< UJoshuwa 10 >
1 U-Adoni-Zedekhi inkosi yaseJerusalema wezwa ukuthi uJoshuwa wayesethumbe i-Ayi wayitshabalalisa, njengalokho akwenza eJerikho lenkosini yayo, lokuthi abantu baseGibhiyoni babenze isivumelwano sokuthula labako-Israyeli njalo sebehlala labo.
Baada ya haya Adoni-Sedeki mfalme wa Yerusalemu alisikia kuwa Yoshua alikuwa ameteka mji wa Ai na kuuangamiza kabisa, tena alikuwa ameua mfalme wake, kama alivyofanya huko Yeriko na mfalme wake, tena ya kuwa watu wa Gibeoni walikuwa wamefanya mapatano ya amani na Waisraeli, na walikuwa wakiishi karibu yao.
2 Yena labantu bakhe besaba kakhulu ngalokhu, ngenxa yokuthi iGibhiyoni kwakulidolobho eliqakatheke kakhulu, njengelinye lamadolobho esikhosini; lalilikhulu kule-Ayi, njalo amadoda alo wonke ayezingwazi ezilamandla.
Yeye na watu wake wakataharuki mno kwa kuwa Gibeoni ulikuwa mji mkubwa kama mmojawapo ya miji ya kifalme; ulikuwa mkubwa kuliko Ai, nao watu wake wote walikuwa mashujaa wa vita.
3 Ngakho u-Adoni-Zedekhi inkosi yaseJerusalema wakhalaza kuHohamu inkosi yaseHebhroni, kuPhiramu inkosi yaseJamuthi, kuJafiya inkosi yaseLakhishi lakuDebhiri inkosi yase-Egiloni.
Hivyo Adoni-Sedeki mfalme wa Yerusalemu akaomba msaada kwa Hohamu mfalme wa Hebroni, Piramu mfalme wa Yarmuthi, Yafia mfalme wa Lakishi, na Debiri mfalme wa Egloni.
4 Wathi kubo, “Wozani lizongincedisa ukuhlasela iGibhiyoni ngenxa yokuthi yenze isivumelwano sokuthula loJoshuwa labako-Israyeli.”
Akawaambia, “Njooni mnisaidie kuipiga Gibeoni, kwa sababu imefanya mapatano ya amani na Yoshua na Waisraeli.”
5 Ngakho amakhosi womahlanu ama-Amori, aseJerusalema, eHebhroni, eJamuthi, eLakhishi lase-Egiloni abambana. Aphuma lamabutho awo wonke ayihonqolozela iGibhiyoni ayihlasela.
Ndipo hao wafalme watano wa Waamori, ambao ni wafalme wa Yerusalemu, Hebroni, Yarmuthi, Lakishi na Egloni, wakaunganisha majeshi yao. Wakapanda na vikosi vyao vyote, nao wakajipanga dhidi ya Gibeoni na kuishambulia.
6 AmaGibhiyoni athumela ilizwi kuJoshuwa ezihonqweni zaseGiligali athi: “Ungalahli izinceku zakho. Woza ngapha kithi ngokuphangisa uzosisiza! Sincede, ngoba wonke amakhosi ama-Amori abusa emazweni asemaqaqeni asebambene ukuze alwisane lathi.”
Nao Wagibeoni wakatuma ujumbe kwa Yoshua kwenye kambi ya Gilgali na kumwambia, “Usiwatelekeze watumishi wako. Panda haraka uje kwetu kutuokoa! Tusaidie, kwa sababu wafalme wote wa Waamori wakaao kwenye nchi ya vilima wameunganisha majeshi yao pamoja dhidi yetu.”
7 Ngakho uJoshuwa wasuka eGiligali, wenyuka kanye lebutho lakhe lonke, elaligoqela wonke amadoda ayekwazi ukulwa.
Basi Yoshua akaondoka Gilgali pamoja na jeshi lake lote, wakiwepo watu wote mashujaa wa vita.
8 UThixo wathi kuJoshuwa, “Ungabesabi; sengibanikele esandleni sakho. Kakho loyedwa ozakwenelisa ukumelana lawe.”
Bwana akamwambia Yoshua, “Usiwaogope watu hao, nimewatia mkononi mwako. Hakuna yeyote atakayeweza kushindana nawe.”
9 Ngemva kokuhamba okobusuku bonke besuka eGiligali, uJoshuwa wabajuma.
Baada ya Yoshua kutembea usiku kucha kutoka Gilgali, akawashambulia ghafula.
10 UThixo wenza ukuthi basanganiseke phambi kuka-Israyeli, wabehlula ngokunqoba okukhulu eGibhiyoni. Abako-Israyeli baxotshana labo emgwaqweni oya eBhethi-Horoni, baxhumana labo baze bayafika e-Azekha leMakheda.
Bwana akawafadhaisha mbele ya Waisraeli, nao wakawashinda kwa ushindi mkuu huko Gibeoni. Israeli wakawafukuza kuelekea njia iendayo Beth-Horoni wakiwaua mpaka kufikia njia iendayo Azeka na Makeda.
11 Lapho bebalekela abako-Israyeli emgwaqweni osuka eBhethi-Horoni usiya e-Azekha, uThixo wehlisa isiqhotho esikhulu sivela emkhathini, njalo inengi labo lafa libulawa yisiqhotho ukwedlula ababulawa zinkemba zabako-Israyeli.
Walipokuwa wakikimbia mbele ya Israeli kwenye barabara iteremkayo kutoka Beth-Horoni hadi Azeka, Bwana akawavumishia mawe makubwa ya mvua kutoka mbinguni, na wengi wao wakauawa na hayo mawe kuliko wale waliouawa kwa upanga wa Waisraeli.
12 Ngalelolanga uThixo wanikela ngalo ama-Amori kwabako-Israyeli, uJoshuwa wathi kuThixo phambi kwabako-Israyeli: “We langa, mana uthi mpo ngaphezu kweGibhiyoni, lawe nyanga, mana ngaphezu kweSigodi se-Ayijaloni.”
Katika siku ile ambayo Bwana aliwapeana Waamori kwa Israeli, Yoshua akanena na Bwana akiwa mbele ya Waisraeli akasema: “Wewe jua, simama juu ya Gibeoni, wewe mwezi, tulia juu ya Bonde la Aiyaloni.”
13 Ngakho ilanga lema lathi mpo, lenyanga yema, isizwe saze saphindisela ngokupheleleyo ezitheni zaso, njengoba kulotshiwe oGwalweni lukaJasha. Ilanga lema phakathi laphakathi kwesibhakabhaka laphuza ukutshona okosuku lonke.
Hivyo jua likasimama, nao mwezi ukatulia, hadi taifa hilo lilipokwisha kujilipizia kisasi kwa adui wake, kama ilivyoandikwa katika Kitabu cha Yashari. Jua likasimama kimya katikati ya mbingu, likachelewa kuzama muda wa siku moja nzima.
14 Kakuzange kube losuku olwafana lalo ngaphambili kumbe kuze kube lamhlanje, usuku lapho uThixo alalela khona umuntu. Ngeqiniso uThixo wayelwela u-Israyeli!
Haijakuwepo siku nyingine kama hiyo kabla au baada, siku ambayo Bwana alimsikiliza mwanadamu. Hakika Bwana alikuwa akiwapigania Israeli.
15 Ngakho uJoshuwa waphindela labo bonke abako-Israyeli ezihonqweni zaseGiligali.
Ndipo Yoshua akarudi kambini huko Gilgali pamoja na Israeli yote.
16 Amakhosi lawo womahlanu abaleka ayacatsha ebhalwini lwaseMakheda.
Basi wale wafalme watano wakawa wamekimbia kujificha kwenye pango huko Makeda.
17 Kwathi uJoshuwa esetshelwe ukuthi amakhosi womahlanu ayetholakale ecatshile ebhalwini lweMakheda,
Yoshua alipoambiwa kuwa wafalme hao watano wamekutwa wakiwa wamejificha ndani ya pango huko Makeda,
18 wathi, “Giqani amatshe amakhulu liwafake emlonyeni wobhalu, beselisithi amanye amadoda alinde.
akasema, “Vingirisheni mawe makubwa kwenye mdomo wa hilo pango, tena wekeni walinzi wa kulilinda.
19 Kodwa lingemi! Xotshani izitha zenu, lingazivumeli ukuthi zifike emadolobheni azo, ngoba uThixo uNkulunkulu wenu esezinikele ezandleni zenu.”
Lakini msiwaache! Wafuatieni adui zenu, washambulieni kutoka nyuma, wala msiwaache wafike kwenye miji yao, kwa kuwa Bwana Mungu wenu amewatia mkononi mwenu.”
20 Ngakho uJoshuwa labako-Israyeli bababhubhisa baphosa baphela bonke kodwa abalutshwana abasalayo banelisa ukufika emadolobheni abo ayezinqaba.
Hivyo Yoshua pamoja na Waisraeli wakawaangamiza kabisa karibu wote, lakini wachache waliosalia walifika kwenye miji yao yenye maboma.
21 Ibutho lonke lenelisa ukuphenduka ngokuthula kuJoshuwa esihonqweni seMakheda, njalo kakho owake wakhuluma okubi ngabako-Israyeli.
Basi jeshi lote likarudi salama kwa Yoshua huko kambini Makeda, na hakuna yeyote aliyetoa neno kinyume cha Waisraeli.
22 UJoshuwa wathi, “Vulani umlomo wobhalu beseliletha amakhosi womahlanu eze kimi.”
Ndipo Yoshua akasema, “Haya fungueni mdomo wa pango, mniletee hao wafalme watano.”
23 Ngakho bakhupha amakhosi womahlanu ebhalwini, inkosi yaseJerusalema, eyeHebhroni, yeJamuthi, eyeLakhishi kanye leyase-Egiloni.
Kwa hiyo wakawatoa hao wafalme watano nje ya pango: wafalme wa Yerusalemu, Hebroni, Yarmuthi, Lakishi na Egloni.
24 Bathi sebelethe amakhosi la kuJoshuwa, wabiza wonke amadoda ako-Israyeli wasesithi kubo bonke abalawuli bamabutho ababeze laye, “Wozani lapha lizofaka inyawo zenu entanyeni zala amakhosi.” Ngakho beza phambili basebefaka inyawo zabo entanyeni zawo.
Walipokuwa wamewaleta hawa wafalme kwa Yoshua, akawaita watu wote wa Israeli, na kuwaambia majemadari wa vita waliokwenda pamoja naye, “Njooni hapa mweke nyayo zenu juu ya shingo za hawa wafalme.” Basi wakaja wakaweka nyayo zao shingoni.
25 UJoshuwa wathi kubo, “Lingesabi; lingadangali qinani libe lezibindi. Lokhu yikho okuzakwenziwa nguThixo kuzozonke izitha elizalwisana lazo.”
Yoshua akawaambia, “Msiogope, wala msivunjike moyo. Kuweni hodari na wenye ushujaa. Hili ndilo Bwana atakalowatendea adui zenu wote mnaokwenda kupigana nao.”
26 Ngakho uJoshuwa wawabulala amakhosi la wawalengisa ensikeni ezinhlanu, alenga lapho kwaze kwahlwa.
Ndipo Yoshua akawapiga na kuwaua wale wafalme na kuwatundika juu ya miti mitano, nao wakaachwa wakiningʼinia juu ya ile miti hadi jioni.
27 Ekutshoneni kwelanga uJoshuwa walaya ukuthi bawethule bawaphose ebhalwini lapho ayekade ecatshe khona. Emlonyeni wobhalu bafaka amatshe amakhulu alokhu ekhona lanamhlanje.
Wakati wa kuzama jua Yoshua akaamuru, nao wakawashusha kutoka kwenye ile miti na kuwatupa kwenye lile pango ambalo walikuwa wamejificha. Kwenye mdomo wa lile pango wakaweka mawe makubwa, ambayo yapo hadi leo.
28 Ngalelolanga uJoshuwa wathumba iMakheda. Wahlasela idolobho kanye lenkosi yalo ngenkemba, wabhubhisa wonke umuntu owayephakathi kwalo. Kakho owatshiywa ephila. Wenza enkosini yeMakheda lokho ayekwenze enkosini yaseJerikho.
Siku ile Yoshua akateka Makeda. Akamuua kila mmoja katika ule mji, pamoja na mfalme wake kwa upanga. Hakubakiza mtu yeyote. Akamfanyia mfalme wa Makeda kama vile alivyokuwa amemfanyia mfalme wa Yeriko.
29 Ngakho uJoshuwa labo bonke abako-Israyeli ababelaye basuka eMakheda baya eLibhina balihlasela.
Ndipo Yoshua akaondoka Makeda akiwa pamoja na Israeli yote mpaka mji wa Libna na kuushambulia.
30 UThixo waphinda wanikela lelodolobho lenkosi yalo esandleni sika-Israyeli. UJoshuwa wahlasela ngenkemba idolobho laye wonke umuntu owayephakathi kwalo. Kakho owatshiywa ephila lapho. Wenza enkosini yalo lokho ayekwenze enkosini yeJerikho.
Bwana pia akautia huo mji wa Libna pamoja na mfalme wake mikononi mwa Israeli. Yoshua akaangamiza ule mji na kila mtu aliyekuwa ndani yake kwa upanga. Hakubakiza huko mtu yeyote. Akamfanyia mfalme wa Libna kama alivyokuwa amemfanyia mfalme wa Yeriko.
31 Ngakho uJoshuwa labo bonke abako-Israyeli ayelabo bahamba besuka eLibhina besiya eLakhishi; balihanqa basebelihlasela.
Kisha Yoshua akaondoka Libna kwenda Lakishi akiwa pamoja na Israeli yote; wakajipanga dhidi yake na kuushambulia.
32 UThixo wanikela iLakhishi ku-Israyeli, uJoshuwa wayithatha ngelanga lesibili. Idolobho laye wonke umuntu owayephakathi kwalo wakuhlasela ngenkemba, njengalokho ayekwenze eLibhina.
Bwana akautia Lakishi mikononi mwa Israeli, Yoshua akauteka siku ya pili. Yoshua akauangamiza mji na kila kilichokuwa ndani yake kwa upanga, kama tu vile alivyokuwa ameufanyia mji wa Libna.
33 Kunjalo-nje uHoramu inkosi yaseGezeri yayize ukuzoncedisa iLakhishi kodwa uJoshuwa wayehlula ndawonye lebutho layo, kakho owatshiywa ephila.
Wakati huo huo, Horamu mfalme wa Gezeri alikuwa amepanda ili kusaidia Lakishi, lakini Yoshua akamshinda pamoja na jeshi lake, hadi hapakubakia mtu yeyote.
34 Ngakho uJoshuwa labo bonke abako-Israyeli ababelaye basuka eLakhishi baya edolobheni le-Egiloni; basebelihanqa balihlasela.
Ndipo Yoshua akaondoka Lakishi kwenda Egloni akiwa pamoja na Israeli yote; wakajipanga dhidi yake na kuushambulia.
35 Balithumba ngalelolanga, balihlakaza ngenkemba basebebhubhisa wonke umuntu owayephakathi kwalo, njengalokho ababekwenze eLakhishi.
Wakauteka mji huo siku ile ile, wakaupiga kwa upanga na kumwangamiza kila mmoja aliyekuwa ndani yake, kama vile walivyokuwa wameufanyia Lakishi.
36 Ngakho uJoshuwa labo bonke abako-Israyeli ababelaye bahamba besuka e-Egiloni baya eHebhroni bayihlasela.
Kisha Yoshua akapanda kutoka Egloni kwenda Hebroni akiwa pamoja na Israeli yote na kuushambulia.
37 Balithumba lelodolobho ngenkemba ndawonye lamakhosi alo, imizana yalo laye wonke umuntu owayephakathi kwalo, kakho owatshiywa ephila. Njengalokho abakwenza e-Egiloni, balitshabalalisa laye wonke umuntu owayephakathi kwalo.
Wakauteka mji na kuupiga kwa upanga, pamoja na mfalme wake, vijiji vyake na kila mmoja aliyekuwa ndani yake. Hawakubakiza mtu yeyote. Kama vile huko Egloni, waliuangamiza kabisa pamoja na kila mmoja aliyekuwa ndani yake.
38 Ngakho uJoshuwa labo bonke abako-Israyeli ayelabo baphenduka bahlasela iDebhiri.
Ndipo Yoshua na Israeli wote wakageuka na kuushambulia Debiri.
39 Bathumba lelidolobho, inkosi lemizi yalo, bayihlasela ngenkemba. Bonke abantu ababephakathi kwalo babhujiswa baphela. Kakho owatshiywa ephila. Benza eDebhiri lenkosini yakhona lokho abakwenza eLibhina lenkosini yakhona kanye leHebhroni.
Wakauteka mji, mfalme wake na vijiji vyake, na kuupiga kwa upanga. Kila mmoja aliyekuwa ndani yake wakamwangamiza kabisa. Hawakubakiza mtu yeyote. Wakaufanyia Debiri na mfalme wake kama vile walivyokuwa wameifanyia miji ya Libna na Hebroni na wafalme wao.
40 Ngakho uJoshuwa wasinqoba sonke isabelo, okugoqela ilizwe lamaqaqa, iNegebi, emawatheni ezintaba entshonalanga lemithezukweni yezintaba ndawonye lamakhosi alapho wonke. Kakho owatshiywa ephila. Wabhubhisa bonke abebephefumula, njengoba uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli wayebalayile.
Hivyo Yoshua akalishinda eneo hilo lote, ikiwa ni pamoja na nchi ya vilima, na Negebu, na sehemu ya magharibi chini ya vilima, materemko ya milima, pamoja na wafalme wake wote. Hakubakiza mtu yeyote. Akaangamiza kabisa kila kitu chenye pumzi, kama vile Bwana, Mungu wa Israeli, alivyokuwa ameamuru.
41 UJoshuwa wabanqoba kusukela eKhadeshi Bhaneya kusiya eGaza lakuso sonke isabelo seGosheni kusiya eGibhiyoni.
Yoshua akawashinda kuanzia Kadesh-Barnea hadi Gaza na kutoka eneo lote la Gosheni hadi Gibeoni.
42 Wonke amakhosi la lamazwe awo athunjwa nguJoshuwa ekuhlaseleni kunye, ngenxa yokuthi uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, walwela u-Israyeli.
Wafalme hawa wote pamoja na nchi zao Yoshua aliwashinda kwa wakati mmoja, kwa sababu Bwana, Mungu wa Israeli, aliwapigania Israeli.
43 Ngakho uJoshuwa waphindela laye wonke u-Israyeli ezihonqweni zaseGiligali.
Ndipo Yoshua akarudi pamoja na Israeli yote kwenye kambi huko Gilgali.