< Imisebenzi 13 >
1 Ebandleni elalise-Antiyokhi kwakulabaphrofethi labafundisi: uBhanabhasi, loSimiyoni owayethiwa nguNigeri, loLusiya waseKhureni, loManayeni (owayekhuliswe loHerodi umbusi) kanye loSawuli.
Ndị amụma na ndị nkuzi ụfọdụ nọkwa na nzukọ dị nʼAntiọk. Ụfọdụ nʼime ha bụ Banabas na Simiọn onye a na-akpọ nwoke ojii, na Lusiọs onye Sirini, na Manaen (onye azụlitekọrọ ya na eze Herọd), na Sọl.
2 Kwathi beyikhonza iNkosi njalo bezilile uMoya oNgcwele wathi, “Ngahlukaniselani uBhanabhasi loSawuli baye emsebenzini engibabizele wona.”
Mgbe ha nọ na-efe Onyenwe anyị ofufe na-ebukwa ọnụ, Mmụọ Nsọ sịrị, “Kewapụtaranụ m Banabas na Sọl, nʼihi ọrụ ahụ nke m kpọrọ ha.”
3 Ngakho bathi sebezilile njalo sebekhulekile, bababeka izandla babakhupha.
Ya mere, mgbe ha busiri ọnụ kpekwa ekpere, ha bikwasịrị ha aka nʼisi zipụ ha.
4 Bonke bobabili baholwa nguMoya oNgcwele, behlela eSelusiya lapho abawela khona ngomkhumbi baya eSiphrasi.
Ebe Mmụọ Nsọ zipụrụ ha, ha gbadara Selusia, sitekwa ebe ahụ gbadaa Saiprọs.
5 Bathi sebefikile eSalami, balitshumayela ilizwi likaNkulunkulu emasinagogweni amaJuda. UJohane wayelabo engumsizi wabo.
Mgbe ha bịaruru Salamis, ha banyere nʼụlọ nzukọ ndị Juu kwusaa okwu Chineke. Jọn sokwa ha dịka onye na-ejere ha ozi.
6 Basibhoda sonke isihlenge baze bafika ePhafosi. Khonapho bafumana umJuda oyisanuse, njalo engumphrofethi wamanga owayethiwa nguBha-Jesu,
Mgbe ha gazuchara obodo niile ndị ahụ mmiri gbara gburugburu ruo Pafọs, ha zutere otu onye mgbaasị, onye Juu bụ onye amụma ụgha a na-akpọ Ba-Jisọs.
7 wayeyinceku kasibalukhulu, uSegiyasi Phawuli. Usibalukhulu lowo, indoda ekhaliphileyo, yathumela ukuthi kubizwe uBhanabhasi loSawuli ngoba wayefuna ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.
Ya na otu onye ọchịchị obodo, aha ya bụ Sajiọs Pọlọs nọ. Ọ bụ nwoke nwere ọgụgụisi nʼebe ọ dị ukwuu, ọ kpọrọ Banabas na Sọl ka ha gwa ya okwu nke Chineke.
8 Kodwa u-Elima isanuse (phela yikho ibizo lakhe elikutshoyo) waphikisana labo wazama ukuphambula usibalukhulu ekukholweni.
Ma onye mgbaasị ahụ, onye aha ya bụkwa Elimas (nʼihi nke a bụ aha ya ma asụgharịa ya) malitere igbochi ha site nʼimegharị onyeisi ahụ anya ka ọ ghara ịnabata okwukwe ahụ.
9 Kwasekusithi uSawuli, owayethiwa njalo nguPhawuli, egcwele uMoya oNgcwele, wamjolozela u-Elima wathi,
Ma Sọl, onye aha ya bụkwa Pọl, onye jupụtara na Mmụọ Nsọ, legidere ya anya
10 “Wena ungumntakaSathane lesitha sakho konke okulungileyo! Ugcwele zonke inhlobo zenkohliso lokudlelezela. Kawuyikufa wakhawula yini ukuhlinikeza izindlela eziqondileyo?
sị, “Gị nwa ekwensu, jupụtara nʼaghụghọ na nʼihe ọjọọ dị iche iche. Gị onye iro nke ezi omume niile. Ọ bụ na i gaghị akwụsị imerụ ụzọ niile ziri ezi nke Onyenwe anyị?
11 Khathesi-ke, isandla seNkosi sizakutshaya. Uzakuba yimpumputhe, awuzukubona ukukhanya kwelanga okwesikhathi esithile.” Masinyane wehlelwa yinkungu lomnyama, waphumputha, waswela umuntu wokumhola ngesandla.
Nʼihi ya lee, iwe nke Onyenwe anyị ga-adakwasị gị. Ị ga-ekpụ ìsì nwa oge, ị gaghị enwe ike hụ ìhè nke anyanwụ.” Nʼotu oge ahụ, ọ hụkwaghị ụzọ ọzọ. Ọ malitere na-ebigharị aka, na-achọkwa onye ga na-edugharị ya.
12 Kwathi usibalukhulu esekubonile lokho okwakwenzakele wakholwa, ngoba wamangaliswa yimfundiso ngeNkosi.
Mgbe onyeisi ahụ hụrụ ihe mere, o kweere, nʼihi na o juru ya anya bụ ozizi nke okwu Onyenwe anyị.
13 Besuka ePhafosi uPhawuli labaphelekezeli bakhe bawela ngomkhumbi baya ePhega esePhamfiliya lapho uJohane abatshiya khona esebuyela eJerusalema.
Pọl na ndị otu ya ji ụgbọ mmiri site na Pafọs garuo Pega nke dị nʼala Pamfilia. Nʼebe a ka Jọn hapụrụ ha laghachi Jerusalem.
14 Besuka ePhega baya e-Antiyokhi yasePhisidiya. NgeSabatha bangena esinagogweni bahlala phansi.
Site na Pega ha gara ruo Antiọk obodo nke dị na Pisidia. Nʼụbọchị izuike, ha banyere nʼụlọ nzukọ ndị Juu nọdụ ala.
15 Sekubaliwe eMthethweni labaPhrofethi, abaphathi besinagogu bedlulisela ilizwi kubo lisithi, “Bazalwane, nxa lilelizwi lokukhuthaza abantu, khulumani.”
Mgbe a gụpụtasịrị site nʼakwụkwọ iwu na nke ndị amụma, ndịisi ụlọ ekpere ahụ zigara ya ozi, sị, “Ụmụnna anyị, ọ bụrụ na unu nwere okwu ịgbaume nye anyị, biko kwuonụ ya.”
16 UPhawuli wasukuma welekelela ngesandla wathi, “Madoda ako-Israyeli kanye lani abeZizwe elimesabayo uNkulunkulu, ngilalelani!
Pọl guzoro ọtọ nʼetiti ha feere ha aka ya, sị, “Unu ndị Izrel na unu ụmụnna m ndị mba ọzọ na-atụ egwu Chineke. Geenụ m ntị.
17 UNkulunkulu wabantu bako-Israyeli wakhetha okhokho bethu wenza abantu baphumelela ngesikhathi behlezi eGibhithe. Ngamandla amakhulu wabakhupha kulelolizwe
Chineke nke Izrel họpụtara nna nna anyị ha mee ha mba dị ukwu nʼoge ha nọ nʼobodo Ijipt. O ji ike aka ya dupụta ha site nʼala ahụ.
18 wababekezelela ekuhambeni kwabo okweminyaka engamatshumi amane besenkangala.
Ọ nagidere ha iri afọ anọ nʼime ọzara.
19 Wachitha izizwe eziyisikhombisa eKhenani wanika ilizwe lazo abantu bakhe laba yilifa labo.
O bibiri mba asaa dị ukwuu nʼime ala Kenan nʼihi ha, nyekwa ndị ya obodo a ka ọ bụrụ nke ha.
20 Konke lokho kwathatha iminyaka engamakhulu amane lamatshumi amahlanu. Ngemva kwalokhu uNkulunkulu wababekela abahluleli kwaze kwaba yisikhathi sikaSamuyeli umphrofethi.
Nke a bụ ihe dị ka narị afọ anọ na iri afọ ise. “Mgbe nke a gasịrị, o nyere ha ndị ikpe dị iche iche ruo oge Samuel onye amụma.
21 Abantu bacela inkosi, wabanika uSawuli indodana kaKhishi, owesizwana sikaBhenjamini, wabusa iminyaka engamatshumi amane.
Mgbe ahụ ha rịọrọ ka enye ha eze, Chineke nyekwara ha Sọl, nwa Kish, onye si nʼagbụrụ Benjamin pụta, onye chịrị iri afọ anọ.
22 Ngemva kokuba esemsusile uSawuli, wabeka uDavida waba yinkosi. Wafakaza ngaye wathi, ‘Sengifumane uDavida indodana kaJese, indoda ethandwa yinhliziyo yami; uzakwenza konke engifuna ukuba akwenze.’
Mgbe o wepụsịrị ya, o mere Devid ka ọ bụrụ eze ha. Ọ gbara ama banyere ya sị, ‘Achọtala m Devid nwa Jesi, nwoke nke dị ka ọchịchọ obi m nke si dị. Ọ bụkwa onye ga-eme ihe niile m chọrọ ka o mee.’
23 Esizukulwaneni salindoda uNkulunkulu uselethe ko-Israyeli uMsindisi uJesu njengokuthembisa kwakhe.
“Jisọs onye si nʼezinaụlọ Devid pụta ka Chineke wetaara Izrel Onye nzọpụta ahụ bụ Jisọs, dịka o kwere nkwa izite.
24 Mandulo kokufika kukaJesu, uJohane watshumayela ukuphenduka lokubhaphathizwa kubo bonke abantu bako-Israyeli.
Ma tupu ọbịbịa ya, Jọn ekwusala nye ndị Izrel banyere baptizim nke nchegharị.
25 UJohane esewuphetha umsebenzi wakhe wathi, ‘Licabanga ukuthi ngingubani na? Kangisuye lowo. Hatshi, kodwa uyeza ngemva kwami, omanyathela akhe akungilingananga ukuthi ngiwathukulule.’
Nʼoge Jọn na-arụsị ọrụ ya, ọ na-asị, ‘Onye ka unu chere na m bụ? Abụkwaghị m onye ahụ. Mba! Abụghị m ya. Ma otu onye ahụ na-abịa nʼazụ m, onye m na-erughị ịtọpụ eriri akpụkpọụkwụ ya.’
26 Bazalwane, bantwana baka-Abhrahama lani beZizwe elimesabayo uNkulunkulu, lelilizwi lensindiso selithunyelwe kithi.
“Ya mere, ụmụnna m, ndị si nʼagbụrụ Ebraham na ndị niile na-atụ egwu Chineke, ozi nke nzọpụta a dịrị anyị niile.
27 Abantu baseJerusalema kanye lababusi babo kabamamukelanga uJesu, ikanti kwathi ngokumlahla bagcwalisa amazwi abaphrofethi afundwayo ngamaSabatha wonke.
Ndị bi na Jerusalem na ndị na-achị ha amataghị ya, nke ha ji aghọta okwu ndị amụma nke a na-agụpụtara ha kwa izu, bụ nʼụbọchị izuike. Ma ha mere ka okwu ahụ mezuo, mgbe ha mara ya ikpe ọnwụ.
28 Lokuba bengazange bafumane ubufakazi obuqondileyo ukuthi agwetshelwe ukubulawa, bacela uPhilathu ukuthi abulawe.
Ọ bụ ezie na ha achọtaghị ihe kwesiri ọnwụ nʼaka ya. Ma ha rịọrọ Pailet ka o nye ike ka e gbuo ya.
29 Bathi sebekwenzile konke lokho okwakulotshwe ngaye, bamethula esiphambanweni bamlalisa ethuneni.
Mgbe ha mezuru ihe niile e dere banyere ya, ha budatara ya site nʼelu obe, lie ya.
30 Kodwa uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo,
Ma Chineke mere ka o si nʼọnwụ bilie.
31 Wabonwa okwensuku ezinengi yilabo abahamba laye besuka eGalile besiya eJerusalema. Manje yibo asebe ngofakazi ebantwini bakithi.
Ndị niile soro ya jegharịa site na Galili ruo Jerusalem hụkwara ya anya ọtụtụ ụbọchị. Ndị a bụkwa ndị na-agba ama nʼihu ndị mmadụ banyere ya.
32 Silitshela izindaba ezinhle ukuthi: Lokho uNkulunkulu akuthembisa okhokho bethu
“Anyị na-ezikwa unu oziọma a, nke nkwa ahụ Chineke kwere ndị nna nna anyị ha.
33 usesigcwalisele khona, thina abantwababo, ngokumvusa uJesu kwabafileyo. Njengalokhu kulotshiwe eHubeni lesibili ukuthi: ‘UyiNdodana yami; lamhla sengibe nguYihlo.’
O mezuola ha nye anyị bụ ụmụ ha, site na-ime ka Jisọs site nʼọnwụ bilie, dịka e dere ya nʼakwụkwọ Abụ ọma, “‘Ị bụ ọkpara m, taa abụrụla m nna gị.’
34 Lokho ukuthi uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo, engasoze abole lanini, kucacisiwe emazwini la: ‘Ngizakunika izibusiso ezingcwele eziqinisekileyo ezathenjiswa uDavida.’
Ma banyere ime ka o site nʼọnwụ bilie, ka ọ ghara ịlaghachi nʼire ure ọzọ. Nke a bụ ihe o kwuru, “‘Aga m emezuru gị nkwa nsọ ahụ niile m kwere Devid.’
35 Kanjalo kulotshiwe kwenye indawo ukuthi: ‘Kawusoze wekele oNgcwele wakho abone ukubola.’
E dekwara ya nʼebe ọzọ nʼabụ ọma, “‘Ị gakwaghị ahapụ anụ ahụ nke Onye gị dị nsọ ka ọ hụ ire ure.’
36 Ngoba kwathi uDavida eseyifezile injongo kaNkulunkulu ngalesosikhathi aphila kuso, walala; wangcwatshwa labokhokho bakhe, umzimba wakhe wabola.
“Mgbe Devid rụzuru ọrụ Chineke chọrọ ka ọ rụọ nʼọgbọ ha, ọ nwụrụ, e likọọ ya na ndị nna nna ya ha o rekwara ure.
37 Kodwa lowo uNkulunkulu amvusayo kwabafileyo kazange akubone ukubola.
Ma onye ahụ Chineke mere ka o site nʼọnwụ bilite erekwaghị ure.
38 Ngakho-ke, bazalwane bami, ngithanda ukuba lazi ukuthi ngoJesu ukuthethelelwa kwezono kuyatshunyayelwa kini.
“Ya mere, ụmụnna m, achọrọ m ka o doo unu anya na mgbaghara mmehie dịkwa nʼime nwoke a, bụ Jisọs, anyị na-ekwusa nye unu.
39 Ngaye bonke abakholwayo sebehlanjululwe ezonweni zonke abebengeke bahlanjululwe kuzo ngomthetho kaMosi.
A na-esite na ya gụọ onye ọbụla kwere nʼonye ezi omume ọ bụladị site nʼihe ndị ahụ niile nke iwu Mosis na-apụghị ịgụ unu dị ka ndị ezi omume.
40 Qaphelani ukuthi lokho okwakhulunywa ngabaphrofethi kungenzakali kini, ukuthi:
Lezienụ anya ka ihe niile ndị amụma kwuru ghara ịdakwasị unu.
41 ‘Khangelani, lina bachothozi, mangalani libhubhe, ngoba ensukwini zenu ngizakwenza into elingasoze liyikholwe lanxa kube lalingakutshelwa ngubani.’”
“‘Lee, unu ndị na-akwa emo, nọrọnụ na mgbagwoju anya ma lakwanụ nʼiyi. Nʼihi na agaje m ime otu ihe nʼụbọchị unu nke unu na-agaghị ekwe na o mere, ọ bụladị na mmadụ kọrọ unu maka ya.’”
42 Kwathi uPhawuli loBhanabhasi sebesuka esinagogweni abantu babacela ukuthi babuye bazokhuluma njalo ngalezizinto ngeSabatha elilandelayo.
Mgbe Pọl na Banabas na-apụ, ndị mmadụ rịọrọ ha ka ha bịakwa nʼizu ụka ọzọ gwa ha okwu gbasara ihe ndị a.
43 Abantu sebechithekile amaJuda amanengi lamakholwa ayephendukele enkolweni yesiJuda balandela uPhawuli loBhanabhasi, bona bakhuluma labo bebakhuthaza ukuthi baqhubeke bebambelele emuseni kaNkulunkulu.
Mgbe a gbasara nzukọ ahụ, ọtụtụ ndị Juu na ndị mba ọzọ na-atụ egwu Chineke sooro Pọl na Banabas, ndị gwara ha okwu, rịọsiekwa ha ike ka ha nọgide nʼamara Chineke.
44 NgeSabatha elilandelayo phose lonke idolobho labuthana ukuzakuzwa ilizwi leNkosi.
Nʼụbọchị izuike ọzọ ahụ, ọtụtụ ndị bi nʼobodo ahụ pụtara ịnụrụ okwu Onyenwe anyị.
45 Kwathi amaJuda ebona amaxuku abantu, aba lomona, akhuluma ehlambaza lokho okwakutshiwo nguPhawuli.
Mgbe ndị Juu hụrụ igwe mmadụ ndị a, obi ha jupụtara nʼekworo, ha bidokwara ikwu okwu ọjọọ megide okwu niile Pọl na-ekwu.
46 UPhawuli loBhanabhasi basebewaphendula ngesibindi bathi, “Bekumele silikhulume kini ilizwi likaNkulunkulu kuqala. Kodwa njengoba lililahla ngoba lizibona lina lingakufanelanga ukuphila okungapheliyo, khathesi sesiphendukela kwabeZizwe. (aiōnios )
Ma Pọl na Banabas kwuru okwu na-asọghị anya sị, “Ọ dị mkpa na anyị buuru ụzọ gwa unu okwu nke Chineke, ma ebe ọ bụ na unu jụrụ ịnabata ya, na-echekwa na unu ekwesighị inweta ndụ ebighị ebi, lee, anyị ga-agakwuru ndị mba ọzọ. (aiōnios )
47 Phela nanku iNkosi esisiyale khona yathi: ‘Sengilenze isibane sabeZizwe, ukuthi lilethe insindiso emikhawulweni yomhlaba.’”
Nʼihi na nke a bụ ihe Onyenwe anyị nyere anyị nʼiwu, “‘Emeela m ka unu bụrụ ìhè nye ndị mba ọzọ, ka ị nwee ike weruo nzọpụta nʼebe niile ụwa sọtụrụ.’”
48 Kwathi abeZizwe bekuzwa lokhu bathaba, balidumisa ilizwi leNkosi; kwathi bonke ababemiselwe ukuphila okungapheliyo bakholwa. (aiōnios )
Mgbe ndị mba ọzọ nụrụ ihe ndị a, obi tọrọ ha ụtọ, ha sọpụkwara okwu nke Onyenwe anyị. Ya mere ndị niile a họpụtara inweta ndụ ebighị ebi bụ ndị kwenyerenụ. (aiōnios )
49 Ilizwi leNkosi landa umango wonke.
Ya mere okwu Onyenwe anyị gbasara ruo ebe niile nʼobodo ahụ.
50 Kodwa amaJuda athela umoya omubi kwabesifazane abahlonitshwayo ababekholwa lamadoda ayengabakhokheli bedolobho. Akhwezela ukuhlukuluzwa kukaPhawuli loBhanabhasi, abaxotsha emangweni wakibo.
Mgbe ahụ, ndị Juu kpaliri obi ọtụtụ ụmụ nwanyị na-atụ egwu Chineke ndị ọnọdụ ha dị elu, na ndị ikom ndị nke ndu obodo ahụ. Ha kpasuru mkpagbu megide Pọl na Banabas si otu a, chụpụ ha site nʼobodo ahụ.
51 Ngakho bathintitha uthuli ezinyaweni zabo njengesixwayiso, baqonda e-Ikhoniyamu.
Ha tichapụrụ aja dị nʼụkwụ ha ka ọ bụrụ ihe ịdọ aka na ntị mmegide ha. Ha hapụrụ obodo ahụ gaa Aikoniọm.
52 Abafundi bagcwala ngentokozo langoMoya oNgcwele.
Ma ndị na-eso ụzọ ya jupụtakwara nʼọṅụ na nʼike nke Mmụọ Nsọ.