Imisebenzi 19
1 Kwathi u-Apholo eseKhorinte uPhawuli wathatha indlela ehamba phakathi kwelizwe waze wayafika e-Efesu. Khonapho wafumana abafundi abathile,
Ary raha mbola tany Korinto Apolosy, dia nitety ny tany ambony Paoly ka tonga tany Efesosy, dia nahita mpianatra sasany teo izy
2 wababuza wathi, “Lamamukela na uMoya oNgcwele ngesikhathi liqalisa ukukholwa?” Baphendula bathi, “Hatshi, kasizwanga lokuzwa ukuthi kuloMoya oNgcwele.”
ka nanao taminy hoe: Efa noraisinareo va ny Fanahy Masìna, fony vao nino ianareo? Fa ireo nanao taminy hoe: Tsy renay akory fa efa nomena ny Fanahy Masìna.
3 Ngakho uPhawuli wasebuza wathi, “Pho lathola luphi ubhaphathizo?” Baphendula bathi, “Ubhaphathizo lukaJohane.”
Ary hoy Paoly: Ho amin’ inona ary no nanaovana batisa anareo? Dia hoy ireo: Ho amin’ ny batisan’ i Jaona.
4 UPhawuli wathi, “Ubhaphathizo lukaJohane lwalulubhaphathizo lokuphenduka. Watshela abantu ukuthi bakholwe kulowo owayezakuza ngemva kwakhe, esitsho ukuthi kuJesu.”
Fa hoy Paoly: Jaona nanao ny batisan’ ny fibebahana ka nilaza tamin’ ny olona hino Izay ho avy manaraka azy, dia Jesosy.
5 Sebekuzwile lokhu babhaphathizelwa ebizweni leNkosi uJesu.
Ary raha nahare izany izy, dia natao batisa ho amin’ ny anaran’ i Jesosy Tompo.
6 UPhawuli esebeke izandla zakhe phezu kwabo uMoya oNgcwele wehlela kubo, bakhuluma ngendimi njalo baphrofitha.
Ary rehefa nametrahan’ i Paoly tanana izy, dia nilatsaka taminy ny Fanahy Masìna; ary niteny tamin’ ny teny tsy fantatra izy sady naminany.
7 Babengamadoda ayengaba litshumi lambili bebonke.
Ary tokony ho roa ambin’ ny folo lahy no isan’ izy rehetra.
8 UPhawuli wangena esinagogweni wakhuluma ngesibindi khona okwezinyanga ezintathu, echaza okusuthisayo ngombuso kaNkulunkulu.
Ary Paoly niditra tao amin’ ny synagoga ka niteny tamin’ ny fahasahiana, dia niady hevitra telo volana ka nampanaiky ny amin’ ny fanjakan’ Andriamanitra.
9 Kodwa abanye babo baba yiziqholo; bala ukukholwa, bakhuluma kubi obala ngeNdlela. Ngakho uPhawuli wabatshiya. Wathatha abafundi wasuka wayahlangana labo baxoxisana nsuku zonke esikolweni sikaThiranu.
Fa raha nikiribiby ny sasany ka tsy nanaiky, fa niteny ratsy izany fampianarana izany teo imason’ ny olona maro, dia niala tamin’ ireo izy ka nitondra ny mpianatra nitokana, dia niady hevitra isan’ andro tao amin’ ny trano fampianaran’ i Tyrano.
10 Lokhu kwaqhubeka okweminyaka emibili, kwaze kwathi wonke amaJuda lamaGrikhi ayehlala kulesosifunda sase-Ezhiya alizwa ilizwi leNkosi.
Ary naharitra roa taona ngarangidina izany, ka dia nandre ny tenin’ ny Tompo izay rehetra nonina tany Asia, na Jiosy na jentilisa.
11 UNkulunkulu wenza imimangaliso engajayelekanga ngoPhawuli,
Ary ny tànan’ i Paoly no nanaovan’ Andriamanitra fahagagana lehibe maro,
12 izifinyo lamathawulo okwakuthintiswe kuye kwakusiwa kwabagulayo bahle basile emikhuhlaneni yabo lemimoya emibi iphume kubo.
ka dia ny mosara sy ny fiaron’ akanjo teny aminy no nentina hatao amin’ ny marary, dia sitrana ny aretiny, ary nivoaka ny fanahy ratsy.
13 Amanye amaJuda ayebhoda exotsha imimoya emibi azama ukubiza ibizo leNkosi uJesu kulabo ababelamadimoni. Ayesithi, “Ngebizo likaJesu uPhawuli atshumayela ngaye, ngikulaya ukuthi uphume.”
Ary nisy Jiosy sasany, mpiriorio mamoaka fanahy ratsy, izay ninia nanonona ny anaran’ i Jesosy Tompo koa teo ambonin’ ny manana fanahy ratsy ka nanao hoe: Mampianiana anareo amin’ i Jesosy Izay torin’ i Paoly aho.
14 Ababesenza lokhu ngamadodana ayisikhombisa kaSkeva umphristi omkhulu wamaJuda.
Ary nisy fito mirahalahy, zanak’ i Skeva, Jiosy, lohan’ ny mpisorona, izay nanao izany.
15 Kwelinye ilanga umoya omubi waphendula wathi, “UJesu ngiyamazi, loPhawuli ngiyamazi, kodwa lina lingobani na?”
Ary ny fanahy ratsy namaly ka nanao taminy hoe: Fantatro Jesosy, ary fantatro koa Paoly; fa mba iza kosa moa ianareo?
16 Kwasekusithi indoda eyayilomoya omubi yabeqela, yabehlula bonke. Yabatshaya okuzwayo baze baphuma endlini bebaleka benqunu njalo besopha igazi.
Ary ny lehilahy izay nanana ny fanahy ratsy dia niantsambotra tamin’ ireo ary nahery ka naharesy azy roa lahy, dia nandositra niala tamin’ izany trano izany ireo sady nitanjaka no voaratra.
17 Kwathi lokhu sekuzwakele kumaJuda lamaGrikhi ayehlala e-Efesu, onke ethuka ngokwesaba, ibizo leNkosi uJesu laselihlonitshwa kakhulu.
Ary fantatry ny Jiosy sy ny jentilisa rehetra izay nonina tany Efesosy izany; dia raiki-tahotra ny olona rehetra ka nankalaza ny anaran’ i Jesosy Tompo.
18 Abanengi balabo abasebekholwa beza baphumela egcekeni, bevuma iziphambeko zabo.
Ary maro izay nino dia tonga ka niaiky sy nilaza ny asany.
19 Abanengi ababehlahlula baletha ndawonye imiqulu yabo bayitshisa obala. Bathi sebehlolile izindleko zaleyomiqulu kwabonakala kungaba ngamadrakhima azinkulungwane ezingamatshumi amahlanu.
Ary maro ny mpanao ody no nanangona ny bokiny ka nandoro azy teo imason’ ny olona rehetra; ary nony voatontaly ny tokom-bidiny, dia hita fa volafotsy dimy alina izany.
20 Ngaleyondlela ilizwi leNkosi landa kabanzi njalo lakhula laba lamandla.
Fatratra toy izany no fandroson’ ny tenin’ Andriamanitra sy ny heriny.
21 Ngemva kwakho konke lokhu sekwenzakele, uPhawuli wazimisela ukuya eJerusalema, ezadlula eMasedoniya lase-Akhayiya. Wathi, “Nxa sengike ngaya khona, kuzamele ngethekelele laseRoma.”
Ary rehefa vita izany zavatra izany, Paoly dia nikasa tao am-pony handeha hamaky an’ i Makedonia sy Akaia aloha vao hankany Jerosalema ka nanao hoe: Rehefa tonga any aho, dia tsy maintsy hahita an’ i Roma koa.
22 Wathuma ababili abasizi bakhe eMasedoniya, uThimothi lo-Erastu, yena esasele okwesikhatshana esifundeni sase-Ezhiya.
Ary ny roa lahy tamin’ izay nanompo ary, dia Timoty sy Erasto, no nirahiny nankany Makedonia; fa izy mbola nitoetra tany Asia andro vitsivitsy kosa.
23 Ngalesosikhathi kwaba lokudungeka okukhulu ngeNdlela.
Ary tamin’ izany andro izany dia nisy tabataba be ihany ny amin’ izany fampianarana izany.
24 Umkhandi wesiliva owayethiwa nguDemetriyasi owayesenza izikhonzelo zokukhonzela u-Athemisi ngesiliva, wayengenisa imali ezwayo kubakhandi.
Fa nisy lehilahy anankiray atao hoe Demetrio, mpanefy volafotsy, izay nanao sarin’ ny tempolin’ i Diana tamin’ ny volafotsy, dia nampahazo harena be ny mpanefy;
25 Wababizela ndawonye kanye lezinye izisebenzi zemisebenzi efananayo wathi kubo, “Madoda, liyakwazi ukuthi sizuza imali enengi ngomsebenzi lo.
ireny mbamin’ ny mpanao zavatra hafa koa toy izany dia nantsoiny hiangona ka nilazany hoe: Tompokolahy, fantatrareo fa amin’ izao tao-zavatra izao no ahazoantsika harena.
26 Liyabona njalo liyezwa ukuthi uPhawuli lo usenze abantu abanengi bakholwa njalo uzadukisa abantu abanengi lapha e-Efesu lakuso sonke isifunda sase-Ezhiya. Uthi yena onkulunkulu ababunjwe ngumuntu kabasibo onkulunkulu lakancinyane.
Ary hitanareo sy renareo fa tsy eto Efesosy ihany, fa saiky manerana an’ i Asia rehetra dia mitaona olona betsaka izany Paoly izany ka mampivily ny samy manao hoe: Tsy Andriamanitra izay zavatra nataon-tanana.
27 Kulengozi-ke yokuthi kakuyikuba ngumsebenzi wethu kuphela ozalahlekelwa libizo lawo elihle, kodwa lethempeli likankulunkulukazi omkhulu u-Athemisi lizadunyazwa, laye unkulunkulukazi ngokwakhe, yena okhonzwa kusosonke isifunda sase-Ezhiya lasemhlabeni wonke, uzakwemukwa ubukhosi bakhe.”
Ka dia tsy izao raharahantsika izao ihany no ahina hatao ho zava-poana; fa ny tempolin’ i Diana, andriamani-bavy lehibe, dia hatao tsinontsinona koa aza, ka ho afa-boninahitra ilay ivavahan’ i Asia rehetra sy izao tontolo izao.
28 Bathi bekuzwa lokhu bafuthelana ngokuzonda, bahle bamemeza besithi, “Mkhulu u-Athemisi wama-Efesu!”
Ary rehefa nandre izany izy ireo, dia tezitra loatra ka niantso hoe: Lehibe Dianan’ ny Efesiana!
29 Masinyane nje idolobho lonke laphithizela. Abantu badumela uGayiyasi lo-Aristakhasi ababe ngabaphelekezeli bakaPhawuli, bengabeMasedoniya, babahudulela enkundleni yemidlalo bonke bayakuthi cwi khona.
Ary nanerana ny tanàna ny tabataba; ary rehefa nisarika an’ i Gaio sy Aristarko, lehilahy Makedoniana niara-dia tamin’ i Paoly, izy, dia niray saina niriotra ho ao an-trano filalaovana.
30 UPhawuli wayefuna ukuzithela emphakathini, kodwa abafundi bamalela.
Ary raha te-hiditra ho any amin’ ny olona Paoly, dia tsy navelan’ ny mpianatra.
31 Labanye abaphathi besifunda, ababengabangane bakaPhawuli, labo bamthumela ilizwi bathi angaqali ukuyavela enkundleni yemidlalo.
Ary ny lehibe sasany tany Asia, izay sakaizany, dia nampitondra teny nananatra azy mba tsy ho sahy hiditra ao an-trano filalaovana.
32 Kwakungasaqondakali enkundleni: Abanye babeklabalala besitsho lokhu, abanye labo besitsho okunye. Abantu abanengi babevele bengazi lokuthi babelandeni lapho.
Ary ny sasany niantso zavatra iray, ary ny sasany kosa zavatra hafa; fa nihorikorika ny olona vory; koa ny ankamaroany tsy nahalala izay anton’ ny niangonany teo.
33 AmaJuda afuqela u-Alekizanda phambili esithi kawakhulumele. Waphakamisa isandla ukuwathulisa ukuze achasise kuhle indaba ebantwini.
Ary nisy nisarika an’ i Aleksandro avy teo amin’ ny vahoaka, fa ny Jiosy nanesika azy handroso. Ary Aleksandro nanofa tanana, fa ta-handaha-teny hiala tsiny tamin’ ny olona.
34 Kodwa athi ngokunanzelela ukuthi wayengumJuda, onke ahlaba umkhosi kanyekanye okwaphose kwathatha amahola amabili, besithi, “Mkhulu u-Athemisi wama-Efesu!”
Fa rehefa fantatry ny olona fa Jiosy, izy dia niredona niantso tokony ho ora roa izy rehetra hoe: Lehibe Dianan’ ny Efesiana!
35 Unobhala wedolobho walithulisa ixuku wathi, “Madoda ase-Efesu, akusikho yini ukuthi umhlaba wonke uyakwazi ukuthi idolobho lase-Efesu yilo elingumlondolozi wethempeli lika-Athemisi omkhulu, kanye lomfanekiso wakhe owehla uvela ezulwini?
Ary ny mpitahiry ny didy dia nampangina ny olona ka nanao hoe: Ry lehilahy Efesiana, iza no olona tsy mahalala fa ny tanànan’ ny Efesiana no mpitahiry an’ i Diana lehibe sy ny sarin-javatra izay latsaka avy tamin’ i Jopitera?
36 Pho-ke njengoba lokhu kuyinto engaphikiswayo, thulani lingenzi izinto zamawala.
Ary satria tsy azo toherina izany, dia tokony hangina ianareo ka tsy hanao na inona na inona an-kamehana.
37 Selilethe amadoda la lapha, kodwa wona engagqekezanga emathempelini kumbe athuka unkulunkulukazi wethu.
Fa nentinareo etỳ ireo lehilahy ireo, izay tsy nandroba tempoly, na niteny ratsy ny andriamanitsika.
38 Ngakho nxa uDemetriyasi lalabo akhanda labo belensolo loba ngobani, imithethwandaba ivuliwe, njalo labahluleli bakhona. Bangamangala.
Koa raha manan-teny hifamaliana amin’ olona Demetrio sy ny mpanefy izay momba azy, aoka hifandahatra izy, fa misy ihany ny andro hitsarana, ary ao ihany koa ireo governora.
39 Nxa kukhona njalo okunye elifuna ukukutsho, kakuyethoniswa ngomthetho enkundleni.
Fa raha mitady zavatra hafa kosa ianareo, dia hotsaraina amin’ izay fivoriana voatendrin’ ny lalàna.
40 Njengoba kunje nje sisengozini yokubekwa icala lokuvusa isiyaluyalu ngenxa yezehlakalo zalamuhla. Kungenzeka lokho sizakwehluleka ukuchaza imbangela yalesisiphithiphithi, ngoba ngempela kungekho sizatho.”
Fa andrao ampangaina isika noho ny tabataba tsy misy antony izay niseho androany, ka tsy hita izay hilazantsika izao fampitairana izao.
41 Eqeda kukhuluma lokhu, wawuchitha umhlangano.
Ary rehefa nilaza izany izy, dia nampirava ny olona vory teo.
