Luka 14
1 Yapitike lochoba lya sabato, pabile kayenda kachake kwa yumo ywa kiongozi wa Mafarisayo lya nkate, nabo babile kabachunguza kwa karibu.
Pewnego razu, w święty dzień szabatu, Jezus gościł w domu jednego z przywódców faryzeuszy. Obecni tam goście śledzili każdy Jego ruch.
2 Linga palo nnongi yake pabile mundu ambaye asuliwae ni iumbe.
Wtedy stanął przed Nim człowiek cierpiący na wodną puchlinę.
3 Yesu aalokiye ataalamu ba saliya ya Ayahudi ni Mafarisayo, “Buli, ni alali kumponya lichuba lya sabato au bulii?
Jezus zapytał więc zebranych tam faryzeuszy i przywódców religijnych: —Czy Prawo Mojżesza zezwala na uzdrowienie kogoś w szabat, czy nie?
4 Lakini bembe babi chichi kwa hiyo Yesu atikumkamwa, nikumponya ni kumruhusu ayende zake.
Oni jednak nie opowiedzieli ani słowem. Wtedy Jezus wziął chorego za rękę, uzdrowił go i odesłał do domu.
5 Ni ywembe aabakiye, nyai kati yinu ambaye aii na mwana au ngombe atumbukii pa luchii lichuba lya sabato amuuta panja mara yimo?”
Następnie powiedział: —Jeśli wasze dziecko lub zwierzę wpadnie w głęboki dół, to czy natychmiast ich nie wyciągacie, nawet w święty dzień szabatu?
6 Bembe babi ni uwezo kwaa wa pia jibu kewa mambo ago.
I znowu nie potrafili Mu odpowiedzieć.
7 Yesu pakwipilwe kwamba bachawii itii ya heshima, abakiye mfano, Ngabakiya,
Widząc zaproszonych gości, którzy wybierali sobie jak najlepsze miejsca, Jezus dał im następującą radę:
8 Wakati pankokelwa ni mundu kundoa kana utume katika nafasi ya heshima kwasababu iwezekana akokilwe mundu ambaye mwene heshima muno kuliko wenga.
—Jeśli ktoś cię zaprosi na wesele, nie zajmuj od razu najlepszego miejsca. Bo gdy wejdzie gość znaczniejszy od ciebie,
9 Wakati mundu ywa mkokite mwenga mwaabele paaicha akubakia wenga, “upiyee mundu yo nafasi yako” ni kwa oni watumbwa tola nafasi ya kumwisho.
gospodarz domu powie ci: „Proszę, ustąp mu miejsca”. Zawstydzony, będziesz musiał wtedy zająć miejsce na szarym końcu.
10 Lakini wenga mana ukokilwe, uyende ukatame nafasi ya mwisho, linga wakati yulo ywa kukokite manaaichile awecha kukubakiya wenga, “Mbwiga, uyende nnongi, zaidi,” apo wabaa utieshimika nnongi ya boti bautaminabo pameza.
Jeśli więc zostaniesz zaproszony, zajmij najpierw ostatnie miejsce. Gdy zjawi się pan domu, podejdzie i zaproponuje ci: „Przyjacielu, mam dla ciebie lepsze miejsce!”. W ten sposób zostaniesz uhonorowany wobec wszystkich gości.
11 kwa maana kila ywa ikwiya bapakumuuluya ni nywaa iuluya bapa kunkwiya.'
Każdy, kto się teraz ubiega o wyróżnienie, będzie upokorzony, a ten, kto teraz okazuje pokorę, zostanie wyróżniony.
12 Yesu kae aabakiye mundu ywankokite, papia chakulya cha mutwe kati au cha kitamwiyo, kana uakoke mabwigalyo au alongo au anunabo au majirani bako matajiri, linga kwamba bembe kana kukoke wenga kwa pata malipo.
Następnie zwrócił się do gospodarza: —Gdy wydajesz przyjęcie, nie zapraszaj wyłącznie przyjaciół, krewnych i bogatych sąsiadów—z nadzieją, że zrewanżują się tym samym.
13 Badala yake, paunga sheree wakoke masikini, ilema, iwete ni ipofu.
Zaproś również ubogich, kalekich, ułomnych i niewidomych.
14 Ni wenga wabarikiwa, kwa sababu bawecha kwaa kukulipaa. Kwa maana walipilwa katika ufufuo wa bene haki.”
Będziesz szczęśliwy, bo tacy ludzie nie mają czym ci się odwdzięczyć, a nagrodę otrzymasz po zmartwychwstaniu prawych.
15 Wakati umo wa balo babatami mezani pamope ni Yesu, payowine ago, ni ywembe aamakiye, Atibarikiwa yolo ywa lyaa nkate katika ufalme wa Nnongo!”
Słuchając tych słów, któryś z gości rzekł do Jezusa: —Szczęśliwy będzie ten, kto zasiądzie do uczty w królestwie Bożym!
16 Lakini Yesu aamakiye mundu yumo aandayite sheree ngolo akokite bandu baingi.
Na to Jezus opowiedział mu taką historię: —Pewien człowiek zamierzał urządzić wielkie przyjęcie i rozesłał mnóstwo zaproszeń.
17 Wakati sheree paibile tayari, amtumite mmanda wake kuabakia balo babakokilwe, muiche, kwa sababu ile yoti ibekilwe tayari
Tuż przed rozpoczęciem wysłał do zaproszonych sługę z wiadomością: „Przygotowania zakończone! Zapraszam!”.
18 Boti batumbwi luba radhi, ywa kwanza aamakiye mpanga kachi, mbinike nng'unda, lazima niyende nikalibone tafadhali unisamee,'
Wszyscy jednak zaczęli się wykręcać. Jeden powiedział: „Właśnie kupiłem pole i koniecznie muszę je obejrzeć. Proszę, wybacz mi moją nieobecność”.
19 Ni ywenge abayite mbimike jozi tano ya ngombe ni nenga niyenda kuwapaya. Tafadhali uniwie radhi.'
Drugi powiedział: „Właśnie kupiłem pięć par wołów i akurat wychodzę je wypróbować. Proszę, wybacz mi moją nieobecność”.
20 Ni mundu ywenge kabaya, “nikobike nnwawa, kwa nyoo ngwecha kwaa icha.'
Jeszcze inny tak się usprawiedliwił: „Właśnie się ożeniłem. Chyba rozumiesz, że nie mogę przyjść”.
21 Mmanda kabuya ni kummakiya ngwana wake makowe ago, ngwana mwene nyumba atikasirika atikummakiya mmanda wake, Yenda uoesi mumitaa uichochoro ya mji ukabatole kwango maskini, ilema, ipofu ni babalemile.”
Sługa wrócił i powtórzył wszystko swojemu panu. Ten, słysząc takie wymówki, rozgniewał się i nakazał: „Natychmiast idź na rynek oraz na ulice miasta i przyprowadź tu biednych, kalekich, ułomnych i niewidomych”.
22 Mmanda ngabaya, nwana hago gaulagya gapangilwe ni hata nambiambi balo kui na nafasi.
Po wykonaniu polecenia sługa oznajmił: „Panie, stało się tak, jak sobie życzyłeś, lecz mimo to pozostały jeszcze wolne miejsca”.
23 Ngwana ngamakiya mmanda, yenda katika ndela ngalu ni muichocholo bandu ni ubalazimishe bandu bajingii, linga nyumba yango itwetii.
„Wobec tego—rzekł pan—idź poza miasto i nakłaniaj napotkanych do przyjścia, tak aby mój dom był pełen gości.
24 Kwa maana nenda kuwa bakiya, katika balo babakokilwe ba kwanza ntopo ywapaya sheree yango.'
Z tych bowiem, których wcześniej zaprosiłem, nikt nie skosztuje przygotowanych potraw!”.
25 Nambeambe bandu banyansima babile kabayenda nakwe pamope agalambwike ni aabakiye,
Gdy Jezus udał się w dalszą drogę, razem z Nim szły nieprzebrane tłumy ludzi. Skierował więc do nich takie słowa:
26 Mana mundu kaicha kwango ni amchukya kwaa tate bake, mao bake, nnyumbo we, bana bake, anunabe, alalome ni alwawa ndio, ni hata maisha gake awecha kwaa panga mwanapunzi bango.
—Nikt nie może być moim uczniem, jeśli nie kocha Mnie bardziej niż swojego ojca, matkę, żonę, dzieci, braci czy siostry, a nawet bardziej niż samego siebie.
27 Mundu ywaapotwa kwaa msalaba wake ni icha ichungu yango hawecha kwaa panga mwanapunzi bango.
Kto nie bierze swojego krzyża i nie idzie ze Mną, nie może być moim uczniem.
28 Maana nyai nkati yinu, ambaye atamaniya chenga nnara hatamaa kwa akadilii galamaa kwa mahesabu kati ai na chilo chakipala linga alikamilishe lyo?
Rozważcie więc swoją decyzję! Gdy ktoś z was chce rozpocząć budowę, to czy najpierw nie oblicza kosztów i nie upewnia się, że starczy mu na jej ukończenie?
29 Vinginevyo baada ya bika nsingi ni chindwa yomolya, boti bababweni batumbwa kum'dhihaki.
W przeciwnym razie już po położeniu fundamentów może mu zabraknąć pieniędzy. A wtedy stanie się obiektem kpin i żartów.
30 Kabaya, mundu yu alumbwi chenga wakati ntopo ngupu ya yomolya.
„Cóż za brak rozsądku!”—powiedzą ludzie. „Zaczął budować i nie skończył, bo nie ma już pieniędzy”.
31 Au mfalme ywako mana kaapala yenda, kumbwana ni mfalme ywenge katika vita ambae hatama kwaa pae kwanza ni tola ushauli usu mana awecha, pamope ni bandu elfu komii kumbwana ni mfalme ywenge kaicha usu ywembe ni bandu elfu ishirini?
Który władca rozpocznie wojnę nie zastanawiając się najpierw, czy swą dziesięciotysięczną armią zdoła pokonać nadciągające dwadzieścia tysięcy żołnierzy wroga?
32 Ni mana nyoo kwaa, wakati jeshi lya bengi balo li kutalu utuma mjumbe pala masharti ga amani.
Jeśli nie jest w stanie, rozpoczyna rokowania pokojowe, dopóki nieprzyjaciel jest jeszcze daleko.
33 Kwa nyoo basi yoyoti kati yinu ambaye haaleka kwaa yoti yabile nayo, hawecha kwaa, panga mwanapunzi bango.
Nikt z was nie może więc zostać moim uczniem, jeśli nie wyrzeknie się dla Mnie wszystkiego, co ma.
34 Mwinyo ni nzuri, lakini iobiye ladha yake, panga kitiwe panga kai mwinyo kae?
Sól jest dobra—mówił dalej Jezus—lecz jeśli utraci swój smak, staje się bezwartościowa.
35 Ntopo matumizi kwa bui au hata kwa mbolea undataikwa kutalu. Ywabile na makutu, ni ayowe.”
Do niczego już się nie nadaje, nawet do nawożenia gleby. Trzeba ją po prostu wyrzucić. Kto ma uszy, niech słucha uważnie!
