2 Amakhosi 15
1 Ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa kaJerobhowamu inkosi yako-Israyeli, u-Azariya indodana ka-Amaziya inkosi yakoJuda waqalisa ukubusa.
Katika mwaka wa ishirini na saba wa utawala wa Yeroboamu mfalme wa Israeli, Azaria mwana wa Amazia mfalme wa Yuda alianza kutawala.
2 Wayeleminyaka elitshumi lesithupha yokuzalwa esiba yinkosi, njalo wabusa eJerusalema okweminyaka engamatshumi amahlanu lambili. Ibizo likanina lalinguJekholiya; evela eJerusalema.
Alikuwa na umri wa miaka kumi na sita alipoanza kutawala, naye akatawala huko Yerusalemu kwa miaka hamsini na miwili. Mama yake aliitwa Yekolia wa Yerusalemu.
3 Wenza ukulunga phambi kukaThixo, njengalokhu okwakwenziwe nguyise u-Amaziya.
Akatenda yaliyo mema machoni pa Bwana, kama Amazia baba yake alivyofanya.
4 Kodwa izindawo eziphakemeyo zokukhonzela, azidilizwanga; abantu baqhubeka benikela imihlatshelo kanye lokutshisela impepha kuzo.
Hata hivyo, mahali pa juu pa kuabudia hapakuondolewa. Watu waliendelea kutoa kafara na kufukiza uvumba huko.
5 UThixo wehlisela inkosi u-Azariya ubulephero eyabugula yaze yafa, njalo yayihlala yodwa endlini yayo. UJothamu indodana yakhe wayegcina isigodlo senkosi, ephethe labantu belizwe.
Bwana akampiga mfalme kwa ukoma mpaka siku aliyokufa, naye aliishi katika nyumba iliyotengwa peke yake. Yothamu mwana wa mfalme akawa msimamizi wa jumba la mfalme, na akawatawala watu wa nchi.
6 Ezinye izehlakalo ngombuso ka-Azariya, lakho konke akwenzayo, akulotshwanga yini egwalweni lwembali yamakhosi akoJuda na?
Matukio mengine ya utawala wa Azaria na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda?
7 U-Azariya wafa walala kuboyise njalo wangcwatshwa phansi kwabo eMzini kaDavida. UJothamu indodana yakhe wathatha ubukhosi.
Azaria akalala pamoja na baba zake, naye akazikwa karibu nao katika Mji wa Daudi, na Yothamu mwanawe akawa mfalme baada yake.
8 Ngomnyaka wamatshumi amathathu leminyaka efica mibili ka-Azariya inkosi yakoJuda, uZakhariya indodana kaJerobhowamu waba yinkosi yako-Israyeli eSamariya, njalo wabusa okwezinyanga eziyisithupha.
Katika mwaka wa thelathini na nane wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Zekaria mwana wa Yeroboamu akawa mfalme wa Israeli katika Samaria, naye akatawala miezi sita.
9 Wenza okubi phambi kukaThixo, njengalokho okwakwenziwe ngoyise. Kazange atshiye izono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, yena owabangela ukuba u-Israyeli azenze.
Akafanya maovu machoni pa Bwana, kama baba zake walivyofanya. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.
10 UShalumi indodana kaJabheshi wenza amacebo okususa uZakhariya wamhlasela phambi kwabantu, wambulala wahle wathatha ubukhosi waba yinkosi.
Shalumu mwana wa Yabeshi akafanya shauri baya dhidi ya Zekaria. Akamshambulia mbele ya watu, akamuua na kuingia mahali pake kuwa mfalme.
11 Ezinye izehlakalo ngombuso kaZakhariya zilotshwe egwalweni lwembali yombuso wamakhosi ako-Israyeli.
Matukio mengine ya utawala wa Zekaria yameandikwa kwenye kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli.
12 Ngakho kwagcwaliseka ilizwi likaThixo kuJehu elathi: “Abendlu yakho bazabusa u-Israyeli kuze kube yisizukulwane sesine.”
Kwa hiyo neno la Bwana lililonenwa kwa Yehu likatimia, kwamba, “Wazao wako wataketi juu ya kiti cha enzi cha Israeli hadi kizazi cha nne.”
13 UShalumi indodana kaJabheshi waba yinkosi ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificamunwemunye ka-Uziya inkosi yakoJuda, yena wabusa eSamariya okwenyanga eyodwa.
Shalumu mwana wa Yabeshi akawa mfalme katika mwaka wa thelathini na tisa wa Uzia mfalme wa Yuda, naye akatawala katika Samaria kwa mwezi mmoja.
14 Ngakho uMenahemu indodana kaGadi wehla esuka eThiza esiya eSamariya. Wahlasela uShalumi indodana kaJabheshi eSamariya, wambulala wasethatha ubukhosi.
Kisha Menahemu mwana wa Gadi akaenda kutoka Tirsa mpaka Samaria. Akamshambulia Shalumu mwana wa Yabeshi huko Samaria, akamuua na kuingia mahali pake kuwa mfalme.
15 Ezinye izehlakalo ngombuso kaShalumi, lamacebo okuhlamuka lawokukhokhela kwakhe, kulotshiwe egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli.
Matukio mengine ya utawala wa Shalumu, na mauaji aliyoyafanya, yameandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli.
16 Ngalesosikhathi uMenahemu, wathi esuka eThiza wahlasela uThifisa laye wonke umuntu owatholakala esedolobheni lababeseduzane lalo, ngoba bala ukuvula amasango abo. Wasuka uThifisa waqhaqha wonke amanina ayezithwele.
Wakati ule, akianzia Tirsa, Menahemu alishambulia Tifsa na kila mtu ndani yake, na wale waliokuwa maeneo jirani, kwa sababu walikataa kufungua malango yao. Akaiangamiza Tifsa yote, na kuwapasua matumbo wanawake wote wenye mimba.
17 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lasificamunwemunye ka-Azariya inkosi yakoJuda, uMenahemu indodana kaGadi waba yinkosi yako-Israyeli, wabusa eSamariya okweminyaka elitshumi.
Katika mwaka wa thelathini na tisa wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Menahemu mwana wa Gadi akawa mfalme wa Israeli, akatawala huko Samaria kwa miaka kumi.
18 Wenza okubi phambi kukaThixo. Ekubuseni kwakhe konke kazange atshiyane lezono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, ayebangele ukuba u-Israyeli azenze.
Akatenda maovu machoni pa Bwana. Katika wakati wa utawala wake wote, hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.
19 Ngakho uPhuli inkosi yase-Asiriya wahlasela ilizwe, njalo uMenahemu wamnika amathalenta esiliva ayinkulungwane ukuze azuze ukusekelwa lokuqinisa umbuso wakhe.
Kisha Pulu mfalme wa Ashuru akaishambulia Israeli. Menahemu mfalme wa Israeli akampa talanta elfu moja za fedha ili amsaidie na kumwezesha katika utawala wake.
20 UMenahemu wathelisa bonke abako-Israyeli. Wonke umuntu onothileyo kwakumele athele ngamashekeli esiliva angamatshumi amahlanu ukuze aphiwe inkosi yase-Asiriya. Ngakho inkosi yase-Asiriya yasuka elizweni, ayizange ibe isahlala khona.
Menahemu akatoza fedha hizi kwa nguvu kutoka kwa Israeli. Kila mtu tajiri alilazimika kuchanga shekeli hamsini za fedha ambazo alipewa mfalme wa Ashuru. Basi mfalme wa Ashuru akajiondoa na hakuendelea kuikalia nchi.
21 Ezinye izehlakalo ngombuso kaMenahemu, lakho konke akwenzayo, akulotshwanga yini egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli na?
Matukio mengine ya utawala wa Menahemu na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli?
22 UMenahemu waya ekuphumuleni kubokhokho bakhe. UPhekhahiya indodana yakhe yathatha ubukhosi.
Menahemu akalala pamoja na baba zake. Naye Pekahia mwanawe akawa mfalme baada yake.
23 Ngomnyaka wamatshumi amahlanu ka-Azariya inkosi yakoJuda, uPhekhahiya indodana kaMenahemu waba yinkosi yako-Israyeli eSamariya, yena wabusa okweminyaka emibili.
Katika mwaka wa hamsini wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Pekahia mwana wa Menahemu akawa mfalme wa Israeli huko Samaria, akatawala miaka miwili.
24 UPhekhahiya wenza okubi phambi kukaThixo. Kazange atshiyane lezono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, ayebangele u-Israyeli ukuba azenze.
Pekahia akafanya uovu machoni pa Bwana. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.
25 Omunye wezikhulu zakhe, uPhekha indodana kaRemaliya wabumba amacebo okumsusa. Wathatha amadoda angamatshumi amahlanu aseGiliyadi, wayabulala uPhekhahiya, kanye lo-Aghobi lo-Ariye enqabeni yesigodlo eSamariya. Ngakho uPhekha wabulala uPhekhahiya njalo wahle wathatha ubukhosi.
Mmoja wa maafisa wake wakuu, Peka mwana wa Remalia, akafanya shauri baya dhidi yake. Akachukua watu hamsini wa Gileadi pamoja naye, akamuua Pekahia, pamoja na Argobu na Aria, katika ngome ya jumba la kifalme huko Samaria. Kwa hiyo Peka akamuua Pekahia, naye akaingia mahali pake kuwa mfalme.
26 Ezinye izehlakalo ngombuso kaPhekhahiya, lakho konke akwenzayo, kulotshiwe egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli.
Matukio mengine ya utawala wa Pekahia na yote aliyoyafanya yameandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli.
27 Ngomnyaka wamatshumi amahlanu lambili ka-Azariya inkosi yakoJuda, uPhekha indodana kaRemaliya waba yinkosi yako-Israyeli eSamariya, njalo wabusa okweminyaka engamatshumi amabili.
Katika mwaka wa hamsini na mbili wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Peka mwana wa Remalia akawa mfalme wa Israeli huko Samaria, naye alitawala miaka ishirini.
28 Wenza okubi phambi kukaThixo. Kazange atshiyane lezono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, ayebangele ukuthi u-Israyeli azenze.
Akafanya maovu machoni pa Bwana. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.
29 Ngezinsuku zikaPhekha inkosi yako-Israyeli, uThigilathi-Philesa inkosi yase-Asiriya weza wathumba i-Ijoni, le-Abheli-Bhethi-Mahakha, leJanowa, leKhedeshi kanye leHazori. Wathumba iGiliyadi kanye leGalile, kubalwa lelizwe lonke likaNafithali njalo waxotshela abantu e-Asiriya.
Wakati wa utawala wa Peka mfalme wa Israeli, Tiglath-Pileseri mfalme wa Ashuru alikuja na kuteka Iyoni, Abel-Beth-Maaka, Yanoa, Kedeshi na Hazori. Akateka miji ya Gileadi na Galilaya, pamoja na nchi yote ya Naftali, na kuwahamishia watu wote Ashuru.
30 Ngakho uHosheya indodana ka-Ela wenza amacebo okususa uPhekha indodana kaRemaliya. Wamhlasela wambulala, wasethatha umbuso waba yinkosi ngomnyaka wamatshumi amabili kaJothamu indodana ka-Uziya.
Kisha Hoshea mwana wa Ela akafanya shauri baya dhidi ya Peka mwana wa Remalia. Akamshambulia na kumuua, kisha akaingia mahali pake kuwa mfalme katika mwaka wa ishirini wa Yothamu mwana wa Uzia.
31 Ezinye izehlakalo ngombuso kaPhekha, lakho konke akwenzayo, akulotshwanga egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli na?
Matukio mengine ya utawala wa Peka na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli?
32 Ngomnyaka wesibili kaPhekha indodana kaRemaliya inkosi yako-Israyeli, uJothamu indodana ka-Uziya inkosi yakoJuda waqalisa ukubusa.
Katika mwaka wa pili wa utawala wa Peka mwana wa Remalia mfalme wa Israeli, Yothamu mwana wa Uzia mfalme wa Yuda alianza kutawala.
33 Waba yinkosi eleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu ubudala bakhe, njalo wabusa eJerusalema okweminyaka elitshumi lesithupha. Ibizo likanina kwakunguJerusha indodakazi kaZadokhi.
Alikuwa na miaka ishirini na mitano alipoanza kutawala, naye akatawala huko Yerusalemu miaka kumi na sita. Mama yake aliitwa Yerusha binti Sadoki.
34 Wenza okulungileyo phambi kukaThixo, njengalokho okwakwenziwe nguyise u-Uziya.
Akafanya yaliyo mema machoni pa Bwana, kama Uzia baba yake alivyokuwa amefanya.
35 Kodwa izindawo eziphakemeyo zokukhonzela kazisuswanga; abantu baqhubeka benikela imihlatshelo lokutshisa impepha khonale. UJothamu wavuselela iSango laNgaphezulu lethempeli likaThixo.
Hata hivyo, mahali pa juu pa kuabudia hapakuondolewa. Watu waliendelea kutoa kafara na kufukiza uvumba huko. Yothamu akajenga upya Lango la Juu la Hekalu la Bwana.
36 Ezinye izehlakalo ngombuso kaJothamu, kanye lakwenzayo, akulotshwanga egwalweni lwembali yamakhosi akoJuda na?
Matukio mengine ya utawala wa Yothamu na yale aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda?
37 (Ngalezonsuku uThixo waqala ukuthuma uRezini inkosi yase-Aramu kanye loPhekha indodana kaRemaliya ukumelana loJuda.)
(Katika siku hizo, Bwana akaanza kuwatuma Resini mfalme wa Aramu na Peka mwana wa Remalia dhidi ya Yuda.)
38 UJothamu waya ekuphumuleni kubokhokho bakhe wangcwatshwa labo eMzini kaDavida, okwakulidolobho likayise. U-Ahazi indodana yakhe wathatha ubukhosi.
Yothamu akalala na baba zake, akazikwa pamoja nao katika Mji wa Daudi, mji wa baba zake. Naye Ahazi mwanawe akawa mfalme baada yake.
