Amanani 29
1 Ngenyanga yesikhombisa, ngosuku lokuqala lwenyanga, lizakuba-ke lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi. Kuzakuba lusuku lokutshaywa kwempondo kini.
“ଆଉ ସପ୍ତମ ମାସର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ପବିତ୍ର ସଭା ହେବ; ତୁମ୍ଭେମାନେ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟ କର୍ମ କରିବ ନାହିଁ; ସେହି ଦିନ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ତୂରୀଧ୍ୱନିର ଦିନ।
2 Njalo lizalungisa umnikelo wokutshiswa, kube luqhatshi olumnandi eNkosini, ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa, angelasici.
ପୁଣି, ତୁମ୍ଭେମାନେ ତୁଷ୍ଟିଜନକ ଆଘ୍ରାଣାର୍ଥେ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହୋମବଳି ରୂପେ ନିଖୁନ୍ତ ଏକ ପୁଂଗୋବତ୍ସ, ଏକ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ସାତ ମେଷବତ୍ସ;
3 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi, okubili kwetshumi ngenqama,
ଆଉ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ ରୂପେ ଏକ ଗୋବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ତିନି ଦଶମାଂଶ, ଏକ ମେଷ ନିମନ୍ତେ ଦୁଇ ଦଶମାଂଶ
4 lokwetshumi okukodwa kumawundlu ayisikhombisa;
ଓ ସାତ ମେଷବତ୍ସର ଏକ ଏକ ବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ଏକ ଏକ ଦଶମାଂଶ ତୈଳ ମିଶ୍ରିତ ସରୁ ମଇଦା ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ;
5 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ukulenzela inhlawulo yokuthula;
ପୁଣି, ଆପଣାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
6 ngaphandle komnikelo wokutshiswa wenyanga, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayo, ngokwesimiso sayo, kube luqhatshi olumnandi, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.
ଏହି ସମସ୍ତ, ତୁମ୍ଭେମାନେ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଅମାବାସ୍ୟାର ହୋମ ଓ ତହିଁର ଅଗ୍ନିକୃତ ଉପହାରର ତୁଷ୍ଟିଜନକ ଆଘ୍ରାଣାର୍ଥେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ ଓ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ ପୁଣି, ବିଧିମତେ ଉଭୟର ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ, ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
7 Ngosuku lwetshumi lwale inyanga yesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele, njalo lizathobisa imiphefumulo yenu; lingenzi lamsebenzi,
ଆହୁରି ସେହି ସପ୍ତମ ମାସର ଦଶମ ଦିନରେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ଏକ ପବିତ୍ର ସଭା ହେବ; ପୁଣି, ତୁମ୍ଭେମାନେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଭୋଜନ କରିବ ନାହିଁ; ତୁମ୍ଭେମାନେ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟ କର୍ମ କରିବ ନାହିଁ;
8 kodwa linikele umnikelo wokutshiswa eNkosini, kube luqhatshi olumnandi, ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa; azakuba ngangelasici kini.
ମାତ୍ର ତୁମ୍ଭେମାନେ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ତୁଷ୍ଟିଜନକ ଆଘ୍ରାଣାର୍ଥେ ହୋମବଳି ରୂପେ ଏକ ପୁଂଗୋବତ୍ସ, ଏକ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ସାତ ମେଷବତ୍ସ, ତୁମ୍ଭ ପ୍ରତି ଏମାନେ ନିଖୁନ୍ତ ହେବେ;
9 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi, okubili kwetshumi ngenqama eyodwa,
ପୁଣି, ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ ରୂପେ ଏକ ଗୋବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ତିନି ଦଶମାଂଶ, ଏକ ମେଷ ନିମନ୍ତେ ଦୁଇ ଦଶମାଂଶ
10 yilokho lalokho okwetshumi ngewundlu elilodwa, kumawundlu ayisikhombisa;
ଓ ସାତ ମେଷବତ୍ସର ଏକ ଏକ ମେଷବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ଏକ ଏକ ଦଶମାଂଶ ତୈଳ ମିଶ୍ରିତ ସରୁ ମଇଦା;
11 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wesono wenhlawulo yokuthula, lomnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ ଏହି ସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତାର୍ଥକ ପାପବଳି, ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
12 Langosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga yesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi, liyigcinele iNkosi umkhosi insuku eziyisikhombisa,
ଆଉ ସପ୍ତମ ମାସର ପଞ୍ଚଦଶ ଦିନରେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ପବିତ୍ର ସଭା ହେବ; ତୁମ୍ଭେମାନେ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟ କର୍ମ କରିବ ନାହିଁ, ପୁଣି, ସାତ ଦିନ ଯାଏ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବ।
13 linikele umnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomlilo, ube luqhatshi olumnandi eNkosini, amajongosi alitshumi lantathu amathole enkomo, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, azakuba ngangelasici.
ଆଉ ତୁମ୍ଭେମାନେ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ତୁଷ୍ଟିଜନକ ଆଘ୍ରାଣାର୍ଥେ ଅଗ୍ନିକୃତ ହୋମବଳି ରୂପେ ତେର ପୁଂଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ; ଏମାନେ ନିଖୁନ୍ତ ହେବେ।
14 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi elilodwa, kumajongosi alitshumi lantathu, okubili kwetshumi ngenqama eyodwa, kunqama ezimbili,
ପୁଣି, ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ, ତେର ପୁଂଗୋବତ୍ସ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ତିନି ତିନି ଦଶମାଂଶ, ଦୁଇ ମେଷ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମେଷ ନିମନ୍ତେ ଦୁଇ ଦୁଇ ଦଶମାଂଶ
15 njalo yilokho lalokho okwetshumi ngewundlu elilodwa, kumawundlu alitshumi lane;
ଓ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବତ୍ସ ନିମନ୍ତେ ଏକ ଏକ ଦଶମାଂଶ ତୈଳ ମିଶ୍ରିତ ସରୁ ମଇଦା;
16 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ଆଉ ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏହି ସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ, ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
17 Langosuku lwesibili: Amajongosi alitshumi lambili amathole enkomo, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ବାର ପୁଂଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
18 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ପୁଣି, ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
19 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayo.
ଆଉ ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
20 Langosuku lwesithathu: Amajongosi alitshumi lanye, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ତୃତୀୟ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ଏଗାର ଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
21 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ପୁଣି, ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
22 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ଆଉ ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
23 Langosuku lwesine: Amajongosi alitshumi, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ଚତୁର୍ଥ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ଦଶ ଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ, ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
24 umnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର, ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
25 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
26 Langosuku lwesihlanu: Amajongosi ayisificamunwemunye, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ପଞ୍ଚମ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ନଅ ଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
27 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ପୁଣି, ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
28 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
29 Langosuku lwesithupha: Amajongosi ayisificaminwembili, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ଷଷ୍ଠ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ଆଠ ଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
30 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo, ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ଆଉ ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
31 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
32 Langosuku lwesikhombisa: Amajongosi ayisikhombisa, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,
ଆଉ ସପ୍ତମ ଦିନରେ ନିଖୁନ୍ତ ସାତ ଗୋବତ୍ସ, ଦୁଇ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ଚଉଦ ମେଷବତ୍ସ,
33 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo, ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ଆଉ ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
34 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
35 Ngosuku lwesificaminwembili lizakuba lomhlangano omkhulu; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi,
ଆଉ ଅଷ୍ଟମ ଦିନରେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ମହାସଭା ହେବ; ତୁମ୍ଭେମାନେ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟ କର୍ମ କରିବ ନାହିଁ।
36 kodwa linikele umnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomlilo, uqhatshi olumnandi eNkosini: Ijongosi elilodwa, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa, angelasici,
ମାତ୍ର ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ତୁଷ୍ଟିଜନକ ଆଘ୍ରାଣାର୍ଥେ ଅଗ୍ନିକୃତ ହୋମବଳି ରୂପେ ନିଖୁନ୍ତ ଏକ ଗୋବତ୍ସ, ଏକ ମେଷ ଓ ଏକ ବର୍ଷୀୟ ସାତ ମେଷବତ୍ସ,
37 umnikelo wakho wokudla, leminikelo yakho yokunathwayo, ngejongosi, ngenqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,
ଆଉ ଗୋବତ୍ସର, ମେଷର ଓ ମେଷବତ୍ସମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାନୁସାରେ ବିଧିମତେ ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ,
38 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.
ପୁଣି, ପାପାର୍ଥକ ବଳି ରୂପେ ଏକ ଛାଗ, ଏସମସ୍ତ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିତ୍ୟ ହୋମ ଓ ତହିଁର ଭକ୍ଷ୍ୟ ଓ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।
39 Lezizinto lizazenzela iNkosi emikhosini yenu emisiweyo, ngaphandle kwezithembiso zenu, leminikelo yenu yesihle, leminikelo yenu yokutshiswa, leminikelo yenu yokudla, leminikelo yenu yokunathwayo, leminikelo yenu yokuthula.
ତୁମ୍ଭେମାନେ ଏହି ସମସ୍ତ, ଆପଣା ଆପଣା ମାନତ, ସ୍ୱେଚ୍ଛାଦତ୍ତ ଉପହାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ହୋମବଳି, ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ଭକ୍ଷ୍ୟ ନୈବେଦ୍ୟ, ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ପେୟ-ନୈବେଦ୍ୟ ଓ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ମଙ୍ଗଳାର୍ଥକ ବଳି ବ୍ୟତୀତ ନିରୂପିତ ପର୍ବମାନଙ୍କରେ ସଦାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବ।”
40 UMozisi wasekhuluma ebantwaneni bakoIsrayeli njengakho konke iNkosi emlaye ngakho uMozisi.
ସଦାପ୍ରଭୁ ମୋଶାଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଯେଉଁ ଆଜ୍ଞା ଦେଲେ, ମୋଶା ସେହି ସମସ୍ତ ଇସ୍ରାଏଲ-ସନ୍ତାନଗଣଙ୍କୁ କହିଲେ।
