ULukha 11
1 Ngelinye ilanga uJesu wayekhuleka kwenye indawo. Wathi eseqedile, omunye wabafundi bakhe wathi kuye, “Nkosi, sifundise ukukhuleka, njengoJohane owafundisa abafundi bakhe.”
| روزی عیسی مشغول دعا بود. وقتی دعایش تمام شد، یکی از شاگردانش به او گفت: «خداوندا، همان‌طور که یحیی طرز دعا کردن را به شاگردان خود آموخت، تو نیز آن را به ما بیاموز.» |
2 Wathi kubo, “Nxa likhuleka, alibokuthi: ‘Baba, kalidunyiswe ibizo lakho, umbuso wakho kawuze.
| عیسی به ایشان گفت که چنین دعا کنند: «ای پدر، نام تو مقدّس باد. ملکوت تو بیاید. |
3 Siphe ukudla kwethu kwansukuzonke usuku ngosuku.
| نان روزانۀ ما را هر روز به ما عطا فرما. |
4 Sithethelele izono zethu, njengoba lathi sibathethelela bonke abasonelayo. Njalo ungasingenisi ekulingweni.’”
| گناهان ما را ببخش، چنانکه ما نیز آنانی را که در حق ما گناه می‌کنند، می‌بخشیم. و نگذار که تسلیم وسوسه شویم.» |
5 Wasesithi kubo, “Akesithi omunye wenu ulomngane, aye kuye phakathi kobusuku athi, ‘Mfowethu, akungeboleke izinkwa ezintathu,
| سپس عیسی تعلیم خود را دربارۀ دعا ادامه داد و فرمود: «فرض کنید دوستی دارید و نیمه‌شب دَرِ خانه‌اش را می‌زنید و می‌گویید:”ای رفیق، سه گِرده نان به من قرض بده، |
6 kulomngane wami ophakathi kohambo ozofihla ikhanda kwami, kodwa kangilalutho engingamupha lona.’
| چون یکی از دوستانم همین الان از سفر نزدم آمده و هیچ خوراکی ندارم که به او بدهم.“ |
7 Besekusithi osendlini aphendule athi, ‘Ungangikhathazi. Umnyango usukhiyiwe njalo mina labantwabami sesilele. Ngingezake ngivuke ngikuphe loba yini.’
| او از داخل خانه جواب می‌دهد که با بچه‌هایش در رختخواب خوابیده است و نمی‌تواند برخیزد و به شما نان دهد. |
8 Ngiyalitshela ukuthi loba ubengafuni ukuvuka amuphe isinkwa ngoba engumngane, kodwa ngenxa yokuphikelela kwendoda uzaze avuke amuphe konke akufunayo.
| «به شما می‌گویم که حتی اگر به خاطر دوستی از جا بلند نشود و به شما نان ندهد، اما اگر به در زدن ادامه دهید، برخواهد خاست و هر چه نیاز دارید، به شما خواهد داد، تا مبادا آبرویش برود. |
9 Ngakho ngithi kini: Celani lizaphiwa; dingani lizafumana; qoqodani lizavulelwa.
| «پس به شما می‌گویم، درخواست کنید تا به شما داده شود؛ بجویید تا پیدا کنید؛ بکوبید تا در به روی شما باز شود. |
10 Ngoba wonke ocelayo uyaphiwa; lowo odingayo uyafumana; lalowo oqoqoda emnyango uzavulelwa.
| زیرا هر که درخواست کند، به دست خواهد آورد، و هر که بجوید، پیدا خواهد کرد، و هر که بکوبد، در به رویش باز خواهد شد. |
11 Ngubani kini bobaba, okuthi nxa indodana yakhe icela inhlanzi yena ayiphe inyoka?
| «کدام یک از شما پدران، اگر فرزندش از او ماهی بخواهد، به او مار می‌دهد؟ |
12 Loba icela iqanda ayiphe inkume na?
| یا اگر تخم مرغ بخواهد، آیا به او عقرب می‌دهید؟ هرگز! |
13 Nxa lina, elithi loba libabi likwazi ukupha abantwabenu izipho ezilungileyo, pho uYihlo osezulwini uzabapha ngokwengezwe kangakanani uMoya oNgcwele labo abacela kuye!”
| «پس اگر شما، اشخاص گناهکار، می‌دانید که باید چیزهای خوب را به فرزندانتان بدهید، چقدر بیشتر پدر آسمانی شما به کسانی که از او درخواست کنند، روح‌القدس را عطا خواهد کرد.» |
14 UJesu wayexotsha idimoni elaliyisimungulu. Lathi idimoni seliphumile, indoda eyayiyisimungulu yakhuluma, ixuku labantu lamangala.
| روزی عیسی، روح پلیدی را از شخصی لال بیرون کرد و زبان آن شخص باز شد. کسانی که این ماجرا را دیدند، بسیار تعجب کردند و به هیجان آمدند. |
15 Kodwa abanye bathi, “Ukhupha amadimoni ngoBhelizebhubhi inkosi yamadimoni.”
| اما بعضی از آن میان گفتند: «او ارواح پلید را به قدرت شیطان، رئیس ارواح پلید، بیرون می‌راند.» |
16 Abanye bamlinga ngokumcela isibonakaliso esivela ezulwini.
| عده‌ای دیگر نیز خواستار آیتی آسمانی شدند، تا اقتدار خود را ثابت کند. |
17 UJesu wayeyazi imicabango yabo wasesithi kubo: “Umbuso ongabambananga uyadilika, lendlu engabambananga iyawa.
| عیسی افکار هر یک از ایشان را خواند و فرمود: «هر مملکتی که دچار جنگ داخلی شود، نابودی‌اش حتمی است. و هر خانه‌ای نیز که در آن در اثر دشمنی‌ها تفرقه ایجاد گردد، از هم فرو خواهد پاشید. |
18 Nxa uSathane engabambananga, umbuso wakhe ungema kanjani na? Ngikutsho lokhu ngoba lithi mina ngikhupha amadimoni ngoBhelizebhubhi.
| شما می‌گویید شیطان به من قدرت داده تا ارواح پلید او را بیرون کنم. اما اگر شیطان بر ضد خودش تجزیه شده، با خودش می‌جنگد، در این صورت حکومت او چگونه برقرار خواهد ماند؟ |
19 Nxa ngikhupha amadimoni ngoBhelizebhubhi, pho abalandeli benu bawakhupha ngobani? Ngakho, bazakuba ngabahluleli benu.
| و اگر قدرت من از شیطان است، تکلیف مریدان شما چه خواهد شد، زیرا ایشان نیز ارواح پلید اخراج می‌کنند؟ از این رو، ایشان شما را به خاطر حرفی که زدید، محکوم خواهند ساخت! |
20 Kodwa nxa ngikhupha amadimoni ngomunwe kaNkulunkulu, kutsho ukuthi umbuso kaNkulunkulu usufikile kini.
| اما اگر من با قدرت خدا، ارواح پلید را بیرون می‌کنم، پس بدانید که ملکوت خدا به میان شما آمده است. |
21 Nxa indoda eyisiqhwaga ihlome yaphelela, ilinde indlu yayo, impahla zayo zivikelekile.
| زیرا زمانی که شخصی نیرومند، مانند شیطان، کاملاً مسلح، از کاخ خود محافظت می‌کند، اموالش در امن و امان است، |
22 Kodwa kungahlasela umuntu olamandla kulayo ayehlule, uyayemuka izikhali ebikade izithembile, abesezehlukanisela impango.
| تا زمانی که شخصی نیرومندتر حمله کند و بر او چیره شود، و اسلحۀ او را بگیرد و اموالش را غارت کند. |
23 Lowo ongemanga lami uphikisana lami, lalowo ongabuthi lami uyachithiza.
| «هر که با من نباشد، بر ضد من است، و هر که با من کار نکند، در واقع علیه من کار می‌کند. |
24 Lapho umoya omubi uphuma emuntwini, uyazula enkangala udinga ukuphumula, kodwa nxa ungakuswela, uyathi ‘Ngizabuyela endlini engaphuma kuyo.’
| «وقتی یک روح پلید، کسی را ترک می‌کند، به صحراهای بی‌آب می‌رود تا جایی برای استراحت بیابد. اما چون جای مناسبی نمی‌یابد، می‌گوید:”به شخصی که از او درآمدم، باز می‌گردم.“ |
25 Uthi ufika, uthole leyondlu ithanyelwe yahlanzeka konke kumi kuhle.
| پس باز می‌گردد و می‌بیند که خانۀ قبلی‌اش جاروشده و مرتب است. |
26 Ubusuhamba uyethatha eminye imimoya eyisikhombisa exhwale ukwedlula wona, ingene ihlale khona. Isiphetho salowomuntu sizakuba sibi kulasekuqaleni.”
| سپس هفت روح دیگر پیدا می‌کند که از خودش هم پلید‌تر هستند، و وارد آن شخص شده، در آنجا زندگی می‌کنند. به این ترتیب، وضع آن شخص بدتر از قبل می‌شود.» |
27 Kwathi uJesu elokhu esakhuluma lezizinto, owesifazane wamemeza exukwini wathi, “Ubusisiwe lowomama owakuzalayo wakondla.”
| این سخنان هنوز بر زبان عیسی بود که زنی از میان جمعیت با صدای بلند گفت: «خوشا به حال آن مادری که تو را به دنیا آورد و شیر داد!» |
28 Waphendula wathi, “Kungenani, ababusisiweyo yilabo abalizwayo ilizwi likaNkulunkulu baliphile.”
| عیسی در جواب فرمود: «اما خوشبخت‌تر کسی است که کلام خدا را می‌شنود و به آن عمل می‌کند!» |
29 Kwathi amaxuku esanda uJesu wathi, “Lesi yisizukulwane esixhwalileyo. Sidinga isibonakaliso kodwa kasisoze sisiphiwe ngaphandle kwesibonakaliso sikaJona.
| هنگامی که شمار جمعیت فزونی می‌یافت، عیسی فرمود: «مردم این نسل چقدر شریرند! همواره از من می‌خواهند آیتی به ایشان نشان دهم. اما تنها آیتی که به ایشان می‌دهم، آیت یونس است. |
30 NjengoJona owaba yisibonakaliso kwabaseNiniva, ngokunjalo iNdodana yoMuntu izakuba njalo kulesisizukulwane.
| آنچه برای او اتفاق افتاد، نشانه‌ای بود برای مردم نینوا که او را خدا فرستاده است. همچنین آنچه برای پسر انسان اتفاق می‌افتد، آیتی خواهد بود برای این نسل که مرا خدا فرستاده است. |
31 INdlovukazi yaseNingizimu izavuka ekwahlulelweni kanye labantu balesi sizukulwane ibalahle ngoba yeza ivela emaphethelweni omhlaba izokuzwa inhlakanipho kaSolomoni kodwa manje lowo omkhulu kuloSolomoni usekhona lapha.
| در روز داوری، ملکهٔ سبا برخواهد خاست و مردم این دوره و زمانه را محکوم خواهد ساخت، زیرا او با زحمت فراوان، راهی دراز را پیمود تا بتواند سخنان حکیمانۀ سلیمان را بشنود. اما شخصی برتر از سلیمان در اینجاست، اما چه کم هستند کسانی که به او گوش می‌دهند. |
32 Abantu baseNiniva bazasukuma kanye lalesi sizukulwane ngosuku lokwahlulelwa basilahle ngoba bona baphenduka ekutshumayeleni kukaJona, kodwa khathesi lowo omkhulu kuloJona uselapha.”
| در روز داوری، مردم نینوا بر ضد این نسل به پا خاسته، آن را محکوم خواهند ساخت، زیرا ایشان با شنیدن موعظهٔ یونس توبه کردند. و اکنون کسی بزرگتر از یونس در اینجا هست، اما حاضر نیستید توبه کنید. |
33 “Kakho olumathisa isibane abesesibeka ekusithekeni kumbe ngaphansi kwesitsha. Kodwa usibeka esiqobaneni ukuze labo abangenayo babone ukukhanya.
| «هیچ‌کس چراغ را روشن نمی‌کند تا پنهانش سازد، بلکه آن را بر چراغدان می‌گذارد تا هر که داخل می‌شود نورش را ببیند. |
34 Ilihlo lakho liyisibane somzimba. Nxa amehlo akho elungile umzimba wakho wonke ugcwele ukukhanya. Kodwa nxa emabi, umzimba wakho lawo ugcwele ubumnyama.
| چشم تو چراغی است که روشنایی بدنت را تأمین می‌کند. اگر چشمت سالم باشد، تمام وجودت نیز سرشار از روشنایی خواهد بود. اما اگر چشمت ناسالم باشد، وجودت مملو از تاریکی خواهد بود. |
35 Qaphelani-ke ukuthi ukukhanya okuphakathi kwenu kakusibumnyama.
| پس هوشیار باشید، مبادا به جای نور، تاریکی بر وجودتان حکمفرما باشد! |
36 Ngakho-ke, nxa umzimba wakho wonke ugcwele ukukhanya kungekho ingxenye esemnyameni, wonke uzagcwala ukukhanya njengokukhanya kwesibane kukukhanyisa.”
| اگر باطن شما نورانی بوده، هیچ نقطۀ تاریکی در آن نباشد، آنگاه سراسر وجودتان درخشان خواهد بود، گویی چراغی پُرنور بر شما می‌تابد.» |
37 UJesu eseqedile ukukhuluma umFarisi othile wamnxusa ukuthi azokudla laye; wasehamba wayahlala etafuleni.
| وقتی عیسی سخنان خود را به پایان رسانید، یکی از فریسی‌ها، او را برای صرف غذا دعوت کرد. عیسی به خانۀ او رفت و بر سر سفره نشست. |
38 Kodwa umFarisi wananzelela ukuthi uJesu kaqalanga ngokugeza engakadli, kwamangalisa.
| اما آن فریسی وقتی دید که عیسی دستهایش را پیش از خوردن نشست، تعجب کرد! |
39 INkosi yathi kuye, “Lina baFarisi ligezisa inkezo lomganu ngaphandle kodwa ngaphakathi ligcwele ubuhwaba lobubi.
| خداوند به او فرمود: «شما فریسیان بیرون کاسه و بشقاب را آنقدر تمیز می‌کنید تا بدرخشد، ولی درون شما از کثافت طمع و خباثت پر است. |
40 Lina bantu abayiziwula! Lowo owenza ingaphandle kenzanga lengaphakathi na?
| ای نادانان، آیا همان خدایی که ظاهر را آفرید، باطن را نیز نیافرید؟ |
41 Ngakho-ke, mayelana lokungaphakathi kwenu, wobani lomusa kwabampofu, lapho-ke konke kuzabe sekuhlanzekile kini.
| پس با کمک به فقیران، باطن خود را پاک سازید، و آنگاه همه چیز برایتان پاک خواهد بود. |
42 Maye kini baFarisi, ngoba lipha uNkulunkulu okwetshumi kweminti, lazozonke izithelo zesivande senu, kodwa lidele ukwenza okulungileyo kanye lokuthanda uNkulunkulu. Kumele likwenze konke okulungileyo, ukuthanda uNkulunkulu lokukhipha lokwetshumi.
| «وای بر شما ای فریسیان! شما حتی ده‌یک محصول نعناع و سُداب و هرگونه سبزی دیگر را هدیه می‌دهید، اما عدالت را نادیده می‌گیرید و از محبت به خدا غافل هستید. شما باید ده‌یک را بدهید، ولی عدالت و محبت را نیز فراموش نکنید. |
43 Maye kini baFarisi, ngoba lithanda izihlalo eziqakathekileyo emasinagogweni njalo lithanda lokubingelelwa ezindaweni zokuthengisela.
| «وای بر شما ای فریسی‌ها، زیرا دوست دارید که در کنیسه‌ها در بهترین جا بنشینید و هنگام عبور از کوچه و بازار مردم به شما تعظیم کنند. |
44 Maye kini, ngoba linjengamathuna angakhelwanga, abantu abahamba phezu kwawo bengazi ukuthi akhona.”
| چه عذاب هولناکی در انتظار شماست! شما مانند قبرهایی هستید که در صحرا میان علفها پنهان‌اند، مردم از کنارتان رد می‌شوند بی‌آنکه بدانند چقدر فاسد هستید.» |
45 Omunye wezazi zomthetho wamphendula wathi, “Mfundisi, nxa usitsho njalo uyasithuka lathi.”
| یکی از علمای دین که در آنجا ایستاده بود، به عیسی گفت: «استاد، با این سخنانت به ما نیز توهین کردی!» |
46 UJesu waphendula wathi, “Lani zazi zomthetho, maye kini, ngoba lethesa abantu ngemithwalo abangeke bayithwale, ikanti lani livele kalithi thika lokuyithwala.
| عیسی فرمود: «و شما ای علمای دین، وای بر شما، زیرا تکالیف دینی بسیار سنگینی بر دوش مردم می‌گذارید، اما هرگز حاضر نیستید حتی انگشتی برای کمک به ایشان تکان دهید. |
47 Maye kini, ngoba lakha amathuna abaphrofethi, bona ababulawa ngokhokho benu.
| وای بر شما، زیرا شما برای انبیایی که به دست اجدادتان کشته شدند، مقبره می‌سازید. |
48 Lifakaza ukuthi liyakuvuma lokho okhokho benu abakwenzayo; bababulala abaphrofethi, lina-ke selisakha amangcwaba abo.
| بنابراین، شهادت می‌دهید که کار نیاکانتان مورد تأیید شماست. انبیا را ایشان کشتند، و مقبره‌هایشان را شما بنا می‌کنید. |
49 Ngenxa yalokhu, uNkulunkulu wathi, ngokuhlakanipha kwakhe, ‘Ngizabathumela abaphrofethi labapostoli, abanye bazababulala abanye babaphathe ngochuku.’
| «از همین روست که خدا با حکمتی که دارد درباره شما فرموده است: پیامبران و رسولان نزد شما خواهم فرستاد، اما شما برخی را کشته، و برخی دیگر را آزار خواهید رساند. |
50 Ngakho-ke, lesisizukulwana yiso esizathwala umlandu wegazi labaphrofethi bonke elachithwa kusukela ekudabukeni komhlaba,
| پس خون همۀ انبیا که از ابتدای پیدایش جهان تا به حال ریخته شده است، بر گردن این نسل خواهد بود، |
51 kusukela egazini lika-Abheli kusiya egazini likaZakhariya owabulawa phakathi laphakathi kwe-alithari lendlu engcwele. Yebo, ngiyalitshela, isizukulwane lesi sizakwetheswa umlandu wakho konke.
| از خون هابیل گرفته تا خون زکریا که در معبد، میان مذبح و جایگاه مقدّس، کشته شد. بله، این نسل برای همۀ اینها حساب پس خواهند داد. |
52 Maye kini zazi zomthetho, ngoba seliyivalile intuba yolwazi. Lina ngokwenu kalingenanga, laphinda lavimbela labo abebefuna ukungena.”
| وای بر شما ای علمای دین، چون کلید معرفت را از دسترس مردم خارج ساخته‌اید. نه خودتان وارد ملکوت می‌شوید، و نه می‌گذارید دیگران وارد شوند.» |
53 UJesu wathi esesuka lapho, abaFarisi labafundisi bomthetho baqala ukuphikisana laye kubi, bemthela ngemibuzo,
| وقتی عیسی از آن محفل بیرون آمد، فریسی‌ها و علمای دین که از سخنان او بسیار خشمگین شده بودند، او را به سختی مورد انتقاد قرار داده، کوشیدند با سؤالات خود او را در تنگنا قرار دهند. |
54 bezama ukumgcona ngokunye ayengakutsho.
| ایشان از آن پس در صدد برآمدند که با استفاده از سخنان خودش او را به دام بیندازند و گرفتارش سازند. |
