< UMathewu 5 >
1 Kwathi ebona amaxuku wenyukela entabeni. Esehlezi phansi, abafundi bakhe beza kuye;
Videns autem Iesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli eius,
2 wasevula umlomo wakhe, wabafundisa, wathi:
et aperiens os suum docebat eos dicens:
3 Babusisiwe abayanga emoyeni; ngoba umbuso wamazulu ungowabo.
Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
4 Babusisiwe abalilayo; ngoba bona bazaduduzwa.
Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.
5 Babusisiwe abamnene; ngoba bona bazakudla ilifa lomhlaba.
Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.
6 Babusisiwe abalambela labomela ukulunga; ngoba bona bazasuthiswa.
Beati, qui esuriunt, et sitiunt iustitiam: quoniam ipsi saturabuntur.
7 Babusisiwe abalesihawu; ngoba bona bazahawukelwa.
Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.
8 Babusisiwe abamhlophe enhliziyweni; ngoba bona bazabona uNkulunkulu.
Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.
9 Babusisiwe abalamulayo; ngoba bona bazathiwa ngabantwana bakaNkulunkulu.
Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.
10 Babusisiwe abazingelwayo ngenxa yokulunga; ngoba umbuso wamazulu ungowabo.
Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam: quoniam ipsorum est regnum cælorum.
11 Lina libusisiwe, nxa belithuka belizingela, bekhuluma okubi konke bemelana lani beqamba amanga, ngenxa yami;
Beati estis cum maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:
12 thokozani lithabe kakhulu, ngoba umvuzo wenu mkhulu emazulwini; ngoba ngokunjalo babazingela abaprofethi abalandulelayo.
gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in cælis. Sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.
13 Lina lilitshwayi lomhlaba; kodwa uba itshwayi seliduma lizatshwaywa ngani? Kalisasizi lutho, ngaphandle kokulahlwa phandle beselinyathelwa ngabantu.
Vos estis sal terræ. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.
14 Lina liyikukhanya komhlaba; umuzi omiswe phezu kwentaba ungesitheke;
Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita.
15 njalo kabalumathisi isibane basibeke ngaphansi kwesitsha, kodwa phezu kwesiqobane sesibane, besesibakhanyisela bonke abasendlini.
Neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum ut luceat omnibus, qui in domo sunt.
16 Ngokunjalo kakukhanye ukukhanya kwenu phambi kwabantu, ukuze babone imisebenzi yenu emihle, badumise uYihlo osemazulwini.
Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum, qui in cælis est.
17 Lingacabangi ukuthi ngize ukuchitha umlayo kumbe abaprofethi; angizanga ukuchitha kodwa ukugcwalisa.
Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.
18 Ngoba ngiqinisile ngithi kini: Kuze kudlule izulu lomhlaba, kakusoze kudlule ibadlana libe linye kumbe ichatshana libe linye emlayweni kuze kwenzeke konke.
Amen quippe dico vobis, donec transeat cælum et terra, iota unum, aut unus apex non præteribit a lege, donec omnia fiant.
19 Ngakho owephula owodwa kulimilayo emincinyane, afundise abantu ngokunjalo, uzathiwa ngomncinyane embusweni wamazulu; kodwa oyenzayo ayifundise, lowo uzathiwa mkhulu embusweni wamazulu.
Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno cælorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cælorum.
20 Ngoba ngithi kini: Ngaphandle kokuthi ukulunga kwenu kwedlule okwababhali lokwabaFarisi, kalisoze lingene embusweni wamazulu.
Dico enim vobis, quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisæorum, non intrabitis in regnum cælorum.
21 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungabulali; laloba ngubani obulalayo, uzakuba lecala lokugwetshwa;
Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit iudicio.
22 kodwa mina ngithi kini: Wonke othukuthelela umfowabo kungelasizatho uzakuba lecala lokugwetshwa; lotshoyo kumfowabo ukuthi: Siphukuphukundini! uzakuba lecala emphakathini; lotshoyo ukuthi: Sithuthandini! uzakuba lecala lokusiwa esihogweni somlilo. (Geenna )
Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit iudicio. Qui autem dixerit fratri suo, Raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit Gehennæ ignis. (Geenna )
23 Ngakho uba uletha umnikelo wakho elathini, ubusukhumbula ulapho ukuthi umfowenu ulolutho olumelana lawe,
Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:
24 tshiya lapho umnikelo wakho phambi kwelathi, uhambe, uqale ubuyisane lomfowenu, ubusuzonikela umnikelo wakho.
relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.
25 Phangisa uzwane laye omangalelane lawe usesendleleni laye, hlezi omangalelane lawe akunikele kumahluleli, futhi umahluleli akunikele epholiseni, ubusuphoselwa entolongweni.
Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.
26 Ngiqinisile ngithi kuwe: Kawusoze uphume khona, uze ubhadale indibilitshi yokucina.
Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.
27 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungafebi.
Audistis quia dictum est antiquis: Non mœchaberis.
28 Kodwa mina ngithi kini: Wonke okhangela owesifazana ukumkhanuka usefebile laye enhliziyweni yakhe.
Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam mœchatus est eam in corde suo.
29 Njalo uba ilihlo lakho lokunene likukhubekisa, likhuphe ulilahlele khatshana lawe; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogweni. (Geenna )
Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totus corpus tuum mittatur in Gehennam. (Geenna )
30 Njalo uba isandla sakho sokunene sikukhubekisa, siqume usilahlele khatshana lawe; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogweni. (Geenna )
Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in Gehennam. (Geenna )
31 Kwathiwa-ke: Loba ngubani owala umkakhe, kumele amnike incwadi yesehlukaniso;
Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.
32 kodwa mina ngithi kini: Loba ngubani owala umkakhe, ngaphandle kodaba lokufeba, umenza afebe, njalo loba ngubani omthathayo owaliweyo uyafeba.
Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mœchari: et qui dimissam duxerit, adulterat.
33 Lizwile futhi ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungafungi amanga, kodwa gcwalisa izifungo zakho eNkosini.
Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis: reddes autem Domino iuramenta tua.
34 Kodwa mina ngithi kini: Lingafungi lakanye; loba ngezulu, ngoba liyisihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu;
Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neque per cælum, quia thronus Dei est:
35 loba ngomhlaba, ngoba uyisenabelo senyawo zakhe; loba ngeJerusalema, ngoba ingumuzi weNkosi enkulu;
neque per terram, quia scabellum est pedum eius: neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis:
36 njalo ungafungi ngekhanda lakho, ngoba ungelwenze unwele lalunye lube mhlophe kumbe lube mnyama.
neque per caput tuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.
37 Kodwa ilizwi lenu kalibe ngelokuthi: Yebo, yebo; hatshi, hatshi. Okudlula lokhu-ke kuvela komubi.
Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.
38 Lizwile ukuthi kwathiwa: Ilihlo ngelihlo, lezinyo ngezinyo;
Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.
39 kodwa mina ngithi kini: Lingamelani lobubi; kodwa loba ngubani okuwakala esihlathini sokunene, mphendulele lesinye;
Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram:
40 lalowo ofuna ukukumangalela lokuthatha isigqoko sakho, mtshiyele lesembatho;
et ei, qui vult tecum iudicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium.
41 laloba ngubani okubamba ngamandla ukuthi uhambe imayili libe linye, hamba laye abe mabili.
Et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.
42 Mnike ocela kuwe; njalo ungamfulatheli ofisa ukweboleka kuwe.
Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.
43 Lizwile ukuthi kwathiwa: Wothanda umakhelwane wakho, njalo uzonde isitha sakho;
Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.
44 kodwa mina ngithi kini: Thandani izitha zenu, libabusise abaliqalekisayo, libaphathe kuhle abalizondayo, libakhulekele abaliphatha kubi, labalizingelayo;
Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos: et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:
45 ukuze libe ngabantwana bakaYihlo osemazulwini, ngoba yena uphumisa ilanga lakhe phezu kwababi labahle, anise izulu phezu kwabalungileyo labangalunganga.
ut sitis filii Patris vestri, qui in cælis est: qui solem suum oriri facit super bonos, et malos: et pluit super iustos et iniustos.
46 Ngoba aluba lithanda labo abalithandayo, lilomvuzo bani? Kabenzi njalo labathelisi yini?
Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?
47 Futhi uba libingelela abafowenu bodwa, lenzani okukhulu okwedlula okwabanye? Kabenzi njalo labathelisi yini?
Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?
48 Ngakho lina banini ngabapheleleyo, njengoba uYihlo osemazulwini ephelele.
Estote ergo vos perfecti, sicut et pater vester cælestis perfectus est.