< Imisebenzi 21 >
1 Sathi sesizehlukanise kubo ngobuhlungu, sawela ulwandle saqonda nta eKhosi. Ngosuku olulandelayo saya eRodi, sasuka khona saya ePhathara.
Tulipokwisha agana nao, tulipanda meli tukaenda moja kwa moja mpaka Kosi. Kesho yake tulifika Rodo, na kutoka huko tulikwenda Patara.
2 Safumana umkhumbi owawuchaphela eFenikhiya, sangena kuwo, sahamba.
Huko, tulikuta meli iliyokuwa inakwenda Foinike, hivyo tulipanda, tukasafiri.
3 Sayithi tshazi iSiphrasi, sedlula ngeningizimu kwayo, saya e-Asiriya. Sakhuphukela eThire lapho umkhumbi wethu wawuzakwethula khona umthwalo wawo.
Baada ya kufika mahali ambapo tuliweza kuona Kupro, tulipitia upande wake wa kusini tukaelekea Siria. Tulitia nanga katika mji wa Tiro ambapo ile meli ilikuwa ipakuliwe shehena yake.
4 Safumana abafundi khona, sahlala labo insuku eziyisikhombisa. Baholwa nguMoya ukuthi bamncenge uPhawuli ukuthi angayi eJerusalema.
Tulikuta waumini huko, tukakaa pamoja nao kwa muda wa juma moja. Waumini hao wakawa waongea kwa nguvu ya Roho, wakamwambia Paulo asiende Yerusalemu.
5 Kodwa isikhathi sethu sesifikile, sasuka saqhubeka ngohambo lwethu. Bonke abafundi lamakhosikazi abo kanye labantwana basiphelekezela basikhupha edolobheni, safika okhunjini saguqa sakhuleka.
Lakini muda wetu ulipokwisha tuliondoka. Wote pamoja na wanawake na watoto wao walitusindikiza mpaka nje ya mji. Tulipofika pwani, sote tulipiga magoti tukasali.
6 Sesivalelisene, sangena emkhunjini, bona babuyela emakhaya.
Kisha tuliagana; sisi tukapanda meli nao wakarudi makwao.
7 Saqhubeka ngohambo lwethu sisuka eThire sayakhuphukela ePhetholemayi, lapho sabingelela abazalwane, sahlala labo usuku lonke.
Sisi tuliendelea na safari yetu kutoka Tiro tukafika Tolemai ambapo tuliwasalimu ndugu zetu, tukakaa nao siku moja.
8 Sasuka ngelanga elilandelayo safika eKhesariya sayahlala endlini kaFiliphu umvangeli, engomunye wabayisiKhombisa.
Kesho yake tuliondoka tukaenda Kaisarea. Huko Kaisarea tulikwenda nyumbani kwa mhubiri Filipo. Yeye alikuwa mmoja wa wale saba waliochaguliwa kule Yerusalemu.
9 Wayelamadodakazi amane angendanga njalo ephrofitha.
Alikuwa na binti watatu ambao walikuwa na kipaji cha unabii.
10 Sesihlale insuku ezimbalwa kwafika umphrofethi owayethiwa ngu-Agabhasi evela eJudiya.
Baada ya kukaa huko siku kadhaa, nabii mmoja aitwaye Agabo alifika kutoka Yudea.
11 Weza kithi, wathatha ibhanti likaPhawuli, wazibopha izandla lezinyawo zakhe ngalo, wathi, “UMoya oNgcwele uthi, ‘Ngayonale indlela amaJuda aseJerusalema azabopha umninibhanti leli abesemnikela kwabeZizwe.’”
Alitujia, akachukua mkanda wa Paulo, akajifunga mikono na miguu, akasema “Roho Mtakatifu asema hivi: Wayahudi kule Yerusalemu watamfunga namna hii mtu mwenye ukanda na kumtia mikononi mwa watu wa mataifa.”
12 Sathi sikuzwa lokhu sonke labantu bakhonapho sancengana loPhawuli ukuthi angayi eJerusalema.
Tuliposikia hayo, sisi na wale watu wengine waliokuwa hapo tulimsihi Paulo asiende Yerusalemu.
13 UPhawuli waphendula wathi, “Likhalelani lingidabula inhliziyo yami na? Kangilungelanga ukubotshwa kuphela, kodwa lokufa eJerusalema ngifela ibizo leNkosi uJesu.”
Lakini yeye alijibu, “Mnataka kufanya nini? Mnataka kuvunja moyo wangu kwa machozi? Niko tayari siyo tu kutiwa ndani kule Yerusalemu, ila hata kufa kwa ajili ya Bwana Yesu.”
14 Kwathi ngoba engancengeki sadela sathi, “Mayenzeke intando yeNkosi.”
Tuliposhindwa kumshawishi tulinyamaza, tukasema tu: “Mapenzi ya Bwana yafanyike”
15 Ngemva kwalokhu, salungisa sasesisiya eJerusalema.
Baada ya kukaa pale kwa muda, tulifunga mizigo yetu, tukaendelea na safari kwenda Yerusalemu.
16 Abafundi abathile abaseKhesariya basiphelekezela basisa emzini kaMnasoni lapho esasizahlala khona. Wayeyindoda edabuka eSiphrasi, engomunye wabafundi bakuqala.
Wengine kati ya wale wafuasi wa Kaisarea walienda pamoja nasi, wakatupeleka nyumbani kwa Mnasoni ambaye tulikuwa tunakwenda kukaa naye kwa muda. Mnasoni alikuwa mwenyeji wa Kupro na alikuwa amekuwa muumini kwa siku nyingi.
17 Ekufikeni kwethu eJerusalema abazalwane basamukela ngokuthokoza.
Tulipofika Yerusalemu, ndugu waumini walitupokea vizuri sana.
18 Ngosuku olulandelayo uPhawuli lathi sonke sahamba ukuyabona uJakhobe, bonke abadala babekhona.
Kesho yake Paulo alikwenda pamoja nasi kumwamkia Yakobo, na wazee wote wa kanisa walikuwako pia.
19 UPhawuli wababingelela, wabika ngokugcweleyo konke uNkulunkulu ayekwenzile kwabeZizwe ngokusebenza kwakhe.
Baada ya kuwasalimu, Paulo aliwapa taarifa kamili kuhusu yote Mungu aliyokuwa ametenda kati ya mataifa kwa njia ya utumishi wake.
20 Bathi sebekuzwile lokhu bamdumisa uNkulunkulu. Ngakho basebesithi kuPhawuli, “Uyabona mzalwane ukuthi izinkulungwane ezinengi zamaJuda sezikholiwe njalo wonke atshisekela umlayo.
Waliposikia hayo, walimtukuza Mungu. Kisha wakamwambia Paulo, “Ndugu, unaweza kuona kwamba kuna maelfu ya Wayahudi ambao sasa wamekuwa waumini na wote hao wanashika kwa makini Sheria ya Mose.
21 Sebetshelwe ukuthi wena ufundisa wonke amaJuda ahlala phakathi kwabeZizwe ukuthi afulathele uMosi, ubatshela ukuthi angasoki abantwababo lokuthi angalandeli amasiko ethu.
Wamepata habari zako kwamba umekuwa ukiwafundisha Wayahudi wanaoishi kati ya mataifa mengine kuwa wasiijali Sheria ya Mose, wasiwatahiri watoto wao na kwamba wasizifuate mila za Wayahudi.
22 Pho senzeni? Ngeqiniso bazakuzwa ukuthi usufikile,
Sasa, mambo yatakuwaje? Ni dhahiri kuwa watapata habari kwamba umekwisha wasili hapa.
23 ngakho yenza lokhu esikutshela khona. Kulamadoda amane phakathi kwethu asenze isifungo.
Basi, fanya kama tunavyokushauri. Tunao hapa watu wanne ambao wameweka nadhiri.
24 Hamba lawo amadoda la, ubambisane lawo emkhutsheni wokuzihlambulula, uwabhadalele izindleko zawo zakhona ukuze aphuce amakhanda awo. Ngakho umuntu wonke uzakwazi ukuthi akulaqiniso kulimibiko ngawe, kodwa babone ukuthi wena ngokwakho uphila ngokulandela umlayo.
Jiunge nao katika ibada ya kujitakasa, ukalipe na gharama zinazohusika, kisha wanyolewe nywele zao. Hivyo watu wote watatambua kwamba habari zile walizoambiwa juu yako hazina msingi wowote, na kwamba wewe binafsi bado unaishi kufuatana na maagizo ya Sheria za Mose.
25 AbeZizwe bona abakholwayo sesibalobele ngesinqumo sethu ukuthi kabaxwaye ukudla okunikelwe ezithombeni, bangadli ububende, lenyama yenyamazana ekhanyiweyo lokuhlobonga.”
Kuhusu wale watu wa mataifa mengine ambao wamekuwa waumini, tumekwisha wapelekea barua tukiwaambia mambo tuliyoamua: wasile chochote kilichotambikiwa miungu ya uongo, wasinywe damu, wasile nyama ya mnyama aliyenyongwa, na wajiepushe na uasherati.”
26 Ngosuku olulandelayo uPhawuli wawathatha lawomadoda wayazihlambulula kanye lawo. Wasesiya ethempelini ukuyakwazisa ngosuku lokuphela kwensuku zokuhlambulula lokuthi umnikelo walowo lalowo wabo wawuzakwenziwa nini.
Basi, kesho yake Paulo aliwachukua wale watu akafanya ibada ya kujitakasa pamoja nao. Kisha akaingia Hekaluni kutoa taarifa kuhusu mwisho wa siku za kujitakasa na kuhusu dhabihu itakayotolewa kwa ajili ya kila mmoja wao.
27 Kwathi lezinsuku eziyisikhombisa sezizaphela, amaJuda athile esifunda sase-Ezhiya abona uPhawuli ethempelini. Alidunga lonke ixuku ambamba
Wakati siku hizo saba zilipokaribia kuisha, Wayahudi waliokuwa wametoka katika mkoa wa Asia walimwona Paulo Hekaluni. Wakachochea hasira kati ya kundi lote la watu, wakamtia nguvuni
28 ehlaba umkhosi esithi, “Madoda ako-Israyeli; sibambiseni! Yiyo le indoda efundisa abantu bonke ezindaweni zonke okuphambene labantu bakithi lomlayo wakithi kanye lendawo le. Ngaphandle kwalokho, usengenise amaGrikhi emagumeni ethempeli wangcolisa indawo le eNgcwele.”
wakipiga kelele: “Wananchi wa Israeli, msaada, msaada! Huyu ndiye yule mtu anayewafundisha watu kila mahali mambo yanayopinga watu wa Israeli, yanayopinga Sheria ya Mose na mahali hapa patakatifu. Hata sasa amewaingiza watu wa mataifa mengine Hekaluni na kupatia najisi mahali hapa patakatifu.”
29 (Mandulo babebone uThrofimasi wase-Efesu edolobheni eloPhawuli basebekhumbula ukuthi uPhawuli wayeze laye emagumeni ethempeli.)
Sababu ya kusema hivyo ni kwamba walikuwa wamemwona Trofimo mwenyeji, wa Efeso, akiwa pamoja na Paulo mjini, wakadhani kwamba Paulo alikuwa amemwingiza Hekaluni.
30 Idolobho lonke laphithizela, abantu beza begijima beqhamuka inxa zonke. Bamdumela uPhawuli bamhudula bemsusa ethempelini, amasango alo ahle avalwa.
Mji wote ulienea ghasia; watu wakaja kutoka pande zote, wakamkamata Paulo, wakamburuta, wakamtoa nje ya Hekalu na papo hapo milango ya Hekalu ikafungwa.
31 Bathi besazama ukumbulala, umbiko wafika kumlawuli wamabutho amaRoma ukuthi idolobho lonke laseJerusalema laseliphithizela.
Walikuwa tayari kumuua, lakini habari zilimfikia mkuu wa jeshi la Kiroma kuwa Yerusalemu yote ilikuwa imejaa ghasia.
32 Khonokho nje wathatha abanye abaphathi kanye lamabutho wagijimela esiphithiphithini leso. Kwathi labo ababevusa uthuli bebona umlawuli lamabutho akhe bema ukutshaya uPhawuli.
Mara, mkuu wa jeshi akawachukua askari na jemadari, akalikabili lile kundi la watu. Nao walipomwona mkuu wa jeshi na askari, wakaacha kumpiga Paulo.
33 Umlawuli weza wafika wambopha wathi kabotshwe ngamaketane amabili. Wasembuza ukuthi wayengubani lokuthi wayoneni.
Mkuu wa jeshi alimwendea Paulo, akamtia nguvuni na kuamuru afungwe minyororo miwili. Kisha akauliza, “Ni mtu gani huyu, na amefanya nini?”
34 Abathile exukwini bamemeza lokhu, abanye bamemeza okunye, kwasekusithi ngoba umlawuli engalizwa iqiniso ngenxa yokuxokozela waselaya ukuthi uPhawuli kasiwe enkambeni yamabutho.
Wengine katika lile kundi la watu walikuwa wanapayuka kitu hiki na wengine kitu kingine. Kwa sababu ya ghasia hiyo, mkuu wa jeshi hakufaulu kujua kisa kamili. Hivyo, aliamuru watu wake wampeleke Paulo ndani ya ngome.
35 Esefikile ezinyathelweni zokuqansela endlini, abantu baphithizela ngamandla waze wathwalwa ngamabutho.
Paulo alipofika kwenye ngazi, askari walilazimika kumbeba kwa sababu ya fujo za watu.
36 Ixuku elalilandela laphikelela limemeza lisithi, “Msusele amanqe!”
Kwa maana kundi kubwa la watu walimfuata wakipiga kelele, “Muulie mbali!”
37 Amabutho esathi amngenisa ngaphakathi, uPhawuli wacela kumlawuli wathi, “Ngingaba lelizwi lawe na?” Yena waphendula wathi, “Uyasikhuluma yini isiGrikhi?
Walipokuwa wanamwingiza ndani ya ngome, Paulo alimwomba mkuu wa jeshi akisema, “Naweza kukwambia kitu?” Yule mkuu wa jeshi akamjibu, “Je unajua Kigiriki?
38 Kawusuye yini umGibhithe owaqala umvukela, wakhokhela izinkulungwane ezine zamathekulambuso enkangala?”
Kwani wewe si yule Mmisri ambaye hivi majuzi alianzisha uasi na kuwaongoza majahili elfu nne hadi jangwani?”
39 UPhawuli waphendula wathi, “NgingumJuda waseThasasi eSilisiya, isakhamuzi sedolobho elihloniphekayo. Ngicela ukuthi kengikhulume labantu laba.”
Paulo akajibu, “Mimi ni Myahudi, mzaliwa wa Tarso katika Kilikia; mimi ni raia wa mji maarufu. Tafadhali, niruhusu niongee na watu.
40 Esethole imvumo kumlawuli, uPhawuli wema ezinyathelweni zokuqansela endlini wathulisa ixuku ngesandla. Kwathi bonke sebethule wakhuluma kubo ngesiHebheru wathi,
Yule mkuu wa jeshi akamruhusu. Hivyo Paulo alisimama juu ya ngazi, akawapungia mkono wale watu na walipokaa kimya, akaanza kuongea nao kwa Kiebrania.