UMathewu 5
1 Kwathi ebona amaxuku wakhwela entabeni wahlala phansi. Abafundi bakhe beza kuye.
Noong nakita ni Jesus ang maraming tao, umakyat siya sa bundok. Nang makaupo na siya, lumapit sa kaniya ang mga alagad niya.
2 Waseqalisa ukubafundisa esithi:
Nagsalita siya at tinuruan sila na sinasabi,
3 “Babusisiwe abampofu emoyeni ngoba umbuso wezulu ungowabo.
“Pinagpala ang mahihirap sa espiritu, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
4 Babusisiwe labo abakhalayo ngoba bazakududuzwa.
Pinagpala ang mga nagdadalamhati sapagkat sila ay aaliwin.
5 Babusisiwe abathobekileyo ngoba bazakuba zindlalifa zomhlaba.
Pinagpala ang mga maamo, sapagkat mamanahin nila ang mundo.
6 Babusisiwe labo abalambela labomela ukulunga ngoba bazakusuthiswa.
Pinagpala ang mga nagugutom at nauuhaw sa katuwiran, sapagkat sila ay bubusugin.
7 Babusisiwe abalesihawu ngoba bazakuhawukelwa.
Pinagpala ang mga mahabagin sapagkat sila ay kahahabagan.
8 Babusisiwe abahlanzekileyo enhliziyweni ngoba bazabona uNkulunkulu.
Pinagpala ang may pusong dalisay, sapagkat makikita nila ang Diyos.
9 Babusisiwe abagcina ukuthula ngoba bazathiwa ngamadodana kaNkulunkulu.
Pinagpala ang mga mapagpayapa, sapagkat tatawagin silang mga anak ng Diyos.
10 Babusisiwe abahlukunyezwayo ngenxa yokulunga, ngoba umbuso wezulu ungowabo.
Pinagpala ang mga inuusig alang-alang sa katuwiran, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
11 Libusisiwe lina nxa abantu belithuka, belihlukumeza njalo beligcona ngobubi bonke ngenxa yami.
Pinagpala kayo kung inaalipusta kayo at inuusig ng mga tao o pagsalitaan ng lahat ng uri ng mga masasamang bagay na pawang mga kasinungalingan ng dahil sa akin.
12 Thokozani lijabule ngoba mkhulu umvuzo wenu ezulwini, njengoba bahlukunyezwa ngaleyondlela abaphrofethi ababephambi kwenu.”
Magsaya kayo at labis na magalak sapagkat malaki ang inyong gantimpala sa langit. Sapagkat sa ganitong paraan inusig ng mga tao ang mga propetang nabuhay noon bago pa kayo.
13 “Lina lilitswayi lomhlaba. Kodwa nxa itswayi lingalahlekelwa yibumunyu balo, lingavuselelwa njani na? Kaliselamsebenzi ngaphandle kokuthi lichithelwe phandle linyathelwe ngabantu.
Kayo ang asin ng mundo. Ngunit kung nawala ang lasa ng asin, paano muling maibabalik ang alat nito? Wala na itong pakinabang pa kundi itapon at tapak-tapakan ng mga tao.
14 Lina liyikukhanya kwezwe. Idolobho elakhelwe entabeni kalisitheki.
Kayo ang ilaw ng mundo. Ang lungsod na nakatayo sa isang burol ay hindi maitatago.
15 Njalo abantu kabalumathisi isibane basibeke ngaphansi kwesitsha. Kodwa basibeka phezu koluthi lwaso ukuze sikhanyisele bonke abasendlini.
Ni hindi nagsisindi ang mga tao ng lampara at ilagay sa loob ng basket, bagkus sa isang patungan ng ilawan, at magliliwanag ito sa lahat ng nasa bahay.
16 Ngokunjalo, yenzani ukukhanya kwenu kukhanye phambi kwabantu ukuze babone izenzo zenu ezinhle baze badumise uYihlo osezulwini.”
Hayaan ninyong magliwanag ang inyong ilaw sa harapan ng mga tao sa paraang makikita nila ang inyong mga mabubuting gawa at papurihin ang inyong Amang nasa langit.
17 “Lingacabangi ukuthi ngilande ukuzadiliza uMthetho kumbe abaPhrofethi. Kangilandanga ukuzediliza kodwa ukuzogcwalisisa.
Huwag ninyong isipin na pumarito ako upang sirain ang kautusan o ang mga propeta. Naparito ako hindi upang sirain ang mga ito kundi upang ito ay tuparin.
18 Ngilitshela iqiniso ukuthi kuze kunyamalale izulu lomhlaba kakuyikususwa lutho eMthethweni, loba libadlana kumbe lichatshana elilotshiweyo, kuze kupheleliswe konke.
Sapagkat totoo itong sinasabi ko sa inyo, hanggang hindi lilipas ang langit at lupa, wala ni isang tuldok o kudlit man ang mawawala sa kautusan, hanggang sa ang lahat ng mga bagay ay maganap.
19 Loba ngubani owephula owodwa nje wale imilayo emincinyane, afundise abanye ukwenzanjalo uzathiwa mncinyane embusweni wezulu kodwa loba ngubani olandela njalo afundise imilayo le njengokuba, uzathiwa mkhulu embusweni wezulu.
Kung gayon, sinuman ang lalabag ng kahit isa sa kaliit-liitan sa mga kautusang ito at nagtuturo sa iba na gawin ang paglabag nito ay tatawaging pinakahamak sa kaharian ng langit. Ngunit ang sinumang tumupad sa mga ito at itinuturo sa iba na tupariin ito ay tatawaging dakila sa kaharian ng langit.
20 Ngakho ngiyalitshela ukuthi ngaphandle kokuthi ukulunga kwenu kwedlule okwabaFarisi labafundisi bomthetho, ngempela kalizukuwungena umbuso wezulu.”
Sapagkat sinasabi ko sa inyo na hangga't hindi hihigit ang inyong katuwiran sa katuwiran ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi kayo makakapasok sa kaharian ng langit.
21 “Lezwa ukuthi kwathiwa kwabasendulo, ‘Ungabulali; lowo obulalayo uzakwahlulelwa.’
Inyong narinig na sinabi sa kanila noong mga unang panahon, 'Huwag kang pumatay,' at 'Sinumang papatay ay manganganib sa paghuhukom.'
22 Kodwa ngilitshela ngithi loba ngubani ozondela umfowabo loba udadewabo uzakwahlulelwa emthethwandaba. Njalo lowo othi kumfowabo loba kudadewabo, ‘Raca,’ okutsho ukuthi ‘Silimandini,’ uzathonisiswa emphakathini. Njalo lowo othi, ‘Wena siwula!’ uzakuba sengozini yomlilo wesihogo. (Geenna g1067)
Ngunit sinasabi ko sa inyo na sinumang magalit sa kaniyang kapatid ay manganganib sa paghuhukom. At kung sinuman ang magsabi sa kaniyang kapatid na, 'Wala kang kuwentang tao!' ay manganganib sa konseho. At sinumang magsabi ng, 'Hangal ka!' ay manganganib sa apoy ng impiyerno. (Geenna g1067)
23 Ngakho-ke, nxa uletha isipho sakho e-alithareni ubusukhumbula ukuthi umfowenu kumbe udadewenu ulesikhwili lawe,
Kaya kung ikaw ay naghahandog ng iyong kaloob sa altar at maalala mo doon ang iyong kapatid na may anumang bagay laban sa iyo,
24 tshiya khonapho isipho sakho phambi kwe-alithari. Qala uyebuyisana laye umfowenu kumbe udadewenu andubana ubuye uzonikela umnikelo wakho.
iwan mo doon ang iyong kaloob sa harap ng altar at humayo ka. Makipag-ayos ka muna sa iyong kapatid, pagkatapos ay pumunta ka at ihandog mo ang iyong kaloob.
25 Phangisa uqedelane lalowo okumangalelayo lisahamba lisiya emthethwandaba funa akunikele kumahluleli ozakunikela kumlindijele ukuthi akuphosele entolongweni.
Makipagkasundo ka agad sa nagsakdal sa iyo habang siya ay kasama mo pa sa daan patungo sa hukuman, o ipapasakamay ka ng nagsakdal sa iyo sa hukom at ipapasakamay ka ng hukom sa pinuno at ikaw ay ipapatapon sa bilangguan.
26 Ngilitshela iqiniso, kawusoze uphume uze uhlawule kanye lohlamvana lokucina lwemali.”
Totoo itong sinasabi ko sa inyo, hindi ka kailanman makalalabas doon hanggang mapagbayaran mo ang kahuli-hulihang salapi na iyong inutang.
27 “Lezwa ukuthi kwathiwa, ‘Ungaphingi.’
Narinig ninyo na sinabi, 'Huwag kang mangangalunya.'
28 Kodwa ngilitshela ukuthi lowo okhangela owesifazane amfise usephinge laye enhliziyweni yakhe.
Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang tumingin sa isang babae upang siya ay pagnasaan ay nangalunya sa babaing iyon sa kaniyang puso.
29 Nxa ilihlo lakho lokunene likwenzisa isono, likopole, ulikhuphe ulilahlele khatshana. Kungcono kuwe ukuthi ulahlekelwe ngesisodwa isitho somzimba wakho kulokuthi umzimba wakho wonke uphoselwe esihogweni somlilo. (Geenna g1067)
At kung ang iyong kanang mata ang nagiging sanhi ng iyong pagkatisod, dukutin mo ito at itapon sa malayo sapagkat mas mabuti para sa iyo na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa maitapon ang buo mong katawan sa impiyerno. (Geenna g1067)
30 Njalo nxa isandla sakho sokunene sikwenzisa isono, siqume usiphosele khatshana. Kungcono kuwe ukuthi ulahlekelwe ngesisodwa isitho somzimba wakho kulokuthi umzimba wakho wonke uye esihogweni somlilo.” (Geenna g1067)
At kung ang iyong kanang kamay ang sanhi ng iyong pagkadapa, putulin mo ito at itapon sa malayo. Sapagkat mas mabuti na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa ang buo mong katawan ay mapunta sa impiyerno. (Geenna g1067)
31 “Kwathiwa, ‘Lowo owehlukana lomkakhe kamuphe incwadi yokuquma umtshado.’
At sinabi din, 'Kung sinuman ang magpalayas sa kaniyang asawang babae, dapat niya itong bigyan ng kasulatan ng paghihiwalay.'
32 Kodwa mina ngilitshela ngithi lowo ohlukana lomkakhe, ngaphandle kokuba ehlobongile, umenza afebe, njalo lowo othatha umfazi ohlukene lomkakhe uyaphinga.”
Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang makipaghiwalay sa kaniyang asawang babae maliban lamang kung sa sekswal na imoralidad ang dahilan nito ay nagiging sanhi ng pangangalunya ng kaniyang asawa. At kung sinumang magpakasal sa kaniya pagkatapos siyang hiwalayan ay nangangalunya rin.
33 “Njalo selezwa ukuthi kwathiwa kwabendulo, ‘Ungephuli isifungo sakho kodwa gcwalisa izifungo zakho ozenzileyo eNkosini.’
Narinig ninyo rin na sinabi nang mga tao noong unang panahon, 'Huwag kang manunumpa ng kasinungalingan ngunit tuparin mo ang iyong mga sumpa sa Panginoon.'
34 Kodwa mina ngithi, lingafungi loba sokutheni, kumbe ngezulu ngoba liyisihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu;
Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag na lamang kayong manumpa, huwag sa langit dahil ito ang trono ng Diyos,
35 loba ngomhlaba ngoba uyisinyathelo sakhe loba ngeJerusalema ngoba lidolobho leNkosi enkulu.
huwag sa lupa dahil ito ang tapakan ng kaniyang mga paa, huwag din sa Jerusalem dahil ito ang lungsod ng dakilang Hari.
36 Njalo ungafungi ngekhanda lakho ngoba ungeke wenze lalunye unwele lube mhlophe kumbe lube mnyama.
Huwag ka ring manumpa sa pamamagitan ng iyong ulo sapagkat ni isa mang buhok ay hindi mo kayang gawing puti o itim.
37 Okumele likutsho yikuthi ‘Yebo’ kumbe ‘Hatshi’; okunye okungasilokhu kuvela komubi.”
Ngunit hayaan mo ang iyong salita ay maging, 'Oo, kung oo' o 'Hindi, kung hindi.' Anuman ang lalabis pa sa mga ito ay galing sa kaniya na masama.
38 “Selezwa ukuthi kwathiwa, ‘Ilihlo ngelihlo njalo izinyo ngezinyo.’
Narinig ninyo itong sinabi, 'Mata para sa mata at ngipin para sa ngipin.'
39 Kodwa mina ngiyalitshela ngithi, lingamelani lomuntu omubi. Nxa omunye angakutshaya esihlathini sokunene, muphe njalo esinye isihlathi.
Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag ninyong labanan ang taong masama, sa halip, sinumang sumampal sa iyong kanang pisngi, iharap mo rin sa kaniya ang kabila.
40 Njalo nxa omunye efuna ukukumangalela ukuze akuthathele isigqoko sakho, myekele athathe lejazi lakho njalo.
At kung hiniling ng sinuman na magpunta sa hukuman kasama ka at kunin ang iyong tuniko, hayaan mo rin na mapasakaniya ang iyong balabal.
41 Nxa omunye ekubamba ngamandla ukuthi uhambe ikhilomitha elilodwa, hamba laye abe mabili.
At sinumang pumilit sa iyo na maglakad ng isang milya, lumakad ka ng dalawang milya kasama niya.
42 Muphe lowo ocela kuwe njalo ungamfulatheli lowo ofuna ukweboleka kuwe.”
Ibigay mo ang nanghihingi sa iyo at huwag mong talikuran ang sinumang nanghihiram sa iyo.
43 “Selezwa ukuthi kwathiwa, ‘Thanda umakhelwane wakho, uzonde isitha sakho.’
Inyong narinig na sinabing, 'Mahalin ninyo ang inyong kapwa at kamuhian ang inyong kaaway.'
44 Kodwa mina ngilitshela ukuthi, thandani izitha zenu, libakhulekele labo abalihlukuluzayo,
Ngunit sinasabi ko sa inyo, mahalin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ang mga umuusig sa inyo,
45 ukuze libe ngamadodana kaYihlo osezulwini. Wenza ilanga lakhe liphume kwababi labalungileyo njalo anise izulu kwabalungileyo lakwabangalunganga.
upang magiging mga anak kayo ng inyong Amang nasa langit, sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa mga masama at mabuti at kaniyang ipinadadala ang ulan sa mga matutuwid at sa mga hindi matutuwid.
46 Nxa lithanda labo abalithandayo kuphela, lizazuza mvuzo bani na? Kabenzi njalo na labathelisi?
Sapagkat kung mamahalin ninyo lamang ang mga nagmamahal sa inyo, anong gantimpala ang inyong makakamit? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis?
47 Nxa libingelela abafowenu bodwa, kuyini elikwenzayo okwedlula abanye na? Kabenzi lokho labahedeni na?
At kung ang mga kapatid ninyo lamang ang inyong babatiin, ano ang ginawa ninyo na higit sa iba? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga Gentil?
48 Ngakho wobani ngabapheleleyo njengalokhu uYihlo osezulwini ephelele.”
Kaya dapat kayong maging ganap sapagkat ang inyong Amang nasa langit ay ganap.
