< ULukha 7 >
1 Kwathi uJesu eseqedile ukukhuluma konke lokhu abantu labo besizwa wayangena eKhaphenawume.
Nake Jesũ aarĩkia kwaria maũndũ macio mothe andũ makĩmũiguaga, agĩtoonya Kaperinaumu.
2 Khonapho inceku yenduna yekhulu eyayiligugu kakhulu enkosini yayo, yayigula isibangwa lezibi.
No kũu nĩ kwarĩ na ndungata ya mũnene-wa-thigari-igana, ĩrĩa mũmĩathi eendete mũno, nayo yarĩ ndwaru hakuhĩ gũkua.
3 Induna yekhulu yezwa ngoJesu yathuma kuye abanye abadala bamaJuda icela ukuba eze azosilisa inceku yayo.
Nake mũnene ũcio wa thigari igana aigua ũhoro wa Jesũ, agĩtũma athuuri a Ayahudi kũrĩ we makamũũrie oke ahonie ndungata yake.
4 Bafika kuJesu bamncenga kakhulu bathi, “Indoda le ifanele ukuthi uyenzele lokhu,
Nao maakinya kũrĩ Jesũ, makĩmũthaitha magwatĩirie mũno, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ nĩagĩrĩirwo gwĩkwo ũguo nĩwe,
5 ngoba iyasithanda isizwe sakithi njalo yiyo eyakha isinagogu yethu.”
tondũ nĩendete rũrĩrĩ rwitũ na nĩatwakĩire thunagogi.”
6 Ngakho uJesu wahamba labo. Wayengasekhatshana lendlu lapho induna yekhulu yathuma abangane bayo ukuyakuthi kuye, “Nkosi, ungazihluphi, akungifanelanga mina ukuthi ungene ngaphansi kophahla lwami.
Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nao. Na marĩ hakuhĩ gũkinya mũciĩ, mũnene ũcio wa thigari igana akĩmũtũmĩra arata makamwĩre atĩrĩ, “Mwathani, tiga gwĩthĩĩnia tondũ ndiagĩrĩire wee ũũke gwakwa mũciĩ.
7 Yikho okwenze ngazibona ngingafanele ukuthi ngize kuwe. Kodwa tshono ilizwi nje inceku yami izasila.
O na nokĩo itanona njagĩrĩire gũũka kũrĩ we. No uga o kiugo, na ndungata yakwa nĩĩkũhona.
8 Ngoba mina ngokwami ngingumuntu ongaphansi komthetho, ngilamabutho angaphansi kwami. Lo ngimtshela ngithi, ‘Hamba,’ ahambe; ngithi kuloyana, ‘Buya,’ lakanye abuye. Ngithi encekwini yami, ‘Yenza lokhu,’ ikwenze.”
Nĩgũkorwo niĩ mwene ndĩ mũndũ wathagwo, na ndĩ na thigari njathaga. Ndeera ũmwe ‘Thiĩ,’ nĩathiiaga, na ndeera ũngĩ atĩrĩ, ‘Ũka,’ nĩokaga. Na ningĩ ndeera ndungata yakwa atĩrĩ, ‘Ĩka ũna,’ nĩĩkaga.”
9 UJesu wathi ekuzwa lokhu wamangala ngaye, wasephendukela exukwini labantu ababemlandela wathi, “Ngiyalitshela, kangikaluboni ukholo olukhulu kangaka kanye lako-Israyeli.”
Rĩrĩa Jesũ aiguire ũguo, akĩgega, akĩhũgũkĩra kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamũrũmĩrĩire, agĩkĩĩra atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ, ndionete mũndũ ũrĩ na wĩtĩkio mũnene ũũ Isiraeli guothe!”
10 Abantu ababethunyiwe babuyela endlini bafica inceku isiziphilela.
Nao andũ arĩa maatũmĩtwo magĩcooka mũciĩ magĩkora ngombo ĩyo ĩrĩ honu.
11 Kungakabi yisikhathi eside ngemva kwalokhu, uJesu waya edolobheni okwakuthiwa yiNayini, abafundi bakhe kanye lexuku labantu elikhulu babehamba laye.
Ihinda inini rĩathira, Jesũ agĩthiĩ itũũra rĩetagwo Naini, nao arutwo ake na andũ gĩkundi kĩnene magĩthiĩ nake.
12 Wathi esebanga entubeni yedolobho, khonapho umuntu ofileyo wayethwelwe ekhutshelwa ngaphandle. Indodana eyiyo yodwa kunina njalo unina engumfelokazi. Ixuku elikhulu labantu bedolobheni lalilaye.
Na rĩrĩa akuhĩrĩirie kĩhingo gĩa itũũra rĩu, mũndũ wakuĩte nĩarutagwo kuo na aarĩ mwana wa mũmwe, nake nyina aarĩ mũtumia wa ndigwa. Nao andũ aingĩ a itũũra rĩu maarĩ hamwe nake.
13 Kwathi uJesu embona umfelokazi, wamhawukela wathi kuye, “Ungakhali.”
Rĩrĩa Mwathani onire mũtumia ũcio, akĩmũiguĩra tha, akĩmwĩra atĩrĩ, “Tiga kũrĩra.”
14 Wasesondela wathinta ithala elalilesidumbu, kwathi labo ababelithwele bema mpo. Wathi, “Jaha, ngithi kuwe, vuka!”
Agĩcooka agĩthiĩ, akĩhutia ithandũkũ, nao arĩa maarĩkuuĩte makĩrũgama. Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Mwanake, ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra!”
15 Indoda efileyo yavuka yahlala, yasikhuluma, uJesu wayinika unina.
Mũndũ ũcio wakuĩte agĩũkĩra, akĩambĩrĩria kwaria, nake Jesũ akĩmũnengerana kũrĩ nyina.
16 Bonke bamangala kakhulu badumisa uNkulunkulu. Bathi, “Umphrofethi omkhulu usevelile phakathi kwethu. UNkulunkulu usefikile ukuzasiza abantu bakhe.”
Andũ othe makĩiyũrwo nĩ guoya na makĩgooca Ngai, makiuga atĩrĩ, “Mũnabii mũnene nĩokĩte gatagatĩ gaitũ. Ngai nĩokĩte gũteithia andũ ake.”
17 Udumo lukaJesu lwamemetheka kulolonke elaseJudiya lemangweni wakhona.
Nayo ngumo ya Jesũ ĩkĩhunja Judea guothe o na bũrũri ũrĩa wagũthiũrũrũkĩirie.
18 Abafundi bakaJohane bamtshela ngazozonke lezizinto. Wabiza ababili babo
Nao arutwo a Johana nĩmamũheire ũhoro wa maũndũ macio mothe. Nake Johana agĩĩta arutwo ake eerĩ,
19 wabathuma eNkosini ukuyabuza ukuthi, “Unguye yini ozayo, kumbe silindele omunye?”
akĩmatũma kũrĩ Mwathani makamũũrie atĩrĩ, “Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?”
20 Amadoda lawo athi efika kuJesu athi, “UJohane uMbhaphathizi usithumile kuwe ukuthi sizobuza sithi, ‘Unguye yini ozayo kumbe silindele omunye’?”
Nao arutwo acio maakinya kũrĩ Jesũ makĩmwĩra atĩrĩ, “Johana Mũbatithania aatũtũma kũrĩ we tũkũũrie atĩrĩ, ‘Wee nĩwe ũrĩa werĩtwo nĩagooka kana tweterere mũndũ ũngĩ?’”
21 Ngalesosikhathi uJesu wasilisa abanengi ababelezifo, lemikhuhlane lemimoya emibi, wazivula amehlo iziphofu ezinengi.
Ihinda-inĩ o rĩu Jesũ akĩhonia andũ aingĩ arĩa maarĩ na mĩrimũ, na ndwari, na akĩingata ngoma thũku o na agĩtũma andũ aingĩ arĩa maarĩ atumumu macooke kuona.
22 UJesu waphendula wathi, “Buyelani liyebikela uJohane lokhu elikubonayo lelikuzwayo ukuthi iziphofu zenziwa zibone, abaqhugezelayo bayahamba, abalobulephero bayahlanjululwa, izacuthe ziyezwa, abafileyo bayavuswa, levangeli liyatshunyayelwa kubayanga.
Nĩ ũndũ ũcio agĩcookeria arĩa maatũmĩtwo atĩrĩ, “Cookai mũkeere Johana maũndũ marĩa muonete na mũkaigua: atĩ atumumu nĩ marona, na ithua nĩiretwara, na arĩa marĩ na mangũ nĩ marahonio, na andũ arĩa mataiguaga nĩmaraigua, na arĩa akuũ nĩmarariũkio, na Ũhoro-ũrĩa-Mwega nĩũrahunjĩrio arĩa athĩĩni.
23 Ubusisiwe lowomuntu ongakhubekiyo ngenxa yami.”
Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũtarahĩngwo nĩ ũndũ wakwa.”
24 Sezihambile izithunywa zikaJohane uJesu waqala ukukhuluma labantu ngoJohane esithi: “Laphuma lisiyabonani enkangala na? Umhlanga owazunguzwa ngumoya na?
Andũ acio maatũmĩtwo nĩ Johana moima harĩ Jesũ, Jesũ akĩambĩrĩria kwarĩria andũ aingĩ ũhoro wa Johana, akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ mwathiĩte kuona werũ-inĩ? Hihi mwathiĩte kuona kamũrangi kainainagio nĩ rũhuho?
25 Nxa kwakungenjalo, pho lalisiyabonani? Indoda eyayicecile na? Hatshi, labo abagqoka izigqoko ezidulayo bazitike ngezinto ezinhle basezigodlweni.
Angĩkorwo ti guo-rĩ, mwathiĩte kuona kĩ? Hihi nĩ mũndũ wĩhumbĩte nguo njega? Aca, arĩa mehumbaga nguo cia goro na magekenia na mĩago ya thĩ maikaraga nyũmba cia ũthamaki.
26 Kodwa kanti kuyini elaphuma lisiyakubona? Umphrofethi yini? Yebo, ngiyalitshela, omkhulu kulomphrofethi.
Mwagĩthiĩte kuona kĩ? Hihi mwathiĩte kuona mũnabii? Ĩĩ, ngũmwĩra atĩrĩ, muonire mũndũ ũkĩrĩte mũnabii.
27 Lo nguye okulotshwe ngaye ukuthi: ‘Ngizathuma isithunywa sami phambi kwakho, esizalungisa indlela yakho phambi kwakho.’
Ũyũ nĩwe ũrĩa ũhoro wake wandĩkĩtwo atĩrĩ: “‘Nĩngatũma mũtũmwo wakwa athiĩ mbere yaku, nake nĩagagũthondekera njĩra.’
28 Ngiyalitshela ukuthi kubo abazalwa ngabesifazane kakho omkhulu kuloJohane; ikanti lowo omncinyane kakhulu embusweni kaNkulunkulu mkhulu kulaye.”
Ngũmwĩra atĩrĩ, harĩ andũ arĩa manaciarwo nĩ atumia-rĩ, gũtirĩ o na ũmwe mũnene gũkĩra Johana; no mũndũ ũrĩa mũnini mũno ũthamaki-inĩ wa Ngai, nĩ mũnene kũmũkĩra.”
29 (Bonke abantu, kanye labathelisi, bathi sebewazwile amazwi kaJesu bavuma ukuthi indlela kaNkulunkulu yayilungile, ngoba babebhaphathizwe nguJohane.
(Andũ othe, o na etia mbeeca cia igooti, rĩrĩa maiguire ciugo cia Jesũ, magĩtĩkĩra atĩ njĩra ya Ngai nĩ ya ma, tondũ maabatithĩtio nĩ Johana.
30 Kodwa abaFarisi lezazi zomthetho bayala injongo kaNkulunkulu ngabo, ngoba babengabhaphathizwanga nguJohane.)
No Afarisai na arutani a watho makĩregana na ũrĩa Ngai endaga meke, tondũ o matiabatithĩtio nĩ Johana.)
31 UJesu waqhubeka wathi, “Pho ngingabafanisa lani abantu besizukulwane lesi? Bafanana lani?
Nake Jesũ akiuga atĩrĩ, “Andũ a rũciaro rũrũ ingĩmagerekania na kĩ? Matariĩ ta kĩ?
32 Banjengabantwana behlezi emkambo bememeza abanye besithi: ‘Salitshayela umhubhe, kodwa kaligidanga, salihlabelela ingoma yesililo, kodwa kalililanga.’
Matariĩ ta ciana ciikarĩte ndũnyũ igĩĩta iria ingĩ, igaciĩra atĩrĩ: “‘Twamũhuhĩire mũtũrirũ, mũkĩaga kũina; twamũinĩire rwĩmbo rwa macakaya, no mũtiarĩrire.’
33 Ngoba uJohane uMbhaphathizi weza engadli isinkwa njalo enganathi iwayini, lina lithi, ‘Uledimoni.’
Nĩgũkorwo Johana Mũbatithania ookire atekũrĩa na atekũnyua ndibei, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Arĩ na ndaimono.’
34 INdodana yoMuntu yafika yadla, yanatha, laselisithi, ‘Nansi isidli lesidakwa, umngane wabathelisi lezoni.’
Mũrũ wa Mũndũ ookire akĩrĩĩaga na akĩnyuuaga, na inyuĩ mũkiuga atĩrĩ, ‘Onei mũndũ mũkoroku na mũrĩĩu, mũrata wa etia mbeeca cia igooti na “ehia”.’
35 Kodwa ukuhlakanipha kuziveza ukuthi kuqondile ebantwaneni bakho bonke.”
No ũũgĩ nĩũmenyekaga nĩ wa kĩhooto nĩ ciana ciaguo ciothe.”
36 Omunye wabaFarisi wanxusa uJesu ukuzakudla laye isidlo sakusihlwa, ngakho waya endlini yalowo mFarisi wahlala etafuleni.
Na rĩrĩ, Mũfarisai ũmwe nĩetire Jesũ gwake makarĩanĩre irio cia hwaĩ-inĩ nake, nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nyũmba ya Mũfarisai ũcio, agĩikara metha-inĩ.
37 Kwathi owesifazane othile owayephila impilo yesono kulelodolobho esezwile ukuthi uJesu wayesidla endlini yomFarisi weza ephethe imbodlela yamakha,
Rĩrĩa mũndũ-wa-nja watũũrĩte mũtũũrĩre wa mehia itũũra-inĩ rĩu aamenyire atĩ Jesũ nĩararĩa irio nyũmba ya Mũfarisai ũcio-rĩ, agĩũka na cuba wa maguta manungi wega,
38 kwathi esemi ngemva kukaJesu ngasezinyaweni ekhala, wamanzisa inyawo zakhe ngezinyembezi. Wasezesula inyawo zikaJesu ngenwele zakhe, wazanga wasethela amakha kuzo.
na akĩrũgama thuutha wake, o hau magũrũ-inĩ make, akĩrĩraga, na akĩambĩrĩria kũmũihũgia nyarĩrĩ na maithori make. Agĩcooka akĩmũgiria nyarĩrĩ na njuĩrĩ yake, agĩcimumunya, na agĩciitĩrĩria maguta manungi wega.
39 Kwathi lowomFarisi owayemnxusile ekubona lokho wazitshela wathi, “Aluba indoda le ibingumphrofethi, ibizakwazi ukuthi ngubani oyibambabambayo lokuthi umfazi lo uyisoni.”
Rĩrĩa Mũfarisai ũrĩa wamwĩtĩte onire ũndũ ũcio, akĩĩra na ngoro atĩrĩ, “Korwo mũndũ ũyũ nĩ mũnabii, nĩangĩamenya ũrĩa ũramũhutia nĩ mũndũ-wa-nja wa mũthemba ũrĩkũ, na atĩ nĩ mwĩhia.”
40 UJesu wamphendula wathi, “Simoni, kukhona engifuna ukukutshela khona.” Wathi, “Ngitshela, mfundisi.”
Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Simoni, ndĩ na ũndũ wa gũkwĩra.” Nake akiuga atĩrĩ, “Mũrutani, njĩĩra.”
41 “Amadoda amabili ayelesikwelede semali kumeboleki wemali. Oyedwa wayelesikwelede samadenari angamakhulu amahlanu, omunye esamatshumi amahlanu.
“Kũrĩ andũ eerĩ maarĩ na thiirĩ wa mũndũ wakombithanagia mbeeca. Ũmwe aarĩ na thiirĩ wa dinari magana matano, na ũrĩa ũngĩ dinari mĩrongo ĩtano.
42 Bobabili babengelayo imali yokumbhadala, ngakho wasewesula umlandu wabo bobabili. Manje nguphi wabo ozamthanda okudlula omunye na?”
Na rĩrĩ, gũtirĩ o na ũmwe wao warĩ na mbeeca cia kũmũrĩha, nĩ ũndũ ũcio marĩ o eerĩ akĩmarekera thiirĩ ũcio. Rĩu-rĩ, acio eerĩ nũũ ũngĩmwenda makĩria?”
43 USimoni waphendula wathi, “Ngibona kungathi ngulowo owesulelwa isikwelede esikhulu.” UJesu wathi, “Wahlulele kuhle.”
Simoni akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngwĩciiria nĩ ũrĩa warekeirwo thiirĩ ũrĩa mũnene.” Jesũ akiuga atĩrĩ, “Nĩwatua wega.”
44 Wasephendukela kowesifazane wathi kuSimoni, “Uyambona na owesifazane lo? Ngifikile endlini yakho, kawungiphanga amanzi okugeza inyawo zami, kodwa yena uthambise inyawo zami ngezinyembezi zakhe, wazesula ngenwele zakhe.
Agĩcooka akĩĩhũgũrĩra mũndũ-wa-nja ũcio, akĩĩra Simoni atĩrĩ, “Nĩũkuona mũndũ-wa-nja ũyũ? Njũkire nyũmba gwaku, no ndũnaahe maaĩ ma gwĩthamba nyarĩrĩ, no nĩanjihũgia nyarĩrĩ na maithori make, na acigiria na njuĩrĩ yake.
45 Kawunganganga, kodwa owesifazane lo selokhu ngingenileyo lapha akemanga ukwanga inyawo zami.
Wee-rĩ, ndũnaamumunya, no mũndũ-wa-nja ũyũ, kuuma rĩrĩa ndonyire ndarĩ aratigithĩria kũmumunya nyarĩrĩ ciakwa.
46 Kawuthelanga amafutha ekhanda lami, kodwa yena uthele amakha ezinyaweni zami.
Wee-rĩ, ndũnanjitĩrĩria maguta mũtwe, no ũyũ nĩanjitĩrĩirie maguta manungi wega nyarĩrĩ.
47 Yikho-ke ngiyakutshela ukuthi izono zakhe ezinengi sezithethelelwe, ngoba utshengise uthando olukhulu. Kodwa lowo othethelelwe okuncinyane uthanda kancinyane.”
Nĩ ũndũ ũcio ngũkwĩra atĩrĩ, nĩarekeirwo mehia make maingĩ. Nĩgũkorwo nĩendanĩte mũno. No ũrĩa ũrekeirwo mehia manini, endanaga o hanini.”
48 UJesu wasesithi kowesifazane, “Izono zakho sezithethelelwe.”
Jesũ agĩcooka akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Nĩwarekerwo mehia maku.”
49 Ezinye izethekeli zasezibuzana zisithi, “Ungubani kanti yena lo oze athethelele izono na?”
Ageni arĩa angĩ makĩambĩrĩria kwĩrana atĩrĩ, “Kaĩ ũyũ akĩrĩ ũ, ũrarekanĩra o na mehia?”
50 UJesu wasesithi kowesifazane, “Ukukholwa kwakho kukusindisile; hamba ngokuthula.”
Jesũ akĩĩra mũndũ-wa-nja ũcio atĩrĩ, “Gwĩtĩkia gwaku nĩ gwakũhonokia; thiĩ na thayũ.”