Izaga 31
1 Amazwi kaLemuweli inkosi yeMasa, unina amfundisa wona.
Misemo ya Mfalme Lemueli, usia wa mama yake aliyomfundisha:
2 Ini, ndodana yami! Ini-ke, ndodana yesizalo sami! Ini-ke, ndodana yezithembiso zami!
“Ee mwanangu, ee mwana wa tumbo langu, ee mwana wa nadhiri zangu,
3 Unganiki amandla akho kwabesifazana, kumbe izindlela zakho ekubhubhiseni amakhosi.
Usitumie nguvu zako kwa wanawake, uhodari wako kwa wale wanaowaharibu wafalme.
4 Kakusikwamakhosi, Lemuweli, kakusikwamakhosi ukunatha iwayini, kumbe okweziphathamandla ukuloyisa okunathwayo okulamandla.
“Ee Lemueli, haifai wafalme, haifai wafalme kunywa mvinyo, haifai watawala kutamani sana kileo,
5 Hlezi anathe, akhohlwe isimiso, aguqule isahlulelo sawo wonke amadodana enhlupheko.
wasije wakanywa na kusahau vile sheria inavyoamuru na kuwanyima haki zao wote walioonewa.
6 Phana okunathwayo okulamandla kobhubhayo, lewayini kwabababayo emphefumulweni.
Wape kileo wale wanaoangamia, mvinyo wale walio na uchungu,
7 Kanathe, akhohlwe ubuyanga bakhe, angabe esakhumbula usizi lwakhe.
Wanywe na kusahau umaskini wao na wasikumbuke taabu yao tena.
8 Vulela isimungulu umlomo wakho, udaba lwabo bonke abamiselwe incithakalo.
“Sema kwa ajili ya wale wasioweza kujisemea, kwa ajili ya haki za wote walioachwa ukiwa.
9 Vula umlomo wakho, wahlulele ngokulunga, umele ilungelo lomyanga loswelayo.
Sema na uamue kwa haki, tetea haki za maskini na wahitaji.”
10 Ngubani ongathola umfazi okhuthela okulungileyo? Ngoba intengo yakhe iyedlula kakhulu amatshe amahle.
Mke mwenye sifa nzuri, ni nani awezaye kumpata? Yeye ni wa thamani sana kuliko marijani.
11 Inhliziyo yomkakhe ithemba kuye, ukuze angasweli impango.
Mume wake anamwamini kikamilifu wala hakosi kitu chochote cha thamani.
12 Umenzela okuhle, hatshi okubi, insuku zonke zempilo yakhe.
Humtendea mumewe mema, wala si mabaya, siku zote za maisha yake.
13 Udinga uboya bezimvu lefilakisi, asebenze ngenjabulo yezandla zakhe.
Huchagua sufu na kitani naye hufanya kazi kwa mikono yenye bidii.
14 Ufanana lemikhumbi yomthengisi; uletha ukudla kwakhe kuvela khatshana.
Yeye ni kama meli za biashara akileta chakula chake kutoka mbali.
15 Uvuka kusesebusuku, anike indlu yakhe ukudla, lesabelo kuzincekukazi zakhe.
Yeye huamka kungali bado giza huwapa jamaa yake chakula na mafungu kwa watumishi wake wa kike.
16 Anakane ngensimu ayizuze; ngesithelo sezandla zakhe ahlanyele ivini.
Huangalia shamba na kulinunua, kutokana na mapato yake hupanda shamba la mizabibu.
17 Uyabhinca ukhalo lwakhe ngamandla, aqinise ingalo zakhe.
Hufanya kazi zake kwa nguvu, mikono yake ina nguvu kwa ajili ya kazi zake.
18 Uyananzelela ukuthi ukuthengisa kwakhe kuhle; isibane sakhe kasicitshi ebusuku.
Huona kwamba biashara yake ina faida, wala taa yake haizimiki usiku.
19 Welulela izandla zakhe kuluthi lokuphotha, lezandla zakhe zibambe isigodo esilezintambo.
Huweka mikono yake kwenye pia, navyo vidole vyake hushikilia kijiti chenye uzi.
20 Welulela umyanga isandla sakhe, elulele izandla zakhe koswelayo.
Huwanyooshea maskini mikono yake na kuwakunjulia wahitaji vitanga vyake.
21 Kesabi iliqhwa elikhithikileyo ngenxa yabendlu yakhe, ngoba bonke abendlu yakhe bagqokiswe okubomvu.
Theluji ishukapo, hana hofu kwa ajili ya watu wa nyumbani mwake, kwa maana wote wamevikwa nguo za kutia joto.
22 Uzenzela izembeso; isigqoko sakhe sililembu elicolekileyo leliyibubende.
Hutengeneza mazulia ya urembo ya kufunika kitanda chake, yeye huvaa kitani safi na urujuani.
23 Umkakhe uyaziwa emasangweni, lapho ehlezi labadala belizwe.
Mume wake anaheshimiwa kwenye lango la mji, aketipo miongoni mwa wazee wa nchi.
24 Wenza ilembu elicolekileyo kakhulu, alithengise; anike umthengi ibhanti.
Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza, naye huwauzia wafanyabiashara mishipi.
25 Amandla lodumo kuyisigqoko sakhe; uyahleka mayelana losuku olulandelayo.
Amevikwa nguvu na heshima, anaweza kucheka bila kuwa na hofu kwa siku zijazo.
26 Uvula umlomo wakhe ngenhlakanipho; lemfundiso yomusa iselimini lwakhe.
Huzungumza kwa hekima na mafundisho ya kuaminika yapo ulimini mwake.
27 Uqaphela inhambo zomuzi wakhe; kadli isinkwa sobuvila.
Huangalia mambo ya nyumbani mwake wala hali chakula cha uvivu.
28 Abantwana bakhe bayavuka bathi ubusisiwe, lomkakhe laye uyamdumisa:
Watoto wake huamka na kumwita aliyebarikiwa, mumewe pia humsifu, akisema:
29 Manengi amadodakazi enze ngenkuthalo, kodwa wena wenyukile phezu kwawo wonke.
“Wanawake wengi hufanya vitu vyenye sifa nzuri, lakini wewe umewapita wote.”
30 Ubuhle buyinkohliso, lokubukeka kuyize; owesifazana owesaba iNkosi yena uzadunyiswa.
Kujipamba ili kuvutia ni udanganyifu na uzuri unapita upesi, bali mwanamke anayemcha Bwana atasifiwa.
31 Mnikeni okuvela esithelweni sezandla zakhe, lemisebenzi yakhe kayimdumise emasangweni.
Mpe thawabu anayostahili, nazo kazi zake na zimletee sifa kwenye lango la mji.
