UMakho 10
1 UJesu wasesuka kuleyondawo waya emangweni waseJudiya langaphetsheya kweJodani. Njalo kweza kuye amaxuku abantu, kwathi njengenjayelo yakhe wabafundisa.
၁ထိုအရပ်မှ ကိုယ်တော်သည်ထ၍ ယော်ဒန်မြစ်တဘက်ကို ရှောက်သွားသဖြင့် ယုဒပြည်စွန်းသို့ ရောက် တော်မူ၏။ လူများတို့သည် အထံတော်၌စုဝေးပြန်၍၊ ထုံးစံရှိတော်မူသည်အတိုင်းတဖန် ဆုံးမဩဝါဒ ပေးတော် မူ၏။
2 Abanye abaFarisi beza bamlinga ngokumbuza bathi, “Kusemthethweni yini ukuthi indoda imale umfazi wayo na?”
၂ဖာရိရှဲတို့သည် အထံတော်သို့လာ၍၊ လူသည် မိမိမယားနှင့်ကွာအပ်သလောဟု စုံစမ်းနှောင့်ရှက်ခြင်း ငှါ မေးလျှောက်ကြသော်၊
3 Waphendula wathi, “UMosi walilaya wathini?”
၃ယေရှုက၊ မောရှေသည်သင်တို့အား အဘယ်သို့ စီရင်သနည်းဟုလှန်၍ မေးတော်မူလျှင်၊
4 Bathi, “UMosi wayivumela indoda ukuthi ibhale incwadi yokuquma umtshado ibisimxotsha.”
၄သူတို့က၊ ဖြတ်စာကို ပေး၍မယားနှင့် ကွာစေခြင်းငှါ မောရှေစီရင်ပါသည်ဟု လျှောက်ကြ၏။
5 UJesu waphendula wathi, “Kwakungenxa yokuthi zazilukhuni inhliziyo zenu okwenza uMosi walibhalela umthetho lo.
၅ယေရှုကလည်း၊ သင်တို့စိတ်နှလုံး ခိုင်မာသောကြောင့် မောရှေသည် ထိုပညတ်ကို ရေးထားသတည်း။
6 Kodwa ekuqaleni kwendalo uNkulunkulu ‘wabenza baba ngowesilisa lowesifazane.’
၆ဘုရားသခင်ဖန်ဆင်းတော်မူစက ယောက်ျားနှင့်မိန်းမနှစ်ယောက်တည်းကို ဖန်ဆင်းတော်မူ၏။
7 ‘Ngalesisizatho indoda izatshiya uyise lonina imanyane lomfazi wayo,
၇ထိုအကြောင်းကြောင့် ယောက်ျားသည် ကိုယ်မိဘကိုစွန့်၍ ကိုယ်ခင်ပွန်း၌မှီဝဲသဖြင့်၊
8 kuthi labo bobabili babe nyamanye.’Yikho kabasebabili, sebemunye.
၈ထိုသူနှစ်ယောက်တို့သည် တသားတကိုယ်တည်းဖြစ်ရလိမ့်မည်။ ထိုကြောင့် လင်မယားတို့သည် နှစ်ဦး မဟုတ် တဦးတည်းဖြစ်၏။
9 Ngakho, lokho uNkulunkulu asekuhlanganisile akungehlukaniswa muntu.”
၉ဘုရားသခင် တွဲဘက်၍ ထမ်းဘိုးတင်တော်မူသောအရာကို လူမခွဲမခွါစေနှင့်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
10 Bathi sebengenile endlini njalo, abafundi bambuza uJesu ngalokhu.
၁၀နောက်တဖန်တပည့်တော်တို့သည် အိမ်၌ရှိစဉ်၊ ထိုအကြောင်းကို မေးလျှောက်ပြန်ကြ၏။
11 Waphendula wathi, “Loba ngubani olahla umfazi wakhe athathe omunye umfazi uyafeba kuye.
၁၁ကိုယ်တော်ကလည်း၊ အကြင်သူသည် မယားနှင့်ကွာ၍ အခြားသောမိန်းမနှင့်စုံထက်ခြင်းကိုပြ၏။ ထို သူသည် မိမိမယားကို ပြစ်မှား၏။
12 Laye nxa elahla indoda yakhe endele kwenye, uyafeba.”
၁၂မိန်းမသည်လည်း မိမိလင်နှင့်ကွာ၍ အခြားသောယောက်ျားနှင့်စုံဘက်ခြင်းကိုပြုလျှင် မှားယွင်းခြင်းသို့ ရောက်သည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
13 Abantu babeletha abantwana abancinyane kuJesu ukuze ababeke izandla, kodwa abafundi babakhuza.
၁၃ထိုအခါသူငယ်တို့ကို လက်တော်နှင့် တို့စေခြင်းငှါ အထံတော်သို့ ဆောင်ခဲ့သည်ဖြစ်၍၊ တပည့်တော် တို့သည် ဆောင်ခဲ့သောသူတို့ကို အပြစ်တင်ကြ၏။
14 UJesu wathi ekubona lokho wacaphuka. Wathi kubo, “Yekelani abantwana abancane beze kimi, lingabavaleli, ngoba umbuso kaNkulunkulu ungowabanjengalaba.
၁၄ယေရှုသည်မြင်တော်မူလျှင် အမျက်တော်ထွက်၍၊ ထိုသူငယ်တို့ကို ငါ့ထံသို့လာပါစေလေ။ မဆီးတား ကြနှင့်။ ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံတော်သည် ထိုသို့သောသူတို့၏ နိုင်ငံဖြစ်၏။
15 Ngiqinisile ngithi kini, lowo ongayikwemukela umbuso kaNkulunkulu njengomntwana omncane kayikungena kuwo.”
၁၅ငါအမှန်ဆိုသည်ကား၊ အကြင်သူသည် ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံတော်ကို သူငယ်ကဲ့သို့မခံယူ၊ ထိုသူသည် နိုင်ငံတော်သို့မဝင်ရဟု မိန့်တော်မူပြီးမှ၊
16 Wasebathatha abantwana ebaphatha, wababeka izandla wababusisa.
၁၆သူငယ်တို့ကို ချီပိုက်၍ သူတို့အပေါ်မှာ လက်တော်ကိုတင်လျက် ကောင်းကြီးပေးတော်မူ၏။
17 UJesu wathi esesuka ehamba, indoda yagijimela kuye yafika yazilahla ngamadolo phambi kwakhe. Yabuza yathi, “Mfundisi olungileyo, ngingenzani ukuze ngizuze ilifa lokuphila kwaphakade na?” (aiōnios g166)
၁၇လမ်းမှာကြွတော်မူစဉ်တွင် လူတယောက်သည် အထံတော်သို့ပြေး၍ ဒူးထောက်လျက်၊ ကောင်းမြတ် သောဆရာ၊ ထာဝရအသက်ကို အမွေခံရအံ့သောငှါ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်အမှုကိုပြုရပါမည်နည်းဟု မေး လျှောက်သော်၊ (aiōnios g166)
18 UJesu waphendula wathi, “Ungibizelani ngokuthi ngilungile na? Kakho olungileyo ngaphandle kukaNkulunkulu kuphela.
၁၈ယေရှုက၊ ငါ့ကိုကောင်းမြတ်သည်ဟု အဘယ်ကြောင့်ခေါ်သနည်း။ ဘုရားသခင်တပါးတည်းသာ ကောင်းမြတ်တော်မူ၏။
19 Uyayazi imilayo: ‘Ungabulali, ungafebi, ungebi, ungaphi ubufakazi bamanga, ungadlelezeli, hlonipha uyihlo lonyoko.’”
၁၉သင်သည် ပညတ်တော်တို့ကို သိသည်မဟုတ်လော။ သူ့မယားကိုမပြစ်မှားနှင့်။ လူအသက်ကို မသတ် နှင့်။ သူဥစ္စာကိုမခိုးနှင့်။ မမှန်သောသက်သေကိုမခံနှင့်။ သူ့ဥစ္စာကို မတရားသဖြင့်မသိမ်းနှင့်။ မိဘကို ရိုသေစွာ ပြုလော့ဟု မိန့်တော်မူလျှင်၊
20 Wachaza wathi, “Mfundisi zonke lezi izinto ngiyazigcina kusukela ngisesengumfana.”
၂၀အရင်ဘုရား၊ ထိုပညတ်ရှိသမျှတို့ကို အကျွန်ုပ်သည် ငယ်သောအရွယ်မှစ၍ စောင့်ရှောက်ပါပြီဟု လျှောက်ပြန်လျှင်၊
21 UJesu wamkhangela wamthanda. Wathi, “Usilela ngento eyodwa. Hamba uyethengisa konke olakho uphe abampofu, lapho-ke inotho yakho izakuba sezulwini. Ubusubuya ungilandele.”
၂၁ယေရှုသည်၊ ထိုသူကိုကြည့်ရှုလျက် ချစ်သောစိတ်ရှိ၍၊ သင်သည်အခုလိုသေး၏။ သွားလော့။ ကိုယ် ဥစ္စာရှိသမျှကိုရောင်း၍ ဆင်းရဲသောသူတို့အား ပေးလော့။ ထိုသို့ပြုလျှင်၊ ကောင်းကင်ဘုံ၌ ဘဏ္ဍာကို ရလိမ့် မည်။ သို့ပြီးမှလာ၍ လက်ဝါးကပ်တိုင်ကိုထမ်းလျက် ငါ့နောက်သို့လိုက်လော့ဟု မိန့်တော်မူ၏။
22 Isizwa lokhu indoda yathelwa ngamanzi. Yasukuma yahamba isidanile ngoba yayinothile kakhulu.
၂၂ထိုသူသည် များစွာသောဥစ္စာကို ရတတ်သောသူဖြစ်၍၊ ထိုစကားကိုကြားလျှင် မျက်နှာပျက်၍ စိတ် မသာသည်နှင့်သွားလေ၏။
23 UJesu wathalaza wasesithi kubafundi bakhe, “Koba nzima kakhulu ukuthi isinothi singene embusweni kaNkulunkulu!”
၂၃ယေရှုကလည်း၊ ဥစ္စာရတတ်သောသူသည် ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံတော်သို့ အလွန်ဝင်ခဲလှ၏ဟု ပတ် လည်သို့ကြည့်ရှု၍ တပည့်တော်တို့အား မိန့်တော်မူ၏။
24 Abafundi bamangaliswa ngamazwi akhe lawo. Kodwa uJesu waphinda wathi, “Bantwana, kunzima kanganani ukungena embusweni kaNkulunkulu!
၂၄တပည့်တော်တို့သည် ထိုစကားကိုကြားလျှင်၊ မိန်မောတွေဝေခြင်းရှိကြ၏။ တဖန်ယေရှုက၊ ငါသားတို့၊ မိမိဥစ္စာကိုမှီခိုသောသူသည် ဘုရားသခင်၏ နိုင်ငံတော်သို့အလွန်ဝင်ခဲလှ၏။
25 Kulula ukuba ikamela lingene embotsheni yenalithi kulokuba umuntu onothileyo angene embusweni kaNkulunkulu.”
၂၅ကုလားအုပ်သည် အပ်နဖားကိုလျှိုလွယ်၏။ ငွေရတတ်သောသူသည် ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံတော်သို့ ဝင်ခဲသည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
26 Abafundi bamangala okwedlulayo, bathi omunye komunye, “Pho ngubani ongasindiswa na?”
၂၆ထိုသူတို့သည် သာ၍မိန်းမောတွေဝေခြင်းရှိ၍၊ သို့ဖြစ်လျှင် အဘယ်သူသည် ကယ်တင်တော်မူခြင်းသို့ ရောက်နိုင်မည်နည်းဟု အချင်းချင်းပြောဆိုကြ၏။
27 UJesu wabakhangela wathi, “Ngokwabantu kakwenzeki, kodwa hatshi ngoNkulunkulu; zonke izinto ziyenzakala ngoNkulunkulu.”
၂၇ယေရှုကလည်း၊ သူတို့ကိုကြည့်ရှု၍၊ ဤအမှုကို လူမတတ်နိုင်သော်လည်း၊ ဘုရားသခင် မတတ်နိုင် သည်မဟုတ်။ ဘုရားသခင်သည် ခပ်သိမ်းသောအမှုတို့ကို တတ်နိုင်တော်မူသည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
28 UPhethro wathi kuye, “Sesitshiye konke ukuba sikulandele!”
၂၈ထိုအခါ၊ ပေတရုက၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ရှိသမျှကိုစွန့်ပစ်၍ ကိုယ်တော်နောက်သို့ လိုက်ကြပါပြီဟု လျှောက်လေသော်၊
29 UJesu waphendula wathi, “Ngilitshela iqiniso ngithi kakho osetshiye ikhaya kumbe abafowabo, loba odadewabo, kumbe unina loba uyise, loba umntwana kumbe amasimu ngenxa yami levangeli
၂၉ယေရှုက၊ ငါအမှန်ဆိုသည်ကား၊ အကြင်သူသည် ငါ့ကြောင့်၎င်း၊ ဧဝံဂေလိတရားကြောင့်၎င်း၊ အိမ်၊ လယ်၊ ညီအစ်ကို၊ နှမ၊ မိဘ၊ သားမယားတည်းဟူသော တပါးပါးကိုစွန့်၏။
31 Kodwa abanengi abangabokuqala bazakuba ngabokucina, abokucina babe ngabokuqala.”
၃၁နောက်ကျသောသူအများတို့သည် အရင်ကျကြလိမ့်မည်။ အရင်ကျကြသောသူအများတို့သည် နောက် ကျကြလိမ့်မည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
32 Babesendleleni besiya eJerusalema, uJesu ekhokhele, abafundi bedidekile, kwathi labo ababelandela babesesaba. Waphinda njalo wathatha abalitshumi lambili wabadonsela eceleni wabatshela lokho okwakuzakwenzakala kuye.
၃၂ယေရှုရုရှလင်မြို့သို့ တက်သွားကြရာ၊ လမ်းမှာ ယေရှုသည်တပည့်တော်တို့ရှေ့၌ ကြွတော်မူစဉ်၊ သူတို့ သည် မိန်းမောတွေဝေ၍ ကြောက်ရွံ့သောစိတ်နှင့် လိုက်ကြ၏။ ထိုအခါ ကိုယ်တော်သည် တကျိပ်နှစ်ပါးတို့ကို တဖန်ခေါ်၍၊ ငါတို့သည်ယေရှုရှလင်မြို့သို့ ယခုသွားကြ၏။
33 Wathi, “Sesisiya eJerusalema, iNdodana yoMuntu izanikelwa kubaphristi abakhulu labafundisi bomthetho. Bazayigwebela ukufa bayinikele kwabeZizwe,
၃၃လူသားသည် ယဇ်ပုရောဟိတ်အကြီး၊ ကျမ်းပြုဆရာတို့လက်သို့ ရောက်လိမ့်မည်။ ထိုသူတို့သည် သေ ပြစ်ကို စီရင်၍ တပါးအမျိုးသားတို့လက်သို့ အပ်နှံကြလိမ့်မည်။
34 abazayiyangisa, bayikhafulele, bayitshaye njalo bayibulale. Ngemva kwensuku ezintathu izavuka.”
၃၄သူတို့သည်လည်း လူသားအားပြက်ယယ်ပြုခြင်း၊ ရိုက်ပုတ်ခြင်း၊ တံတွေးနှင့်ထွေးခြင်း၊ အသေသတ်ခြင်း ကို ပြုကြလိမ့်မည်။ သုံးရက်မြော်ကသောနေ့၌ထမြောက်လိမ့်မည်ဟူ၍ မိမိကိုယ်၌ရောက်လတံ့သော အမှုအရာ တို့ကို တပည့်တော်တို့အား မိန့်တော်မူ၏။
35 Kwathi uJakhobe loJohane, amadodana kaZebhediya, beza kuye. Bathi, “Mfundisi, sifuna ukuthi usenzele loba yini esiyicelayo.”
၃၅ထိုအခါ ဇေဗေဒ၏သား ယာကုပ်နှင့် ယောဟန်သည် အထံတော်သို့ ချဉ်းကပ်၍၊ အရှင်ဘုရား၊ အကျွန်ုပ်တို့တောင်းသော ဆုကျေးဇူးကို ပြုတော်မူစေချင်ပါသည်ဟု လျှောက်လေ၏။
36 Wababuza wathi, “Lifuna ukuthi ngilenzeleni?”
၃၆ကိုယ်တော်က၊ ငါသည်သင်တို့ကို အဘယ်သို့ပြုစေချင်သနည်းဟု မေတော်မူသော်၊
37 Baphendula bathi, “Wothi omunye wethu ahlale ngakwesokunene kwakho, kuthi omunye kwesokhohlo ebukhosini bakho.”
၃၇ကိုယ်တော်သည် ဘုန်းပွင့်တော်မူသောအခါ အကျွန်ုပ်တို့သည် လက်ျားဘက်၌တယောက်၊ လက်ဝဲ တော်ဘက်၌ တယောက်တိုင်ရသောအခွင့်ကို ပေးတော်မူပါဟု လျှောက်ကြ၏။
38 UJesu wathi, “Kalikwazi elikucelayo. Lingayinatha na inkezo engiyinathayo kumbe libhaphathizwe ngobhaphathizo engibhaphathizwa ngalo, na?”
၃၈ယေရှုကလည်း၊ သင်တို့သည် အဘယ်သို့တောင်းပန်သည်ကို သင်တို့မသိကြ။ ငါသောက်သောခွက်ကို သောက်ခြင်းငှါ၎င်း၊ ငါခံသောဗတ္တိဇံကိုခံခြင်းငှါ၎င်း၊ သင်တို့သည် တတ်စွမ်းနိုင်သလောဟု မေးတော်မူလျှင်၊
39 Baphendula bathi, “Singakwenza.” UJesu wathi kubo, “Lizayinatha inkezo engiyinathayo njalo libhaphathizwe ngobhaphathizo engibhaphathizwa ngalo,
၃၉အကျွန်ုပ်တို့သည် တတ်စွမ်းနိုင်ပါ၏ဟု လျှောက်ကြသော်၊ ယေရှုက၊ ငါသောက်သောခွက်ကို သင်တို့ သည် သောက်ရကြလိမ့်မည်။ ငါခံသောဗတ္တိဇံကိုလည်း သင်တို့သည်ခံရကြလိမ့်မည်။
40 kodwa ukuhlala kwesokunene kumbe kwesokhohlo kwami kakusikho kwami ukukuvumela. Izindawo lezi ngezalabo abazilungiselweyo.”
၄၀သို့သော်လည်း ငါလက်ျာဘက်လက်ဝဲဘက်မှာ ထိုင်ရသောအခွင့်ကိုကား အကြင်သူတို့အဘို့အလိုငှါ ပြင်ဆင်၏၊ ထိုသူတို့အားသာ ငါပေးပိုင်သည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
41 Kwathi abalitshumi bekuzwa lokhu bazondela uJakhobe loJohane.
၄၁အခြားသော တပည့်တော်တကျိပ်တို့သည်ကြားသိလျှင်၊ ယာကုပ်နှင့်ယောဟန်တို့ကို အမျက်ထွက် ကြ ၏။
42 UJesu wababizela ndawonye wathi, “Liyakwazi ukuthi labo abangababusi kwabeZizwe bababusa kalukhuni, lezinduna zabo ezinkulu zitshengisa amandla phezu kwabo.
၄၂ယေရှုသည် ထိုသူတို့ကိုခေါ်တော်မူ၍၊ သင်တို့သိသည်အတိုင်း လောကီမင်းတို့သည် အစိုးတရပြုတတ် ကြ၏။ အကဲအမှုးတို့သည် အာဏာထားတတ်ကြ၏။
43 Akunjalo kini. Kodwa lowo othanda ukuba mkhulu phakathi kwenu kumele abe yinceku yenu,
၄၃သင်တိုမူကား၊ ထိုသို့မပြုကြနှင့်။ သင်တို့တွင် အကဲအမှူးပြုလိုသောသူသည် သင်တို့အစေခံဖြစ်ရမည်။
44 lalowo ofuna ukuba ngowokuqala kabe yisigqili senu lonke.
၄၄သင်တို့တွင် အထွဋ်အမြတ်လုပ်ချင်သောသူသည်လည်း အလုံးစုံတို့၏စေခိုင်းရာ ကျွန်ဖြစ်ရမည်။
45 Ngoba leNdodana yoMuntu kayibuyelanga ukuzokhonzwa, kodwa ukuzokhonza lokunikela impilo yayo njengenhlawulo yabanengi.”
၄၅အကြောင်းမူကား၊ လူသားသည် သူတပါးကို စေစားခြင်းငှါမလာ၊ သူတပါးအစေကို ခံခြင်းငှါ၎င်း၊ မိမိအသက်ကိုစွန့်၍ လူများကို ရွေးခြင်းငှါ၎င်း၊ ကြွလာသတည်းဟု မိန့်တော်မူ၏။
46 Basebefika eJerikho. Kwathi uJesu labafundi bakhe kanye lexuku elikhulu sebesuka edolobheni, indoda eyisiphofu, uBhathimewu (kutsho indodana kaThimewu) yayihlezi eceleni kwendlela icela.
၄၆ယေရိခေါမြို့သို့ရောက်ကြလျှင်၊ တပည့်တော်တို့မှစ၍ များစွားသောလူအပေါင်းတို့နှင့်တကွ ထိုမြို့မှ ထွက်ကြွတော်မူစဉ်တွင်၊ တိမဲ၏သား ဗာတိမဲအမည်ရှိသော လူကန်းသည် လမ်းနားမှာထိုင်၍ တောင်းစားလေ ၏။
47 Yathi isizwa ukuthi kwakunguJesu waseNazaretha yamemeza yathi, “Jesu, Ndodana kaDavida, ake ungihawukele!”
၄၇နာဇရက်မြို့သား ယေရှုရှိကြောင်းကို ကြားရလျှင်၊ ဒါဝိဒ်၏သားတော်ယေရှု၊ အကျွန်ုပ်ကို ကယ်မ သနားတော်မူပါဟု ဟစ်ကြော်လေ၏။
48 Abanengi bayikhuza bathi kayithule, kodwa yaqhubeka yamemeza ngamandla isithi, “Ndodana kaDavida, ake ungihawukele!”
၄၈ထိုသူကို တိတ်ဆိတ်စွာနေစေခြင်းငှါ လူအများတို့သည် ငေါက်၍ဆိုကြသော်လည်း၊ ဒါဝိဒ်၏ သား တော်၊ အကျွန်ုပ်ကိုကယ်မသနားတော်မူပါဟု သာ၍ ဟစ်ကြော်လေသော်၊
49 UJesu wema wathi, “Mbizeni.” Basebeyibiza indoda eyisiphofu bathi, “Thokoza ndoda! Phakama! Uyakubiza.”
၄၉ယေရှုသည် ရပ်တော်မူလျက်၊ ထိုသူကိုခေါ်ခဲ့ဟု အမိန့်တော်ရှိ၏။ သူတပါးတို့သည် လူကန်းကိုခေါ်၍ မစိုးရိမ်နှင့်၊ ထလော့။ သင့်ကို ခေါ်တော်မူသည်ဟုဆိုကြ၏။
50 Walahla ijazi lakhe phansi wasukuma weza kuJesu.
၅၀ထိုသူသည် မိမိအဝတ်ကို ခြုံပြီးလျှင်၊ ထ၍ ယေရှုထံတော်သို့သွား၏။
51 UJesu wambuza wathi, “Ufuna ngikwenzeleni na?” Indoda eyisiphofu yathi, “Rabi, ngifuna ukuthi ngibone.”
၅၁ယေရှုကလည်း၊ သင်၌ အဘယ်သို့ ပြုစေလိုသနည်းဟု မေးတော်မူလျှင်၊
52 UJesu wathi, “Hamba-ke, ukukholwa kwakho sekukusilisile.” Masinyane yahle yabona yasilandela uJesu endleleni.
၅၂အရှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်မျက်စိကိုမြင်စေခြင်းငှါ ပြုတော်မူပါဟု လူကန်းလျှောက်လေသော်၊ ယေရှုက၊ သွားလော့။ သင်၏ယုံကြည်ခြင်းသည် သင့်ကိုကယ်မပြီဟုမိန့်တော်မူ၏။ ထိုခဏခြင်းတွင် ထိုသူသည် မျက်စိ မြင်၍ လမ်း၌နောက်တော်သို့လိုက်လေ၏။
