< Luka 2 >
1 nambeambe katika lichoba liyo, yatibonekana kwamba kaisari Agusto apiite agizo kumuelekeza kwamba itolekwe sensa ya bandubaatama mulunia.
Factum est autem in diebus illis, exiit edictum a Cæsare Augusto ut describeretur universus orbis.
2 Yeno yabile ni sensa ya kwanza yaipangilwe muda Krenio abile gavana wa Siria.
Hæc descriptio prima facta est a præside Syriæ Cyrino:
3 nyoo kila yumo atiyenda mjini kwayenda yakuandikisha sensa.
et ibant omnes ut profiterentur singuli in suam civitatem.
4 Niywembe Yusufu atiboka kae katika mji wa Nazaleti kwa Galilaya na atisafiri Yudea kwa mji wa Bethlehemu, utangilikwa kati mji wa Daudi, kwa sababu atepitiya lukoloo lwa Daudi.
Ascendit autem et Joseph a Galilæa de civitate Nazareth in Judæam, in civitatem David, quæ vocatur Bethlehem: eo quod esset de domo et familia David,
5 Atiyenda kwa kujiandikicha pamope na Mariamu, ywembe abile kobeka na abile pekaniliya mwana.
ut profiteretur cum Maria desponsata sibi uxore prægnante.
6 Nambeyambe atikuipya kwamba, pabile kolo muda wake wa papa mwana utimile.
Factum est autem, cum essent ibi, impleti sunt dies ut pareret.
7 Apapite mwana nnalome, mmbeleko wake wa kwanza, atikumbilingia ngobo muyega atikumlendelana mbepo mwana. Boka po atikumbeka kwenye liholilyalelya inyama, kwasababu yabile ntopo nafasi kwenye nyumba ya wageni.
Et peperit filium suum primogenitum, et pannis eum involvit, et reclinavit eum in præsepio: quia non erat eis locus in diversorio.
8 Katika eneo lelo, babile bachungaji mmigunda batilendanga kipenga sa ngondolo wabe kilo.
Et pastores erant in regione eadem vigilantes, et custodientes vigilias noctis super gregem suum.
9 Ghafla, malaika wa Ngwana atibonekana, na utukufu wa Ngwana uting'ara kubatindiya, ni babile na hofu muno.
Et ecce angelus Domini stetit juxta illos, et claritas Dei circumfulsit illos, et timuerunt timore magno.
10 Ndipo malaika atikuwabakia “Lana muyogope”kwa sababu natikubaletya habari njema ambayo ipala kululetya puraha ngolo kwa bandu boti.
Et dixit illis angelus: Nolite timere: ecce enim evangelizo vobis gaudium magnum, quod erit omni populo:
11 Leno mwokozi atibelekwa kwaajili yinu mjini mwa Daudi! ywembe nga Kristu Ngwana!
quia natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in civitate David.
12 Yeno nga ishara ambayo tupeilwe, mpala kumkolia mwana atitabilwa ngobo ni atigonja ku'liholi lya lelilya inyama.”
Et hoc vobis signum: invenietis infantem pannis involutum, et positum in præsepio.
13 Ghafla kwabile na jeshi likolo lya kumaundebatiungana na malaika hago batikumsifu Nnongo, batibaya, “
Et subito facta est cum angelo multitudo militiæ cælestis laudantium Deum, et dicentium:
14 Utukufu kwa Nnongo ywa abile kunani muno, ni amani ibi mukilambo kwa boti bapendezwa nae.”
[Gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonæ voluntatis.]
15 Yabile kwamba malaika payomwike boka yenda kumaunde, bachungaji batibakiana bene kwa bene, “tuyende na mbeyambe kolo Bethlehemu, na tukannole cheno kilebe ambacho kitibonekana, ambacho Ngwana atitubakia.”
Et factum est, ut discesserunt ab eis angeli in cælum: pastores loquebantur ad invicem: Transeamus usque Bethlehem, et videamus hoc verbum, quod factum est, quod Dominus ostendit nobis.
16 Batiyombeteka kolo, na batikunkoliya Mariamu na Yusufu, bamweni mwana atigonja ku'holi la, lelya inyama.
Et venerunt festinantes: et invenerunt Mariam, et Joseph, et infantem positum in præsepio.
17 Na bapamweni nyoo, batekuwabakiya bandu celo chabakibweni batibakilwa chakimhusu mwana.
Videntes autem cognoverunt de verbo, quod dictum erat illis de puero hoc.
18 Boti babayowine habari yeno batishangara na chelo chabalongei na bachungaji.
Et omnes qui audierunt, mirati sunt: et de his quæ dicta erant a pastoribus ad ipsos.
19 Lakini Mariamu atiyendelea fikiri husu gooti yayomwike kuyapekaniya, atikuyatunza mwoyoni mwake.
Maria autem conservabat omnia verba hæc, conferens in corde suo.
20 Bachungaji babuyangite batikumtukuza na kumsifu Nnongo kwaajili ya kila kilebe chabakipekani na kukibona, kama tu yaibile inenwa kwabe.
Et reversi sunt pastores glorificantes et laudantes Deum in omnibus quæ audierant et viderant, sicut dictum est ad illos.
21 Payeikite lichiba lya nane na yabile ni muda wa ina mwana, batikumkema lina Yesu, lina lapeilwe na yolo malaika kabla ya kundumbo inatunga kwaa ndumbo.
Et postquam consummati sunt dies octo, ut circumcideretur puer, vocatum est nomen ejus Jesus, quod vocatum est ab angelo priusquam in utero conciperetur.
22 Mazao yagapalikwa ya utakaso zapitike, lingana na sakiya ya Musa, Yusufu na Mariamu bampotwike kulihekalu kolyo Yerusalemu kum'beka nnonge ya Ngwana.
Et postquam impleti sunt dies purgationis ejus secundum legem Moysi, tulerunt illum in Jerusalem, ut sisterent eum Domino,
23 Kati yaiandikilwe katika saliya ya Ngwana, “kila nnalome yayogowa ndumbo ndumbo apala kemelwa ywapiitwe wakfu kwa Ngwana.”
sicut scriptum est in lege Domini: Quia omne masculinum adaperiens vulvam, sanctum Domino vocabitur:
24 Balo nyanyanya baichile piya sadaka lengana na chelo chakibailwe katika saliya ya Ngwana, “Jozi ya ngunda ama mabunda mabele ya ngunda.”
et ut darent hostiam secundum quod dictum est in lege Domini, par turturum, aut duos pullos columbarum.
25 Linga, pabile na mundu katika Yerusalem ambaye lina lyake abile akemelwa Simeoni. mundu ywa abi na haki na mcha Nnongo. Ywembe abile atilenda kwaajili ya mfariji wa Israel, na Roho mpeletau abi kunani yake.
Et ecce homo erat in Jerusalem, cui nomen Simeon, et homo iste justus, et timoratus, exspectans consolationem Israël: et Spiritus Sanctus erat in eo.
26 Yabile iyomwike tunuliwa kwa ywembe ywa Roho mpeletau kwomba ywembe apala waa kaa kabya ya kum'mona Kristob wa Ngwana.
Et responsum acceperat a Spiritu Sancto, non visurum se mortem, nisi prius videret Christum Domini.
27 lichoba limo aichile nkati ya hekalu, ationgozwa na Roho mpeletau, ambapo azazi batikunleta mwana, Yesu, kumpangia galo yapalikwe kawaida ya saliya.
Et venit in spiritu in templum. Et cum inducerent puerum Jesum parentes ejus, ut facerent secundum consuetudinem legis pro eo,
28 ndipo Simeoni atipokiya kwaluboko lwake, na atikumsifu Nnongo nabaya,
et ipse accepit eum in ulnas suas: et benedixit Deum, et dixit:
29 “Nambeyambe ruhusa mtumishi wako ayende kwa amani Ngwana, lengana na Neno lyako.
[Nunc dimittis servum tuum Domine, secundum verbum tuum in pace:
30 Kwa kuwa minyo gango yabwe ni wokovu wako,
quia viderunt oculi mei salutare tuum,
31 ambao utibonekana kwa minyo ya bandu boti.
quod parasti ante faciem omnium populorum:
32 Ywembe ni nuru kwaajili ya ufunuo kwa bamataifa na utukufu wa bandu baisraeli.”
lumen ad revelationem gentium, et gloriam plebis tuæ Israël.]
33 Tate na mao ba mwana batishangala kwa makowe ambayo atilongela kunani yake.
Et erat pater ejus et mater mirantes super his quæ dicebantur de illo.
34 Ndipo Simeoni atikuwabariki na baya kwa Mariamu mao bake, “pekaniya kwa makini! mwana yo atakuwa sababu ya obiya na okoka kwa bandu benge katika Israel na ni ishara ambayo bandu benge bataikana.
Et benedixit illis Simeon, et dixit ad Mariam matrem ejus: Ecce positus est hic in ruinam et in resurrectionem multorum in Israël, et in signum cui contradicetur:
35 Pia ni upanga wapala kuchoma nafsi yako na mwene, ili kwamba mawaso ya mioyo ya benge yatangike.”
et tuam ipsius animam pertransibit gladius ut revelentur ex multis cordibus cogitationes.
36 Nabii nnwawa akemelwa Ana pia abile mulihekalu. ywembe abile nwawa wa Fanueli boka likabila lya Asheri. Abii na miaka yanambone muno. Naye atitama na nchengowe kwa miaka saba baada ya kobekwa.
Et erat Anna prophetissa, filia Phanuel, de tribu Aser: hæc processerat in diebus multis, et vixerat cum viro suo annis septem a virginitate sua.
37 Na ndipo abii mjane kwa miaka themanini na ncheche. Naye abile kwaa boka muhekalu na abile atiyendelea kumuabudu Nnongo pamope na taba roba, kilo na mutwekati.
Et hæc vidua usque ad annos octoginta quatuor: quæ non discedebat de templo, jejuniis et obsecrationibus serviens nocte ac die.
38 Na kwa muda woo, aichile palo pabile natumbwa shukuru Nnongo, nalongela husu mwana kwa kila mundu ambaye abile akilenda ukombozi wa Yerusalemu.
Et hæc, ipsa hora superveniens, confitebatur Domino: et loquebatur de illo omnibus, qui exspectabant redemptionem Israël.
39 Pabayomwile kila kile chawapalike panga lingana na saliya ya Ngwana, batibuya Galilaya, mjini kwabe, Nazareti.
Et ut perfecerunt omnia secundum legem Domini, reversi sunt in Galilæam in civitatem suam Nazareth.
40 Mwana atikola, na abii na ngupu, atiyongezeka katika hekima, na neema ya Nnongo yabile kunani yake.
Puer autem crescebat, et confortabatur plenus sapientia: et gratia Dei erat in illo.
41 Wazazi bake kila mwaka batiyenda Yerusalem kwaajili ya sikukuu ya Pasaka.
Et ibant parentes ejus per omnes annos in Jerusalem, in die solemni Paschæ.
42 Pabile na umri wa miaka komi na ibele, batiyenda kae muda mwafaka kidesturi kwaajili ya sikukuu.
Et cum factus esset annorum duodecim, ascendentibus illis Jerosolymam secundum consuetudinem diei festi,
43 Baada ya bakia machoba goti kwaajili ya sikukuu, batumbwile buyangana kunyumba. lakini nnalome Yesu atiigala nnchogo mwolo Yerusalem na wazazi bake batangite kwaa.
consummatisque diebus, cum redirent, remansit puer Jesus in Jerusalem, et non cognoverunt parentes ejus.
44 Batangite kwamba abile mu'kipenga cha babile nabo musafari, batibutuka safari ya lichoba limo, ndipo batumbwile kumpala miongoni mwa anunange na marafiki wabe.
Existimantes autem illum esse in comitatu, venerunt iter diei, et requirebant eum inter cognatos et notos.
45 Pabashindwile kumpala, batibuya Yerusalem na tumbwa kumpala.
Et non invenientes, regressi sunt in Jerusalem, requirentes eum.
46 Itibonekana kwamba baada ya lichoba lya itatu, batikumpata hekaluni, abi atitama katikati ya baalimu, akibapekania na kuwalokiya maswali.
Et factum est, post triduum invenerunt illum in templo sedentem in medio doctorum, audientem illos, et interrogantem eos.
47 Boti bayowine batishangala na ufahamu wake na majibu gake.
Stupebant autem omnes qui eum audiebant, super prudentia et responsis ejus.
48 Pmweni, batishangala, mao bake atikumkumbatia, mwanango, namani cha ututendeite nyaa? Pekani, tate boka na nee tutikupala kwa wasiwasi nkolo.”
Et videntes admirati sunt. Et dixit mater ejus ad illum: Fili, quid fecisti nobis sic? ecce pater tuus et ego dolentes quærebamus te.
49 Atikuwabakia,'kitumbwe namani kunipala? mwatangite kwaa kwamba lazima nibii ku'nnyumba ya Tate bangu?
Et ait ad illos: Quid est quod me quærebatis? nesciebatis quia in his quæ Patris mei sunt, oportet me esse?
50 Lakini baelewite kwaa namani chamaanisha kwa maneno galo.
Et ipsi non intellexerunt verbum quod locutus est ad eos.
51 Ndipo ayeii pamope nao mpaka kaya Nazareti na abile mtii kwabe. Mao bake abekite makowe goti moyoni mwake.
Et descendit cum eis, et venit Nazareth: et erat subditus illis. Et mater ejus conservabat omnia verba hæc in corde suo.
52 Lakini Yesu atiendelea kola katika hekima na kimo, na azidite pendwa na Nnongo na bandu.
Et Jesus proficiebat sapientia, et ætate, et gratia apud Deum et homines.