UMathewu 5
1 Kwathi ebona amaxuku wenyukela entabeni. Esehlezi phansi, abafundi bakhe beza kuye;
Sa dihang nakita ni Jesus ang panon sa mga katawhan, misaka siya ngadto sa bukid. Sa dihang siya naglingkod, ang iyang mga disipulo miduol kaniya.
2 wasevula umlomo wakhe, wabafundisa, wathi:
Iyang gibuka ang iyang baba ug nagtudlo kanila, nga nag-ingon,
3 Babusisiwe abayanga emoyeni; ngoba umbuso wamazulu ungowabo.
“Bulahan ang kabos sa espiritu, kay ila ang gingharian sa langit.
4 Babusisiwe abalilayo; ngoba bona bazaduduzwa.
Bulahan kadtong nagbangutan, kay sila pagalipayon.
5 Babusisiwe abamnene; ngoba bona bazakudla ilifa lomhlaba.
Bulahan ang maaghop, kay sila makapanunod sa yuta.
6 Babusisiwe abalambela labomela ukulunga; ngoba bona bazasuthiswa.
Bulahan kadtong gigutom ug gi-uhaw sa pagkamatarong, kay sila pagabusgon.
7 Babusisiwe abalesihawu; ngoba bona bazahawukelwa.
Bulahan kadtong maluloy-on, kay sila makabaton ug kalooy.
8 Babusisiwe abamhlophe enhliziyweni; ngoba bona bazabona uNkulunkulu.
Bulahan ang putli ug kasing-kasing, kay sila makakita sa Dios.
9 Babusisiwe abalamulayo; ngoba bona bazathiwa ngabantwana bakaNkulunkulu.
Bulahan ang mga tigpasiugda sa kalinaw, kay sila pagatawgong mga anak sa Dios.
10 Babusisiwe abazingelwayo ngenxa yokulunga; ngoba umbuso wamazulu ungowabo.
Bulahan kadtong gipanglutos tungod sa pagkamatarong, kay ila ang gingharian sa langit.
11 Lina libusisiwe, nxa belithuka belizingela, bekhuluma okubi konke bemelana lani beqamba amanga, ngenxa yami;
Bulahan kamo sa dihang bugalbugalan kamo sa mga tawo ug pagalutuson kamo, o magsulti sa tanang klase sa mga daotang butang batok kaninyo nga bakak alang sa akong katuyoan.
12 thokozani lithabe kakhulu, ngoba umvuzo wenu mkhulu emazulwini; ngoba ngokunjalo babazingela abaprofethi abalandulelayo.
Pagmaya ug paglipay pag-ayo, tungod kay dako ang inyong ganti sa langit. Sa ingon niini nga paagi gilutos sa mga tawo ang mga propeta nga nagpuyo kaniadto una kaninyo.
13 Lina lilitshwayi lomhlaba; kodwa uba itshwayi seliduma lizatshwaywa ngani? Kalisasizi lutho, ngaphandle kokulahlwa phandle beselinyathelwa ngabantu.
Kamo mga asin sa yuta. Apan kung ang asin mawad-an sa iyang lami, unsaon man kini nga mahimong moparat pag-usab? Kini dili na gayod maayo alang sa bisan unsang butang, gawas nga ilabay ug pagatamaktamakan ilalom sa tiil sa mga tawo.
14 Lina liyikukhanya komhlaba; umuzi omiswe phezu kwentaba ungesitheke;
Kamo ang kahayag sa kalibotan. Usa ka siyudad nga nahimutang sa usa ka bungtod nga dili matago.
15 njalo kabalumathisi isibane basibeke ngaphansi kwesitsha, kodwa phezu kwesiqobane sesibane, besesibakhanyisela bonke abasendlini.
Walay tawo nga modagkot ug suga ug ibutang kini ilalom sa usa ka sudlanan, apan ngadto hinuon sa patunganan sa suga, ug kini modan-ag sa matag-usa sa panimalay.
16 Ngokunjalo kakukhanye ukukhanya kwenu phambi kwabantu, ukuze babone imisebenzi yenu emihle, badumise uYihlo osemazulwini.
Himoa ang inyong kahayag nga modan-ag atubangan sa mga tawo sa ingon niana nga paagi ilang makita ang inyong maayong mga binuhatan ug daygon ang inyong Amahan nga anaa sa langit.
17 Lingacabangi ukuthi ngize ukuchitha umlayo kumbe abaprofethi; angizanga ukuchitha kodwa ukugcwalisa.
Ayaw hunahunaa nga mianhi ako aron moguba sa balaod o sa mga propeta. Ako mianhi dili sa pagguba kanila, apan sa pagtuman kanila.
18 Ngoba ngiqinisile ngithi kini: Kuze kudlule izulu lomhlaba, kakusoze kudlule ibadlana libe linye kumbe ichatshana libe linye emlayweni kuze kwenzeke konke.
Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo nga hangtod ang langit ug ang yuta mahanaw, walay bisan usa nga nahisulat o bisan usa ka kudlit sa bisan unsa nga paagi ang mawala gikan sa balaod, hangtod nga ang tanang mga butang matuman.
19 Ngakho owephula owodwa kulimilayo emincinyane, afundise abantu ngokunjalo, uzathiwa ngomncinyane embusweni wamazulu; kodwa oyenzayo ayifundise, lowo uzathiwa mkhulu embusweni wamazulu.
Busa bisan kinsa ang motuis sa usa nga labing ubos niining mga sugo ug nagtudlo sa uban sa pagbuhat niini mahimong tawgon nga labing ubos sa gingharian sa langit. Apan bisan kinsa nga nagtipig niini ug nagtudlo niini mahimong tawgong bantugan sa gingharian sa langit.
20 Ngoba ngithi kini: Ngaphandle kokuthi ukulunga kwenu kwedlule okwababhali lokwabaFarisi, kalisoze lingene embusweni wamazulu.
Kay ako moingon kaninyo nga gawas kung ang inyong pagkamatarong molabaw sa pagkamatarong sa mga escriba ug sa mga Pariseo, kamo dili makasulod sa gingharian sa langit.
21 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungabulali; laloba ngubani obulalayo, uzakuba lecala lokugwetshwa;
Nakadungog kamo nga kini gisulti kanila sa karaang mga panahon, 'Ayaw pagpatay,' ug, 'bisan kinsa nga mopatay mahimong makuyaw sa paghukom.'
22 kodwa mina ngithi kini: Wonke othukuthelela umfowabo kungelasizatho uzakuba lecala lokugwetshwa; lotshoyo kumfowabo ukuthi: Siphukuphukundini! uzakuba lecala emphakathini; lotshoyo ukuthi: Sithuthandini! uzakuba lecala lokusiwa esihogweni somlilo. (Geenna g1067)
Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga masuko sa iyang igsoon mahimong anaa sa makuyaw nga paghukom. Ug bisan kinsa nga moingon sa iyang igsoon nga lalaki, 'Wala kay pulos nga pagkatawo!' mahimong anaa sa kakuyaw sa konseho. Ug bisan kinsa nga moingon, 'Buang ka!' mahimong anaa sa kakuyaw sa kalayo sa impiyerno. (Geenna g1067)
23 Ngakho uba uletha umnikelo wakho elathini, ubusukhumbula ulapho ukuthi umfowenu ulolutho olumelana lawe,
Busa kung kamo maghalad sa inyong gasa sa altar ug didto hinumdomi nga ang inyong igsoon adunay bisan unsang butang batok kaninyo,
24 tshiya lapho umnikelo wakho phambi kwelathi, uhambe, uqale ubuyisane lomfowenu, ubusuzonikela umnikelo wakho.
biyai ang inyong gasa didto sa atubangan sa altar, ug lakaw sa inyong dalan. Una pagpasig-uli sa inyong igsoon ug unya adto ug ihalad ang inyong gasa.
25 Phangisa uzwane laye omangalelane lawe usesendleleni laye, hlezi omangalelane lawe akunikele kumahluleli, futhi umahluleli akunikele epholiseni, ubusuphoselwa entolongweni.
Pagpakig-uli sa inyong magsusumbong samtang kamo uban kaniya padulong sa korte, o ang inyong magsusumbong motugyan kaninyo ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom motugyan kaninyo ngadto sa opisyales, ug kamo igabanlod ngadto sa prisohan.
26 Ngiqinisile ngithi kuwe: Kawusoze uphume khona, uze ubhadale indibilitshi yokucina.
Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo, dili gayod kamo makagawas gikan didto hangtod inyong mabayran ang kataposang gamay nga salapi nga inyong nautang.
27 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungafebi.
Inyong nadungog nga kini gisulti, 'Ayaw panapaw.'
28 Kodwa mina ngithi kini: Wonke okhangela owesifazana ukumkhanuka usefebile laye enhliziyweni yakhe.
Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga motan-aw sa usa ka babaye uban ang kaibog diha kaniya nakabuhat na sa pagpanapaw uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.
29 Njalo uba ilihlo lakho lokunene likukhubekisa, likhuphe ulilahlele khatshana lawe; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogweni. (Geenna g1067)
Ug kung ang inyong tuong mata mahimong hinungdan nga kamo mapandol, lugita kini ug ilabay palayo gikan kaninyo. Kay mas maayo pa alang kaninyo nga ang usa ka bahin sa inyong lawas kinahanglang mawala kaysa tibuok ninyong lawas ilabay ngadto sa impiyerno. (Geenna g1067)
30 Njalo uba isandla sakho sokunene sikukhubekisa, siqume usilahlele khatshana lawe; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogweni. (Geenna g1067)
Ug kung ang inyong tuong kamot mahimong hinungdan sa inyong pagkapandol, putla kini ug ilabay palayo gikan kaninyo. Kay mas maayo pa alang kaninyo nga ang usa ka bahin sa inyong lawas kinahanglang mawala kaysa tibuok ninyong lawas mahiadto sa impiyerno. (Geenna g1067)
31 Kwathiwa-ke: Loba ngubani owala umkakhe, kumele amnike incwadi yesehlukaniso;
Kini usab ang gisulti, 'Bisan kinsa ang magpadala sa iyang asawa sa layo, pahataga siya ug kasulatan kaniya sa panagbulag.'
32 kodwa mina ngithi kini: Loba ngubani owala umkakhe, ngaphandle kodaba lokufeba, umenza afebe, njalo loba ngubani omthathayo owaliweyo uyafeba.
Apan ako moingon kaninyo nga ang matag-usa nga makigbulag sa iyang asawa, gawas sa hinungdan sa makauulaw nga pagpakighilawas, nakapahimo kaniya nga babayeng mananapaw. Ug bisan kinsa nga makigminyo kaniya human siya nakigbulag nakabuhat ug pagpanapaw.
33 Lizwile futhi ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungafungi amanga, kodwa gcwalisa izifungo zakho eNkosini.
Usab, nakadungog kamo nga kini gisulti niadtong karaang mga panahon, 'Ayaw pagsaad sa bakak nga panumpa, apan dalha ang imong mga panaad ngadto sa Ginoo.'
34 Kodwa mina ngithi kini: Lingafungi lakanye; loba ngezulu, ngoba liyisihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu;
Apan ako moingon kaninyo, ayaw na gayod pagpanumpa, bisan sa langit, kay mao kini ang trono sa Dios;
35 loba ngomhlaba, ngoba uyisenabelo senyawo zakhe; loba ngeJerusalema, ngoba ingumuzi weNkosi enkulu;
bisan sa yuta, kay mao kini ang tumbanan sa iyang tiil; bisan sa Jerusalem, kay mao kini ang siyudad sa bantogang Hari.
36 njalo ungafungi ngekhanda lakho, ngoba ungelwenze unwele lalunye lube mhlophe kumbe lube mnyama.
Ayaw panumpa pinaagi sa inyong ulo, kay dili kamo makahimo sa usa ka buhok nga moputi o moitom.
37 Kodwa ilizwi lenu kalibe ngelokuthi: Yebo, yebo; hatshi, hatshi. Okudlula lokhu-ke kuvela komubi.
Apan himoa ang inyong pulong nga, 'Oo,' o 'Dili.' Ang bisan unsa nga labaw pa niini gikan sa usa nga daotan.
38 Lizwile ukuthi kwathiwa: Ilihlo ngelihlo, lezinyo ngezinyo;
Inyong nadungog nga kini gisulti, 'Mata batok sa mata, ug ngipon batok sa ngipon.'
39 kodwa mina ngithi kini: Lingamelani lobubi; kodwa loba ngubani okuwakala esihlathini sokunene, mphendulele lesinye;
Apan moingon ako kaninyo, ayaw pagsukol sa usa nga daotan. Hinuon, bisan kinsa nga mosagpa kaninyo sa inyong tuong aping, ipasagpa usab kaniya ang pikas.
40 lalowo ofuna ukukumangalela lokuthatha isigqoko sakho, mtshiyele lesembatho;
Ug kung bisan kinsa ang mangandoy sa pag-adto sa korte uban kaninyo ug mokuha sa inyong pangsulod nga bisti, pasagdi usab kanang tawhana nga kuhaon ang inyong kupo.
41 laloba ngubani okubamba ngamandla ukuthi uhambe imayili libe linye, hamba laye abe mabili.
Ug bisan kinsa nga motukmod kaninyo sa pag-adto sa usa ka milya, adto usab uban kaniya sa duha.
42 Mnike ocela kuwe; njalo ungamfulatheli ofisa ukweboleka kuwe.
Paghatag ngadto kang bisan kinsa nga mangayo kaninyo, ug ayaw pagtalikod gikan niadtong bisan kinsa nga nangandoy sa pagpanghulam gikan kaninyo.
43 Lizwile ukuthi kwathiwa: Wothanda umakhelwane wakho, njalo uzonde isitha sakho;
Kamo nakadungog nga kini gisulti, 'Higugmaon ninyo ang inyong silingan ug dumti ang inyong kaaway.'
44 kodwa mina ngithi kini: Thandani izitha zenu, libabusise abaliqalekisayo, libaphathe kuhle abalizondayo, libakhulekele abaliphatha kubi, labalizingelayo;
Apan ako moingon kaninyo, higugmaa ang inyong kaaway ug pag-ampo niadtong naglutos kaninyo,
45 ukuze libe ngabantwana bakaYihlo osemazulwini, ngoba yena uphumisa ilanga lakhe phezu kwababi labahle, anise izulu phezu kwabalungileyo labangalunganga.
aron nga kamo mahimong mga anak sa inyong Amahan nga anaa sa langit. Kay siya makapahimo sa iyang adlaw sa pagsubang sa daotan ug sa matarong, ug nagpadalag ulan sa matarong ug sa dili matarong.
46 Ngoba aluba lithanda labo abalithandayo, lilomvuzo bani? Kabenzi njalo labathelisi yini?
Kay kung inyong higugmaon kadtong nahigugma kaninyo, unsang ganti ang inyong makuha? Dili ba nagabuhat man bisan ang tigkolekta ug buhis sa susamang butang?
47 Futhi uba libingelela abafowenu bodwa, lenzani okukhulu okwedlula okwabanye? Kabenzi njalo labathelisi yini?
Ug kung inyo lamang pangumustahon ang inyong mga igsoon, unsay inyong mabuhat nga labaw pa sa uban? Dili ba nagabuhat man bisan ang mga Gentil sa susamang butang?
48 Ngakho lina banini ngabapheleleyo, njengoba uYihlo osemazulwini ephelele.
Busa kamo kinahanglan mahingpit, sama kahingpit sa inyong langitnong Amahan.
