U-Eksodusi 16
1 Uzulu wonke wako-Israyeli wasuka e-Elimi, wafika enkangala yeSini ephakathi laphakathi kwe-Elimi leSinayi ngelanga letshumi lanhlanu enyangeni yesibili besuke eGibhithe.
Mũingĩ wothe wa Isiraeli nĩwoimagararire ũkiuma Elimu ũgĩkinya Werũ wa Sini, ũrĩa ũrĩ gatagatĩ ka Elimu na kĩrĩma gĩa Sinai, mũthenya wa ikũmi na ĩtano wa mweri wa keerĩ thuutha wao kuuma bũrũri wa Misiri.
2 Enkangala uzulu wakhonona kuMosi lo-Aroni.
Kũu werũ-inĩ, mũingĩ ũcio wothe nĩwatetirie Musa na Harũni.
3 Abako-Israyeli bathi kubo, “Ngabe sazifela ngesandla sikaThixo eGibhithe, lapho esasihlala sigombolozele imbiza zenyama lakho konke ukudla esasikufumana, kodwa lina selisilethe lapha enkangala ukuze ixuku lonke leli liyathe ngendlala.”
Andũ a Isiraeli makĩmeera atĩrĩ, “Naarĩ korwo Jehova aatũũragĩire bũrũri wa Misiri na guoko gwake! Kũu twaikaraga tũthiũrũrũkĩirie nyũngũ cia nyama, na tũkarĩĩaga o kĩrĩa gĩothe twendaga, no inyuĩ mũtũrehete gũkũ werũ-inĩ nĩguo mũũrage kĩũngano gĩkĩ gĩothe na ngʼaragu.”
4 UThixo wasesithi kuMosi, “Ngizalehlisela isinkwa sivela ezulwini. Abantu kumele baphume nsuku zonke bayebutha okwanela lelolanga. Ngale indlela ngizabalinga ukuze ngibone ukuthi bayayilandela yini imilayo yami.
Hĩndĩ ĩyo Jehova akĩĩra Musa atĩrĩ, “Ngũmuurĩria mĩgate kuuma igũrũ ta mbura. Andũ mariumaga nja o mũthenya makongania mĩgate ya kũmaigana o mũthenya ũcio. Ngũmageria na njĩra ĩyo nyone kana nĩmekũrũmĩrĩra ũrutani wakwa.
5 Ngelanga lesithupha kumele balungise lokho abayabe bekulethile, okumele kube ngokuphindwe kabili kulokho abakubutha kwezinye insuku.”
Mũthenya wa gatandatũ-rĩ, marĩharagĩria kĩrĩa mainũkia, nakĩo gĩkoragwo kĩrĩ maita meerĩ ma kĩrĩa monganagia mĩthenya ĩrĩa ĩngĩ.”
6 Yikho-ke uMosi lo-Aroni bathi kubo bonke abako-Israyeli, “Kusihlwa lizakwazi ukuthi nguThixo olikhuphe kweleGibhithe,
Nĩ ũndũ ũcio Musa na Harũni makĩĩra andũ othe a Isiraeli atĩrĩ, “Hwaĩ-inĩ-rĩ, nĩmũrĩmenya atĩ nĩ Jehova wamũrutire bũrũri wa Misiri,
7 njalo ekuseni lizabona inkazimulo kaThixo ngoba ukuzwile ukukhonona kwenu. Singobani thina ukuba lisisole?”
na rũciinĩ nĩmũkona riiri wa Jehova, tondũ nĩaiguĩte ũrĩa mũmũtetetie. Ithuĩ tũkĩrĩ a, atĩ nĩguo mũtũtetie?”
8 UMosi wathi, “Lizakwazi ukuthi bekunguThixo nxa eselipha inyama yokudla kusihlwa lesinkwa sonke elisifunayo ekuseni ngenxa yokuthi usekuzwile ukukhonona kwenu kuye. Singobani? Kalikhononi kithi kodwa kuThixo.”
O na ningĩ Musa akĩmeera atĩrĩ, “Nĩmũkamenya atĩ ũcio nĩ Jehova, rĩrĩa akaamũhe nyama mũrĩe hwaĩ-inĩ na amũhe mĩgate ĩrĩa yothe mũkwenda rũciinĩ, tondũ nĩaiguĩte ũrĩa mũmũtetetie. Ithuĩ tũkĩrĩ a? Ti ithuĩ mũratetia, no nĩ Jehova mũratetia.”
9 Ngakho uMosi watshela u-Aroni wathi, “Khuluma lozulu wonke wako-Israyeli uthi, ‘Wozani kuThixo ngoba usekuzwile ukukhonona kwenu.’”
Ningĩ Musa akĩĩra Harũni atĩrĩ, “Ĩra mũingĩ wothe wa Isiraeli atĩrĩ, ‘Ũkai mbere ya Jehova, nĩgũkorwo nĩaiguĩte gũteta kwanyu.’”
10 Ngesikhathi u-Aroni ekhuluma lozulu wonke wako-Israyeli, bakhangela enkangala basebebona inkazimulo kaThixo ibonakala eyezini.
Hĩndĩ ĩrĩa Harũni aaragĩria mũingĩ wothe wa Isiraeli-rĩ, makĩrora na mwena wa werũ-inĩ, na kũu makĩona riiri wa Jehova ũrĩ itu-inĩ.
11 UThixo wathi kuMosi:
Jehova akĩĩra Musa atĩrĩ,
12 “Sengizwile ukukhonona kwabako-Israyeli. Batshele ukuthi, ‘Kusihlwa lizakudla inyama njalo ekuseni lizasuthiswa ngesinkwa. Lapho-ke lizakwazi ukuthi nginguThixo uNkulunkulu wenu.’”
“Nĩnjiguĩte gũteta kwa andũ a Isiraeli. Meere atĩrĩ, ‘Hwaĩ-inĩ mũrĩrĩĩaga nyama na rũciinĩ mũkarĩa mĩgate mũkahũũna. Hĩndĩ ĩyo nĩmũkamenya atĩ niĩ, nĩ niĩ Jehova Ngai wanyu.’”
13 Ngalokhokuhlwa kweza izagwaca zagcwala indawo yonke ababehlala kuyo, njalo ekuseni kwaba lamazolo ngaphandle kwezihonqo.
Hwaĩ-inĩ ũcio gũgĩũka tũnyoni tũrĩa twĩtagwo tũmakia-arũme tũkĩiyũra kambĩ ciao. Naguo rũciinĩ kwarĩ ime rĩathiũrũrũkĩirie kambĩ ciao.
14 Kwathi amazolo esenyamalele kwabonakala izicecedwana ezifana longqwaqwane phezu kwenkangala.
Ime rĩaitĩka-rĩ, gũkĩoneka tũthendũ twa gĩthiũrũrĩ tũhaana maaĩ magandie nĩ mbaa, tũgwĩte thĩ kũu werũ-inĩ.
15 Kwathi abako-Israyeli bekubona lokhu bakhulumisana besithi, “Kuyini lokhu?” Ngoba babengakwazi ukuthi kwakuyini. UMosi wathi kubo, “Yisinkwa elisiphiwe nguThixo ukuthi lidle.
Rĩrĩa andũ a Isiraeli maatuonire, makĩũrania atĩrĩ, “Gĩkĩ nĩ kĩĩ?” nĩgũkorwo matiamenyaga nĩ kĩĩ. Musa akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ mĩgate ĩrĩa Jehova amũheete mũrĩe.
16 Lokhu yikho okulaywe nguThixo ukuthi: ‘Umuntu emunye uzathatha okwaneleyo akuswelayo. Thathela umuntu ngamunye osethenteni lakho isilinganiso se-omeri.’”
Jehova aathanĩte ũũ: ‘O mũndũ nĩonganie o ĩrĩa ĩkũmũigana. Oyagai o kĩbaba kĩmwe kĩa omeri kĩa o mũndũ wothe ũrĩ hema-inĩ cianyu.’”
17 Abako-Israyeli benza njengokulaywa kwabo. Abanye babutha okunengi abanye okulutshwana.
Andũ a Isiraeli magĩĩka o ta ũrĩa meerirwo; amwe makĩũngania mĩingĩ, na amwe makĩũngania mĩnini.
18 Bathi sebekulinganisa nge-omeri babona ukuthi lowo owabutha okunengi kabanga lokunengi kakhulu, lalowo owabutha okulutshwana kabanga lokulutshwana kakhulu. Umuntu wonke wabutha okwakumenela.
Na rĩrĩa yathimirwo na kĩbaba kĩa omeri, gũkĩoneka atĩ ũrĩa wonganĩtie mĩingĩ-rĩ, ndaarĩ na mĩingĩ makĩria; nake ũrĩa wonganirie mĩnini, ndaarĩ na mĩnini makĩria. O mũndũ oonganĩtie mũigana wa ũrĩa aabataire.
19 Ngakho-ke uMosi wathi kubo, “Akumelanga kubekhona ozagcina okunye kwalokho kuze kube sekuseni.”
Ningĩ Musa akĩmeera atĩrĩ, “Gũtikagĩe mũndũ ũkũiga kĩndũ o na kĩnini kĩayo nginya rũciinĩ.”
20 Lanxa kunjalo abanye kabazange bamlalele uMosi: bagcina eyinye ingxenye kwaze kwaba sekuseni. Kodwa kwakugcwele impethu njalo kwasekulephunga elibi. UMosi wabathukuthelela.
No rĩrĩ, amwe matiigana kũrũmbũiya ũrĩa Musa oigire; makĩĩigĩra ĩmwe yayo nginya rũciinĩ, nayo ĩgĩkorwo ĩiyũrĩte igunyũ na ĩkambĩrĩria kũnunga. Nĩ ũndũ ũcio Musa akĩrakario nĩo.
21 Nsuku zonke ekuseni umuntu emunye wabutha isilinganiso ayesifuna, njalo ilanga lathi selitshisa kwancibilika.
O rũciinĩ mũndũ o mũndũ nĩoyaga ĩrĩa abatairio nĩyo, narĩo riũa rĩahiũha ĩgatweka.
22 Ngelanga lesithupha babutha isilinganiso esiphindwe kabili ama-omeri amabili umuntu emunye, njalo abakhokheli babantu beza ukuzobika kuMosi.
Mũthenya wa gatandatũ-rĩ, nĩmoonganagia maita meerĩ; ibaba igĩrĩ cia omeri harĩ o mũndũ. Nao atongoria a mũingĩ magĩũka makĩĩra Musa ũhoro ũcio.
23 Wathi kubo, “Lokhu yikho okwalaywa nguThixo: ‘Kusasa lilanga lokuphumula iSabatha elingcwele kuThixo. Ngakho bhekhani konke elifuna ukukubhekha, libilise konke elifuna ukukubilisa. Gcinani konke okuseleyo kuze kube sekuseni.’”
Nake Musa akĩmeera atĩrĩ, “Ũũ nĩguo Jehova aathanĩte, ‘Rũciũ nĩ mũthenya wa kũhurũka, Thabatũ Theru ya Jehova. Nĩ ũndũ ũcio rugai ĩrĩa yothe mũkwenda kũruga, na mũcamũkie kĩrĩa gĩothe mũkwenda gũcamũkia. Kĩrĩa gĩgũtigara-rĩ, mũkĩige nginya rũciinĩ.’”
24 Ngakho bakugcina kwaze kwaba sekuseni njengokulaya kukaMosi njalo kakuzange kube lephunga kumbe impethu.
Nĩ ũndũ ũcio makĩiga imwe nginya rũciinĩ, o ta ũrĩa maathĩtwo nĩ Musa, nacio itiigana kũnunga, kana kũgĩa na igunyũ.
25 UMosi wathi, “Kudleni namuhla, ngoba namuhla liSabatha likaThixo, kalisoze lithole lutho phandle namuhla.
Musa akĩmeera atĩrĩ, “Cirĩei ũmũthĩ, tondũ ũmũthĩ nĩ mũthenya wa Thabatũ ya Jehova. Ũmũthĩ mũtigũciona igwĩte thĩ.
26 Okwensuku eziyisithupha lizakubutha, kodwa ngelanga lesikhombisa eleSabatha akusoze kube lalutho.”
Mĩthenya ĩtandatũ nĩguo mũrĩciũnganagia, no mũthenya wa mũgwanja-rĩ, ũcio wa Thabatũ, gũtirĩkoragwo kũrĩ kĩndũ o na kĩ.”
27 Lanxa kunjalo abanye abantu ngelanga lesikhombisa bahamba ukuba bayobutha kodwa bafica kungelalutho.
No rĩrĩ, andũ amwe makiumagara mũthenya ũcio wa mũgwanja, magĩthiĩ gũciũngania, nao matiigana kuona kĩndũ.
28 UThixo wasesithi kuMosi, “Kuzaze kube nini lisala ukulandela imithetho lemilayo yami na?
Ningĩ Jehova akĩĩra Musa atĩrĩ, “Nĩ nginya hĩndĩ ĩrĩkũ mũgũtũũra mũregete kũmenyerera maathani makwa na kũigua ũrutani wakwa?
29 Kufakeni ezingqondweni zenu ukuthi uThixo ulinikile iSabatha, yikho ngelanga lesithupha elinika isinkwa esenela insuku ezimbili. Wonke umuntu kumele ahlale lapho ayabe ekhona ngelanga lesikhombisa. Akulamuntu okumele aphume phandle.”
Menyai atĩ Jehova nĩamũheete Thabatũ; na nĩkĩo amũheaga mĩgate ya mĩthenya ĩĩrĩ mũthenya ũcio wa gatandatũ. Mũndũ o wothe nĩaikarage harĩa arĩ mũthenya ũcio wa mũgwanja; gũtikanagĩe mũndũ ũkumagara.”
30 Yikho-ke abantu baphumula ngelanga lesikhombisa.
Nĩ ũndũ ũcio andũ makĩhurũka mũthenya wa mũgwanja.
31 Abantu bako-Israyeli babiza isinkwa leso bathi yimana. Sasimhlophe njengentanga zekhoriyanda, sihlabusa njengamakhekhe enziwe ngoluju.
Andũ a Isiraeli magĩĩta mĩgate ĩyo mana. Maarĩ merũ ta mbegũ cia korianda, na maacamaga ta tũmĩgate tũthondeketwo na ũũkĩ.
32 UMosi wathi, “Lokhu yikho okutshiwo nguThixo ukuthi: ‘Thathani imana eyisilinganiso se-omeri ligcinele izizukulwane ezizayo ukuze zibone isinkwa engalinika sona ukuba lisidle enkangala ekulikhupheni kwami eGibhithe.’”
Musa akiuga atĩrĩ, “Jehova aathanĩte atĩrĩ; ‘Oyai kĩbaba kĩa omeri ĩmwe ya mana na mũkĩige nĩ ũndũ wa njiarwa iria igooka thuutha, nĩgeetha makoona mĩgate ĩrĩa ndaamũheire mũrĩe mũrĩ werũ-inĩ, rĩrĩa ndamũrutire bũrũri wa Misiri.’”
33 UMosi wasesithi ku-Aroni, “Thatha inkonxa ufake phakathi imana eyisilinganiso se-omeri. Ibeke phambi kukaThixo ukuze igcinelwe izizukulwane ezizayo.”
Nĩ ũndũ ũcio Musa akĩĩra Harũni atĩrĩ, “Oya ndigithũ na wĩkĩre omeri ĩmwe ya mana thĩinĩ wayo. Ningĩ ũcooke ũmĩige mbere ya Jehova ĩigĩrwo njiarwa iria igooka thuutha.”
34 Njengoba uThixo walaya uMosi, u-Aroni wabeka imana lezibhebhedu zobufakazi ukuze igcinakale.
O ta ũrĩa Jehova aathire Musa-rĩ, Harũni akĩiga mana mbere ya ithandũkũ rĩa Ũira, nĩguo matũũre ho.
35 Abako-Israyeli badla imana okweminyaka engamatshumi amane baze bafika endaweni eyayihlala abantu, badla imana baze bafika emngceleni weKhenani.
Andũ a Isiraeli maarĩire mana mĩaka mĩrongo ĩna nginya magĩkinya bũrũri ũrĩa watũũragwo nĩ andũ; maarĩire mana nginya rĩrĩa maakinyire mũhaka-inĩ wa Kaanani.
36 (I-omere iyisilinganiso sokulitshumi sehefa.)
(Omeri ĩmwe ĩigana ta gĩcunjĩ gĩa ikũmi kĩa eba ĩmwe.)
