篇上，稱主是亞伯拉罕的上帝，以撒的上帝，雅各的上帝，就指示明白了。
38 Nambeambe, yembe Nnongo kwaa wa wafu bali wa wabile akoti, kwa sababu boti hiushi kwa ywembe.”
上帝原不是死人的上帝，乃是活人的上帝；因為在他那裏，人都是活的。」
39 Baadhi ya baalimu ba sheria batiyangwa, “Mwalimu, uyangwite vema.'
有幾個文士說：「夫子！你說得好。」
40 Bateyhubutu kwaa kumlokiya liswali lyenge zaidi.
以後他們不敢再問他甚麼。
41 Yesu atikuwabakiya,'ki vyaa'ko bandu babaya kwamba Kristo ni mwana wa Daudi?
耶穌對他們說：「人怎麼說基督是大衛的子孫呢？
42 Maana Daudi mwene abaya katika Zaburi: Ngwana atikumbakiya Ngwana wango: utamae luboko lwa mmaliyo,
詩篇上大衛自己說： 主對我主說： 你坐在我的右邊，
43 mpaka nibabeke adui zako baye ya magolo gako.'
等我使你仇敵作你的腳凳。
44 Daudi amkema Kristo 'Ngwana', bai yapanga kitiwi mwana wa Daudi?”
大衛既稱他為主，他怎麼又是大衛的子孫呢？」
45 Bandu boti bababile kabampekaniya batikumbakiya anapunzi bake,
眾百姓聽的時候，耶穌對門徒說：
46 Jihadhalini ni Aandishi, apenda tanga bawalite mavazi maracho, ni apenda salamu maalumu musoko ni iteo ya heshima Mumasinagogi, ni maeneo ya heshima mukaramu.
「你們要防備文士。他們好穿長衣遊行，喜愛人在街市上問他們安，又喜愛會堂裏的高位，筵席上的首座；
47 Habo kae uliya munyumba ya ajane, ni kuipanga bandasali, sala ndacho. Haba bapala pokiya hukumu ngolo zaidi.'
他們侵吞寡婦的家產，假意作很長的禱告。這些人要受更重的刑罰！」
