< UMakho 14 >
1 Kwasekusele insuku ezimbili kuphela ukuba ufike uMkhosi wePhasika loMkhosi weSinkwa esingelaMvubelo. Abaphristi abakhulu labafundisi bomthetho babedinga indlela ecatshileyo yokubopha uJesu ukuze bambulale.
Ilikuwa siku mbili tu kabla ya sikukuu ya Pasaka na ya Mikate Isiyotiwa Chachu. Makuhani wakuu na walimu wa Sheria walikuwa wakitafuta njia ya kumtia Yesu nguvuni kwa hila wamuue.
2 Kodwa bathi, “Kakungabi ngesikhathi somkhosi, funa abantu benze isiphithiphithi.”
Lakini walisema, “Tusimtie nguvuni wakati wa sikukuu, watu wasije wakafanya ghasia.”
3 Kwathi eseBhethani eyeme etafuleni emzini wendoda eyayithiwa nguSimoni owayelobulephero, owesifazane weza ephethe imbodlela yamakha adulayo kakhulu, enziwe ngenadi elipheleleyo. Wayivula imbodlela wathela amakha ekhanda likaJesu.
Yesu alikuwa Bethania, nyumbani kwa Simoni, Mkoma. Alipokuwa mezani kula chakula, mama mmoja aliyekuwa na chupa ya alabasta yenye marashi ya nardo safi ya thamani kubwa alikuja, akaivunja hiyo chupa, akammiminia Yesu marashi hayo kichwani.
4 Abanye balabo ababekhona bacaphuka babuzana bathi, “Udlaliselani amakha la?
Baadhi ya watu waliokuwa hapo walikasirika wakajisemea, “Kwa nini kupoteza ovyo marashi haya?
5 Abengathengiswa ngokudlula umholo womnyaka wonke imali leyo iphiwe abampofu.” Bamkhuza ngokumkhahlameza kakhulu.
Yangaliweza kuuzwa kwa fedha kiasi cha denari mia tatu, wakapewa maskini!” Wakamkemea huyo mama.
6 UJesu wathi, “Myekeleni. Limkhathazelani kanti? Wenze into enhle kimi.
Lakini Yesu akawaambia, “Mwacheni; kwa nini mnamsumbua? Amenitendea jambo jema.
7 Abampofu lizahlala lilabo, yikho lingabasiza noma yisiphi isikhathi elisifunayo. Kodwa kalisoze libe lami kokuphela.
Maskini mnao daima pamoja nanyi; mnaweza kuwasaidia wakati wowote mnaopenda. Lakini mimi sitakuwapo pamoja nanyi daima.
8 Wenze lokho abe lamandla okukwenza. Uthele amakha emzimbeni wami mandulo ukulungisela ukungcwatshwa kwami.
Yeye amefanya alivyoweza; ameupaka mwili wangu marashi kuutayarisha kwa maziko.
9 Ngilitshela iqiniso ukuthi loba kungaphi okuzatshunyayelwa ivangeli emhlabeni wonke, lokho akwenzileyo kuzakhulunywa, kube yisikhumbuzo ngaye.”
Nawaambieni kweli, popote ulimwenguni Habari Njema itakapohubiriwa, kitendo hiki alichofanya kitatajwa kwa ajili ya kumkumbuka.”
10 Yikho uJudasi Iskariyothi, omunye wabalitshumi lambili waya kubaphristi abakhulu ukuyanikela uJesu kubo.
Kisha Yuda Iskarioti, mmoja wa wale kumi na wawili, alienda kwa makuhani wakuu ili kumsaliti Yesu.
11 Bathokoza kakhulu bekuzwa lokhu, bathembisa ukumupha imali. Yikho walindela ithuba lokumnikela.
Makuhani wakuu waliposikia habari hiyo, walifurahi, wakaahidi kumpa fedha. Basi, Yuda akaanza kutafuta nafasi ya kumsaliti Yesu.
12 Ngelanga lokuqala loMkhosi weSinkwa esingelaMvubelo, lapho kwakungumkhuba ukwenza umhlatshelo wezinyane lePhasika, abafundi bakaJesu bambuza bathi, “Ufuna ukuthi seyekwenza ngaphi amalungiselelo okuthi udle iPhasika na?”
Siku ya kwanza ya sikukuu ya Mikate Isiyotiwa Chachu, wakati ambapo mwana kondoo wa Pasaka huchinjwa, wanafunzi wake walimwuliza, “Wataka tukuandalie wapi karamu ya Pasaka?”
13 Ngakho wathuma ababili kubafundi bakhe wabatshela wathi, “Yanini edolobheni, kuzakuthi indoda ezabe ithwele isigubhu samanzi izalihlangabeza. Ilandeleni.
Basi Yesu akawatuma wawili wa wanafunzi wake akiwaambia, “Nendeni mjini, nanyi mtakutana na mtu anayebeba mtungi wa maji. Mfuateni
14 Libokuthi kumninindlu ezangena kuyo, ‘UMfundisi uyabuza uthi: Ingaphi indlu yezethekeli lapho engingadlela khona iPhasika labafundi bami?’
mpaka katika nyumba atakayoingia, mkamwambie mwenye nyumba, Mwalimu anasema: wapi chumba changu ambamo nitakula Pasaka pamoja na wanafunzi wangu?
15 Izalitshengisa ikamelo laphezulu elikhulu, elilungisiweyo. Senzeleni amalungiselelo khonapho.”
Naye atawaonyesha chumba kikubwa ghorofani kilichotayarishwa na kupambwa. Tuandalieni humo.”
16 Abafundi basuka baya edolobheni bafica izinto zimi njengoba uJesu wayetshilo. Yikho basebelungisela iPhasika.
Wanafunzi wakaondoka, wakaenda mjini, wakakuta kila kitu sawa kama Yesu alivyokuwa amewaambia. Wakaandaa karamu ya Pasaka.
17 Kwathi kusihlwa uJesu wafika labalitshumi lambili.
Ilipokuwa jioni, Yesu alifika pamoja na wanafunzi wake kumi na wawili.
18 Bathi beyeme etafuleni besidla wathi kubo, “Ngilitshela iqiniso ukuthi omunye wenu uzanginikela, odla lami khonapha.”
Walipokuwa mezani wakila, Yesu alisema, “Kweli nawaambieni, mmoja wenu anayekula pamoja nami, atanisaliti.”
19 Badana, bathi kuye ngamunye, “Pho kawutsho mina?”
Hapo wanafunzi wake wakaanza kuhuzunika, wakamwuliza mmojammoja, “Je, ni mimi?”
20 Waphendula wathi, “Ngomunye wabalitshumi lambili, omunye otsheba lami isinkwa emganwini.
Yesu akawaambia, “Ni mmoja wenu ninyi kumi na wawili, anayechovya mkate pamoja nami katika bakuli.
21 Indodana yoMuntu izahamba njengokulotshiweyo ngayo. Kodwa maye kuleyondoda enikela iNdodana yoMuntu! Kwakungaba ngcono kuyo aluba yayingazalwanga.”
Kweli Mwana wa Mtu anakwenda zake kama Maandiko Matakatifu yanavyosema juu yake; lakini, ole wake mtu yule anayemsaliti Mwana wa Mtu! Ingalikuwa afadhali kwa mtu huyo kama hangalizaliwa!”
22 Bathi belokhu besidla uJesu wathatha isinkwa, wabonga, wasihlephula, wasipha abafundi bakhe esithi, “Sithatheni; lo ngumzimba wami.”
Walipokuwa wanakula, Yesu alitwaa mkate, akashukuru, akaumega na kuwapa wanafunzi wake akisema, “Twaeni; huu ni mwili wangu.”
23 Wasethatha inkezo, esebongile, wabanika, bonke banatha kuyo.
Kisha akatwaa kikombe, akamshukuru Mungu, akawapa; nao wote wakanywa katika kikombe hicho.
24 Wathi kubo, “Leli ligazi lami lesivumelwano, elichithelwa abanengi.
Akawaambia, “Hii ni damu yangu inayothibitisha agano la Mungu, damu inayomwagwa kwa ajili ya watu wengi.
25 Ngilitshela iqiniso ukuthi angisayikuphinda nginathe okwesithelo sevini njalo, kuze kube yilolosuku lapho engizakunatha khona kabutsha embusweni kaNkulunkulu.”
Kweli nawaambieni, sitakunywa tena divai ya zabibu mpaka siku ile nitakapoinywa upya katika Ufalme wa Mungu.”
26 Bathi sebehlabele ihubo, baphuma baya eNtabeni yama-Oliva.
Kisha wakaimba wimbo, wakaondoka, wakaenda katika mlima wa Mizeituni.
27 UJesu wabatshela wathi, “Lonke lizachitheka, ngoba kulotshiwe ukuthi: ‘Ngizatshaya umelusi, izimvu zihlakazeke.’
Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Ninyi nyote mtakuwa na mashaka nami; maana Maandiko Matakatifu yasema: Nitampiga mchungaji nao kondoo watatawanyika.
28 Kodwa ngemva kokuba sengivukile kwabafileyo, ngizalandulela ukuya eGalile.”
Lakini nikisha fufuka, nitawatangulieni kule Galilaya.”
29 UPhethro walandula wathi, “Loba bonke bengahlakazeka, mina kangisoze ngikwenze.”
Petro akamwambia “Hata kama wote watakuwa na mashaka nawe na kukuacha, mimi sitakukana kamwe!”
30 UJesu wamphendula wathi, “Ngikutshela iqiniso ukuthi lamuhla lokhu, ngobusuku balamuhla, iqhude lingakakhali kabili, wena ngokwakho uzangiphika kathathu.”
Yesu akamwambia, “Kweli nakwambia, usiku huu, kabla jogoo hajawika mara mbili, utanikana mara tatu.”
31 Kodwa uPhethro waphika wagomela wathi, “Loba kungabe ngifanele ngife lawe, kangisoze ngikuphike.” Bonke abanye labo batsho khona lokho.
Lakini Petro akasisitiza, “Hata kama ni lazima nife pamoja nawe, sitakuacha kamwe.” Wanafunzi wote pia wakasema vivyo hivyo.
32 Baya endaweni eyayithiwa yiGetsemane, uJesu wathi kubafundi bakhe, “Hlalani lapha mina ngisayakhuleka.”
Basi, wakafika katika bustani iitwayo Gethsemane. Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Kaeni hapa wakati mimi nasali.”
33 Wathatha uPhethro, uJakhobe loJohane wasuduluka labo, waseqala ukuhlulukelwa kakhulu lokukhathazeka.
Kisha akawachukua Petro, Yakobo na Yohane; akaanza kufadhaika sana na kuhangaika.
34 Wathi kubo, “Umphefumulo wami udabukile kakhulu kuze kuthi ngife. Hlalani lapha lilinde.”
Akawaambia, “Nina huzuni kubwa moyoni hata karibu kufa. Kaeni hapa mkeshe.”
35 Wahamba ibanganyana, wazilahla phansi wakhuleka ukuthi aluba kungenzeka lelohola lingedlula kuye.
Akaenda mbele kidogo, akajitupa chini kifudifudi, akasali kwamba, kama ingewezekana, asiipitie saa hiyo ya mateso.
36 Wathi, “Abha, Baba, konke kuyeneliseka kuwe. Ake ususe inkezo le kimi. Kodwa kakungabi yintando yami, kodwa kube yintando yakho.”
Akasema, “Baba yangu, kwako mambo yote yanawezekana. Uniondolee kikombe hiki; lakini isiwe kama nitakavyo mimi, bali utakavyo wewe.”
37 Wasephenduka kubafundi bakhe wabafica belele. Wathi kuPhethro, “Simoni, ulele? Wehlulekile ukulinda ihola elilodwa kuphela?
Kisha akarudi kwa wanafunzi wale watatu, akawakuta wamelala. Basi, akamwuliza Petro, “Simoni, je umelala? Hukuweza kukesha hata saa moja?”
38 Lindani likhuleke ukuze lingaweli ekulingweni. Umoya uyathanda, kodwa umzimba ubuthakathaka.”
Kisha akawaambia, “Kesheni na kusali ili msije mkaingia katika majaribu. Roho i radhi, lakini mwili ni dhaifu.”
39 Waphinda wahamba wayakhuleka umkhuleko munye.
Akaenda kusali tena akirudia maneno yaleyale.
40 Wathi ekubuyeni wabafica njalo sebelele, ngoba ubuthongo babubaphethe. Baswela ukuthi bathini kuye.
Kisha akarudi tena, akawakuta wamelala. Macho yao yalikuwa yamebanwa na usingizi. Hawakujua la kumjibu.
41 Esebuya okwesithathu wathi kubo, “Lilokhu lilele liphumula? Sekwanele! Isikhathi sesifikile. Khangelani, iNdodana yoMuntu isinikelwe ezandleni zezoni.
Alipowajia mara ya tatu aliwaambia, “Mnalala bado na kupumzika? Sasa imetosha! Saa imefika! Mwana wa Mtu anakabidhiwa kwa watu waovu.
42 Phakamani! Kasihambeni! Nangu usesiza onginikelayo.”
Amkeni, twendeni zetu. Tazameni, yule atakayenisaliti amekaribia.”
43 Esakhuluma, uJudasi, omunye wabalitshumi lambili, wafika. Wayehamba lexuku behlomile ngezinkemba lezinduku, bethunyiwe ngabaphristi abakhulu labafundisi bomthetho kanye labadala.
Yesu alipokuwa bado anasema, Yuda, mmoja wa wale kumi na wawili, akafika pamoja na umati wa watu wenye mapanga na marungu. Watu hao walikuwa wametumwa na makuhani wakuu, walimu wa Sheria na wazee.
44 Umthengisi wayelungise isiboniso sokubatshengisa wathi: “Lowo engizamanga nguye; limbophe lihle lihambe laye elindiwe.”
Msaliti Yuda alikuwa amewapa ishara: “Yule nitakayembusu ndiye; mkamateni, mkampeleke chini ya ulinzi.”
45 UJudasi wahle waqonda kuJesu wathi, “Rabi!” wamanga.
Yuda alipofika tu, alimwendea Yesu moja kwa moja, akasema, “Mwalimu!” Kisha akambusu.
46 Amadoda ahle amdumela uJesu ambopha.
Basi, hao watu wakamkamata Yesu, wakamtia nguvuni.
47 Kwasekusithi omunye owayemi khonapho wakhokha inkemba yakhe wagalela inceku yomphristi omkhulu wayiquma indlebe yayo.
Mmoja wa wale waliokuwa wamesimama hapo pamoja na Yesu akauchomoa upanga wake, akampiga mtumishi wa Kuhani Mkuu, akamkata sikio.
48 UJesu wathi, “Ngingumkhokheli womvukela yini, selingaze lize lihlomile ngezinkemba lezinduku ukuzangibamba?
Yesu akawaambia, “Je, mmekuja na mapanga na marungu kunikamata kana kwamba mimi ni mnyang'anyi?
49 Bengilani insuku zonke ngifundisa emagumeni ethempeli, kodwa kalingibophanga. Kodwa iMibhalo kufanele igcwaliseke.”
Kila siku nilikuwa pamoja nanyi nikifundisha Hekaluni, wala hamkunikamata. Lakini sasa lazima Maandiko Matakatifu yatimie.”
50 Khonokho bonke bamtshiya babaleka.
Hapo wanafunzi wote wakamwacha, wakakimbia.
51 Ijaha elalingagqokanga lutho ngaphandle kwelembu lelineni lalimlandela uJesu. Balibamba,
Kulikuwa na kijana mmoja aliyekuwa anamfuata Yesu akiwa amevaa shuka. Nao wakajaribu kumkamata.
52 kodwa labaleka laze latshiya isembatho salo.
Lakini yeye akaponyoka, akaiachilia ile shuka, akakimbia uchi.
53 UJesu bamthatha bamusa kumphristi omkhulu, kwathi bonke abaphristi abakhulu, labadala labafundisi bomthetho babuthana ndawonye.
Basi, wakampeleka Yesu kwa Kuhani Mkuu ambapo makuhani wakuu wote, wazee na walimu wa Sheria walikuwa wamekutanika.
54 UPhethro wamlandela ehambela khatshana, waze wayangena egumeni lomphristi omkhulu. Wahlala khonapho labalindi esotha umlilo.
Petro alimfuata Yesu kwa mbali, akaingia ndani ya ya wa Kuhani Mkuu, akaketi pamoja na walinzi akiota moto.
55 Abaphristi abakhulu leSanihedrini yonke babedinga ubufakazi obumlahlayo uJesu ukuze bambulale, kodwa babuswela.
Makuhani wakuu na Baraza lote wakatafuta ushahidi wa kumshtaki Yesu wapate kumwua, lakini hawakupata.
56 Abanengi bafakaza amanga ngaye, kodwa amazwi abo kawavumelananga.
Watu wengi walitoa ushahidi wa uongo juu ya Yesu, lakini ushahidi wao haukupatana.
57 Kwasekusukuma abanye bethula lobu ubufakazi bamanga ngaye, bathi,
Kisha wengine walisimama, wakatoa ushahidi wa uongo wakisema:
58 “Samuzwa esithi, ‘Ngizalibhidliza ithempeli leli, elakhiwe ngabantu ngakhe elinye ngezinsuku ezintathu, elizabe lingasakhiwanga ngumuntu.’”
“Tulimsikia mtu huyu akisema, Nitaliharibu Hekalu hili lililojengwa kwa mikono, na kwa siku tatu nitajenga lingine lisilojengwa kwa mikono.”
59 Lakulokhu kabuvumelananga ubufakazi babo.
Lakini hata hivyo, ushahidi wao haukupatana.
60 Umphristi omkhulu wasesukuma phambi kwabo wabuza uJesu wathi, “Kawuyikuphendula na? Kuyini kanti lokhu okufakazwa ngamadoda la ngawe na?”
Basi, Kuhani Mkuu akasimama katikati yao, akamwuliza Yesu, “Je, hujibu neno? Watu hawa wanashuhudia nini dhidi yako?”
61 Kodwa uJesu wala elokhu ethule njalo kazange aphendule. Umphristi omkhulu waphinde wambuza wathi, “Unguye uKhristu, iNdodana yoBusisiweyo na?”
Lakini yeye akakaa kimya; hakusema hata neno moja. Kuhani Mkuu akamwuliza tena, “Je, wewe ndiwe Kristo, Mwana wa Mungu Mtukufu?”
62 UJesu wathi, “Nginguye. Njalo lizayibona iNdodana yoMuntu ihlezi kwesokunene salowo Olamandla isehla ngamayezi ezulu.”
Yesu akajibu, “Naam, mimi ndiye. Tena, mtamwona Mwana wa Mtu amekaa upande wa kulia wa Mwenyezi, akija katika mawingu ya mbinguni.”
63 Umphristi omkhulu wadabula izigqoko zakhe wabuza wathi, “Sisabadingelani abanye ofakazi?
Hapo Kuhani Mkuu akararua joho lake, akasema, “Tuna haja gani tena ya mashahidi?
64 Selikuzwile ukuhlambaza. Lithini manje?” Bonke bamlahla bathi ufanele ukufa.
Mmesikia kufuru yake! Ninyi mwaonaje?” Wote wakaamua kwamba anastahili kuuawa.
65 Abanye basebeqalisa ukumkhafulela; bamvala amehlo ngokumbopha, bamdutshuza ngenqindi bathi, “Phrofitha!” Abalindi basebemthatha bayamtshaya.
Basi, baadhi yao wakaanza kumtemea mate, wakamfunika uso, wakampiga na kumwambia, “Bashiri ni nani aliyekupiga!” Hata watumishi wakamchukua, wakampiga makofi.
66 UPhethro wayengaphansi egumeni, enye yamantombazana ayeyizincekukazi zomphristi omkhulu yeza khonapho.
Petro alipokuwa bado chini ukumbini, mmoja wa wajakazi wa kuhani Mkuu alikuja.
67 Yathi ibona uPhethro esotha umlilo yamkhangelisisa. Yathi, “Lawe wawulomNazarini lowaya, uJesu.”
Alipomwona Petro akiota moto, alimtazama, akamwambia, “Hata wewe ulikuwa pamoja na Yesu Mnazareti.”
68 Walandula. Wathi, “Angikwazi njalo kangikuzwisisi lokho okhuluma ngakho.” Wahle waphuma waya esangweni.
Lakini Petro akakana, “Sijui, wala sielewi unayosema!” Kisha Petro akaondoka, akaenda nje uani. Hapo jogoo akawika.
69 Kuthe intombazana leyo isimbona khona lapho yathi kwababemi lapho, “Indoda le ingomunye wabo.”
Yule mjakazi alipomwona tena Petro, akaanza tena kuwaambia watu waliokuwa wamesimama hapo, “Mtu huyu ni mmoja wao.”
70 Walandula njalo. Ngemva kwesikhatshana ababemi lapho eduze kukaPhethro bathi, “Ngeqiniso ungomunye wabo, ngoba ungumGalile.”
Petro akakana tena. Baadaye kidogo, watu waliokuwa wamesimama hapo wakamwambia Petro, “Hakika wewe ni mmoja wao, maana wewe ni Mgalilaya.”
71 Watshinga uPhethro, waziqalekisa wabuye wafunga kubo wathi, “Kangiyazi indoda le elikhuluma ngayo.”
Lakini Petro akaanza kulaani na kuapa akisema, “Mimi simjui mtu huyu mnayesema habari zake.”
72 Masinyane lakhala iqhude ngokwesibili. Khonapho uPhethro waselikhumbula ilizwi uJesu ayelitshilo kuye, ukuthi: “Iqhude lingakakhali kabili uzangiphika kathathu.” Ngakho waphihlika wakhala.
Hapo jogoo akawika mara ya pili. Basi, Petro akakumbuka jinsi Yesu alivyokuwa amemwambia: “Kabla jogoo hajawika mara mbili, utanikana mara tatu.” Petro akabubujika machozi.