Izaga 19
1 Umyanga ohamba ngobuqotho bakhe ungcono kulophambeneyo endebeni zakhe, njalo oyisithutha.
Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.
2 Futhi umphefumulo ongelalwazi kawulunganga, lophangisayo ngezinyawo uyona.
Ubi non est scientia animæ, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.
3 Ubuthutha bomuntu buphambula indlela yakhe, lenhliziyo yakhe iyayithukuthelela iNkosi.
Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.
4 Inotho yengeza abangane abanengi, kodwa umyanga wehlukaniswa lomngane wakhe.
Divitiæ addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.
5 Umfakazi wamanga kayikuyekelwa engajeziswanga, lophafuza amanga kayikuphunyuka.
Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.
6 Banengi abancenga umusa weziphathamandla; njalo wonke ungumngane womuntu wezipho.
Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
7 Bonke abazalwane bomyanga bayamzonda; kakhulu kangakanani abangane bakhe besiya khatshana laye; uxotshana labongamazwi kodwa kabatholakali.
Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:
8 Ozuza ingqondo uthanda umphefumulo wakhe; unanzelela ukuqedisisa uzathola okuhle.
qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.
9 Umfakazi wamanga kayikuyekelwa engajeziswanga, lophafuza amanga uzabhubha.
Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.
10 Ukutamasa kakusifanele isiwula; kakhulu kangakanani ukuthi inceku ibuse phezu kweziphathamandla.
Non decent stultum deliciæ: nec servum dominari principibus.
11 Ukuqedisisa komuntu kuphuzisa ukuthukuthela kwakhe; lodumo lwakhe yikwedlula isiphambeko.
Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua prætergredi.
12 Ulaka lwenkosi lunjengokubhonga kwebhongo lesilwane, kodwa umusa wayo unjengamazolo etshanini.
Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.
13 Indodana eyisithutha iyincithakalo kayise; lengxabano zomfazi ziyikuthonta njalonjalo.
Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.
14 Umuzi lenotho kuyilifa labobaba, kodwa umfazi ohlakaniphileyo uvela eNkosini.
Domus, et divitiæ dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.
15 Ubuvila buphosela ebuthongweni obukhulu, lomphefumulo olivila uzalamba.
Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
16 Ogcina umlayo ugcina umphefumulo wakhe; odelela indlela zakhe uzakufa.
Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.
17 Ozwela umyanga weboleka iNkosi; izambhadala ngesenzo sakhe.
Fœneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.
18 Laya indodana yakho kuselethemba, kodwa ungaloyisi ukufa kwayo.
Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
19 Ololaka olukhulu uzathwala inhlawulo; ngoba nxa umophula uzabe lokhu uqhubeka ukwenza.
Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.
20 Lalela izeluleko, wemukele imfundiso, ukuze uhlakaniphe ekucineni kwakho.
Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
21 Kulamacebo amanengi enhliziyweni yomuntu, kodwa iseluleko seNkosi sona sizakuma.
Multæ cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.
22 Isiloyiso somuntu ngumusa wakhe, njalo umyanga ungcono kulomuntu wamanga.
Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.
23 Ukuyesaba iNkosi kungokwempilo; ngoba olakho uzalala ebusuku esuthi; kayikwethekelelwa yibubi.
Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessima.
24 Ivila lifihla isandla salo emganwini, njalo kaliyikusibuyisela emlonyeni walo.
Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
25 Tshaya isideleli ongelalwazi abesekhalipha; njalo khuza oqedisisayo, uzaqedisisa ulwazi.
Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
26 Ochitha uyise, axotshe unina, uyindodana ethelela inhloni ilethe ihlazo.
Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.
27 Yekela, ndodana yami, ukulalela ukulaywa, ukuphambuka emazwini olwazi.
Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.
28 Umfakazi omubi udelela isahlulelo, lomlomo wabakhohlakeleyo uginya ububi.
Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.
29 Izahlulelo zilungiselwe izideleli, lemivimvinya umhlana wezithutha.
Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.
