< Imisebenzi 13 >
1 Kwakukhona eAntiyoki ebandleni lapho abaprofethi labafundisi abathile, uBarnabasi kanye loSimeyoni othiwa nguNigeri, loLukiyu umKurene, loManayeni owayondliwe kanye loHerodi umtetrarki, loSawuli.
Nyagblɔɖila kple nufiala aɖewo nɔ Antioxia Hame la me ɣe ma ɣi, eye wo dometɔ aɖewoe nye Barnabas kple Simeon si wogayɔna be Niga, Lukio tso Kirene, Manain (si nye Fia Herodes nɔvi) kple Saulo.
2 Kwathi bekhonza iNkosi bezila ukudla, uMoya oyiNgcwele wathi: Ngehlukaniselani oBarnabasi kanye loSawuli emsebenzini engibabizele wona.
Gbe ɖeka la, esi ame siawo nɔ Aƒetɔ la subɔm, nɔ nu tsim nɔ dɔdɔm la, Gbɔgbɔ Kɔkɔe la gblɔ na wo be, “Mitia Barnabas kple Saulo be woaɖawɔ dɔ tɔxɛ si ta meyɔ wo ɖo la nam.”
3 Sebezile ukudla bakhuleka babeka izandla phezu kwabo, babathuma.
Wogayi edzi wɔ nutsitsidɔ hedo gbe ɖa ɣeyiɣi aɖe, eye le esia megbe la, woda asi ɖe Barnabas kple Saulo dzi, do gbe ɖa ɖe wo ta, eye wodo mɔ wo be woayi.
4 Bona-ke sebethunyiwe nguMoya oyiNgcwele, behlela eSelukiya, basuka lapho baya eKuprosi ngomkhumbi.
Le Kipro la, Saulo kple Barnabas wodze mɔ le Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe kpɔkplɔ te heyi ɖe Seleukia. Le afi sia la, woɖo tɔdziʋu heyi ɖe Kipro. Wokplɔ Marko Yohanes hã ɖe asi abe woƒe kpeɖeŋutɔ ene.
5 Kwathi sebefikile eSalamisi, batshumayela ilizwi likaNkulunkulu emasinagogeni amaJuda; njalo babeloJohane umsizi.
Esi wova ɖo du si woyɔna be Salamis me la, woyi ɖe Yudatɔwo ƒe ƒuƒoƒe, eye wogblɔ mawunya le afi ma. Yohanes nɔ wo ŋu abe kpekpeɖeŋunala ene.
6 Kwathi sebedabule isihlenge bafika ePhafosi, bafica isanuse esithile, umprofethi wamanga, umJuda, obizo lakhe nguBarjesu,
Le esia megbe la, wogblɔ mawunya le du geɖewo me tso teƒe yi teƒe le Kipro ƒukpo blibo la dzi va se ɖe esi wova ɖo du si woyɔna be Pafo la me. Le afi sia wokpɔ Yudatɔ aɖe si woyɔna be Bar Yesu. Ame sia nye afakala kple aʋatsonyagbɔɖila.
7 owayelombusi uSergiyu Pawuli, indoda ehlakaniphileyo. Lo wabizela kuye uBarnabasi loSawuli edinga ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.
Ame sia nye dɔtsɔla na mɔmefia si le afi ma si woyɔna be Sergio Paulo. Mɔmefia la nye ame si ƒe tagbɔ kɔ, eye wòdɔ woyi ɖayɔ Barnabas kple Saulo, elabena edi be yease Mawu ƒe nya.
8 Kodwa isanuse, uElimasi, ngoba liphendulelwa njalo ibizo lakhe, waphikisana labo, edinga ukuphambula umbusi ekholweni.
Esi wonɔ nya la gblɔm nɛ la, afakala Elima (elabena nenemae nye eƒe ŋkɔ le Grikigbe me) tsi tsitre ɖe wo ŋu, eye wòte kpɔ be yeagblẽ to na mɔmefia la be megaxɔ Mawu dzi se o.
9 Kodwa uSawuli, onguPawuli futhi, egcwele uMoya oNgcwele, njalo emjolozela
Ke Saulo, ame si wogayɔna be Paulo, si me Gbɔgbɔ Kɔkɔe yɔ fũu la li ŋku ɖe Elima dzi gãa kple dziku, eye wòblu ɖe eta be,
10 wathi: O wena ogcwele inkohliso yonke lobuqili bonke, ndodana kadiyabhola, sitha sakho konke ukulunga, kawuyekeli ukuphambula indlela eziqondileyo zeNkosi yini?
“Wò Abosam ƒe vi, ame vɔ̃ɖi, wò ameflula si léa fu nu nyui ɖe sia ɖe, ɣe ka ɣie nàdzudzɔ tsitretsitsi ɖe Aƒetɔ la ƒe mɔ dzɔdzɔe la ŋu?
11 Njalo khathesi khangela, isandla seNkosi siphezu kwakho, njalo uzakuba yisiphofu, ungaliboni ilanga okwesikhathi. Kwahle kwamehlela ukufiphala lobumnyama, wahamba ebhoda edinga abazamdonsa ngesandla.
Azɔ Mawu ahe to na wò, eya ta wò ŋkuwo agbã, ale be màgate ŋu akpɔ ɣe ƒe keklẽ o hena ɣeyiɣi aɖe.” Enumake Elima ƒe ŋku dzi tsyɔ̃ eye wòde asi asitsatsa le yame me henɔ kuku ɖem be ame aɖe nalé yeƒe alɔnu afia mɔ ye.
12 Ngalesosikhathi umbusi wabona okwenziweyo wakholwa, edidwa yimfundiso yeNkosi.
Esi mɔmefia la kpɔ nu si dzɔ la, exɔe se, elabena eƒe nu ku le nufiafia si wòse tso Aƒetɔ la ŋu ta.
13 UPawuli lababelaye basebesuka ngomkhumbi ePhafosi bafika ePerga esePamfiliya. Kodwa uJohane wehlukana labo wabuyela eJerusalema.
Le nu siawo megbe la, Paulo kple eŋumewo ɖo tɔdziʋu hedzo le Pafo heva Perga le Pamfilia nuto me, afi sia Yohanes gblẽ wo ɖi le hetrɔ yi Yerusalem.
14 Kodwa bona bedabula besuka ePerga, bafika eAntiyoki esePisidiya; ngosuku lwesabatha basebengena esinagogeni, bahlala phansi.
Ke Barnabas kple Paulo ya tso eme yi Antioxia si le Pisidia nuto me. Le Dzudzɔgbe ŋkeke dzi la, woyi sɔleme le Yudatɔwo ƒe ƒuƒoƒe.
15 Kwathi sekufundwe umlayo labaprofethi, abaphathi besinagoge bathumela kubo, besithi: Madoda bazalwane, uba kulelizwi phakathi kwenu lenkuthazo ebantwini, khulumani.
Esi woxlẽ nya tso Mose ƒe Agbalẽ kple Nyagblɔɖilawo ƒe Agbalẽawo me vɔ abe ale si wowɔna ɖaa ene la, ƒuƒoƒemegãwo dɔ ame ɖo ɖe Barnabas kple Paulo gbɔ gblɔ be, “Nɔviŋutsuwo, ne nuxlɔ̃amenya aɖe le mia si na ameawo la, migblɔe, míeɖe kuku.”
16 Kwathi uPawuli esukuma, njalo eqhweba ngesandla, wathi: Madoda maIsrayeli, lani elesaba uNkulunkulu, lalelani.
Paulo tsi tsitre heɖo asi wo dzi, eye wògblɔ na wo be, “Israel ŋutsuwo kple ame sia ame si le afi sia si vɔ̃a Mawu la, miɖo tom!
17 UNkulunkulu walesisizwe sakoIsrayeli wakhetha obaba bethu, wabaphakamisa abantu bengabemzini elizweni leGibhithe, wabakhupha kulo ngengalo ephakemeyo.
“Israel dukɔ sia ƒe Mawu tia míaƒe dukɔ sia, eye wòde bubu eŋu. Eɖee tso kluvinyenye me le Egiptenyigba dzi bubutɔe.
18 Wasebekezelela isimilo sabo okungaba yisikhathi seminyaka engamatshumi amane enkangala.
Ekpɔ wo dzi, kplɔ wo ɖɔɖɔɖɔ le gbedzi ƒe blaene sɔŋ.
19 Njalo esechithile izizwe eziyisikhombisa elizweni leKhanani, wabehlukanisela ilizwe labo ngenkatho.
Le esia megbe la, Mawu tsrɔ̃ dukɔ adre sɔŋ le Kananyigba dzi, eye wòtsɔ anyigba sia na Israelviwo abe woƒe domenyinu ene.
20 Lemva kwalezizinto, okungaba ngokweminyaka engamakhulu amane lamatshumi amahlanu, wabanika abahluleli kwaze kwaba nguSamuweli umprofethi.
Nu siawo yi edzi anɔ abe ƒe alafa ene blaetɔ̃. Le esiawo megbe la, Mawu na ʋɔnudrɔ̃lawo ɖu dukɔa dzi va se ɖe Nyagblɔɖila Samuel dzi.
21 Njalo kusukela lapho bacela inkosi; uNkulunkulu wasebanika uSawuli indodana kaKishi, indoda yesizwe sakoBhenjamini, okweminyaka engamatshumi amane.
“Ke nu kae va dzɔ? Israelviwo ɖe kuku na Mawu be wòana fia yewo abe ale si wòle dukɔ bubuwo sii la ene, eya ta Mawu na Saulo si nye Kish ƒe vi la va ɖu fia ɖe wo dzi. Saulo tso Benyamin ƒomea me, eye wòɖu fia ƒe blaene.
22 Njalo esemkhuphile, wabavusela uDavida waba yinkosi, afakaza langaye ngokuthi: Ngimtholile uDavida kaJese, indoda ngokwenhliziyo yami, ezakwenza intando yami yonke.
Ke emegbe la, Mawu ɖe Saulo ɖa le zikpui la dzi, eye wòtsɔ David si nye Yese ƒe vi la ɖo fiae ɖe eteƒe. Mawu kpɔ ŋudzedze le David ŋu, eye wòɖi ɖase le eŋu be, ‘David nye ame si dze nye dzi ŋu, elabena ewɔ nye lɔlɔ̃nu.’
23 Enzalweni yalumuntu njengesithembiso, uNkulunkulu uvusele uIsrayeli uMsindisi uJesu;
Fia David sia ƒe dzidzimevie nye Yesu, ame si nye Ɖela si ŋugbe Mawu do na Israel dukɔ la.”
24 engakafiki yena uJohane wayesetshumayele kuqala ubhabhathizo lokuphenduka kubo bonke abantu bakoIsrayeli.
Paulo yi eƒe nuƒoa dzi be, “Hafi Yesu sia nava la, ame aɖe va do ŋgɔ nɛ si nye Yohanes Mawutsidetanamela. Ame sia gblɔ mawunya be ehiã be Israelviwo katã nadzudzɔ nu vɔ̃ wɔwɔ, eye woatrɔ ɖe Mawu ŋu.
25 UJohane esegcwalise uhambo lwakhe, wathi: Licabanga ukuthi ngingubani? Kangisuye mina; kodwa khangelani, emva kwami uyeza, engingafanelanga ukukhulula amanyathela enyawo zakhe.
Esi Yohanes nɔ eƒe dɔ nu wum la, ebia amewo be, ‘Ɖe miebu be nyee nye Kristo la mahã? Kpao menye nyee o. Ame si gbɔna la tri akɔ wum. Nyemedze ne matu eƒe afɔkpaka gɔ̃ hã o.’
26 Madoda bazalwane, bantwana bohlanga lukaAbrahama, lalabo phakathi kwenu abesaba uNkulunkulu, lithunyelwe kini ilizwi lalolusindiso.
“Nɔvinyewo, mi Abraham ƒe dzidzimeviwo kple mi ame siwo menye Yudatɔwo o siwo vɔ̃a Mawu sia la, medi be mianya be míawoe woɖo ɖeɖe ƒe gbedeasi sia ɖo.”
27 Ngoba labo abahlala eJerusalema lababusi babo kabamazanga lo, bawagcwalisa lamazwi abaprofethi afundwayo isabatha ngesabatha, ngokumlahla;
Ame siwo le Yerusalem kple woƒe dumegãwo, esi womedze si ame sia kple nyagblɔɖilawo ƒe nya siwo woxlẽna le Dzudzɔgbe sia Dzudzɔgbe dzi o la, wowu wo nu to woƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ me.
28 njalo bengatholi lacala lokufa, bacela kuPilatu ukuthi abulawe.
Le nyateƒe me la, womekpɔ vodada aɖeke le eŋu be wòadze na ku o, gake wobia tso Pilato si be wòatso kufia nɛ kokoko.
29 Kwathi sebeqedile konke okulotshiweyo ngaye, bamethula esihlahleni, bamlalisa engcwabeni.
Esi nu sia nu va eme pɛpɛpɛ abe ale si woŋlɔe da ɖi le eƒe ku ŋu ene la, woɖe eƒe kukua le atitsoga ŋu heɖii ɖe yɔdo me.
30 Kodwa uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo;
“Ke nɔvinyewo, Mawu gagbɔ agbee tso ku me,
31 owabonwa insuku ezinengi yilabo ababenyukele laye ukuya eJerusalema besuka eGalili, abangabafakazi bakhe ebantwini.
eye wòɖe eɖokui fia ame siwo nɔ eŋu tso Yerusalem yi Galilea la zi geɖe. Ame siawo ɖi ɖase le eƒe tsitretsitsi ŋu ɖaa le dutoƒo le teƒe geɖewo.
32 Lathi sitshumayela indaba ezinhle kini zesithembiso esenziwa kubobaba,
Nyanyui sia gblɔm míele na mi; ŋugbe si Mawu do na mía fofowo,
33 ukuthi uNkulunkulu usigcwalisile sona kithi, abantwana babo, emvusile uJesu, njengoba kulotshiwe futhi kusihlabelelo sesibili ukuthi: Wena uyiNdodana yami, lamuhla mina ngikuzele.
ŋugbedodo sia va eme na mí, wo viwo esi wòfɔ Yesu ɖe tsitre tso ame kukuwo dome abe ale si woŋlɔe ɖe Psalmo evelia mee ene be, “‘Wòe nye vinye ŋutsu, egbe mezu fofowò.’
34 Njalo ngokuthi wamvusa kwabafileyo, engasayikubuyela ekuboleni, wakhuluma kanje wathi: Ngizalinika izibusiso ezingcwele lezithembekileyo zikaDavida.
Esi Mawu fɔe ɖe tsitsre, eye wòɖo kpe edzi be eƒe ŋutilã maganyunyɔ akpɔ o ta la, egblɔ le eŋuti be, “‘Matsɔ yayra kɔkɔe kple vavãtɔ si ŋugbe wodo na David la na wò.’
35 Ngakho njalo kwenye indawo uthi: Kawuyikunikela oNgcwele wakho abone ukubola.
Nenema ke wogblɔ le teƒe bubu hã be, “‘Mana wò kɔkɔetɔ la ƒe ŋutilã manyunyɔ o.’
36 Ngoba uDavida, esekhonze esakhe isizukulwana ngecebo likaNkulunkulu walala, njalo walaliswa laboyise, wabona ukubola;
“Esi David wɔ eƒe agbemedɔ vɔ abe ale si Mawu dii ene la, eku, woɖii ɖe fofoawo dome, eye eƒe ŋutilã ƒaƒã ɖe tome.
37 kodwa lowo uNkulunkulu amvusayo, kakubonanga ukubola.
Nya siawo ku ɖe ame bubu aɖe si Mawu gbɔ agbee tso ku me, eye ku mekpɔ ŋusẽ aɖeke ɖe edzi o la boŋ ŋu.”
38 Ngakho kakwaziwe yini, madoda bazalwane, ukuthi ngalowo kutshunyayelwa kini uthethelelo lwezono;
Paulo yi eƒe nuƒoa dzi gblɔ na wo be, “Nɔvinyewo, miɖo to miase nya sia ɖa. Yesu sia tae woatsɔ miaƒe nu vɔ̃wo ake mi.
39 njalo kulo wonke okholwayo uyalungisiswa kukho konke ebelingelungisiswe kukho ngomlayo kaMozisi.
Ame sia ame si xɔ edzi se la, woaɖee tso nu vɔ̃ ƒe kɔkuti me, eye wòazu ame dzɔdzɔe. Nu sia nye nu gã aɖe si Mose ƒe sewo mete ŋu wɔ na ame aɖeke o.
40 Ngakho qaphelani ukuthi kalehlelwa yilokhu okwakhulunywa kubaprofethi, okokuthi:
Mikpɔ nyuie, be nya siwo nyagblɔɖilawo gblɔ la nagaɖi mia ŋu o.
41 Khangelani, zideleli, njalo limangale, litshabalale; ngoba mina ngenza umsebenzi ensukwini zenu, umsebenzi elingasoze lawukholwa, nxa umuntu elilandisela.
Wogblɔe be, “‘Mi ame siwo doa vlo nyateƒe la, mike ŋku ɖi miakpɔ nu ʋuu va se ɖe esime miatsrɔ̃. Mele nane wɔ ge le wò ŋkekewo me esi ne wogblɔe na wò la màxɔe ase o.’”
42 Kwathi ekuphumeni kwamaJuda esinagogeni, abezizwe bacela ukuthi lamazwi akhulunywe kubo ngesabatha elilandelayo.
Gbe ma gbe la, Paulo kple Barnabas nɔ go dom le ƒuƒoƒea la, ameawo gblɔ na Paulo be eƒe nyawo vivi yewo nu ŋutɔ, eya ta wòagatrɔ ava ƒo nu na yewo le Dzudzɔgbe si agava la dzi.
43 Kwathi abesinagoge sebephumile, abanengi kumaJuda labakhonzayo abaphendukela kumaJuda balandela uPawuli loBarnabasi; abakhuluma labo, bebancenga ukuthi bahlale emuseni kaNkulunkulu.
Ke ame geɖe siwo nye Yudatɔwo kple trɔ̃subɔla zu Yudatɔ siwo vɔ̃a Mawu la dze wo yome le ablɔ dzi, eye Paulo kple Barnabas gblɔ na wo kple kukuɖeɖe be woanɔ Mawu ƒe amenuveve la me.
44 Kwathi ngesabatha elilandelayo babuthana kwaphose kwaba ngumuzi wonke ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.
Le Dzudzɔgbe si dze eyome dzi la, du blibo la katã kloe va ƒo ƒu be yewoase Aƒetɔ ƒe nya la.
45 Kodwa amaJuda ebona amaxuku agcwaliswa ngomona, aphikisa izinto ezakhulunywa nguPawuli, ephikisa njalo ehlambaza.
Amehawo ƒe agbɔsɔsɔ alea do ŋɔdzi na Yudatɔwo ale woʋã ŋu Paulo kple Barnabas, eya ta wogblɔ busunyawo, eye wotsi tsitre ɖe nya sia nya si Paulo gblɔ la ŋu vevie.
46 Kodwa uPawuli loBarnabasi bekhuluma ngesibindi bathi: Kwakudingeka ukuthi ilizwi likaNkulunkulu likhulunywe kini kuqala; kodwa njengoba lilinina, njalo lizigweba ukuthi alifanelanga impilo elaphakade, khangelani, siphendukela kwabezizwe. (aiōnios )
Ke Paulo kple Barnabas wogblɔ kple dzideƒo na wo be, “Edze be woagblɔ Mawu ƒe nya na mi Yudatɔwo gbã, gake esi mieɖi gbɔ̃ nyanyui la, eye miebu mia ɖokui be yewomedze na agbe mavɔ la o la, fifia míatsɔe ayi na ame siwo menye Yudatɔwo o boŋ. (aiōnios )
47 Ngoba iNkosi isilayile ngokunjalo yathi: Ngikumisile ube yikukhanya kwabezizwe, ube ngowosindiso kuze kube semkhawulweni womhlaba.
Esia nye se si Aƒetɔ la de na mí be, “‘Mewɔ wò be nànye kekeli na ame siwo menye Yudatɔwo o, eye nàkplɔ wo tso xexea me ƒe dzogoewo katã dzi ava be woakpɔ ɖeɖe le gbɔnye.’”
48 Kwathi abezizwe bekuzwa bathokoza, basebelidumisa ilizwi leNkosi, basebekholwa bonke ababemiselwe impilo elaphakade; (aiōnios )
Paulo ƒe nya sia do dzidzɔ na ame siwo menye Yudatɔwo o, eye wokafu Mawu. Wo dometɔ siwo Mawu ŋutɔ tia da ɖi na agbe mavɔ la xɔe se. (aiōnios )
49 lelizwi leNkosi lasatshalaliswa elizweni lonke.
Ale wɔ Aƒetɔ la ƒe nya la keke ta le nuto ma katã me.
50 Kodwa amaJuda avusa abesifazana abakhonzayo abadumileyo lezikhulu zomuzi, avusela uPawuli loBarnabasi ukuzingelwa, abaxotsha emikhawulweni yawo.
Dɔ me ve Yudatɔwo ƒe dumegãwo ale gbegbe be wode ʋunyaʋunya dua me nyɔnu ŋkuta siwo vɔ̃a Mawu kple dumegãwo me, ale be tɔtɔ gã aɖe va, eye to esia me la, wonya Paulo kple Barnabas do goe le dua me.
51 Kodwa babathintithela uthuli lwenyawo zabo, bafika eIkoniyuma.
Ke woawo hã ʋuʋu woƒe afɔkewo ɖe anyi abe dzidzɔmakpɔmakpɔ ƒe dzesi ene, eye woyi woƒe mɔzɔzɔ la dzi ɖo ta Ikonio.
52 Njalo abafundi bagcwaliswa ngentokozo loMoya oNgcwele.
Ke dzidzɔ blibo yɔ ame siwo trɔ zu xɔsetɔwo la me, eye Gbɔgbɔ Kɔkɔe la hã yɔ wo me fũu.