Matendo ga Mitume 20

1 Baada ya ghasia kuyomoka, Paulo alibakema banafunzi na kupeya mwoyo. Boka po atibaaga na kuboka kuyenda Makedonia.

وقتی هیاهو پایان یافت، پولس به دنبال مسیحیان فرستاد و پس از موعظه و تشویق، از آنان خداحافظی کرد و به طرف مقدونیه به راه افتاد.

2 Niywembe paapeta mikoa yee na abile akibapeya mioyo baumini, kajingya Yunani.

سر راه خود به هر شهری که می‌رسید، برای مسیحیان موعظه می‌کرد. به این ترتیب، به یونان رسید

3 Baada ya ywembe kuwa palo kwa muda wa miei itatu, njama zichengwite dhidi yake na Ayahudi paabile atikaribia kusafifiri kwa ndela ya bahari elekya Shamu, ayee atiazimia kerebuka pitya Makedonia.

و سه ماه در آنجا اقامت گزید. او آماده می‌شد که با کشتی به سوریه برود، اما وقتی پی برد که یهودیان توطئه چیده‌اند او را بکشند، تصمیم گرفت از راه مقدونیه مراجعت کند.

4 Bakengamana na ywembe mpaka Asia babile Sopatro, mwana wa Pirho boka Berea; Aristariko na Sekundo, bote boka baamini ba Thesalonike; Gayo ba Derbe; Timotheo; Tikiko na Trofimo boka Asia.

چند نفر نیز تا ایالت آسیا همراه او رفتند که عبارت بودند از سوپاترس اهل بیریه، ارسترخوس و سکندس اهل تسالونیکی، گایوس اهل دربه، تیموتائوس، تیخیکوس و تروفیموس که همه به شهرهای خود در آسیا بازمی‌گشتند.

5 Lakini bandu aba bayomwile tangulia na babile batulenda kolyo Troa.

ایشان جلوتر رفتند و در تروآس منتظر ما ماندند.

6 kwa ndela ya Bahari boka Filipi baada ya masoba ga mikate yaibekwa kwaa chachu, na katika masoba matano tuikite kolyo Troa. Tutama kolyo kwa masoba saba.

پس از عید پِسَح، از شهر فیلیپی سوار کشتی شدیم و پنج روز بعد به بندر تروآس در آسیا رسیدیم و یک هفته در آنجا ماندیم.

7 Hata lisoba lya kwanza lya wiki, patubile twatikwembana pamope ili kuutekwa mkate, Paulo atilongela na Baamini. Abile akiwza kuboka malabo yake, nga nyo atiendelea longela mpaka kilo ya manane.

در روز اول هفته، برای پاره کردن نان گرد آمدیم و پولس برای مردم سخن می‌گفت؛ و چون قصد داشت روز بعد از آن شهر برود، تا نیمه‌های شب به صحبت کردن ادامه داد.

8 Pabile na taa zanyansima katika chumba cha nnani ambapo tubile twatikwembana pamope.

در بالاخانه‌ای که جمع بودیم، چراغهای بسیاری روشن بود.

9 Katika lidirisha abile atami muinja yumo lina lyake Utiko, ywabile na lugono likolo. Hata Paulo paabile akilongela kwa muda mrefu, muinja yolo, agonjike, atitomboka pae boka lighorofa lya tatu na atilokotwa abile tayari awile.

همین‌طور که پولس سخن را طول می‌داد، جوانی به نام اِفتیخُس که کنار پنجره نشسته بود، خوابش برد و از طبقهٔ سوم به پایین افتاد و مرد.

10 Lakini Paulo atiuluka pae, atijinyoosha ywembe mwene nnani yake, atimkumbatia. Katika baya, “Kana mkate tamaa, kwa kuwa abile nkoto.”

پولس پایین رفت و خود را روی مرد جوان انداخت و گفت: «ناراحت نباشید. او زنده است!»

11 Boka po atipanda kae kulighorofa na atiutekwana mkate, no lyaa. Baada ya longela kwa muda mrefu mpaka lyamba, atiboka.

آنگاه به بالاخانه بازگشت و نان را پاره کرد و خورد. سپس باز سخن را ادامه داد تا کم‌کم هوا روشن شد. آنگاه ایشان را ترک گفت.

12 Bannetike yolo muinja abile nkoto batifarijika muno.

در این فاصله، آن جوان را صحیح و سالم به خانه بردند و همگی تسلی عظیمی یافتند.

13 Twenga twabene twatitangulia nnongi ya Paulo kwa meli na yenda Aso, ambapo twenga tulipanga kuntola Paulo kolyo. Ayee nga ywembe mwene ywapala kupanga, kwa mana atipanga yenda pitya nnema nkavu.

پولس می‌خواست از راه خشکی به اَسوس برود، ولی ما پیش از او با کشتی به آن شهر رفتیم.

14 Paatuikite twenga kolyo Aso, twatimtola mu'meli kuyenda Mitilene.

در اسوس به هم رسیدیم و با کشتی به مِتیلینی رفتیم.

15 Boka po twenga twatitweka kolyo na lisoba lyanyaibele tuikite upande wanyaibele wa kisiwa cha Kio. Lisoba lyanyaibele, tuikite kisiwa cha Samo, na malabo take tuikite mji wa Mileto.

روز بعد، از جزیرهٔ خیوس گذشتیم و روز دوم به بندر ساموس رسیدیم، و روز سوم وارد میلیتوس شدیم.

16 Kwa mana, Paulo abile atiamua safiri pitya Efeso, ili panga kana atumie muda wowote katika Asia; kwa mana abile na haraka ya kuwai Yerusalemu kwa ajili ya sikukuu ya Pentekoste, mana yawezekana ywembe kupanga nyoo.

پولس نمی‌خواست این بار در شهر افسس توقف نماید، چون عجله داشت که اگر ممکن باشد، برای عید پنتیکاست در اورشلیم باشد.

17 Boka Mileto atibatuma bandu mpaka Efeso na kubakema apindo ba likanisa.

اما وقتی در میلیتوس از کشتی پیاده شدیم، برای مشایخ کلیسای افسس پیغام فرستاد که بیایند در کشتی او را ببینند.

18 Paaikite kwake, kammakiya, mwenga mwabene mutangite tangu lisoba lya kwanza panikanyaga hapa Asia, jinsi ya nibile kwinu muda wote.

وقتی آمدند، به آنان گفت: «شما می‌دانید از روزی که به ایالت آسیا قدم گذاشتم تا به حال،

19 Namtumikya Ngwana kwa unyenyekevu wote na kwa machozi, na

با کمال فروتنی و اشک و آه به خداوند خدمت کرده و همیشه با خطر مرگ روبرو بوده‌ام، چون یهودیان برای کشتن من توطئه می‌چیدند.

20 mateso yanipatike nenga kwa hila za Ayahudi. Mutangite namna ambayo naizuia kutangaza kwinu ilibe chochote ambacho kibile muhimu, na namna nenga natibafundisha waziwazi na kuyenda nyumba kwa nyumba.

با وجود این، هرگز تردیدی به خود راه نداده‌ام که هرآنچه را که برایتان سودمند بوده، موعظه کنم، بلکه حقیقت را به شما تعلیم داده‌ام، چه در میان مردم و چه در خانه‌ها.

21 Mutangfite namna nenga mayendelya kubaonya Ayahudi na Ayunani nnani ya toba kwa Nnongo na imani katika Ngwana witu Yesu.

همچنین، چه به یهودیان و چه به یونانیان اعلام کرده‌ام که باید از طریق توبه، به سوی خدا بازگردند، و به خداوندمان، عیسی مسیح، ایمان داشته باشند.

22 Nambeambe, muilinge, nibile namtii Roho Mtakatifu kuelekea Yerusalemu, niyatangite kwaa makowe ambayo yanipangikie nenga kolyo,

«اکنون به دستور روح خداوند می‌خواهم به اورشلیم بروم و نمی‌دانم در آنجا برایم چه پیش خواهد آمد،

23 Ila kwa mana Roho Mtakatifu unishuhudia nenga katika kila mji no baya panga minyororo na mateso nga nyoo vyatinilenda.

به‌جز اینکه روح‌القدس در هر شهر به من می‌گوید که زندان و زحمت در انتظارم می‌باشد.

24 Lakini nenga nafikiria kwaa panga maisha yangu ni kwa yeyote ya thamani kwango, ili niweze kuyomwa mwendo wango na huduma yanipeyilwe boka kwa Ngwana Yesu, kuishuhudia injili ya nema ya Nnongo.

اما جان من برایم ارزشی ندارد مگر اینکه آن را در راه خدمتی که عیسای خداوند به من سپرده است صرف کنم و آن را به کمال انجام دهم، یعنی پیغام خوش انجیل فیض خدا را به دیگران برسانم.

25 Nmabeambe, linga, nitangite panga wote, nkati ya balo baniyendike kuhubiri Ufalme, mwanibona kwaa minyo kae.

«می‌دانم که بعد از این، هیچ‌کدام از شما که پیغام خدا را بارها به شما اعلام کرده‌ام، دیگر مرا نخواهید دید.

26 Kwa eyo nabashuhudia leno yee, panga nibile kwaa na hatia ya myai ya mundu yeyote.

بنابراین، امروز قاطعانه اعلان می‌کنم که چنانچه کسی از میان شما به راه هلاکت رفته، خون او به گردن من نیست.

27 Kwa mana naizuia kwaa kubatangazia mapenzi yoti ya Nnongo.

چون در حق کسی کوتاهی نکردم، بلکه پیغام خدا را به همه رساندم.

28 Kwa eyo muwe baangalifu nnani yinu mwenga mwabene, na nnani ya likundi lolote ambalo Roho Mtakatifu atiabeka mwenga kuwa waangalizi. Mube aangalifu kulichunga likusanyiko lya Ngwana, ambalo atilipemya kwa myai yake mwene.

«پس مراقب خود و قوم خدا باشید. گلۀ خدا یعنی کلیسا را که با خون خود خریده است خوراک دهید و شبانی کنید، کلیسایی که روح‌القدس شما را بر آن ناظر قرار داده است.

29 Nitangite panga baada ya kuboka kwango, mapwa ba mwitu akale balowa jingya nkati yinu, na baliwa kulihurimya kwaa likundi.

می‌دانم وقتی بروم معلمین دروغین مانند گرگان درنده به جان شما خواهند افتاد و به گله رحم نخواهند کرد.

30 Nitangite panga hata nkati yinu mwabene baadhi ya bandu baisa no baya makowe mabou, ili kuwavuta banafunzi babakengame bembe.

بعضی از میان خود شما نیز حقیقت را وارونه جلوه خواهند داد تا مردم را به دنبال خود بکشند.

31 Kwa eyo mutame minyo. Mukombokye panga kwa miaka mitatu naweza kwaa kuleka kuwafundisha kila yumo winu kwa machozi kilo ni mutwekati.

پس، مواظب خود باشید! فراموش نکنید در این سه سالی که با شما بودم، پیوسته از شما مواظبت می‌کردم و شبانه روز در دعا برای شما اشک می‌ریختم.

32 Nambeambe nenga nawakabidhi kwa Nnongo, na kwa neno lya neema yake laweza kuachenga na kuwapea urithi pamope nabo bote batiwekwa wakfu kwa Nnongo.

«و حال شما را به دست خدا و کلام فیض او می‌سپارم که قادر است ایمان شما را بنا کند و به اتفاق همۀ کسانی که تقدیس شده‌اند، به شما نیز میراث بخشد.

33 Natamaniya kwaa mbanje, dhahabu, au ngobo.

«می‌بینید که من هرگز به پول و لباس کسی چشم طمع نداشته‌ام،

34 Mutangite mwenga mwabene panga maboko aga inipeya mahitaji yango mwene na mahitaji ya balo babile pamope ni nenga.

بلکه با این دستها همیشه کار می‌کردم تا خرج خود و همراهانم را تأمین کنم.

35 Katika makowe yote naapeya mfano wa namna mupalikwa kuwasaidia anyonge kwa kuipanga kazi, na namna mupalikwa kukombokya maneno ya Ngwana Yesu, maneno ambayo ywembe mwene abayite: “Ni heri kutoa kuliko pokya.”

از لحاظ کار سخت و کمک به فقرا نیز پیوسته برای شما نمونه بودم، چون کلمات عیسای خداوند را به خاطر داشتم که فرمود: دادن بهتر از گرفتن است.»

36 Baada ya kubaya namna yee, apiyite magoti na kuloba pamope na bembe.

وقتی سخن پولس تمام شد، زانو زد و با ایشان دعا کرد.

37 Bote batilela muno na kumtombokya Paulo paingo na kumbusu.

سپس، همه بسیار گریه کردند و پولس را در آغوش کشیده، بوسیدند.

38 Batihuzunika muno ya yote kwa mana ya chelo bambonekeya kwaa kuminyo pake kae. Boka po batimsindikiza Mumerikebu.

آنچه که بیشتر از همه آنان را اندوهگین ساخت، این سخن پولس بود که گفته بود: «دیگر مرا نخواهید دید». آنگاه او را تا کشتی بدرقه کردند.