< Izaga 17 >
1 Ucezu olomileyo lokuthula kanye lalo lungcono kulendlu egcwele imihlatshelo lengxabano.
Melior est buccella sicca cum gaudio, quam domus plena victimis cum iurgio.
2 Inceku ehlakaniphileyo izabusa phezu kwendodana eyangisayo, yehlukanise ilifa phakathi kwezelamani.
Servus sapiens dominabitur filiis stultis, et inter fratres hereditatem dividet.
3 Imbiza yokuncibilikisa ngeyesiliva, lesithando ngesegolide, kodwa iNkosi ihlola izinhliziyo.
Sicut igne probatur argentum, et aurum camino: ita corda probat Dominus.
4 Umenzi wobubi ulalela indebe ekhohlakeleyo; umqambimanga ubeka indlebe olimini oluchithayo.
Malus obedit linguæ iniquæ: et fallax obtemperat labiis mendacibus.
5 Oklolodela umyanga uthuka uMenzi wakhe; othokoza encithakalweni kayikuba msulwa.
Qui despicit pauperem, exprobrat factori eius: et qui ruina lætatur alterius, non erit impunitus.
6 Abantwana babantwana bangumqhele wabadala, lodumo lwabantwana ngoyise.
Corona senum filii filiorum: et gloria filiorum patres eorum.
7 Indebe elobungcwethi kayisifanelanga isithutha; kakhulu kangakanani indebe yamanga isiphathamandla.
Non decent stultum verba composita: nec principem labium mentiens.
8 Isipho siyilitshe eliligugu emehlweni abaniniso; loba ngaphi esiphendukela khona sizaphumelela.
Gemma gratissima, expectatio præstolantis: quocumque se vertit, prudenter intelligit.
9 Osibekela isiphambeko udinga uthando, kodwa ophindaphinda udaba wehlukanisa umngane oseduze.
Qui celat delictum, quærit amicitias: qui altero sermone repetit, separat fœderatos.
10 Ukukhuza kuyajula koqedisisayo kulokutshaya isithutha ngokulikhulu.
Plus proficit correptio apud prudentem, quam centum plagæ apud stultum.
11 Omubi udinga ububi kuphela, kodwa isithunywa esilesihluku sizathunyelwa kuye.
Semper iurgia quærit malus: angelus autem crudelis mittetur contra eum.
12 Kakuthi ibhere elifelwe yimidlwane lihlangane lomuntu, kodwa hatshi isithutha ebuthutheni baso.
Expedit magis ursæ occurrere raptis fœtibus, quam fatuo confidenti in stultitia sua.
13 Ophindisela okubi esikhundleni sokuhle, ububi kabuyikusuka endlini yakhe.
Qui reddit mala pro bonis, non recedet malum de domo eius.
14 Ukuqala kwenkani kunjengokuvulela amanzi; ngakho yekela ingxabano ingakazivezi.
Qui dimittit aquam, caput est iurgiorum: et antequam patiatur contumeliam, iudicium deserit.
15 Olungisisa omubi lolahla olungileyo bayisinengiso eNkosini, ngitsho bobabili.
Qui iustificat impium, et qui condemnat iustum, abominabilis est uterque apud Deum.
16 Kungani kulemali yokuthenga inhlakanipho esandleni sesithutha, lokhu singelangqondo?
Quid prodest stulto habere divitias, cum sapientiam emere non possit? Qui altum facit domum suam, quærit ruinam: et qui evitat discere, incidet in mala.
17 Umngane uyathanda ngaso sonke isikhathi, lomzalwane uzalelwa inhlupheko.
Omni tempore diligit qui amicus est: et frater in angustiis comprobatur.
18 Umuntu oswela ingqondo uyabambana ngezandla ukuba yisibambiso phambi kukamakhelwane wakhe.
Stultus homo plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo.
19 Othanda isiphambeko uthanda inkani; ophakamisa umnyango wakhe udinga ukubhujiswa.
Qui meditatur discordias, diligit rixas: et qui exaltat ostium, quærit ruinam.
20 Olenhliziyo ephambeneyo katholi okuhle, lophambene ngolimi uwela ebubini.
Qui perversi cordis est, non inveniet bonum: et qui vertit linguam, incidet in malum.
21 Ozala isithutha, sizakuba lusizi kuye; loyise wesithutha kathokozi.
Natus est stultus in ignominiam suam: sed nec pater in fatuo lætabitur.
22 Inhliziyo ethokozayo yenza kuhle njengomuthi, kodwa umoya owephukileyo womisa amathambo.
Animus gaudens ætatem floridam facit: spiritus tristis exiccat ossa.
23 Omubi uthatha isipho esifubeni ukuphambula izindlela zesahlulelo.
Munera de sinu impius accipit, ut pervertat semitas iudicii.
24 Inhlakanipho iphambi koqedisisayo, kodwa amehlo esithutha asekucineni komhlaba.
In facie prudentis lucet sapientia: oculi stultorum in finibus terræ.
25 Indodana eyisiwula ilusizi kuyise, iyikubaba kowayizalayo.
Ira patris, filius stultus: et dolor matris quæ genuit eum.
26 Ukuhlawulisa olungileyo lakho kakulunganga, lokutshaya iziphathamandla ngenxa yobuqotho.
Non est bonum, damnum inferre iusto: nec percutere principem, qui recta iudicat.
27 Owazi ulwazi ugodla amazwi akhe; umuntu oqedisisayo ulomoya opholileyo.
Qui moderatur sermones suos, doctus et prudens est: et pretiosi spiritus vir eruditus.
28 Isithutha esithuleyo laso sithiwa sihlakaniphile; ovala indebe zakhe uthiwa uyaqedisisa.
Stultus quoque si tacuerit, sapiens reputabitur: et si compresserit labia sua, intelligens.